Natuurkunde H5
§5.1-5.5
Paragraaf 5.1
Water kan gasvormig, vast of vloeibaar zijn. De toestand waarin een stof verkeert, heet een fase.
Water kan in 3 fases voorkomen:
1. Vast (onder de 0°c): IJs, sneeuw, hagel, ijzel en rijp.
2. Vloeibaar (tussen 0°c en 100°c): Regendruppels, water uit de kraan.
3. Gasvormig (boven 100°c): waterdamp (onzichtbaar, er ontstaan dampbellen).
Stoffen bestaan uit kleine deeltjes genaamd moleculen. Er zijn verschillende moleculen (suiker heeft
suikermoleculen, water heeft watermoleculen). Hoe hoger de temperatuur, hoe meer de mo leculen
bewegen, ze zetten uit. Moleculen zijn opgebouwd uit atomen. In de vaste fase bewegen ze zo
weinig, dat ze op hun plaats blijven. Dan zijn ze regelmatig gestapeld: een rooster.
Faseovergangen:
Als duikers te snel zinken, is hun dichtheid te groot. Door lucht in het trimvest te blazen zorgen ze
ervoor dat hun dichtheid afneemt, het wordt ge lijk met de dichtheid van het water , uittrimmen.
Een voorwerp zinkt als zijn dichtheid groter is dan de dichtheid van de v loeisto f.
Een voorwerp drijft als zijn dichtheid kleiner is dan de dichtheid van de v loeisto f.
Een voorwerp ‘zweeft’ als de dichtheid van het voorwerp en de v loeistof even vee l is .
Dichtheid: hoe zwaar 1 cm3 of 1 mL van een stof is.
Eenheid van dichtheid:
G/cm3
G/mL
Dichtheid: massa/volume
P=m/v
P= rho= dichtheid in g/cm3
M= massa in gram
Volume in cm3
, Paragraaf 5.2
Al het water dat je thuis gebruikt is leidingwater. Door de gestegen we lvaart ge br ui ken we meer
water dan vroeger, wat nu weer daalt, door waterbesparende maatre ge len . Leidin gwater wordt we l
steeds duurder, omdat de toenemende milieuverontreini gin g het zuiveren van o pperv la kte water en
grondwater lastig maakt.
Concentratie: de hoeveelheid opgeloste stof in 1L water. Concentraties van sto ffen in m g/L:
Sulfaat: 1000
Nitriet: 0.1
Nitraat: 50
Fosfaat: 2
Natrium: 120
Aluminium: 0.2
Lood: 0.010 (Lood is zeer schadelijk dus kan daardoor maar in hele kleine concentraties
voorkomen)
Concentratie: massa op te lossen stof / volume van het oplosmidde l.
Rekenvoorbeeld:
In een glas water van 150 mL is 1 klontje suiker van 3,4 g in opgelost. Wat is de con centratie s ui ker in
het water?
G: v=150 mL > 0,15 L , m=3,4 g
F: concentratie = massa/volume
B: concentratie = 3,4 g/0,15 L = 22,67
A: 22,67 g/L
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dosis: de hoeveelheid medicijn/stof per kg lichaamsgewicht.
Voorbeeld: De dosis van een medicijn = 0,1 mg/kg (lichaamsgewicht)
Rekenvoorbeeld:
Reken uit hoeveel tabletten de patiënt moet slikken . Bere ken hoevee l pi llen de pati ënt ma ximaa l
mag meekrijgen.
Massa patiënt: 77 kg
Benodigde dosis: 4,3 mg/kg/dag
Lethale dosis: 80 mg/kg
Werkzame stof per tablet: 110 mg
1. Benodigde werkzame stof= benodigde dosis x massa patiënt
Aantal tabletten per dag: antwoord vorige vraag / werkzame stof per ta blet
2. Max. hoeveelheid werkzame stof: lethale dosis x massa patiënt
Max. aantal tabletten: antwoord vorige vraag / werkzame stof per tablet
§5.1-5.5
Paragraaf 5.1
Water kan gasvormig, vast of vloeibaar zijn. De toestand waarin een stof verkeert, heet een fase.
Water kan in 3 fases voorkomen:
1. Vast (onder de 0°c): IJs, sneeuw, hagel, ijzel en rijp.
2. Vloeibaar (tussen 0°c en 100°c): Regendruppels, water uit de kraan.
3. Gasvormig (boven 100°c): waterdamp (onzichtbaar, er ontstaan dampbellen).
Stoffen bestaan uit kleine deeltjes genaamd moleculen. Er zijn verschillende moleculen (suiker heeft
suikermoleculen, water heeft watermoleculen). Hoe hoger de temperatuur, hoe meer de mo leculen
bewegen, ze zetten uit. Moleculen zijn opgebouwd uit atomen. In de vaste fase bewegen ze zo
weinig, dat ze op hun plaats blijven. Dan zijn ze regelmatig gestapeld: een rooster.
Faseovergangen:
Als duikers te snel zinken, is hun dichtheid te groot. Door lucht in het trimvest te blazen zorgen ze
ervoor dat hun dichtheid afneemt, het wordt ge lijk met de dichtheid van het water , uittrimmen.
Een voorwerp zinkt als zijn dichtheid groter is dan de dichtheid van de v loeisto f.
Een voorwerp drijft als zijn dichtheid kleiner is dan de dichtheid van de v loeisto f.
Een voorwerp ‘zweeft’ als de dichtheid van het voorwerp en de v loeistof even vee l is .
Dichtheid: hoe zwaar 1 cm3 of 1 mL van een stof is.
Eenheid van dichtheid:
G/cm3
G/mL
Dichtheid: massa/volume
P=m/v
P= rho= dichtheid in g/cm3
M= massa in gram
Volume in cm3
, Paragraaf 5.2
Al het water dat je thuis gebruikt is leidingwater. Door de gestegen we lvaart ge br ui ken we meer
water dan vroeger, wat nu weer daalt, door waterbesparende maatre ge len . Leidin gwater wordt we l
steeds duurder, omdat de toenemende milieuverontreini gin g het zuiveren van o pperv la kte water en
grondwater lastig maakt.
Concentratie: de hoeveelheid opgeloste stof in 1L water. Concentraties van sto ffen in m g/L:
Sulfaat: 1000
Nitriet: 0.1
Nitraat: 50
Fosfaat: 2
Natrium: 120
Aluminium: 0.2
Lood: 0.010 (Lood is zeer schadelijk dus kan daardoor maar in hele kleine concentraties
voorkomen)
Concentratie: massa op te lossen stof / volume van het oplosmidde l.
Rekenvoorbeeld:
In een glas water van 150 mL is 1 klontje suiker van 3,4 g in opgelost. Wat is de con centratie s ui ker in
het water?
G: v=150 mL > 0,15 L , m=3,4 g
F: concentratie = massa/volume
B: concentratie = 3,4 g/0,15 L = 22,67
A: 22,67 g/L
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dosis: de hoeveelheid medicijn/stof per kg lichaamsgewicht.
Voorbeeld: De dosis van een medicijn = 0,1 mg/kg (lichaamsgewicht)
Rekenvoorbeeld:
Reken uit hoeveel tabletten de patiënt moet slikken . Bere ken hoevee l pi llen de pati ënt ma ximaa l
mag meekrijgen.
Massa patiënt: 77 kg
Benodigde dosis: 4,3 mg/kg/dag
Lethale dosis: 80 mg/kg
Werkzame stof per tablet: 110 mg
1. Benodigde werkzame stof= benodigde dosis x massa patiënt
Aantal tabletten per dag: antwoord vorige vraag / werkzame stof per ta blet
2. Max. hoeveelheid werkzame stof: lethale dosis x massa patiënt
Max. aantal tabletten: antwoord vorige vraag / werkzame stof per tablet
