H16: SPIJSVERTERINGSSTELSEL
16.1. INLEIDING
Zeer belangrijke figuur!!
1. FUNCTIES
• Ingestie: voedselinname
• Mechanische verwerking: verkleinen, kneden, voortduwen
• Vertering: chemische afbraak
- TG tot glycerol + vetzuren
- Polysachariden tot monosachariden
- EW tot AZ
• Secretie: afgifte water, zuren, enzymen, buffers door accessoire klieren
- Pancreas, gal & klieren in GI-wand
• Opname (resorptie): kleine organische moleculen, elektrolyten, vitaminen, water
• Uitscheiding (defecatie): verwijderen van afvalstoffen in ingedikte vorm
, Pylorus
Speeksel toegevoegd
Pylorus = klep die toegang vanuit maag naar buizensysteem (darmstelsel) regelt
Verteringssappen: galvloeistof, dunne darmsap & pancreassappen
- Entero = ingewanden
- Hepatis = lever
, Eiwitten Vetten Suikers
Speeksel / X (klein beetje lipase) X (zetmeel via
amylase)
Maagsap X (via pepsine) X (klein beetje lipase) /
Pancreassap X (via trypsine) X (via pancreaslipase) X (zetmeel via
amylase)
THV DUODENUM
Dunne darmsap X (via tri- en / X (via disachariden)
dipeptidasen)
Galsap / X (emulgeren:
wateroplosbaar
maken van vetten via
galzouten)
2. HISTOLOGIE
= Villi
Mucosa
• = Slijmvlies + Lamina propria
• Bestaat uit slijmvlies (= dekweefsel)
- Cilinderpeitheelcellen in darm (andere zones)
- Gelaagd plaveiseleptiheelcellen (zones met veel schuring)
- Mond, keel, slokdarm, anus
• Lamina propria = onderliggende bindweefsellaag
, • Muscosale klieren = in lamina propria, secreteren muceus secreet
• Doorgangen van submucosale klieren (in submucosa, sappen secreteren richting lumen GI)
• Muscularis mucosa = glad spierweefsel + elastische vezels
- afgrenzing met submucosa door dunne spierlaag
- villi bewegen
• Gegolfd, met extra villi in dunne darm
Submucosa
• = 2e laag los bindweefsel, onmiddellijk onder muscularis mucosa
• Bevat bloedvaten: VS vanuit darm geresorbeerd + in lymfevaten terecht
• Bevat lymfevaten: vloeien samen in grotere lymfevaten weg van maag-darmstelsel
• Bevat zenuwvezels gebundeld in “Meissnerplexus”
- reguleren en coördineren contractie van gladde spieren
- reguleren klierproductie
16.1. INLEIDING
Zeer belangrijke figuur!!
1. FUNCTIES
• Ingestie: voedselinname
• Mechanische verwerking: verkleinen, kneden, voortduwen
• Vertering: chemische afbraak
- TG tot glycerol + vetzuren
- Polysachariden tot monosachariden
- EW tot AZ
• Secretie: afgifte water, zuren, enzymen, buffers door accessoire klieren
- Pancreas, gal & klieren in GI-wand
• Opname (resorptie): kleine organische moleculen, elektrolyten, vitaminen, water
• Uitscheiding (defecatie): verwijderen van afvalstoffen in ingedikte vorm
, Pylorus
Speeksel toegevoegd
Pylorus = klep die toegang vanuit maag naar buizensysteem (darmstelsel) regelt
Verteringssappen: galvloeistof, dunne darmsap & pancreassappen
- Entero = ingewanden
- Hepatis = lever
, Eiwitten Vetten Suikers
Speeksel / X (klein beetje lipase) X (zetmeel via
amylase)
Maagsap X (via pepsine) X (klein beetje lipase) /
Pancreassap X (via trypsine) X (via pancreaslipase) X (zetmeel via
amylase)
THV DUODENUM
Dunne darmsap X (via tri- en / X (via disachariden)
dipeptidasen)
Galsap / X (emulgeren:
wateroplosbaar
maken van vetten via
galzouten)
2. HISTOLOGIE
= Villi
Mucosa
• = Slijmvlies + Lamina propria
• Bestaat uit slijmvlies (= dekweefsel)
- Cilinderpeitheelcellen in darm (andere zones)
- Gelaagd plaveiseleptiheelcellen (zones met veel schuring)
- Mond, keel, slokdarm, anus
• Lamina propria = onderliggende bindweefsellaag
, • Muscosale klieren = in lamina propria, secreteren muceus secreet
• Doorgangen van submucosale klieren (in submucosa, sappen secreteren richting lumen GI)
• Muscularis mucosa = glad spierweefsel + elastische vezels
- afgrenzing met submucosa door dunne spierlaag
- villi bewegen
• Gegolfd, met extra villi in dunne darm
Submucosa
• = 2e laag los bindweefsel, onmiddellijk onder muscularis mucosa
• Bevat bloedvaten: VS vanuit darm geresorbeerd + in lymfevaten terecht
• Bevat lymfevaten: vloeien samen in grotere lymfevaten weg van maag-darmstelsel
• Bevat zenuwvezels gebundeld in “Meissnerplexus”
- reguleren en coördineren contractie van gladde spieren
- reguleren klierproductie