HC1. Situering & inleiding
1. Het belang van (wetenschappelijk) onderzoek
1.1. Doelstellingen KWH1
Inzicht verwerven in
− belang van onderzoek/research voor logopedie en audiologie
− soorten onderzoek
− Eisen en principes van wetenschappelijk onderzoek.
− Fasen in het onderzoeksproces
− Kwantitatieve onderzoeksmethodes
− gegevensverwerking (incl. beschrijvende statistiek)
Rapporteren van gegevens (zie KWH 2)
− Kwalitatieve onderzoeksmethodes
− Mondeling
− Schriftelijk
− Verdere gegevensverwerking (incl. analytische statistiek)
Toepassen van heel het wetenschappelijk proces (zie BAP)
1.2. Waarom dit OPO?
Overheid bepaalt inhoud van het beroep.
− Wetgever: KB van 20/10/1994 Logopedist
− Wetgever: KB van 4/7/2004 Audioloog
− FOD Volksgezondheid: Logopedist / Audioloog
− Onderwijs Vlaanderen: Beroepskwalificaties Logopedist/Audioloog
Vormt zicht permanent
Volgt actuele, wetenschappelijke ontwikkelingen, evalueert op kritische wijze wetenschappelijke
onderzoeksliteratuur en gebruikt deze binnen een professionele setting.
Werken volgens actuele wetenschappelijk inzichten voor de praktijk (EBP) en (inter)nationale
ontwikkelingen.
Raadpleegt relevante informatiebronnen (ook Engelstalige vakliteratuur.
Neemt eventueel deel aan de verschillende fases van wetenschappelijk onderzoek en innovatie.
Concreet betekent dit o.a.:
− Ontwikkelen en gebruiken van onderzoeks- & therapiemateriaal (vb CELF-NL en TAK)
− Inschatten effect therapie
o I.f.v. efficiëntere behandeling
o D.m.v. eigen onderzoek
o D.m.v. gepubliceerde outcome studies LA is wel evidence-based handelen
− Kortom: in functie van de eigen Kwaliteitszorg
− Parallellie tussen researcher en therapeut
o Beiden stellen hetzelfde gedrag
Vragen stellen en beantwoorden
therapeut: over individuele kenmerken van de cliënt
aard stemklacht/Hoe groot is taalachterstand /Welke spelfouten
researcher: over algemene kenmerken van mensen
onderscheid verschillende soorten afasie /kenmerken met specifieke
afasie? Welke therapievorm meest succesvol
, o Beiden gebruiken eenzelfde methode
Gebaseerd op de empirische cyclus
Wordt bepaald door de onderzoeksvraag
Steeds sprake van afhankelijke en onafhankelijke variabelen
researcher: verschillende researchtypes mogelijk
Experiment, observationeel onderzoek, ex-post-facto,…
therapeut: leunt meest aan bij experimentele methode
praktijkexperiment
• Zijn er dan geen verschillen?
− Beiden streven andere doelen na
• Researcher wil theorie bevestigen, gegevens generaliseren, wetmatigheden
vinden,…
• therapeut wil hulp bieden aan de cliënt
Verschil in doelen leidt tot verschillen in aantal proefpersonen
» researcher: N bijna steeds > 1
» therapeut: N steeds = 1
Therapeut heeft de researcher nodig voor
− ontwikkeling materiaal
O.a. meetinstrumenten: AVI, TAK, PPVT
− Effectstudies
Researcher heeft therapeut nodig voor
− Genereren van onderzoeksvragen uit praktijk
− Signaleren van theoretische en praktische onderwerpen die in aanmerking komen
voor nader onderzoek.
Researcher en therapeut kunnen zelfde persoon zijn.
• Research stimuleert het beroep
− Ligt aan de basis van vernieuwing
− Is motor voor vooruitgang
− Cf. beroepskwalificaties
• Student moet eindwerk (bachelorproef) schrijven waaruit de vaardigheden blijken.
Kortom:
,2. Evidence-based practice in de logopedie en
audiologie
2.1. Evidence-Based Practice ?
Begrip oorspronkelijk uit geneeskunde (Sackett, e.a.)
Therapeutisch handelen berust op wetenschappelijke evidentie.
Drie aspecten leiden het handelen van de logopedist/audioloog (Dollaghan, 2007):
(1) Expertise logopedist/audioloog
(2) Evidentie (wetenschappelijke)
(3) Voorkeuren patiënten/cliënt
Elke therapeut moet steeds op de hoogte blijven van : ‘best available external evidence from
systematic research’.
EBP-model Voor L & A
2.2. EBP-model: toegepast
EBP veronderstelt de toepassing van 5 acties:
− Ask a question : stel een beantwoordbare klinische vraag
− Acquire information: zoek informatie in de literatuur
− Appraise the evidence: Beoordeel de informatie op kritische wijze naar best beschikbare
evidentie & antwoord op de klinische vraag)
− Apply the evidence: Implementeer de gevonden evidentie in diangostiek en behandeling
− Assess the outcomes: evalueer interventie
, 2.3. EBP-model: praktijkgids !
3. Evidence-based practice: het belang van literatuur
3.1 Vakliteratuur vinden
• Andere zoekmachines
− Google scholar
− Pubmed
− Speechbite
− ASHA
− Sciencedirect
• Vaak enkel de abstract
• Heel het artikel enkel mits betaling
• Opzoeken met LIMO
3.2 Zoektermen kiezen
• Niet eenvoudig
− Vaak Engels
− Vakjargon
• Combineren van zoektermen maakt de lijst van relevante bronnen specifieker
• Gebruik ‘keywords’ van gelezen artikels
3.3 Vaktijdschriften
• Beperkt Nederlandstalig
− Logopedie
− Nederlands tijdschrift voor logopedie
• Veel Engelstalig
− Algemeen logopedisch of audiologisch
− Specifieke deeldomeinen (bijv: stem – afasie)
• Ook relevante artikels in niet logopedische of audiologische tijdschriften
− Tijdschriften van andere verwante disciplines
3.4 De opbouw van een wetenschappelijke tekst
• Steeds dezelfde onderdelen
− Abstracte (al dan niet met Keywords)
− Inleiding
− Methodiek (proefpersonen-procedure-verwerking)
− Resultaten
1. Het belang van (wetenschappelijk) onderzoek
1.1. Doelstellingen KWH1
Inzicht verwerven in
− belang van onderzoek/research voor logopedie en audiologie
− soorten onderzoek
− Eisen en principes van wetenschappelijk onderzoek.
− Fasen in het onderzoeksproces
− Kwantitatieve onderzoeksmethodes
− gegevensverwerking (incl. beschrijvende statistiek)
Rapporteren van gegevens (zie KWH 2)
− Kwalitatieve onderzoeksmethodes
− Mondeling
− Schriftelijk
− Verdere gegevensverwerking (incl. analytische statistiek)
Toepassen van heel het wetenschappelijk proces (zie BAP)
1.2. Waarom dit OPO?
Overheid bepaalt inhoud van het beroep.
− Wetgever: KB van 20/10/1994 Logopedist
− Wetgever: KB van 4/7/2004 Audioloog
− FOD Volksgezondheid: Logopedist / Audioloog
− Onderwijs Vlaanderen: Beroepskwalificaties Logopedist/Audioloog
Vormt zicht permanent
Volgt actuele, wetenschappelijke ontwikkelingen, evalueert op kritische wijze wetenschappelijke
onderzoeksliteratuur en gebruikt deze binnen een professionele setting.
Werken volgens actuele wetenschappelijk inzichten voor de praktijk (EBP) en (inter)nationale
ontwikkelingen.
Raadpleegt relevante informatiebronnen (ook Engelstalige vakliteratuur.
Neemt eventueel deel aan de verschillende fases van wetenschappelijk onderzoek en innovatie.
Concreet betekent dit o.a.:
− Ontwikkelen en gebruiken van onderzoeks- & therapiemateriaal (vb CELF-NL en TAK)
− Inschatten effect therapie
o I.f.v. efficiëntere behandeling
o D.m.v. eigen onderzoek
o D.m.v. gepubliceerde outcome studies LA is wel evidence-based handelen
− Kortom: in functie van de eigen Kwaliteitszorg
− Parallellie tussen researcher en therapeut
o Beiden stellen hetzelfde gedrag
Vragen stellen en beantwoorden
therapeut: over individuele kenmerken van de cliënt
aard stemklacht/Hoe groot is taalachterstand /Welke spelfouten
researcher: over algemene kenmerken van mensen
onderscheid verschillende soorten afasie /kenmerken met specifieke
afasie? Welke therapievorm meest succesvol
, o Beiden gebruiken eenzelfde methode
Gebaseerd op de empirische cyclus
Wordt bepaald door de onderzoeksvraag
Steeds sprake van afhankelijke en onafhankelijke variabelen
researcher: verschillende researchtypes mogelijk
Experiment, observationeel onderzoek, ex-post-facto,…
therapeut: leunt meest aan bij experimentele methode
praktijkexperiment
• Zijn er dan geen verschillen?
− Beiden streven andere doelen na
• Researcher wil theorie bevestigen, gegevens generaliseren, wetmatigheden
vinden,…
• therapeut wil hulp bieden aan de cliënt
Verschil in doelen leidt tot verschillen in aantal proefpersonen
» researcher: N bijna steeds > 1
» therapeut: N steeds = 1
Therapeut heeft de researcher nodig voor
− ontwikkeling materiaal
O.a. meetinstrumenten: AVI, TAK, PPVT
− Effectstudies
Researcher heeft therapeut nodig voor
− Genereren van onderzoeksvragen uit praktijk
− Signaleren van theoretische en praktische onderwerpen die in aanmerking komen
voor nader onderzoek.
Researcher en therapeut kunnen zelfde persoon zijn.
• Research stimuleert het beroep
− Ligt aan de basis van vernieuwing
− Is motor voor vooruitgang
− Cf. beroepskwalificaties
• Student moet eindwerk (bachelorproef) schrijven waaruit de vaardigheden blijken.
Kortom:
,2. Evidence-based practice in de logopedie en
audiologie
2.1. Evidence-Based Practice ?
Begrip oorspronkelijk uit geneeskunde (Sackett, e.a.)
Therapeutisch handelen berust op wetenschappelijke evidentie.
Drie aspecten leiden het handelen van de logopedist/audioloog (Dollaghan, 2007):
(1) Expertise logopedist/audioloog
(2) Evidentie (wetenschappelijke)
(3) Voorkeuren patiënten/cliënt
Elke therapeut moet steeds op de hoogte blijven van : ‘best available external evidence from
systematic research’.
EBP-model Voor L & A
2.2. EBP-model: toegepast
EBP veronderstelt de toepassing van 5 acties:
− Ask a question : stel een beantwoordbare klinische vraag
− Acquire information: zoek informatie in de literatuur
− Appraise the evidence: Beoordeel de informatie op kritische wijze naar best beschikbare
evidentie & antwoord op de klinische vraag)
− Apply the evidence: Implementeer de gevonden evidentie in diangostiek en behandeling
− Assess the outcomes: evalueer interventie
, 2.3. EBP-model: praktijkgids !
3. Evidence-based practice: het belang van literatuur
3.1 Vakliteratuur vinden
• Andere zoekmachines
− Google scholar
− Pubmed
− Speechbite
− ASHA
− Sciencedirect
• Vaak enkel de abstract
• Heel het artikel enkel mits betaling
• Opzoeken met LIMO
3.2 Zoektermen kiezen
• Niet eenvoudig
− Vaak Engels
− Vakjargon
• Combineren van zoektermen maakt de lijst van relevante bronnen specifieker
• Gebruik ‘keywords’ van gelezen artikels
3.3 Vaktijdschriften
• Beperkt Nederlandstalig
− Logopedie
− Nederlands tijdschrift voor logopedie
• Veel Engelstalig
− Algemeen logopedisch of audiologisch
− Specifieke deeldomeinen (bijv: stem – afasie)
• Ook relevante artikels in niet logopedische of audiologische tijdschriften
− Tijdschriften van andere verwante disciplines
3.4 De opbouw van een wetenschappelijke tekst
• Steeds dezelfde onderdelen
− Abstracte (al dan niet met Keywords)
− Inleiding
− Methodiek (proefpersonen-procedure-verwerking)
− Resultaten
