H3
Leerdoelen:
Wat is management?
Taken en werkzaamheden van een manager beschrijven.
Managementtechnieken herkennen.
Het management laten mensen en middelen optimaal samenwerken om een bepaald doel te bereiken.
Management heeft meerdere niveaus van besturing.
Strategisch management/Topmanagement/Richten/ 3 tot 5 jaar planning
Tactisch management/Middenmanagement/Inrichten/ 1 tot 3 jaar planning
Operationeel management/Verrichten/korter dan 1 jaar planning
Beleidsformulerende (Consituerende) taken: Activiteiten gericht zijn op het vaststellen van strategisch
beleidskader.
Beleidsuitvoerende (Dirigerende) taken: Activiteiten gericht op het uitvoeren van het strategisch beleidskader.
Beleidsformulerende taken (Constituerende)
Strategisch plannen & innoveren - Wordt toegepast om de activiteiten te bepalen, uit te voeren en periodiek bij te
sturen.
Organiseren & coördineren - Er wordt bepaald welke processen en activiteiten uitgevoerd moeten worden om de
ondernemingsdoelen te behalen en welke middelen daarvoor nodig zijn.
Personeelsbeleid - Betreft een strategisch personeelsbeleid (HRM). De essentie is dat de organisatie zorgt voor
gekwalificeerde medewerkers voor de taken/werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden.
1
,Beleidsuitvoerende taken (Dirigerende)
Leidinggeven & controleren - Leidinggeven heeft te maken met de wijze van aansturen, ondersteunen en
controleren van medewerkers bij het realiseren van organisatiedoelen.
Dit kan taakgericht/resultaatgericht (Gericht op taken en het resultaat daarvan) en mensgericht/relatiegericht
(Gericht op de medewerkers zelf).
Communiceren & overtuigen - Interne communicatie (Communicatie en informatie-uitwisseling tussen de leden
van de organisatie). Externe communicatie (Communicatie en informatie-uitwisseling tussen de organisatie en
haar stakeholders. Overtuigen is een manier van beïnvloeden.
Motiveren en ontwikkelen - In het personeelsbeleid is geformuleerd op welke wijze de onderneming daaraan
invulling wil geven.
Management by delegation: Delegeert taken en de daarbij horende bevoegdheden en verantwoordelijkheden
aan een ondergeschikte.
Management by exeption: Worden doelen en de daaraan gekoppelde grenzen gesteld. De leidinggevende grijpt
alleen in op bijzonderheden(exeptions).
Management by objectives: De doelen worden samen vastgesteld. De medewerker gaat er zelfstandig mee aan
de slag en dat wordt later evalueert.
Management by walking around: De manager is aanwezig op de afdeling en stuurt vanuit daaruit aan.
Management by motivation: Het management gebruikt motivatie om de medewerkers te inspireren.
Management by Break-through: Het is een agressieve vorm van management. Management door het
overwinnen van weerstand.
Begrippen:
Directeur: Geeft leiding aan over een organisatie, dienst of afdeling.
Manager: Geeft doelgericht leiding aan activiteiten en mensen. Sturing van processen mensen en middelen.
Ondernemer: Persoon die naar eigen risico handelt om daarmee een inkomen te werven.
Beleidskader: De vertaling van de strategische langetermijnvisie op basis waarvan tactische beslissingen kunnen
worden genomen.
Delegeren: Het overdragen van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden aan een hiërarchisch
ondergeschikte.
Coördineren: Het efficiënt en effectief onderling afstemmen van activiteiten.
Integraal management: Het principe dat een manager volledig verantwoordelijk en bevoegd is voor alle
functionele gebieden van het organisatieonderdeel waaraan hij leidinggeeft.
Intrim-management: Het tijdelijk inzetten van een externe manager met een gerichte opdracht.
Organisatie-ethiek: Het geheel van waarden, normen en moreel gedrag dat een organisatie intern en tegenover
haar omgeving in acht dient te nemen.
H4
Leerdoelen:
Uitleggen wat leiderschap is.
Theorieën over stijlen van leidinggeven beschrijven.
Managementrollen van Quin en Mintzberg benoemen.
Leiderschap is het vermogen om een gemeenschappelijke motivatie en richting te creëren bij de leden van een
organisatie.
Je hebt 3 stijlen van leidinggeven:
1. Autoritair: Directief/Sturend
Het management bepaald zelf wat er gedaan moet worden en op welke manier de taken uitgevoerd moeten
worden.
2. Participerend: Consulterend/Dienend
Hier neemt het management de mening van de medewerkers mee in het besluit. Een belangrijke voorwaarde voor
deze stijl van leidinggeven is de taakvolwassenheid van de medewerkers.
3. Democratisch: Begeleidend/Coördinerend
In deze stijl van leidinggeven neemt het management de leiding maar de medewerkers krijgen ook de ruimte om
zelfstandig te functioneren.
Blake & Mounton
In de zogenoemde Managerial Grid of de matrix van leidinggeven Blake en Mounton de criteria ‘Relatiegerichtheid’
en resultaatgerichtheid een score van 1(laag) tot 9(hoog). Zodoende ontstaan er 81 combinaties, die 81 stijlen
van leidinggeven opleveren.
2
, 1.1. Verarmd, verschraald management
In deze stijl wordt er weinig tot geen aandacht besteed aan productie en weinig tot geen aandacht voor de
medewerkers.
1.9 Countryclub-management
In deze stijl is er vooraandacht voor het welzijn van de medewerkers, maar weinig oog voor productiviteit.
9.1 Taakmanagement
In deze stijl van leidinggeven wordt er volledig gefocust op de taakgerichtheid. Daardoor wordt het welzijn van de
medewerkers weleens verwaarloosd over vergeten.
9.9 Teammanagement
Dit is een effectieve manier van leidinggeven. De medewerkers vormen een hecht team en werken gezamenlijk
aan de uitvoering van doelstellingen.
5.5 Guldenmiddenwegmanagement
In deze stijl is er aandacht voor medewerkers en voor de productie wordt gemiddeld gescoord. Dit is niet de ideale
stijl, maar soms noodzakelijk door tijdsdruk.
Hersey & Blanchard
In dit model hangt de ideale, meest effectieve, stijl van leiddinggeven samen met de situatie waarin de
ondergeschikten zich in bevinden.
M1: Niet bekwaam en niet gemotiveerd
Stijl 1 - Instrueren, veel sturen en weinig ondersteunen
M2: Enigszins bekwaam en wel gemotiveerd
Stijl 2 – Coachen of bijsturen, veel sturen en veel ondersteunen
M3: Bekwaam, maar weinig motivatie
Stijl 3 – Motiveren of ondersteunen, veel ondersteunen en weinig aansturen
M4: Bekwaam en gemotiveerd
Stijl 4- Delegeren, weinig ondersteunen en weinig sturen
3
Leerdoelen:
Wat is management?
Taken en werkzaamheden van een manager beschrijven.
Managementtechnieken herkennen.
Het management laten mensen en middelen optimaal samenwerken om een bepaald doel te bereiken.
Management heeft meerdere niveaus van besturing.
Strategisch management/Topmanagement/Richten/ 3 tot 5 jaar planning
Tactisch management/Middenmanagement/Inrichten/ 1 tot 3 jaar planning
Operationeel management/Verrichten/korter dan 1 jaar planning
Beleidsformulerende (Consituerende) taken: Activiteiten gericht zijn op het vaststellen van strategisch
beleidskader.
Beleidsuitvoerende (Dirigerende) taken: Activiteiten gericht op het uitvoeren van het strategisch beleidskader.
Beleidsformulerende taken (Constituerende)
Strategisch plannen & innoveren - Wordt toegepast om de activiteiten te bepalen, uit te voeren en periodiek bij te
sturen.
Organiseren & coördineren - Er wordt bepaald welke processen en activiteiten uitgevoerd moeten worden om de
ondernemingsdoelen te behalen en welke middelen daarvoor nodig zijn.
Personeelsbeleid - Betreft een strategisch personeelsbeleid (HRM). De essentie is dat de organisatie zorgt voor
gekwalificeerde medewerkers voor de taken/werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden.
1
,Beleidsuitvoerende taken (Dirigerende)
Leidinggeven & controleren - Leidinggeven heeft te maken met de wijze van aansturen, ondersteunen en
controleren van medewerkers bij het realiseren van organisatiedoelen.
Dit kan taakgericht/resultaatgericht (Gericht op taken en het resultaat daarvan) en mensgericht/relatiegericht
(Gericht op de medewerkers zelf).
Communiceren & overtuigen - Interne communicatie (Communicatie en informatie-uitwisseling tussen de leden
van de organisatie). Externe communicatie (Communicatie en informatie-uitwisseling tussen de organisatie en
haar stakeholders. Overtuigen is een manier van beïnvloeden.
Motiveren en ontwikkelen - In het personeelsbeleid is geformuleerd op welke wijze de onderneming daaraan
invulling wil geven.
Management by delegation: Delegeert taken en de daarbij horende bevoegdheden en verantwoordelijkheden
aan een ondergeschikte.
Management by exeption: Worden doelen en de daaraan gekoppelde grenzen gesteld. De leidinggevende grijpt
alleen in op bijzonderheden(exeptions).
Management by objectives: De doelen worden samen vastgesteld. De medewerker gaat er zelfstandig mee aan
de slag en dat wordt later evalueert.
Management by walking around: De manager is aanwezig op de afdeling en stuurt vanuit daaruit aan.
Management by motivation: Het management gebruikt motivatie om de medewerkers te inspireren.
Management by Break-through: Het is een agressieve vorm van management. Management door het
overwinnen van weerstand.
Begrippen:
Directeur: Geeft leiding aan over een organisatie, dienst of afdeling.
Manager: Geeft doelgericht leiding aan activiteiten en mensen. Sturing van processen mensen en middelen.
Ondernemer: Persoon die naar eigen risico handelt om daarmee een inkomen te werven.
Beleidskader: De vertaling van de strategische langetermijnvisie op basis waarvan tactische beslissingen kunnen
worden genomen.
Delegeren: Het overdragen van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden aan een hiërarchisch
ondergeschikte.
Coördineren: Het efficiënt en effectief onderling afstemmen van activiteiten.
Integraal management: Het principe dat een manager volledig verantwoordelijk en bevoegd is voor alle
functionele gebieden van het organisatieonderdeel waaraan hij leidinggeeft.
Intrim-management: Het tijdelijk inzetten van een externe manager met een gerichte opdracht.
Organisatie-ethiek: Het geheel van waarden, normen en moreel gedrag dat een organisatie intern en tegenover
haar omgeving in acht dient te nemen.
H4
Leerdoelen:
Uitleggen wat leiderschap is.
Theorieën over stijlen van leidinggeven beschrijven.
Managementrollen van Quin en Mintzberg benoemen.
Leiderschap is het vermogen om een gemeenschappelijke motivatie en richting te creëren bij de leden van een
organisatie.
Je hebt 3 stijlen van leidinggeven:
1. Autoritair: Directief/Sturend
Het management bepaald zelf wat er gedaan moet worden en op welke manier de taken uitgevoerd moeten
worden.
2. Participerend: Consulterend/Dienend
Hier neemt het management de mening van de medewerkers mee in het besluit. Een belangrijke voorwaarde voor
deze stijl van leidinggeven is de taakvolwassenheid van de medewerkers.
3. Democratisch: Begeleidend/Coördinerend
In deze stijl van leidinggeven neemt het management de leiding maar de medewerkers krijgen ook de ruimte om
zelfstandig te functioneren.
Blake & Mounton
In de zogenoemde Managerial Grid of de matrix van leidinggeven Blake en Mounton de criteria ‘Relatiegerichtheid’
en resultaatgerichtheid een score van 1(laag) tot 9(hoog). Zodoende ontstaan er 81 combinaties, die 81 stijlen
van leidinggeven opleveren.
2
, 1.1. Verarmd, verschraald management
In deze stijl wordt er weinig tot geen aandacht besteed aan productie en weinig tot geen aandacht voor de
medewerkers.
1.9 Countryclub-management
In deze stijl is er vooraandacht voor het welzijn van de medewerkers, maar weinig oog voor productiviteit.
9.1 Taakmanagement
In deze stijl van leidinggeven wordt er volledig gefocust op de taakgerichtheid. Daardoor wordt het welzijn van de
medewerkers weleens verwaarloosd over vergeten.
9.9 Teammanagement
Dit is een effectieve manier van leidinggeven. De medewerkers vormen een hecht team en werken gezamenlijk
aan de uitvoering van doelstellingen.
5.5 Guldenmiddenwegmanagement
In deze stijl is er aandacht voor medewerkers en voor de productie wordt gemiddeld gescoord. Dit is niet de ideale
stijl, maar soms noodzakelijk door tijdsdruk.
Hersey & Blanchard
In dit model hangt de ideale, meest effectieve, stijl van leiddinggeven samen met de situatie waarin de
ondergeschikten zich in bevinden.
M1: Niet bekwaam en niet gemotiveerd
Stijl 1 - Instrueren, veel sturen en weinig ondersteunen
M2: Enigszins bekwaam en wel gemotiveerd
Stijl 2 – Coachen of bijsturen, veel sturen en veel ondersteunen
M3: Bekwaam, maar weinig motivatie
Stijl 3 – Motiveren of ondersteunen, veel ondersteunen en weinig aansturen
M4: Bekwaam en gemotiveerd
Stijl 4- Delegeren, weinig ondersteunen en weinig sturen
3
