Schrijven samenvatting
Hft 2
De fasen van het handschriftonderwijs: voorbereidend – aanvankelijk schrijven en voortgezet
schrijven
Inhoudelijke termen:
- Ontwikkeling schrijfvoorwaarden,
De kapitalen zijn echte kleuterletters. Deze zijn hetzelfde als hoe een kind een huis tekent. Later
komen er meer oefeningen die zich richten op vaardigheid, waarneming, greep en houding
- Aanleren van lettervormen,
Kinderen leren de minuskels (kleine letters). En voortgezette vaardigheid, waarneming en
zelfreflectie
- Ontwikkeling en onderhoud van het handschrift
In groep 5 en 6 is de kans dat de kwaliteit van het handschrift daalt groot. Cognitieve begeleiding
is dus hard nodig.
Groep 1
Moet gewerkt worden aan beginnende materiaalbeheersing en werkhouding of attitude
- Letterverkenning van kapitalen (niet aanleren maar bespreekbaar maken)
- Kapitalen op stoelnamen
- Stimuleren nauwkeurige waarneming
- Stimuleren nauwkeurige uitvoering
- Aanleren, stimuleren en begeleiden van de goede greep en houding bij grafische activiteiten
- Gebruik nauwkeurig grafisch materiaal i.v.m buigen en strekken van 3 schrijf/tekenvingers
- Werken aan nauwkeurige materiaalbeheersing
Inhoudelijke feedback is van groot belang
Groep 2
Transfer tussen grote en kleine letters moeten worden geoefend door middel van
- Lettervormen
Lettermemory, woorden typen met of zonder CAPSLOCK, woorden stempelen
- Waarnemen
Vormverschillen en overeenkomsten, drukverschil met de pen
- Uitvoeren
Oefenen van het traject dmv een doolhof, aanleren stimuleren en begeleiden greep en houding,
oefenen in kleuren en arceren
Belangrijk is dat er in het begin geen blokletters gebruikt worden dan raken leerlingen door de war
Letterervaring moeten zoveel mogelijk perceptie zijn
Blokletters = het verboden schrift
Groep 3
Schrijven van cijfers en minuskels verder uitgewerkt. De cijfers hebben niet echt een lopend traject
(alleen de 9) hierdoor kunnen ze al aangeleerd worden. Vervolgens wordt gekeken naar verschillende
criteria
, Groep 4
De kapitalen komen weer terug als hoofdletters. En er wordt gelet op het verzorgen van de
rompzone.
Groep 5
Er moeten veel bewustmakingsoefeningen worden gedaan om het automatiseren tegen te gaan.
Blijvende aandacht voor de rompzone is belangrijk.
Letterlessen = elke schrijfles een andere letter centraal stellen en de criteria bespreken van deze
letter
Criteriumlessen = duidelijk alle criteria aan de orde stellen omdat leerlingen bewust moeten blijven
van hun eigen handschrift
Ook moet er rekening gehouden worden met penpuntsnelheid
Groep 6
Handschriftkwaliteit daalt plotseling vaak in deze groep. Met verschillende oorzaken
- Aantal schrijflessen loopt van 2x per week terug naar 1x per week
- Hulplijnen worden weggehaald
Ongeveer op de tweede helft van groep 6 gaan veel leerlingen los schrijven terwijl zij zich hier geen
raad mee weten
Voorkeur moet uitgaan naar lopend blokschrift. Dit moet dan aangeleerd worden met goede
letterspatiëring
Groep 7
Kinderen moeten leren eigen handschrift te beoordelen
Te oefenen onderdelen
- Woord – en letterafstand
- Verhoudingen binnen de letters
- Lay – out van de bladzijde
- Los en verbonden naast elkaar oefenen
- Oefenen in de belangrijke handschriftcriteria
Blokschrift moet ook worden geconsolideerd
Groep 8
Het leren van de plaats die handschrift in de maatschappij inneemt en eigen handschrift beoordelen
en onderhouden
De 3 schriftsoorten: verbonden schrift, onverbonden blokschrift en sierschrift worden functioneel
gebruikt
Combinatie tussen temposchrijven en duurschrijven
Criteria aangehouden.
Hft 2
De fasen van het handschriftonderwijs: voorbereidend – aanvankelijk schrijven en voortgezet
schrijven
Inhoudelijke termen:
- Ontwikkeling schrijfvoorwaarden,
De kapitalen zijn echte kleuterletters. Deze zijn hetzelfde als hoe een kind een huis tekent. Later
komen er meer oefeningen die zich richten op vaardigheid, waarneming, greep en houding
- Aanleren van lettervormen,
Kinderen leren de minuskels (kleine letters). En voortgezette vaardigheid, waarneming en
zelfreflectie
- Ontwikkeling en onderhoud van het handschrift
In groep 5 en 6 is de kans dat de kwaliteit van het handschrift daalt groot. Cognitieve begeleiding
is dus hard nodig.
Groep 1
Moet gewerkt worden aan beginnende materiaalbeheersing en werkhouding of attitude
- Letterverkenning van kapitalen (niet aanleren maar bespreekbaar maken)
- Kapitalen op stoelnamen
- Stimuleren nauwkeurige waarneming
- Stimuleren nauwkeurige uitvoering
- Aanleren, stimuleren en begeleiden van de goede greep en houding bij grafische activiteiten
- Gebruik nauwkeurig grafisch materiaal i.v.m buigen en strekken van 3 schrijf/tekenvingers
- Werken aan nauwkeurige materiaalbeheersing
Inhoudelijke feedback is van groot belang
Groep 2
Transfer tussen grote en kleine letters moeten worden geoefend door middel van
- Lettervormen
Lettermemory, woorden typen met of zonder CAPSLOCK, woorden stempelen
- Waarnemen
Vormverschillen en overeenkomsten, drukverschil met de pen
- Uitvoeren
Oefenen van het traject dmv een doolhof, aanleren stimuleren en begeleiden greep en houding,
oefenen in kleuren en arceren
Belangrijk is dat er in het begin geen blokletters gebruikt worden dan raken leerlingen door de war
Letterervaring moeten zoveel mogelijk perceptie zijn
Blokletters = het verboden schrift
Groep 3
Schrijven van cijfers en minuskels verder uitgewerkt. De cijfers hebben niet echt een lopend traject
(alleen de 9) hierdoor kunnen ze al aangeleerd worden. Vervolgens wordt gekeken naar verschillende
criteria
, Groep 4
De kapitalen komen weer terug als hoofdletters. En er wordt gelet op het verzorgen van de
rompzone.
Groep 5
Er moeten veel bewustmakingsoefeningen worden gedaan om het automatiseren tegen te gaan.
Blijvende aandacht voor de rompzone is belangrijk.
Letterlessen = elke schrijfles een andere letter centraal stellen en de criteria bespreken van deze
letter
Criteriumlessen = duidelijk alle criteria aan de orde stellen omdat leerlingen bewust moeten blijven
van hun eigen handschrift
Ook moet er rekening gehouden worden met penpuntsnelheid
Groep 6
Handschriftkwaliteit daalt plotseling vaak in deze groep. Met verschillende oorzaken
- Aantal schrijflessen loopt van 2x per week terug naar 1x per week
- Hulplijnen worden weggehaald
Ongeveer op de tweede helft van groep 6 gaan veel leerlingen los schrijven terwijl zij zich hier geen
raad mee weten
Voorkeur moet uitgaan naar lopend blokschrift. Dit moet dan aangeleerd worden met goede
letterspatiëring
Groep 7
Kinderen moeten leren eigen handschrift te beoordelen
Te oefenen onderdelen
- Woord – en letterafstand
- Verhoudingen binnen de letters
- Lay – out van de bladzijde
- Los en verbonden naast elkaar oefenen
- Oefenen in de belangrijke handschriftcriteria
Blokschrift moet ook worden geconsolideerd
Groep 8
Het leren van de plaats die handschrift in de maatschappij inneemt en eigen handschrift beoordelen
en onderhouden
De 3 schriftsoorten: verbonden schrift, onverbonden blokschrift en sierschrift worden functioneel
gebruikt
Combinatie tussen temposchrijven en duurschrijven
Criteria aangehouden.
