Tentamen Management &
Organisatie
Hoofdstuk 9 Economische aspecten van de gezondheidszorg
Per jaar stijgen de zorgkosten met gemiddeld 5% vanwege de vergrijzing en doordat de inhoud van
de zorg verandert, want door innovatie komen er steeds nieuwe behandelvormen, medicijnen en
technologieën. Dit leidt tot betere maar ook duurdere zorg. Zodat de zorg voor iedereen betaalbaar
blijft is er als oplossing marktwerking ingevoerd waarbij zorgaanbieders zoals ziekenhuizen met
elkaar moeten concurreren, zodat de aanbieders hun best zullen doen om hoge kwaliteit te leveren
tegen zo laag mogelijke prijzen. Elk zorgstelsel kenmerkt zich in de samenhang tussen 3 dimensies:
betaalbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit.
Sinds 2015 zijn er 4 wetten van kracht:
Zorgverzekeringswet (Zvw): regelt de verplichte basisverzekering. Wordt bekostigd door
inkomensafhankelijke bijdragen, premies van de verzekerden en eigen risico. Wijkverpleging
valt hier ook onder.
Wet langdurige zorg (Wlz): voor mensen met een blijvende aandoening die permanent
toezicht nodig hebben of 24 uur per dag zorg nodig hebben (kwetsbare ouderen, mensen
met een handicap of psychische aandoening). Iedereen is automatisch verzekerd voor de
Wlz. Het CIZ bepaalt of iemand toegang heeft tot de Wlz, stelt het zorgprofiel vast en legt dit
vast in een indicatiebesluit. De financiering wordt geregeld op basis van zorgprofielen. Voor
de Wlz moet vanaf het begin een eigen bijdrage worden betaald, voor de Zvw niet. Als er
wordt verwacht dat een patiënt in de GGZ weer naar huis kan, valt hij het eerste jaar onder
de Zvw en hoeft geen eigen bijdrage worden betaald, maar pas na 3 jaar.
Er zijn 4 leveringsvormen mogelijk:
1. Zorg met verblijf: integraal pakket van zorg en wonen in een instelling.
2. Zorg zonder verblijf (volledig pakket thuis (VTP ): integraal pakket van zorg en
diensten in de eigen woning.
3. Zorg zonder verblijf (persoonsgebonden budget (pgb ): het geld wordt beheerd door
de Sociale Verzekeringsbank.
4. Zorg zonder verblijf (modulair pakket thuis (MPT ): slechts delen van het pakket aan
zorg in natura thuis. Combinatie met pgb is mogelijk. Geen eten en huishouden.
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo): ondersteund mensen om zo lang mogelijk
thuis te kunnen blijven wonen. De gemeente biedt daarbij ondersteuning, zoals
huishoudelijke hulp of dagbesteding. Gemeenten mogen om een eigen bijdrage vragen. Een
eigen bijdrage is bijvoorbeeld een percentage van de kosten voor orthopedische schoenen,
ziekenvervoer of een kunstgebit. Daarnaast heb je nog het eigen risico.
Maakt onderscheid tussen:
o Algemene voorzieningen: kan iedereen een beroep op doen bij beperkte
zelfredzaamheid, zoals maaltijdservice.
o Maatwerkvoorzieningen: voorzieningen die de zelfredzaamheid vergroten, zoals
dagbesteding.
Jeugdwet: wordt uitgevoerd door de gemeente. Regelt verantwoordelijkheid voor
preventie, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders bij opgroei- en opvoedingsproblemen en
psychische problemen en stoornissen. Er wordt geen eigen bijdrage gevraagd.
Wanneer iemand in aanmerking komt voor zorg, kan hij kiezen voor:
Zorg in natura: volledig pakket aan huis. De zorgaanbieder bepaalt hoe je zorg krijgt en je
hoeft er zelf niks voor te doen.
, Persoonsgebonden budget: kun je toegekend krijgen om zelf zorgverleners in te huren voor
de zorg die nodig is. Bij alle 4 de wetten kan worden gekozen voor pgb. Voor zorg vanuit de
Wlz kan pgb worden aangevraagd via het zorgkantoor, dat vanuit de Zvw via de
zorgverzekeraar en vanuit de Wmo en Jeugdwet via de gemeente.
Ordening en organisatie gezondheidszorg: verschillende indelingen:
Soort zorg (sectoren): algemene, geestelijke, maatschappelijke en jeugdgezondheidszorg.
Verder nog:
o Curatieve sector: is gericht op herstel en de zorg duurt korter dan 1 jaar.
o Care sector: kwaliteit van leven zo hoog mogelijk houden, langer dan 1 jaar.
o Preventieve sector: individueel of collectief door GGD.
Plaats waar de zorg wordt verleend (lijnen ):
o Nullijn: preventie en gezondheidsbevordering, zoals GGD of consultatiebureau.
o Eerstelijns: huisarts, thuiszorg, tandarts, fysiotherapeut en acupuncturist.
o Anderhalve lijn: zorg op het grensvlak van complexe en eenvoudige tweedelijnszorg.
Is goedkoper dan de tweede lijn, maar heeft dezelfde kwaliteit. Zoals de cardioloog
die spreekuur heeft in de huisartsenpraktijk.
o Tweede lijn: specialistische hulp in een instelling, zoals ziekenhuis of verpleeghuis.
o Derde lijn: topklinische zorg in een academisch ziekenhuis.
Door wie de zorg wordt verleend:
o Professionele zorg: zijn opgeleid en worden betaald.
o Informele zorg: zoals mantelzorgers en vrijwilligers.
Gangbaarheid (regulair, alternatief).
Gericht op:
o Individuele zorg (op de patiënt zelf): start met een vraag van de patiënt en wordt
individueel gefinancierd (WMO, zorgverzekering).
o Collectieve zorg: start met een gezondheidsprobleem van een doelgroep, zoals
vaccinaties en wordt gefinancierd door de gemeente of overheid.
Financiering:
o Publieke financiering: gemeente, overheid of de premie van burgers.
o Private financiering: door zelfstandige behandelklinieken.
Ieder jaar moeten er zorgcontracten worden afgesloten met bijvoorbeeld de gemeente,
zorgkantoren en zorgverzekeraar. Deze contracten vormen de basis voor de financiering van de
instelling, dus zonder contracten zijn er ook geen inkomsten. Ziekenhuiszorg wordt gefinancierd op
basis van een DBC-zorgproduct. Een zorgproduct bestaat uit een diagnose en behandeling die nodig
is. De Nederlandse Zorgautoriteit controleert instellingen of ze het goed doen.
Financieel bestuur binnen een zorginstelling: bij het besturen van een zorginstelling zijn 3 stappen te
onderscheiden:
1. Het afsluiten van zorgcontracten:
o Extramurale zorg: aantal uren is de basis om in te kopen.
o Intramurale zorg (Wlz): zorgprofielen (ZZP). Een hoger
zorgprofiel geeft recht op een hogere vergoeding. Het
CIZ bepaalt het zorgprofiel. De patiënt kan een keuze
maken uit 4 leveringsvormen:
1. Pgb: de patiënt krijgt een geldbedrag waarmee
hij zelf zorg kan inkopen.
2. Zorg in natura: opname in een verpleeghuis.
3. Zorg in natura-VPT: alle zorg volgens het
zorgprofiel wordt thuis geleverd.
Organisatie
Hoofdstuk 9 Economische aspecten van de gezondheidszorg
Per jaar stijgen de zorgkosten met gemiddeld 5% vanwege de vergrijzing en doordat de inhoud van
de zorg verandert, want door innovatie komen er steeds nieuwe behandelvormen, medicijnen en
technologieën. Dit leidt tot betere maar ook duurdere zorg. Zodat de zorg voor iedereen betaalbaar
blijft is er als oplossing marktwerking ingevoerd waarbij zorgaanbieders zoals ziekenhuizen met
elkaar moeten concurreren, zodat de aanbieders hun best zullen doen om hoge kwaliteit te leveren
tegen zo laag mogelijke prijzen. Elk zorgstelsel kenmerkt zich in de samenhang tussen 3 dimensies:
betaalbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit.
Sinds 2015 zijn er 4 wetten van kracht:
Zorgverzekeringswet (Zvw): regelt de verplichte basisverzekering. Wordt bekostigd door
inkomensafhankelijke bijdragen, premies van de verzekerden en eigen risico. Wijkverpleging
valt hier ook onder.
Wet langdurige zorg (Wlz): voor mensen met een blijvende aandoening die permanent
toezicht nodig hebben of 24 uur per dag zorg nodig hebben (kwetsbare ouderen, mensen
met een handicap of psychische aandoening). Iedereen is automatisch verzekerd voor de
Wlz. Het CIZ bepaalt of iemand toegang heeft tot de Wlz, stelt het zorgprofiel vast en legt dit
vast in een indicatiebesluit. De financiering wordt geregeld op basis van zorgprofielen. Voor
de Wlz moet vanaf het begin een eigen bijdrage worden betaald, voor de Zvw niet. Als er
wordt verwacht dat een patiënt in de GGZ weer naar huis kan, valt hij het eerste jaar onder
de Zvw en hoeft geen eigen bijdrage worden betaald, maar pas na 3 jaar.
Er zijn 4 leveringsvormen mogelijk:
1. Zorg met verblijf: integraal pakket van zorg en wonen in een instelling.
2. Zorg zonder verblijf (volledig pakket thuis (VTP ): integraal pakket van zorg en
diensten in de eigen woning.
3. Zorg zonder verblijf (persoonsgebonden budget (pgb ): het geld wordt beheerd door
de Sociale Verzekeringsbank.
4. Zorg zonder verblijf (modulair pakket thuis (MPT ): slechts delen van het pakket aan
zorg in natura thuis. Combinatie met pgb is mogelijk. Geen eten en huishouden.
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo): ondersteund mensen om zo lang mogelijk
thuis te kunnen blijven wonen. De gemeente biedt daarbij ondersteuning, zoals
huishoudelijke hulp of dagbesteding. Gemeenten mogen om een eigen bijdrage vragen. Een
eigen bijdrage is bijvoorbeeld een percentage van de kosten voor orthopedische schoenen,
ziekenvervoer of een kunstgebit. Daarnaast heb je nog het eigen risico.
Maakt onderscheid tussen:
o Algemene voorzieningen: kan iedereen een beroep op doen bij beperkte
zelfredzaamheid, zoals maaltijdservice.
o Maatwerkvoorzieningen: voorzieningen die de zelfredzaamheid vergroten, zoals
dagbesteding.
Jeugdwet: wordt uitgevoerd door de gemeente. Regelt verantwoordelijkheid voor
preventie, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders bij opgroei- en opvoedingsproblemen en
psychische problemen en stoornissen. Er wordt geen eigen bijdrage gevraagd.
Wanneer iemand in aanmerking komt voor zorg, kan hij kiezen voor:
Zorg in natura: volledig pakket aan huis. De zorgaanbieder bepaalt hoe je zorg krijgt en je
hoeft er zelf niks voor te doen.
, Persoonsgebonden budget: kun je toegekend krijgen om zelf zorgverleners in te huren voor
de zorg die nodig is. Bij alle 4 de wetten kan worden gekozen voor pgb. Voor zorg vanuit de
Wlz kan pgb worden aangevraagd via het zorgkantoor, dat vanuit de Zvw via de
zorgverzekeraar en vanuit de Wmo en Jeugdwet via de gemeente.
Ordening en organisatie gezondheidszorg: verschillende indelingen:
Soort zorg (sectoren): algemene, geestelijke, maatschappelijke en jeugdgezondheidszorg.
Verder nog:
o Curatieve sector: is gericht op herstel en de zorg duurt korter dan 1 jaar.
o Care sector: kwaliteit van leven zo hoog mogelijk houden, langer dan 1 jaar.
o Preventieve sector: individueel of collectief door GGD.
Plaats waar de zorg wordt verleend (lijnen ):
o Nullijn: preventie en gezondheidsbevordering, zoals GGD of consultatiebureau.
o Eerstelijns: huisarts, thuiszorg, tandarts, fysiotherapeut en acupuncturist.
o Anderhalve lijn: zorg op het grensvlak van complexe en eenvoudige tweedelijnszorg.
Is goedkoper dan de tweede lijn, maar heeft dezelfde kwaliteit. Zoals de cardioloog
die spreekuur heeft in de huisartsenpraktijk.
o Tweede lijn: specialistische hulp in een instelling, zoals ziekenhuis of verpleeghuis.
o Derde lijn: topklinische zorg in een academisch ziekenhuis.
Door wie de zorg wordt verleend:
o Professionele zorg: zijn opgeleid en worden betaald.
o Informele zorg: zoals mantelzorgers en vrijwilligers.
Gangbaarheid (regulair, alternatief).
Gericht op:
o Individuele zorg (op de patiënt zelf): start met een vraag van de patiënt en wordt
individueel gefinancierd (WMO, zorgverzekering).
o Collectieve zorg: start met een gezondheidsprobleem van een doelgroep, zoals
vaccinaties en wordt gefinancierd door de gemeente of overheid.
Financiering:
o Publieke financiering: gemeente, overheid of de premie van burgers.
o Private financiering: door zelfstandige behandelklinieken.
Ieder jaar moeten er zorgcontracten worden afgesloten met bijvoorbeeld de gemeente,
zorgkantoren en zorgverzekeraar. Deze contracten vormen de basis voor de financiering van de
instelling, dus zonder contracten zijn er ook geen inkomsten. Ziekenhuiszorg wordt gefinancierd op
basis van een DBC-zorgproduct. Een zorgproduct bestaat uit een diagnose en behandeling die nodig
is. De Nederlandse Zorgautoriteit controleert instellingen of ze het goed doen.
Financieel bestuur binnen een zorginstelling: bij het besturen van een zorginstelling zijn 3 stappen te
onderscheiden:
1. Het afsluiten van zorgcontracten:
o Extramurale zorg: aantal uren is de basis om in te kopen.
o Intramurale zorg (Wlz): zorgprofielen (ZZP). Een hoger
zorgprofiel geeft recht op een hogere vergoeding. Het
CIZ bepaalt het zorgprofiel. De patiënt kan een keuze
maken uit 4 leveringsvormen:
1. Pgb: de patiënt krijgt een geldbedrag waarmee
hij zelf zorg kan inkopen.
2. Zorg in natura: opname in een verpleeghuis.
3. Zorg in natura-VPT: alle zorg volgens het
zorgprofiel wordt thuis geleverd.
