SMW
INLEIDING EN HERHALING 3
RELATIE 3
ALGEMENE SYSTEEMTHEORIE 4
COMMUNICATIETHEORIE – AXIOMA’S VAN WATSLAWICK 5
OPLOSSINGSGERICHT WERKEN 5
ONLINE-EN CHATHULPVERLENING 9
BLENDED HULP WORDT HET NIEUWE NORMAAL 9
KENMERKEN VAN DIGITALE COMMUNICATIE 10
BASISHOUDING EN GESPREKSTECHNIEKEN 12
OPLOSSINGSGERICHT WERKEN ONLINE 14
MOEILIJKE THEMA’S IN EEN CHATGESPREK 17
STRUCTURELE EN CONTEXTUELE BENADERING 18
STRUCTURELE SYSTEEMBENADERING 18
MOTIVERENDE GESPREKSVOERING 22
DEEL 1: DE THEORIE 22
WAAROM EN HOE VERANDEREN MENSEN? 22
MOTIVATIE 23
MOTIVERENDE GESPREKSVOERING 24
DE SPIRIT VAN MGV 24
VERANDERTAAL EN WEERSTAND 25
ETHISCHE RICHTLIJNEN 27
DEEL 2: DE PRAKTIJK 27
REPARATIEREFLEX 27
BASISGESPREKSTECHNIEKEN 27
DE VIER PROCESSEN IN MGV 29
INTERCULTURELE COMMUNICATIE EN TOPOI 35
INTERCULTURELE COMMUNICATIE 35
CULTURALISERENDE BENADERING EN DE RISICO’S 36
UITGANGSPUNTEN 37
TOPOI-MODEL 41
MAATSCHAPPELIJK WERK IN HET ONDERWIJS 44
1
,SAMENWERKEN AAN ZORG IN HET ONDERWIJS : HET ZORGCONTINUÜM 44
HANDELINGSGERICHT WERKEN 49
2
,Inleiding en herhaling
relatie
Professionele relatie
- Doel (in consensus)
- Duurt niet eeuwig
- Niet vrijblijvend
- Hoofdrolspelers: cliënt en hulpverlener
o Gezag → deskundigheid van de MA + appél op de verantwoordelijkheid van de MA
o Zelfbeheersing (overdracht– tegenoverdracht)
- Attitude
o Echtheid
o Empathie
o Onvoorwaardelijke aanvaarding
Wet van Maier E = K x A
- De effectiviteit van hulpverlening / gesprek wordt bepaald door de kwaliteit die de hulpverlener
levert en de acceptatie van de cliënt.
- De hulpverlener die inzet op deskundigheid en een kwaliteitsvolle begeleiding kan de acceptatie
van de cliënt beïnvloeden.
Relatiecompetenties = kwaliteit van de hulpverlener
KENNIS:
- Communicatieprocessen (roos Leary) - opbouw relatie – procesmodellen
- Weerstand, overdracht en tegenoverdracht
- Generalistische kennis: wetgeving, sociale kaart, psychologie, …
VAARDIGHEDEN
- Relatievaardigheden: verbindende + ondersteunende vaardigheden: bavardage, aanmoedigen,
belangstellend informeren, waardering geven, invoegen, MZP, uitnodigend bevragen….
ATTITUDES
- Empathie
- Echtheid
- Onvoorwaardelijke aanvaarding
Presentiebenadering
= een methode die uitgaat van de Q van het contact, de relatie en de interactie tussen CL en HV.
Aandacht en totaal openstellen, aansluiten, erbij zijn. Pas als je met iemand bent kan je voor iemand
zijn.
= oprechte aandacht hebben voor de ander. Q van contact en relatie.
3
, Algemene systeemtheorie
4 lagen:
- VISIE
- DOEL
- RELATIE
- TECHNIEKEN
VISIE
“participeren in een ingewikkeld proces van onderhandelingen over betekenissen die mensen aan
dingen toekennen, in een poging om ze op elkaar af te stemmen zodat opnieuw een organisatie
van het dagelijks leven mogelijk wordt”
- De systeembenadering = een verklaringsmodel.
- Circulaire causaliteit → lineaire causaliteit.
- Wisselwerkingsgericht model = samenhangdenken = mensen werken samen opdat dingen lopen
zoals ze lopen.
- Geen schuld, wel heeft ieder zijn aandeel.
- Gedrag van een individu wordt verklaard in functie van het geheel (lastige puber,
ongemotiveerde werknemer) → VERBREDING MAKEN NAAR HET GEHEEL
- Kenmerken van een persoon NIET opgevat worden als unieke eigenschappen die bij die persoon
horen, maar als kenmerken van het systeem waar die persoon opdat moment deel van uitmaakt.
- Niet de persoon staat centraal, wel de RELATIES tussen persoon en zijn omgeving, ieder heeft ZIJN
AANDEEL = AANDACHT VOOR INTERACTIES = BEÏNVLOEDING
DOEL
- “participeren in een ingewikkeld proces van onderhandelingen over betekenissen die mensen
aan dingen toekennen, in een poging om ze op elkaar af te stemmen zodat opnieuw een
organisatie van het dagelijks leven mogelijk wordt”
- Niet het oplossen van problemen maar WEL het tolken, duiden.
- Inzicht verschaffen in hun handelen.
- Verklaren zonder dat hierover een waardeoordeel wordt uitgesproken.
- Geen schuld of causale relaties. Wel aandeel.
RELATIE
- Kijken onder oordeel
- Verklarend ondersteunen in betekenisgeving
- Houding van niet-weten
TECHNIEKEN
- Erkennende communicatie voor inzet én last
- Positieve herkadering
- Verwerping
- (Negatie)
- Verbindende vragen
- Circulair bevragen
- Contextvragen
- Perspectiefwisselingsvragen of het perspectief van iemand anders aannemen (flyer)
4
INLEIDING EN HERHALING 3
RELATIE 3
ALGEMENE SYSTEEMTHEORIE 4
COMMUNICATIETHEORIE – AXIOMA’S VAN WATSLAWICK 5
OPLOSSINGSGERICHT WERKEN 5
ONLINE-EN CHATHULPVERLENING 9
BLENDED HULP WORDT HET NIEUWE NORMAAL 9
KENMERKEN VAN DIGITALE COMMUNICATIE 10
BASISHOUDING EN GESPREKSTECHNIEKEN 12
OPLOSSINGSGERICHT WERKEN ONLINE 14
MOEILIJKE THEMA’S IN EEN CHATGESPREK 17
STRUCTURELE EN CONTEXTUELE BENADERING 18
STRUCTURELE SYSTEEMBENADERING 18
MOTIVERENDE GESPREKSVOERING 22
DEEL 1: DE THEORIE 22
WAAROM EN HOE VERANDEREN MENSEN? 22
MOTIVATIE 23
MOTIVERENDE GESPREKSVOERING 24
DE SPIRIT VAN MGV 24
VERANDERTAAL EN WEERSTAND 25
ETHISCHE RICHTLIJNEN 27
DEEL 2: DE PRAKTIJK 27
REPARATIEREFLEX 27
BASISGESPREKSTECHNIEKEN 27
DE VIER PROCESSEN IN MGV 29
INTERCULTURELE COMMUNICATIE EN TOPOI 35
INTERCULTURELE COMMUNICATIE 35
CULTURALISERENDE BENADERING EN DE RISICO’S 36
UITGANGSPUNTEN 37
TOPOI-MODEL 41
MAATSCHAPPELIJK WERK IN HET ONDERWIJS 44
1
,SAMENWERKEN AAN ZORG IN HET ONDERWIJS : HET ZORGCONTINUÜM 44
HANDELINGSGERICHT WERKEN 49
2
,Inleiding en herhaling
relatie
Professionele relatie
- Doel (in consensus)
- Duurt niet eeuwig
- Niet vrijblijvend
- Hoofdrolspelers: cliënt en hulpverlener
o Gezag → deskundigheid van de MA + appél op de verantwoordelijkheid van de MA
o Zelfbeheersing (overdracht– tegenoverdracht)
- Attitude
o Echtheid
o Empathie
o Onvoorwaardelijke aanvaarding
Wet van Maier E = K x A
- De effectiviteit van hulpverlening / gesprek wordt bepaald door de kwaliteit die de hulpverlener
levert en de acceptatie van de cliënt.
- De hulpverlener die inzet op deskundigheid en een kwaliteitsvolle begeleiding kan de acceptatie
van de cliënt beïnvloeden.
Relatiecompetenties = kwaliteit van de hulpverlener
KENNIS:
- Communicatieprocessen (roos Leary) - opbouw relatie – procesmodellen
- Weerstand, overdracht en tegenoverdracht
- Generalistische kennis: wetgeving, sociale kaart, psychologie, …
VAARDIGHEDEN
- Relatievaardigheden: verbindende + ondersteunende vaardigheden: bavardage, aanmoedigen,
belangstellend informeren, waardering geven, invoegen, MZP, uitnodigend bevragen….
ATTITUDES
- Empathie
- Echtheid
- Onvoorwaardelijke aanvaarding
Presentiebenadering
= een methode die uitgaat van de Q van het contact, de relatie en de interactie tussen CL en HV.
Aandacht en totaal openstellen, aansluiten, erbij zijn. Pas als je met iemand bent kan je voor iemand
zijn.
= oprechte aandacht hebben voor de ander. Q van contact en relatie.
3
, Algemene systeemtheorie
4 lagen:
- VISIE
- DOEL
- RELATIE
- TECHNIEKEN
VISIE
“participeren in een ingewikkeld proces van onderhandelingen over betekenissen die mensen aan
dingen toekennen, in een poging om ze op elkaar af te stemmen zodat opnieuw een organisatie
van het dagelijks leven mogelijk wordt”
- De systeembenadering = een verklaringsmodel.
- Circulaire causaliteit → lineaire causaliteit.
- Wisselwerkingsgericht model = samenhangdenken = mensen werken samen opdat dingen lopen
zoals ze lopen.
- Geen schuld, wel heeft ieder zijn aandeel.
- Gedrag van een individu wordt verklaard in functie van het geheel (lastige puber,
ongemotiveerde werknemer) → VERBREDING MAKEN NAAR HET GEHEEL
- Kenmerken van een persoon NIET opgevat worden als unieke eigenschappen die bij die persoon
horen, maar als kenmerken van het systeem waar die persoon opdat moment deel van uitmaakt.
- Niet de persoon staat centraal, wel de RELATIES tussen persoon en zijn omgeving, ieder heeft ZIJN
AANDEEL = AANDACHT VOOR INTERACTIES = BEÏNVLOEDING
DOEL
- “participeren in een ingewikkeld proces van onderhandelingen over betekenissen die mensen
aan dingen toekennen, in een poging om ze op elkaar af te stemmen zodat opnieuw een
organisatie van het dagelijks leven mogelijk wordt”
- Niet het oplossen van problemen maar WEL het tolken, duiden.
- Inzicht verschaffen in hun handelen.
- Verklaren zonder dat hierover een waardeoordeel wordt uitgesproken.
- Geen schuld of causale relaties. Wel aandeel.
RELATIE
- Kijken onder oordeel
- Verklarend ondersteunen in betekenisgeving
- Houding van niet-weten
TECHNIEKEN
- Erkennende communicatie voor inzet én last
- Positieve herkadering
- Verwerping
- (Negatie)
- Verbindende vragen
- Circulair bevragen
- Contextvragen
- Perspectiefwisselingsvragen of het perspectief van iemand anders aannemen (flyer)
4
