Samenvatting - Fiscaal recht - - VUB

FISCAAL RECHT 2023-2024

DEEL I. INLEIDING: TEGEN DE BELASTINGEN! AUX ARMES CITOYENS!

I. HOE DENKEN DE BELGEN OVER DE FISCALITEIT?

CIJFERS ENQUÊTE VUB

- Is het fiscaal systeem rechtvaardig?
o Slechts 11% Belgen vindt het systeem rechtvaardig
▪ 16% mannen v. 6% vrouwen
▪ 15% (-34j) v. 9% (+55j)

- Is belastingontduiking ok? Dit is strafbaar
o 32% Belgen vindt belastingontduiking ok
▪ 36% mannen v 28% vrouwen
▪ 42% (-34j) v. 25% (+55j)

- Is belastingontwijking ok? Dit is niet strafbaar
o 72% Belgen vindt belastingontwijking ok
▪ 76% mannen v. 70% vrouwen
▪ 67% (34j) v. 74% (+55j)

- Fiscale kennis is ondermaats blijkt uit fiscale vragenlijst
o Slechts 11% Belgen is geslaagd (score +50%)
▪ 16% mannen – 6% vrouwen
▪ 6% (34j) v. 14% (+55j)




1

,II. DE FUNDAMENTELE PROBLEMEN VAN DE BELGISCHE FISCALITEIT

TAXES, A STORY OF LOVE AND HATE

- Weinig fiscale kennis, maar toch een groot gevoel van fiscale onrechtvaardigheid!
- Reden…
o De hoge belastingdruk (1ste reden)
o De ongelijke verdeling van de belastingdruk (2de reden)
o De hoge staatsschuld (3de reden)
▪ Is dat juist dat mensen dit naar voorschuiven om te zeggen dat het fiscaal
systeem onrechtvaardig is?

DE BELASTINGDRUK IS TE HOOG (1STE REDEN)

- In 2022 betaalden we met z’n allen 236 miljard euro aan belastingen en sociale bijdragen (530
miljard is ons BBP (wat we met zen allen produceren aan goederen en diensten))
O 91 miljard dir.bel.
▪ Inkomstenbelastingen
▪ Belastingen die vennootschappen betalen op hun winst
• Grootste pot is de bedrijfsvoorheffing: werkgever die loon uitbetaald
aan werknemer (bruto → netto zit een belasting op met een voorschot
op de te betalen belasting)
O 69 miljard indir.bel.
▪ BTW
▪ Douane of accijnzen (alcohol, tabak, elektriciteit en gasverbruik)
O 71 miljard RSZ-bijdragen




2

,Grootste brok van de overheidsuitgaven gaat naar:
- sociale bescherming: pensioenen, werkloosheidsuitkering)
- Gezondheidszorg: dokter gaan, medicatie,
o 52% van de overheidsuitgaven deze twee samen
- Economische zaken
- Algemeen bestuur
- Onderwijs
- Andere kleine zaken

OESO-overzicht van de gemiddelde belastingdruk (=wat er van het BBP naar de overheid gaat in de
vorm van heffingen) in functie BBP:
- Dehaene (1999): 41,4%
- Verhofstadt (2008): 42,9%
- Leterme (2011): 43,5%
- Di Rupo (2014): 44,8%
- Michel (2019): 42,7%
- Wilmes (2020): 43,1%
- De Croo (2022): 42,4%




3

, DE (TE) HOGE BELASTINGDRUK: INTERNATIONALE VERGELIJKING




We staan op plaats 5, vroeger was dat plaats 3. Prof. Maus denkt dat we terug in 2023 naar plaats 3
gaan.

Dit is de gemiddelde belastingdruk en relatief, er staat hier iets tegenover bv. onderwijs is nagenoeg
gratis en iedereen kan studeren.

DE (TE) HOGE BELASTINGDRUK: ARBEID




52 miljard van onze belastingen komt van bedrijfsvoorheffing. Dit is een probleem want de belastingdruk
op arbeid is te hoog in België (OESO cijfers).
- Alleenstaande staat 53% van zijn inkomen af aan de overheid (zwaarst belaste persoon in de
OESO cijfers) (gemiddeld inkomen, met een hoger inkomen wordt dat zelfs 59%)
- Met de andere cijfers staat België ook in de top 5. OESO tikt België ook hiervoor op de vingers
dat de belastingen op arbeid te hoog is. Oplossingen?
- Tax shift: belastingen verschuiven naar vermogen/consumptie
- Ecotaksen invoeren: belasten van vervuilende activiteiten
- Besparen op sociale zekerheid/pensioenen
- Alles hangt af van de politieke keuzes




4