Duurzaam denken en handelen
Leerpad 1: gezondheidseconomie en epidemiologie
Hoofdstuk 1: gezondheidseconomie
Economie is de wetenshap die de mens bestudeert in zijn streven om zijn
behoeften te bevredigen met de schaarse middelen die er zijn.
De moderne economie kunnen we onderverdelen in micro- en macro-
economie.
Macro-economie bestudeerd de gehele economie terwijl micro-economie
individuele actoren bestudeerd.
Schaarse middelen zijn middelen waar je geen oneindige hoeveelheid van
hebt, het wil niet zeggen dat er op dit moment een tekort is.
Binnen de gezondheidseconomie gaan we de schaarse middelen
doelmatig gaan gebruiken. Gezien de demografische en technologische
ontwikkelingen zal de vraag naar gezondheidszorg toe nemen. Om deze
betaalbaar te houden is het cruciaal om doelmatig om te gaan met de
beschikbare middelen.
De vraag naar gezondheidszorg vloeit voor uit een achterliggende vraag
naar gezondheid. De gezondheid wordt echter ook door andere factoren
beïnvloed.
Er zijn 3 eisen om een goed gezondheidszorgsysteem op te richten.
De kwaliteit moet zo hoog mogelijk zijn.
Het moet een solidair systeem zijn.
Het moet betaalbaar blijven.
De gezondheidseconomie kan helpen om bepaalde keuzes binnen de
gezondheidszorg te onderbouwen.
Hoofdstuk 2: De gezondheidszorgmarkt
Binnen een normale economische markt is er sprake over vraag en
aanbod. In de gezondheidsmarkt kan dit niet door verschillende factoren:
Onzekerheid en asymmetrie (je weet niet op voorhand of je nood zal
hebben aan zorg, er is een asymmetrische verdeling van kennis)
Prijsmechanisme (er is geen prijsmechanisme die evenwicht brengt
tussen vraag en aanbod)
Aanbieders van zorg (de aanbieders hebben verschillende rollen en
belangen)
Aanbod geïnduceerde vraag (aanbieders kunnen de vraag
manipuleren om hun eigen doelstellingen te bereiken)
Producten uit de gezondheidszorg zijn heterogene producten. We
kunnen ze moeilijk vergelijken met andere
Moral hazard (men houdt geen rekening met de kosten)
, Ook solidariteitsgevoelens en ethische vraagstukken spelen een rol. In de
gezondheidsmarkt zijn solidariteitsprincipes veel belangrijker dan in
andere markten. In een vrije markt is men niet bereid om extra te betalen
voor een ander. We zitten met het prisoners-dilemma (niet betalen om dat
een ander dit ook niet doet) en met het free riders probleem (sommigen
kunnen profiteren van een systeem waaraan ze niet hebben bijgedragen).
Het sociale zekerheid systeem steunt op solidariteit.
Mensen dragen bij naar gelang hun inkomen.
Financiering gebeurt grotendeels door de gemeenschap.
Vakbonden, ziekenfondsen en werkgeversorganisaties beslissen
mee.
Hoofdstuk 3: epidemiologie
We moeten gezondheid een meetbaar iets maken om te weten hoe het
gesteld is met de gezondheid van de bevolkingsgroepen. Hiervoor bestaan
verschillende gezondheidsindicatoren. Wanneer we de indicatoren
bekijken krijgen we zich over huidige ziektes en doodsoorzaken.
Epidemiologie is het studiegebied die zich bezighoudt met
gezondheidsindicatoren. Ze gaan na welke ziektes voorkomen in een
bevolking en welke gevolgen deze ziektes hebben.
De levensverwachting is het aantal jaar een persoon op een bepaalde
leeftijd nog verwacht te leven. Deze wordt berekend op basis van de
leeftijdsspecifieke sterftecijfers die op dat moment gelden.
Wanneer we de duur tijd en kwaliteit controleren komen we op de gezonde
levensverwachting.
De prevalentie geeft aan hoeveel personen op een bepaald moment aan
de ziekte lijden.
De incidentie geeft de hoeveelheid mensen aan die gedurende een
bepaalde periode een specifieke aandoening krijgen (aantal nieuwe
gevallen).
Met de impact van een ziekte willen we nagaan welke invloed de ziekte
heeft op de levensduur en de levenskwaliteit van de bevolking.
De verlopen potentiële levensjaren (VPJ) zijn een indicatoren om te
bepalen wat de impact is van de aandoening.
Een indicator voor de kwaliteit van leven is de ervaren gezondheid.
Sommige aandoeningen hebben een grote impact op de kwaliteit van
leven.
Vb. depressie, reuma, COPD,..
De burden of disaese of de ziektelast is de hoeveelheid
gezondheidsverlies, veroorzaakt door een aandoening. De drukt men uit is
de DALY (disability-adjusted life years). Hij is opgebouwd uit 2 factoren:
Leerpad 1: gezondheidseconomie en epidemiologie
Hoofdstuk 1: gezondheidseconomie
Economie is de wetenshap die de mens bestudeert in zijn streven om zijn
behoeften te bevredigen met de schaarse middelen die er zijn.
De moderne economie kunnen we onderverdelen in micro- en macro-
economie.
Macro-economie bestudeerd de gehele economie terwijl micro-economie
individuele actoren bestudeerd.
Schaarse middelen zijn middelen waar je geen oneindige hoeveelheid van
hebt, het wil niet zeggen dat er op dit moment een tekort is.
Binnen de gezondheidseconomie gaan we de schaarse middelen
doelmatig gaan gebruiken. Gezien de demografische en technologische
ontwikkelingen zal de vraag naar gezondheidszorg toe nemen. Om deze
betaalbaar te houden is het cruciaal om doelmatig om te gaan met de
beschikbare middelen.
De vraag naar gezondheidszorg vloeit voor uit een achterliggende vraag
naar gezondheid. De gezondheid wordt echter ook door andere factoren
beïnvloed.
Er zijn 3 eisen om een goed gezondheidszorgsysteem op te richten.
De kwaliteit moet zo hoog mogelijk zijn.
Het moet een solidair systeem zijn.
Het moet betaalbaar blijven.
De gezondheidseconomie kan helpen om bepaalde keuzes binnen de
gezondheidszorg te onderbouwen.
Hoofdstuk 2: De gezondheidszorgmarkt
Binnen een normale economische markt is er sprake over vraag en
aanbod. In de gezondheidsmarkt kan dit niet door verschillende factoren:
Onzekerheid en asymmetrie (je weet niet op voorhand of je nood zal
hebben aan zorg, er is een asymmetrische verdeling van kennis)
Prijsmechanisme (er is geen prijsmechanisme die evenwicht brengt
tussen vraag en aanbod)
Aanbieders van zorg (de aanbieders hebben verschillende rollen en
belangen)
Aanbod geïnduceerde vraag (aanbieders kunnen de vraag
manipuleren om hun eigen doelstellingen te bereiken)
Producten uit de gezondheidszorg zijn heterogene producten. We
kunnen ze moeilijk vergelijken met andere
Moral hazard (men houdt geen rekening met de kosten)
, Ook solidariteitsgevoelens en ethische vraagstukken spelen een rol. In de
gezondheidsmarkt zijn solidariteitsprincipes veel belangrijker dan in
andere markten. In een vrije markt is men niet bereid om extra te betalen
voor een ander. We zitten met het prisoners-dilemma (niet betalen om dat
een ander dit ook niet doet) en met het free riders probleem (sommigen
kunnen profiteren van een systeem waaraan ze niet hebben bijgedragen).
Het sociale zekerheid systeem steunt op solidariteit.
Mensen dragen bij naar gelang hun inkomen.
Financiering gebeurt grotendeels door de gemeenschap.
Vakbonden, ziekenfondsen en werkgeversorganisaties beslissen
mee.
Hoofdstuk 3: epidemiologie
We moeten gezondheid een meetbaar iets maken om te weten hoe het
gesteld is met de gezondheid van de bevolkingsgroepen. Hiervoor bestaan
verschillende gezondheidsindicatoren. Wanneer we de indicatoren
bekijken krijgen we zich over huidige ziektes en doodsoorzaken.
Epidemiologie is het studiegebied die zich bezighoudt met
gezondheidsindicatoren. Ze gaan na welke ziektes voorkomen in een
bevolking en welke gevolgen deze ziektes hebben.
De levensverwachting is het aantal jaar een persoon op een bepaalde
leeftijd nog verwacht te leven. Deze wordt berekend op basis van de
leeftijdsspecifieke sterftecijfers die op dat moment gelden.
Wanneer we de duur tijd en kwaliteit controleren komen we op de gezonde
levensverwachting.
De prevalentie geeft aan hoeveel personen op een bepaald moment aan
de ziekte lijden.
De incidentie geeft de hoeveelheid mensen aan die gedurende een
bepaalde periode een specifieke aandoening krijgen (aantal nieuwe
gevallen).
Met de impact van een ziekte willen we nagaan welke invloed de ziekte
heeft op de levensduur en de levenskwaliteit van de bevolking.
De verlopen potentiële levensjaren (VPJ) zijn een indicatoren om te
bepalen wat de impact is van de aandoening.
Een indicator voor de kwaliteit van leven is de ervaren gezondheid.
Sommige aandoeningen hebben een grote impact op de kwaliteit van
leven.
Vb. depressie, reuma, COPD,..
De burden of disaese of de ziektelast is de hoeveelheid
gezondheidsverlies, veroorzaakt door een aandoening. De drukt men uit is
de DALY (disability-adjusted life years). Hij is opgebouwd uit 2 factoren:
