3.4C Opvoedingsproblemen i/d werkelijkheid
PRE-MASTER : PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN-ORTHOPEDAGOGIEK
PROBLEEM 1: JUST (B)EAT IT!
ERASMUSUNIVERSITEIT
2020-2021
Bron gegeven door de opleiding
Zelf gevonden bron
, Met welke psychopathologie hebben we te maken?
Wat is Anorexia Nervosa?
Prins & Breat, 2014 (H19: Eetproblemen in de adolescentie)
Eetstoornis: Een stoornis in het denken en doen wat betreft eten.
De adolescentie wordt vaak beschouwd als risicoperiode voor het ontwikkelen van een
eetstoornis. Meisjes lopen een hoger risico dan jongens. Eetproblemen kunnen wel en niet
gepaard gaan met een afwijkend gewicht. Iemand met een normaal gewicht kan ook een
eetprobleem hebben. De problemen kunnen variëren in ernst. Abnormale eetgewoonten
bestaan al op jonge leeftijd. Vb.: onderzoek toont dat kinderen van 2-11 jaar vertoonde 22%
selectief eetgedrag en patroon was relatief stabiel door de tijd heen.
DSM V beschrijft Anorexia Nervosa als volgt:
Anorexia Nervosa (AN) (Box 191.1)
- Klinisch beeld:
A. Restrictie van energie-inname relatief ten opzichte van wat men nodig heeft
resulterend in een significant laag gewicht (rekening houdend met leeftijd,
geslacht, ontwikkelingsfase en fysieke gezondheid, 15% onder de norm).
B. Een intense angst om in gewicht toe te nemen of dik te worden, of
persistent gedrag dat gewichtstoename belet, terwijl er juist sprake is van
een significant laag gewicht.
C. Een verstoring in de manier waarop de patiënt haar/zijn gewicht of
lichaamsvormen ervaart, waarbij er een zeer grote invloed van gewicht en
lichaamsvormen op de zelfevaluatie of een hardnekkig gebrek aan
erkenning van de ernst van het lage gewicht.
D. Bij meisjes, na de menarche, amenorroe, dat wil zeggen de afwezigheid van
ten minste drie achtereenvolgende menstruele cycli.
- Typen:
Het beperkende type: vermagert door weinig eten en veel te bewegen.
Het eetbuien-purgerende type: voedselinname wordt bij dit type ook beperkt, maar men
heeft bij tijd en wijle eetbuien en purgeert nadien.
Onderzoek toont: het concept controle verlies is van belang bij zowel obese jongeren als
jongere uit de algemene populatie om onderscheid te maken tussen pathologisch eetgedrag en
slechte eetgewoonten. Vaak zijn patiënten met een eetstoornis ook depressief en angstig. Dit
is vaak secundair aan de eetstoornis (geschat = 50%). Als controle over het eten toeneemt
verdwijnen deze problemen vaak. Waarschijnlijk komt borderline ook vaak voor bij deze
patiënten, maar deze diagnose is moeilijk, omdat
veel kenmerken van eetstoornis en borderline
elkaar overlappen
, Prevalentie:
Een eetstoornis komt vaak voor in de adolescentie → het zelfbeeld ontwikkelt zich dan.
De meeste adolescenten nemen in gewicht toe voor de groeispurt. De adolescent kan zich
hierover zorgen gaan maken en gaan iets aan hun gewicht doen. Anderen
(media/maatschappij) hebben veel invloed op de ontwikkeling van het zelfbeeld en kwetsbare
jongeren aanzetten tot → lijngedrag.
Adolescentie is voor meisjes ook wanneer de menstruatie start → kan gepaard gaan met een
negatieve lichaamsbeleving, wat eetproblemen in de hand kan werken. In de adolescentie
willen ze ook meer autonomie en zelfcontrole krijgen (losmaken van ouders). Ze kunnen hun
eetgedrag zelf controleren. De twee begrippen (autonomie/zelfcontrole) zijn van belang bij
eetstoornissen!
Verloop en prognose (plaats nog per stoornis):
Anorexia begint meestal op een jongere leeftijd dan Boulimia nervosa. Anorexia kondigt zich
meestal tussen het 14e en 18e levensjaar aan, gemiddeld bij 17 jaar, boulimia rond het 18e
jaar. De eetbuistoornis komt vaak op latere leeftijd voor.
Waar 6-10% opname noodzakelijk is, leidt anorexia tot een vroegtijdige dood. Oorzaak is
veelal suïcide of direct resultaat van medische complicaties ten gevolge van uithongering.
- Verloop van anorexia en boulimia is variabel: sommigen genezen, andere vallen terug en
bij weer anderen is het chronisch.
- Verloop anorexia: Hoe jonger de patiënt is wanneer anorexia begint, hoe sneller de patiënt
genezen is → betere prognose.
- Verloop van Boulimia nervosa is ook wisselend: 20 % blijft chronisch lasthouden en 30 %
valt af en toe terug (afgewisseld met perioden van normaal eetgedrag). Meer dan de helft
is to 10 jaar na GCT geheel symptoomvrij.
Review van Keel en Brown: wanneer boulimia nervosa patiënten na 5 jaar geen
verbetering kennen na de intake, ze een chronisch verloop hebben.
- Verloop eetbuistoornis: geen studies bekend onder jongeren. studie: 48 volwassenen , 5
jaar gevolgd. Bleek dat velen spontaan herstellen, ondanks geen behandeling. Enkelen
bleven stabiel (10%) of ontwikkelden een andere eetstoornis
Risico en beschermende factoren (blz 19-20)
Risicofactoren:
- Geslacht: een van de bekendste risicofactor.
Meisjes lopen een groter risico om een eetstoornis te ontwikkelen dan jongens. Maar
ook homoseksuele mannen lopen een groter risico dan heteroseksuele mannen. Wellicht
een gevolg dat lichamelijke aantrekkelijkheid voor hen belangrijker is.
o De Nederlandse praktijk levert vooralsnog een veel lager getal op. Boven
de 18 jaar is de man-vrouwverdeling 1:10,5 voor AN en voor BN nog
uitgesprokener : 1:26,8 (Artikel van Elburg)
- Leeftijd: een van de bekendste risicofactor. Een eetstoornis ontwikkeld zich vaak tijdens
de adolescentie. De grootste groep is tussen de 15 en 30 jaar oud. Piekleeftijd 13-16 jaar
(Artikel van Elburg)
Uit meta-analyse de volgende risicofactoren:
- Ervaren van de druk om dun te zijn
PRE-MASTER : PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN-ORTHOPEDAGOGIEK
PROBLEEM 1: JUST (B)EAT IT!
ERASMUSUNIVERSITEIT
2020-2021
Bron gegeven door de opleiding
Zelf gevonden bron
, Met welke psychopathologie hebben we te maken?
Wat is Anorexia Nervosa?
Prins & Breat, 2014 (H19: Eetproblemen in de adolescentie)
Eetstoornis: Een stoornis in het denken en doen wat betreft eten.
De adolescentie wordt vaak beschouwd als risicoperiode voor het ontwikkelen van een
eetstoornis. Meisjes lopen een hoger risico dan jongens. Eetproblemen kunnen wel en niet
gepaard gaan met een afwijkend gewicht. Iemand met een normaal gewicht kan ook een
eetprobleem hebben. De problemen kunnen variëren in ernst. Abnormale eetgewoonten
bestaan al op jonge leeftijd. Vb.: onderzoek toont dat kinderen van 2-11 jaar vertoonde 22%
selectief eetgedrag en patroon was relatief stabiel door de tijd heen.
DSM V beschrijft Anorexia Nervosa als volgt:
Anorexia Nervosa (AN) (Box 191.1)
- Klinisch beeld:
A. Restrictie van energie-inname relatief ten opzichte van wat men nodig heeft
resulterend in een significant laag gewicht (rekening houdend met leeftijd,
geslacht, ontwikkelingsfase en fysieke gezondheid, 15% onder de norm).
B. Een intense angst om in gewicht toe te nemen of dik te worden, of
persistent gedrag dat gewichtstoename belet, terwijl er juist sprake is van
een significant laag gewicht.
C. Een verstoring in de manier waarop de patiënt haar/zijn gewicht of
lichaamsvormen ervaart, waarbij er een zeer grote invloed van gewicht en
lichaamsvormen op de zelfevaluatie of een hardnekkig gebrek aan
erkenning van de ernst van het lage gewicht.
D. Bij meisjes, na de menarche, amenorroe, dat wil zeggen de afwezigheid van
ten minste drie achtereenvolgende menstruele cycli.
- Typen:
Het beperkende type: vermagert door weinig eten en veel te bewegen.
Het eetbuien-purgerende type: voedselinname wordt bij dit type ook beperkt, maar men
heeft bij tijd en wijle eetbuien en purgeert nadien.
Onderzoek toont: het concept controle verlies is van belang bij zowel obese jongeren als
jongere uit de algemene populatie om onderscheid te maken tussen pathologisch eetgedrag en
slechte eetgewoonten. Vaak zijn patiënten met een eetstoornis ook depressief en angstig. Dit
is vaak secundair aan de eetstoornis (geschat = 50%). Als controle over het eten toeneemt
verdwijnen deze problemen vaak. Waarschijnlijk komt borderline ook vaak voor bij deze
patiënten, maar deze diagnose is moeilijk, omdat
veel kenmerken van eetstoornis en borderline
elkaar overlappen
, Prevalentie:
Een eetstoornis komt vaak voor in de adolescentie → het zelfbeeld ontwikkelt zich dan.
De meeste adolescenten nemen in gewicht toe voor de groeispurt. De adolescent kan zich
hierover zorgen gaan maken en gaan iets aan hun gewicht doen. Anderen
(media/maatschappij) hebben veel invloed op de ontwikkeling van het zelfbeeld en kwetsbare
jongeren aanzetten tot → lijngedrag.
Adolescentie is voor meisjes ook wanneer de menstruatie start → kan gepaard gaan met een
negatieve lichaamsbeleving, wat eetproblemen in de hand kan werken. In de adolescentie
willen ze ook meer autonomie en zelfcontrole krijgen (losmaken van ouders). Ze kunnen hun
eetgedrag zelf controleren. De twee begrippen (autonomie/zelfcontrole) zijn van belang bij
eetstoornissen!
Verloop en prognose (plaats nog per stoornis):
Anorexia begint meestal op een jongere leeftijd dan Boulimia nervosa. Anorexia kondigt zich
meestal tussen het 14e en 18e levensjaar aan, gemiddeld bij 17 jaar, boulimia rond het 18e
jaar. De eetbuistoornis komt vaak op latere leeftijd voor.
Waar 6-10% opname noodzakelijk is, leidt anorexia tot een vroegtijdige dood. Oorzaak is
veelal suïcide of direct resultaat van medische complicaties ten gevolge van uithongering.
- Verloop van anorexia en boulimia is variabel: sommigen genezen, andere vallen terug en
bij weer anderen is het chronisch.
- Verloop anorexia: Hoe jonger de patiënt is wanneer anorexia begint, hoe sneller de patiënt
genezen is → betere prognose.
- Verloop van Boulimia nervosa is ook wisselend: 20 % blijft chronisch lasthouden en 30 %
valt af en toe terug (afgewisseld met perioden van normaal eetgedrag). Meer dan de helft
is to 10 jaar na GCT geheel symptoomvrij.
Review van Keel en Brown: wanneer boulimia nervosa patiënten na 5 jaar geen
verbetering kennen na de intake, ze een chronisch verloop hebben.
- Verloop eetbuistoornis: geen studies bekend onder jongeren. studie: 48 volwassenen , 5
jaar gevolgd. Bleek dat velen spontaan herstellen, ondanks geen behandeling. Enkelen
bleven stabiel (10%) of ontwikkelden een andere eetstoornis
Risico en beschermende factoren (blz 19-20)
Risicofactoren:
- Geslacht: een van de bekendste risicofactor.
Meisjes lopen een groter risico om een eetstoornis te ontwikkelen dan jongens. Maar
ook homoseksuele mannen lopen een groter risico dan heteroseksuele mannen. Wellicht
een gevolg dat lichamelijke aantrekkelijkheid voor hen belangrijker is.
o De Nederlandse praktijk levert vooralsnog een veel lager getal op. Boven
de 18 jaar is de man-vrouwverdeling 1:10,5 voor AN en voor BN nog
uitgesprokener : 1:26,8 (Artikel van Elburg)
- Leeftijd: een van de bekendste risicofactor. Een eetstoornis ontwikkeld zich vaak tijdens
de adolescentie. De grootste groep is tussen de 15 en 30 jaar oud. Piekleeftijd 13-16 jaar
(Artikel van Elburg)
Uit meta-analyse de volgende risicofactoren:
- Ervaren van de druk om dun te zijn
