Hoorcolleges week 4
Hoorcollege 7: (neuro-)plasticiteit
en leren
Soorten neuronen (zenuwcel)
- sensorische neuronen (perifeer)
- motorische neuronen (perifeer)
- schakelneuronen (centraal)
Taken neuronen:
- Ontvangst
- geleiding
- overdracht
Dendrieten (boom)
Hersenstam (kleinst) Ruggenmerg (groter) Cerebellum
(grootst)
Synaps:
Elektrische prikkel pre neurotransmitters
vanuit telodendrion depolarisatie
elektrische prikkel post
Elektrische prikkelgeleiding: prikkel wordt
geleid over het membraam van een zenuwcel
Chemische prikkelgeleiding: prikkel wordt geleid tussen verschillende zenuwen
Plasticiteit, ofwel veranderbaarheid op:
- cel niveau (hormonaal)
Neuronen
Axonen
Synapsen
- orgaan niveau (hersenen)
Circuits
Velden
- individu-niveau (gedrag)
Plasticiteit kan je ook indelen in
- ontwikkeling
350 gram aan hersenen volwassenen 1300 gram
Hetzelfde aantal neuronen dat is niet plastisch (100 miljard)
- het aantal verbindingen (synapsen) neemt toe bij dendrieten en axonen
Per neuron in de cortex
- 2.500 synapsen bij geboorte
- 15.000 synapsen 2-3 jaar
- 7.500 synapsen bij volwassenen
Dat zijn totaal in de hersenen 1.000.000.000.000.000
, Groeien van synapsen heet SPROUTING namelijk van 2.500 naar 15.000 synapsen
Afname van synapsen heet PRUNING namelijk van 15.000 naar 7.500 synapsen
Sprouting en pruning heeft te maken met:
Sensorische input: Motorische output
Toon Dromen
Geur Aangepaste neurale netwerken
Gevoel Aangepast gedrag
Gevoelsinformatie Kennis
Gehoor
Gebeurd tijdens slaap, Trofotroop, anabolisme, (parasympatisch)
Plasticiteit: leren
Leren=psychologie
Relatief duurzame gedragsverandering veroorzaakt door specifieke ervaringen.
1 prikkel ‘’op zich’’ versterkt of verzwakt = habituatie/sensatie (non-associatief leren)
Relatie tussen 2 prikkels geeft onwillekeurig gedrag = klassieke conditionering (pavlov, associatief
leren)
- stimulus lokt vaste respons uit
- onwillekeurig (voorwaardelijke reflex)
- emotie
Relatie tussen 2 prikkels geeft willekeurig gedrag = operante conditionering (skinner, associatief
leren)
- respons (gedrag) heeft gevolgen
- willekeurig
- straffen en belonen
Conditionering test: stroop test (kleur benoemen van het woord)
Leren=fysiologie
Synaptische plasticiteit
Hebbiaans leren
Hoe weet het zenuwstelsel welke verbindingen nuttig zijn en welke niet??
‘’Neurons that fire together, wire together’’ Donald Hebb 1949
Hoorcollege 7: (neuro-)plasticiteit
en leren
Soorten neuronen (zenuwcel)
- sensorische neuronen (perifeer)
- motorische neuronen (perifeer)
- schakelneuronen (centraal)
Taken neuronen:
- Ontvangst
- geleiding
- overdracht
Dendrieten (boom)
Hersenstam (kleinst) Ruggenmerg (groter) Cerebellum
(grootst)
Synaps:
Elektrische prikkel pre neurotransmitters
vanuit telodendrion depolarisatie
elektrische prikkel post
Elektrische prikkelgeleiding: prikkel wordt
geleid over het membraam van een zenuwcel
Chemische prikkelgeleiding: prikkel wordt geleid tussen verschillende zenuwen
Plasticiteit, ofwel veranderbaarheid op:
- cel niveau (hormonaal)
Neuronen
Axonen
Synapsen
- orgaan niveau (hersenen)
Circuits
Velden
- individu-niveau (gedrag)
Plasticiteit kan je ook indelen in
- ontwikkeling
350 gram aan hersenen volwassenen 1300 gram
Hetzelfde aantal neuronen dat is niet plastisch (100 miljard)
- het aantal verbindingen (synapsen) neemt toe bij dendrieten en axonen
Per neuron in de cortex
- 2.500 synapsen bij geboorte
- 15.000 synapsen 2-3 jaar
- 7.500 synapsen bij volwassenen
Dat zijn totaal in de hersenen 1.000.000.000.000.000
, Groeien van synapsen heet SPROUTING namelijk van 2.500 naar 15.000 synapsen
Afname van synapsen heet PRUNING namelijk van 15.000 naar 7.500 synapsen
Sprouting en pruning heeft te maken met:
Sensorische input: Motorische output
Toon Dromen
Geur Aangepaste neurale netwerken
Gevoel Aangepast gedrag
Gevoelsinformatie Kennis
Gehoor
Gebeurd tijdens slaap, Trofotroop, anabolisme, (parasympatisch)
Plasticiteit: leren
Leren=psychologie
Relatief duurzame gedragsverandering veroorzaakt door specifieke ervaringen.
1 prikkel ‘’op zich’’ versterkt of verzwakt = habituatie/sensatie (non-associatief leren)
Relatie tussen 2 prikkels geeft onwillekeurig gedrag = klassieke conditionering (pavlov, associatief
leren)
- stimulus lokt vaste respons uit
- onwillekeurig (voorwaardelijke reflex)
- emotie
Relatie tussen 2 prikkels geeft willekeurig gedrag = operante conditionering (skinner, associatief
leren)
- respons (gedrag) heeft gevolgen
- willekeurig
- straffen en belonen
Conditionering test: stroop test (kleur benoemen van het woord)
Leren=fysiologie
Synaptische plasticiteit
Hebbiaans leren
Hoe weet het zenuwstelsel welke verbindingen nuttig zijn en welke niet??
‘’Neurons that fire together, wire together’’ Donald Hebb 1949
