Voorbereiding 5.4 - Bloedgassen
Achtergrond: In deze zelfstudieopdracht leert u de belangrijkste begrippen en
eigenschappen van de zuurstofdissociatiecurve (Oxygen dissociation curve ODC). De
eigenschappen van deze curve zijn cruciaal voor de levering van zuurstof aan de uiteindelijke
zuurstofverbruikers in het lichaam: de mitochondriën. Het hemoglobine moet in de longen
de zuurstof goed binden maar in de weefselcappillairen juist weer loslaten. Deze
tegenstrijdigheid wordt opgelost door de gebogen vorm van de zuurstofdissociatiecurve.
Het in de citroenzuurcyclus gevormde CO moet vanuit de weefsels worden afgevoerd naar
2
de longen. Dit gebeurt in een waterig milieu. In tegenstelling tot zuurstof, gaat CO een
2
reactie aan met water:
Hierdoor “verdwijnt” de CO ogenschijnlijk, maar blijft toch aanwezig in de vorm van met
2
name bicarbonaat. Hierdoor kan een grote hoeveelheid CO oplossen in water, wat ook de
2
diffusie verbetert. Keerzijde hiervan is dat er ene H+ ontstaat, en dat het transport van
CO direct gekoppeld is aan de zuurgraad.
2
Beantwoord de volgende vragen:
Wat wordt bedoeld met zuurstofverzadiging (oxygen
saturation)?
Dat de hemoglobine volledig verzadigd is met O₂-moleculen. 4 moleculen is 100% verzadigd.
De standaard dissociatie curve (SDC) is de curve onder
standaard omstandigheden;
, Welke zijn dit?
In veneus bloed is de PaO2 laag. Dit zorgt ervoor dat vanuit de alveoli O2 gebonden wordt tot dat
PaO2 100 mm/hg bereikt is. Dit betekent een saturatie van bijna 100%.
Wat bedoelen we met verschuiven? Welke 4 voornaamste factoren
kunnen deze dissociatiecurve verschuiven?
De curve kan naar links en naar rechts verschuiven. Verschuiving naar rechts betekend meer release
van O2 naar de weefsels. O2 is minder stevig verbonden met hemoglobine. Dit gebeurt onder
verschillende omstandigheden:
- ↑pCO₂ en ↓pH = bohr effect
- Exercise; lactaat ↑ waardoor pH ↓
- Temperatuur
- ↑2,3-DPG
- Hypoxie
- High altitude
Een verschuiving naar links gebeurt wanneer betekent dat een mindere release van O2 naar
weefsels. O2 is steviger gebonden met hemoglobine. Dit gebeurt onder verschillende
omstandigheden.
- ↓pCO₂ en ↑pH
- ↓ temperatuur
- ↓2,3-DPG
Vaak wordt het begrip P50 Dit is de partiële
zuurstofdruk waarbij de saturatie 50% is. Hoe kan deze
variëren?
Lagere pH, betekent bloed “zuurder” (meer H+) à meer CO₂, waardoor Hb minder O₂ kan
binden à waardoor curve naar rechts schuift
Hogere temperatuur verschuift de curve naar rechts à verschuiving van de curve naar rechts
betekent dat er bij dezelfde druk meer o2 wordt afgegeven. Er wordt makkelijker O2
afgegeven.
Verschuiving naar rechts betekent dat bij dezelfde PO2 meer O2 wordt afgegeven (dus
minder binding!). Verschuiving naar links dat bij dezelfde PO2 meer O2 wordt gebonden.
Leg uit waarom de S-vorm van de
zuurstofverzadigingscurve functioneel is?
Door positieve stimulatie. Ieder gebonden O2-molecuul “stimuleert” het volgende O2-
molecuul te binden aan Hb
Voor een goed en efficiënt O2transport moet de affiniteit in de longcappilairen hoog zijn
(curve naar links verschoven) en moet O2 in de weefselcapilairen makkelijk door het Hb
weer worden losgelaten (curve naar rechts verschoven).
Achtergrond: In deze zelfstudieopdracht leert u de belangrijkste begrippen en
eigenschappen van de zuurstofdissociatiecurve (Oxygen dissociation curve ODC). De
eigenschappen van deze curve zijn cruciaal voor de levering van zuurstof aan de uiteindelijke
zuurstofverbruikers in het lichaam: de mitochondriën. Het hemoglobine moet in de longen
de zuurstof goed binden maar in de weefselcappillairen juist weer loslaten. Deze
tegenstrijdigheid wordt opgelost door de gebogen vorm van de zuurstofdissociatiecurve.
Het in de citroenzuurcyclus gevormde CO moet vanuit de weefsels worden afgevoerd naar
2
de longen. Dit gebeurt in een waterig milieu. In tegenstelling tot zuurstof, gaat CO een
2
reactie aan met water:
Hierdoor “verdwijnt” de CO ogenschijnlijk, maar blijft toch aanwezig in de vorm van met
2
name bicarbonaat. Hierdoor kan een grote hoeveelheid CO oplossen in water, wat ook de
2
diffusie verbetert. Keerzijde hiervan is dat er ene H+ ontstaat, en dat het transport van
CO direct gekoppeld is aan de zuurgraad.
2
Beantwoord de volgende vragen:
Wat wordt bedoeld met zuurstofverzadiging (oxygen
saturation)?
Dat de hemoglobine volledig verzadigd is met O₂-moleculen. 4 moleculen is 100% verzadigd.
De standaard dissociatie curve (SDC) is de curve onder
standaard omstandigheden;
, Welke zijn dit?
In veneus bloed is de PaO2 laag. Dit zorgt ervoor dat vanuit de alveoli O2 gebonden wordt tot dat
PaO2 100 mm/hg bereikt is. Dit betekent een saturatie van bijna 100%.
Wat bedoelen we met verschuiven? Welke 4 voornaamste factoren
kunnen deze dissociatiecurve verschuiven?
De curve kan naar links en naar rechts verschuiven. Verschuiving naar rechts betekend meer release
van O2 naar de weefsels. O2 is minder stevig verbonden met hemoglobine. Dit gebeurt onder
verschillende omstandigheden:
- ↑pCO₂ en ↓pH = bohr effect
- Exercise; lactaat ↑ waardoor pH ↓
- Temperatuur
- ↑2,3-DPG
- Hypoxie
- High altitude
Een verschuiving naar links gebeurt wanneer betekent dat een mindere release van O2 naar
weefsels. O2 is steviger gebonden met hemoglobine. Dit gebeurt onder verschillende
omstandigheden.
- ↓pCO₂ en ↑pH
- ↓ temperatuur
- ↓2,3-DPG
Vaak wordt het begrip P50 Dit is de partiële
zuurstofdruk waarbij de saturatie 50% is. Hoe kan deze
variëren?
Lagere pH, betekent bloed “zuurder” (meer H+) à meer CO₂, waardoor Hb minder O₂ kan
binden à waardoor curve naar rechts schuift
Hogere temperatuur verschuift de curve naar rechts à verschuiving van de curve naar rechts
betekent dat er bij dezelfde druk meer o2 wordt afgegeven. Er wordt makkelijker O2
afgegeven.
Verschuiving naar rechts betekent dat bij dezelfde PO2 meer O2 wordt afgegeven (dus
minder binding!). Verschuiving naar links dat bij dezelfde PO2 meer O2 wordt gebonden.
Leg uit waarom de S-vorm van de
zuurstofverzadigingscurve functioneel is?
Door positieve stimulatie. Ieder gebonden O2-molecuul “stimuleert” het volgende O2-
molecuul te binden aan Hb
Voor een goed en efficiënt O2transport moet de affiniteit in de longcappilairen hoog zijn
(curve naar links verschoven) en moet O2 in de weefselcapilairen makkelijk door het Hb
weer worden losgelaten (curve naar rechts verschoven).
