Casus ‘De balans hervinden na een huilbaby’.
Heidi en Ronald hebben 2 kinderen. Dion van 2,5 jaar oud en Ryan van 10 maanden oud.
Ryan is een huilbaby en de ouders hebben een strak schema mee gekregen van het
ziekenhuis omdat het belangrijk is voor Ryan om op vaste tijden te eten, spelen, badderen
en slapen.
Nog steeds huilt Ryan veel en slapen is een drama. Ronald heeft bewakingscamera’s in de
slaapkamer van Ryan geplaatst en een monitor in de woonkamer en slaapkamer van Heidi
en Ronald.
Zodat zij dus altijd Ryan in de gaten kunnen houden. De kleine Dion heeft af en toe
peuterbuien.
Heidi heeft een probleem. Zij heeft het gevoel dat zij de hele dag alleen maar bezig is met de
kinderen. Aan het huishouden komt zij niet toe en ze heeft nooit een moment voor zichzelf.
In haar hoofd heeft zij nog altijd dat strakke schema zitten en ze probeert zich daar obsessief
aan te houden. Je kunt je voorstellen dat dat vaak niet lukt en voor haar gevoel loopt ze dan
achter en wordt ze ontzettend gestrest. Tevens heeft zij sterk het gevoel dat ze niet voldoet
als moeder.
Opvoedingsvraag:
Hoe kan ik de balans vinden tussen genoeg aandacht voor mijn kinderen, het huishouden en
mijn eigen behoeftes?
Ontwikkelingstaken:
Wat belangrijk is voor Ryan rond deze leeftijd is de ontwikkeling van de spiergroei en
verharden van de botten. Ook moet Ryan beginnen met kruipen, brabbelen en het
grijpreflex moet zich gaan ontwikkelen. Het besef komt dat hij interactief kan spelen. Het
herinneringsvermogen neemt toe en Ryan gaat zich emotioneel hechten aan de verzorgers.
In deze tijd kan hij angstig zijn voor vreemden en nieuwe objecten.
Ontwikkelingsopgaven:
Wat belangrijk is voor Heidi en Ronald is om Ryan lekker te laten kruipen en spelen
waaronder ook op de buik, dit stimuleert de borst- en nek spieren. Ryan moet gestimuleerd
worden in het grijpreflex door hem veel verschillende soorten speeltjes aan te bieden. Dit
kan tevens ook iets anders zijn bijvoorbeeld een babyborsteltje e.d. alles is interessant. Er
moet veel worden gesproken tegen Ryan en veel dingen benoemen, dit stimuleert het
brabbelen. Veilige omgeving voor Ryan creëren om in te kruipen en spelen. Door veel
interactie met de verzorgers wordt het hechtingsproces in werking gezet, dit is belangrijk
voor het veiligheid gevoel van Ryan.
, Balansmodel
Draaglast Draagkracht
Ontwikkelings-,
Kind-/ ouder-/
opvoedingstaken en
gezinsvaardigheden
levenstaken
Beschermende factoren
Risicofactoren (-)
(+)
I Microsysteem
1. Huilprobleem
2. Slaapprobleem De ontwikkelingstaken
1 kindfactoren
3. Verwaarlozing oudste zijn op niveau
kind
4. Laag zelfbeeld
Ouder is gemotiveerd om
5. Stress
het goed te doen
6. Uitputting 2 ouderfactoren
Zorgzame
7. Over beschermende
persoonlijkheid
ouders
8. Het moeten werken
volgens een schema
9. Geen tijd voor zichzelf
Affectieve gezinsrelatie
10. Schuldgevoel jegens 3 gezinsfactoren
Opvoedingscompetentie
oudere kind
11. Moeite bijhouden
huishouden
II Mesosysteem
12. Isolement
13. Geen sociale 4. sociale (gezinsfactoren n.v.t
bindingen
5. Sociale (buurt)
n.v.t n.v.t
factoren
III Macrosysteem
, Moeder heeft geen 6 sociaal-economische
Vader heeft een inkomen
inkomen gezinsfactoren
n.v.t 7 culturele factoren n.v.t
8 Maatschappelijke
Een ouder is werkloos Een ouder werkt
factoren
1.Huilbaby: Een baby wordt als ’huilbaby’ gezien als hij langdurig huilt dat wil zeggen,
meer dan twee uur per dag (meerdere uren per dag). en waarvan de omgeving niet kan
achterhalen wat de oorzaak is (M.M.W. Oosterhof-van der Poel, 1999). Dit kan een
risicofactor zijn, omdat de baby medisch gezien klachten kan hebben. Ook kan de baby
hechtingsproblemen ontwikkelen, omdat de ouders de baby niet begrijpen. Dat kan later
weer tot gedragsproblemen kan leiden. Bij een groot deel van de kinderen die kampen
met een gedragsprobleem, is hechtingsproblematiek één van de oorzaken daarvan. Deze
kinderen waren vaak ook een huilbaby. De baby zendt dus eigenlijk een boodschap uit
die om begrip en ingrijpen vraagt (M.M.W. Oosterhof-van der Poel). Een huilbaby kan
ook voor spanningen in de omgeving zorgen, wat de baby aanvoelt. Dit komt het huilen
niet ten goede (S.Kitzinger, 1990).
2.Slaapprobleem: Een kind met een slaapprobleem, kan moeite hebben met inslapen,
huilen op bedtijdmomenten en/of op doorslaapmomenten (L.Driesen, 2004). Hierdoor
kan het kind zich minder goed in zijn vel voelen. Men heeft vastgesteld dat slechte
slapers een lage zintuigelijke drempel hebben (L.Driesen, p.14). Dit kan leiden tot zich
minder goed kunnen aanpassen in situaties, sociaal contact minder opzoeken en minder
regelmaat in gewoonten vertonen. De omgeving wordt wakker gehouden, wat tot
meningsverschillen tussen beide ouders en stress kan leiden. Stress en conflicten
kunnen ook in een ver stadium tot mishandeling uitlopen. De kinderen kunnen overdag
prikkelbaar en gespannen zijn, door slaaptekort, wat zich tot gedragsproblemen of
angstigheid kan ontwikkelen. Een gevolg van slaaptekort kan ook leiden tot
vermoeidheid (L.Driesen).
3.Verwaarlozing oudste kind:
Zodra er niet wordt opgevoed als het nodig is, en het kind geen ondersteuning en
begeleiding in zijn ontwikkeling krijgt is er sprake van verwaarlozing (J.E.Rink, 1995).
Onder andere als er niet genoeg met het kind gecommuniceerd wordt, zowel verbaal als
non-verbaal. Als de ouders te weinig grenzen stellen, kan het kind geen of weinig
ervaring opdoen wat sociale grenzen betreft. Het gevolg van weinig of geen sociale
contacten kan er toe leiden dat de hersenen zich niet goed ontwikkelen bij jonge
Heidi en Ronald hebben 2 kinderen. Dion van 2,5 jaar oud en Ryan van 10 maanden oud.
Ryan is een huilbaby en de ouders hebben een strak schema mee gekregen van het
ziekenhuis omdat het belangrijk is voor Ryan om op vaste tijden te eten, spelen, badderen
en slapen.
Nog steeds huilt Ryan veel en slapen is een drama. Ronald heeft bewakingscamera’s in de
slaapkamer van Ryan geplaatst en een monitor in de woonkamer en slaapkamer van Heidi
en Ronald.
Zodat zij dus altijd Ryan in de gaten kunnen houden. De kleine Dion heeft af en toe
peuterbuien.
Heidi heeft een probleem. Zij heeft het gevoel dat zij de hele dag alleen maar bezig is met de
kinderen. Aan het huishouden komt zij niet toe en ze heeft nooit een moment voor zichzelf.
In haar hoofd heeft zij nog altijd dat strakke schema zitten en ze probeert zich daar obsessief
aan te houden. Je kunt je voorstellen dat dat vaak niet lukt en voor haar gevoel loopt ze dan
achter en wordt ze ontzettend gestrest. Tevens heeft zij sterk het gevoel dat ze niet voldoet
als moeder.
Opvoedingsvraag:
Hoe kan ik de balans vinden tussen genoeg aandacht voor mijn kinderen, het huishouden en
mijn eigen behoeftes?
Ontwikkelingstaken:
Wat belangrijk is voor Ryan rond deze leeftijd is de ontwikkeling van de spiergroei en
verharden van de botten. Ook moet Ryan beginnen met kruipen, brabbelen en het
grijpreflex moet zich gaan ontwikkelen. Het besef komt dat hij interactief kan spelen. Het
herinneringsvermogen neemt toe en Ryan gaat zich emotioneel hechten aan de verzorgers.
In deze tijd kan hij angstig zijn voor vreemden en nieuwe objecten.
Ontwikkelingsopgaven:
Wat belangrijk is voor Heidi en Ronald is om Ryan lekker te laten kruipen en spelen
waaronder ook op de buik, dit stimuleert de borst- en nek spieren. Ryan moet gestimuleerd
worden in het grijpreflex door hem veel verschillende soorten speeltjes aan te bieden. Dit
kan tevens ook iets anders zijn bijvoorbeeld een babyborsteltje e.d. alles is interessant. Er
moet veel worden gesproken tegen Ryan en veel dingen benoemen, dit stimuleert het
brabbelen. Veilige omgeving voor Ryan creëren om in te kruipen en spelen. Door veel
interactie met de verzorgers wordt het hechtingsproces in werking gezet, dit is belangrijk
voor het veiligheid gevoel van Ryan.
, Balansmodel
Draaglast Draagkracht
Ontwikkelings-,
Kind-/ ouder-/
opvoedingstaken en
gezinsvaardigheden
levenstaken
Beschermende factoren
Risicofactoren (-)
(+)
I Microsysteem
1. Huilprobleem
2. Slaapprobleem De ontwikkelingstaken
1 kindfactoren
3. Verwaarlozing oudste zijn op niveau
kind
4. Laag zelfbeeld
Ouder is gemotiveerd om
5. Stress
het goed te doen
6. Uitputting 2 ouderfactoren
Zorgzame
7. Over beschermende
persoonlijkheid
ouders
8. Het moeten werken
volgens een schema
9. Geen tijd voor zichzelf
Affectieve gezinsrelatie
10. Schuldgevoel jegens 3 gezinsfactoren
Opvoedingscompetentie
oudere kind
11. Moeite bijhouden
huishouden
II Mesosysteem
12. Isolement
13. Geen sociale 4. sociale (gezinsfactoren n.v.t
bindingen
5. Sociale (buurt)
n.v.t n.v.t
factoren
III Macrosysteem
, Moeder heeft geen 6 sociaal-economische
Vader heeft een inkomen
inkomen gezinsfactoren
n.v.t 7 culturele factoren n.v.t
8 Maatschappelijke
Een ouder is werkloos Een ouder werkt
factoren
1.Huilbaby: Een baby wordt als ’huilbaby’ gezien als hij langdurig huilt dat wil zeggen,
meer dan twee uur per dag (meerdere uren per dag). en waarvan de omgeving niet kan
achterhalen wat de oorzaak is (M.M.W. Oosterhof-van der Poel, 1999). Dit kan een
risicofactor zijn, omdat de baby medisch gezien klachten kan hebben. Ook kan de baby
hechtingsproblemen ontwikkelen, omdat de ouders de baby niet begrijpen. Dat kan later
weer tot gedragsproblemen kan leiden. Bij een groot deel van de kinderen die kampen
met een gedragsprobleem, is hechtingsproblematiek één van de oorzaken daarvan. Deze
kinderen waren vaak ook een huilbaby. De baby zendt dus eigenlijk een boodschap uit
die om begrip en ingrijpen vraagt (M.M.W. Oosterhof-van der Poel). Een huilbaby kan
ook voor spanningen in de omgeving zorgen, wat de baby aanvoelt. Dit komt het huilen
niet ten goede (S.Kitzinger, 1990).
2.Slaapprobleem: Een kind met een slaapprobleem, kan moeite hebben met inslapen,
huilen op bedtijdmomenten en/of op doorslaapmomenten (L.Driesen, 2004). Hierdoor
kan het kind zich minder goed in zijn vel voelen. Men heeft vastgesteld dat slechte
slapers een lage zintuigelijke drempel hebben (L.Driesen, p.14). Dit kan leiden tot zich
minder goed kunnen aanpassen in situaties, sociaal contact minder opzoeken en minder
regelmaat in gewoonten vertonen. De omgeving wordt wakker gehouden, wat tot
meningsverschillen tussen beide ouders en stress kan leiden. Stress en conflicten
kunnen ook in een ver stadium tot mishandeling uitlopen. De kinderen kunnen overdag
prikkelbaar en gespannen zijn, door slaaptekort, wat zich tot gedragsproblemen of
angstigheid kan ontwikkelen. Een gevolg van slaaptekort kan ook leiden tot
vermoeidheid (L.Driesen).
3.Verwaarlozing oudste kind:
Zodra er niet wordt opgevoed als het nodig is, en het kind geen ondersteuning en
begeleiding in zijn ontwikkeling krijgt is er sprake van verwaarlozing (J.E.Rink, 1995).
Onder andere als er niet genoeg met het kind gecommuniceerd wordt, zowel verbaal als
non-verbaal. Als de ouders te weinig grenzen stellen, kan het kind geen of weinig
ervaring opdoen wat sociale grenzen betreft. Het gevolg van weinig of geen sociale
contacten kan er toe leiden dat de hersenen zich niet goed ontwikkelen bij jonge
