RECHT & CRIMINOLOGIE
Esmée Demuynck
2BA CRIMINOLOGIE 2020-2021
,Inhoudstafel
1. Strafrechtbeginselen
1.1. Strafrecht is publiek recht
1.2. Strafrecht moet legaal zijn
1.3. Straf is lijden ter vergelding van schuld
1.4. Strafrecht = straf + recht
2. Basisbeginselen strafprocesrecht
2.1. Definitie en finaliteit van het strafproces(recht)
2.2. Accusatoit – inquisitoire rechtspleging
2.3. Schema strafprocedure
2.4. 9 actoren strafrecht
3. Historisch perspectief
, 1. Rechtsbeginselen
1.1. Strafrecht is publiek recht
Publiek Privaat
Verticaal: ongelijke machtsverdeling tussen Horizontaal: tussen burgers onderling, op
burger – overheid gelijke voet
Algemeen belang en belang van eenieder Zelf regelen uit privaat belang
bevorderen
Openbare orde en dwingend recht → geld voor Aanvullend recht → geldt voor personen
iedereen onderling
Strafrecht, fiscaal recht, grondwettelijk recht,… Burgerlijk recht, contractenrecht,
verzekeringsrecht,…
2 takken van publiek strafrecht
Materieel Formeel
Alle rechtsregels die bepaald gedrag strafbaar Alle procedurele spelregels die bepalen hoe
stellen strafrecht moet worden toegepast
Misdrijf = strafbaarstelling Bepaald welk rechtscollege bevoegd is, hoe
Het straffen zelf bewijzen verzamelen, hoe straf vorderen,…
Strafrecht verantwoorden, deelneming, Zijn rechtsmiddelen van de burgers
poging,…
Doelgroep: burger, bevolking Doelgroep: overheid, politie, rechters, parket,…
Inhoudelijke vanzelfsprekende essentiële Spelregels om waarheid te vinden met respect
waarden voor de grond- en mensenrechten
Sanctie: straf Sanctie: nietigheid, onrechtmatig bewijs,
onontvankelijke strafvordering,…
1.2. Strafrecht moet legaal zijn
Het belang van het legaliteitsbeginsel
Wat is strafbaar gedrag? Niet alle afwijkende gedrag is strafbaar
Menselijk gedrag > afwijkend gedrag > onwettig gedrag > strafbaar gedrag
Sociale norm: een gedragsregel in de maatschappij > rechtsregel > strafrechtsregel
(begrijpen in een context waar mens ‘vrij’ is)
Schending van strafrechtsregel → negatieve reactie vanuit maatschappij → straf
Strafrecht is handhavend recht van normen
- Burgers moeten duidelijk weten welk gedrag niet te stellen
- Geen expliciete normen
Wel duidelijk omschreven in de wet
➔ Wat is norm overschrijdend gedrag: omschrijving delict, strafbaarheidsstelling,
incriminatie
➔ Straf op dat gedrag
De te handhaven essentiële normen zijn impliciet aanwezig
Definitie van misdrijf
= gedrag/verzuim waar de wet een straf op zet → burger beschermen tegen willekeur van overheid
Esmée Demuynck
2BA CRIMINOLOGIE 2020-2021
,Inhoudstafel
1. Strafrechtbeginselen
1.1. Strafrecht is publiek recht
1.2. Strafrecht moet legaal zijn
1.3. Straf is lijden ter vergelding van schuld
1.4. Strafrecht = straf + recht
2. Basisbeginselen strafprocesrecht
2.1. Definitie en finaliteit van het strafproces(recht)
2.2. Accusatoit – inquisitoire rechtspleging
2.3. Schema strafprocedure
2.4. 9 actoren strafrecht
3. Historisch perspectief
, 1. Rechtsbeginselen
1.1. Strafrecht is publiek recht
Publiek Privaat
Verticaal: ongelijke machtsverdeling tussen Horizontaal: tussen burgers onderling, op
burger – overheid gelijke voet
Algemeen belang en belang van eenieder Zelf regelen uit privaat belang
bevorderen
Openbare orde en dwingend recht → geld voor Aanvullend recht → geldt voor personen
iedereen onderling
Strafrecht, fiscaal recht, grondwettelijk recht,… Burgerlijk recht, contractenrecht,
verzekeringsrecht,…
2 takken van publiek strafrecht
Materieel Formeel
Alle rechtsregels die bepaald gedrag strafbaar Alle procedurele spelregels die bepalen hoe
stellen strafrecht moet worden toegepast
Misdrijf = strafbaarstelling Bepaald welk rechtscollege bevoegd is, hoe
Het straffen zelf bewijzen verzamelen, hoe straf vorderen,…
Strafrecht verantwoorden, deelneming, Zijn rechtsmiddelen van de burgers
poging,…
Doelgroep: burger, bevolking Doelgroep: overheid, politie, rechters, parket,…
Inhoudelijke vanzelfsprekende essentiële Spelregels om waarheid te vinden met respect
waarden voor de grond- en mensenrechten
Sanctie: straf Sanctie: nietigheid, onrechtmatig bewijs,
onontvankelijke strafvordering,…
1.2. Strafrecht moet legaal zijn
Het belang van het legaliteitsbeginsel
Wat is strafbaar gedrag? Niet alle afwijkende gedrag is strafbaar
Menselijk gedrag > afwijkend gedrag > onwettig gedrag > strafbaar gedrag
Sociale norm: een gedragsregel in de maatschappij > rechtsregel > strafrechtsregel
(begrijpen in een context waar mens ‘vrij’ is)
Schending van strafrechtsregel → negatieve reactie vanuit maatschappij → straf
Strafrecht is handhavend recht van normen
- Burgers moeten duidelijk weten welk gedrag niet te stellen
- Geen expliciete normen
Wel duidelijk omschreven in de wet
➔ Wat is norm overschrijdend gedrag: omschrijving delict, strafbaarheidsstelling,
incriminatie
➔ Straf op dat gedrag
De te handhaven essentiële normen zijn impliciet aanwezig
Definitie van misdrijf
= gedrag/verzuim waar de wet een straf op zet → burger beschermen tegen willekeur van overheid
