Boekhouden samenvatting met voorbeelden!

Samenvatting boekhouden
Hoofdstuk 1

§1.2 het informatieproces
Een bedrijf of bedrijfshuishouding verzorgt een bepaald gedeelte van de totale
maatschappelijke productie. Wanneer het bedrijf deze activiteiten ontwikkelt en daarmee
het doel heeft winst te behalen spreken we van een onderneming. In het informatieproces
kunnen we de volgende fasen onderscheiden;
 Het verzamelen van gegevens;
 Het vastleggen van deze gegevens;
 Het bewerken van de vastgelegde gegevens;
 Het doorgeven van de bewerkte gegevens aan de vragers ernaar.

Het is de bedoeling dat met verstrekte gegevens de kennis van de vragers wordt vergroot.
Deze gegevens noem je informatie, zo is het cijfer 7 op zichzelf een gegeven, maar veranderd
het in informatie als het bijvoorbeeld een cijfer van een tentamen betreft.
Een onderneming moest eerst weten welke informatie de diverse functionarissen nodig
hebben (dit hangt samen met zijn taken binnen de functie) voordat zij gegevens gaan
verzamelen, vastleggen en bewerken. Het onderzoek naar de informatie behoeften van
diverse medewerkers in een onderneming noem je een informatieanalyse. Door de snellere
technologie wordt er meer aandacht geschonken aan dit proces. Het informatieproces zal
zich vanuit daar meer ontwikkelen naar aanbodgedreven en vraaggestuurd.

Met de informatie die vanuit dit proces naar buiten komt moeten niet alleen de informatie
behoeften van de functionarissen voorzien worden, maar ook die van personen en
instellingen buiten de onderneming. Zo wil een bank regelmatig informatie hebben over de
gang van zaken in de bedrijven waaraan ze een krediet hebben verleend. De uitkomsten van
een informatieproces zijn van groot belang, want deze geven de basis voor:
 Het voorbereiden en nemen van beslissingen;
- In ondernemingen moeten de leidinggevende medewerkers regelmatig
beslissingen nemen om de doelstellingen van de onderneming te verwezenlijken.
Voorbeelden zijn: welk product gaat het bedrijf verkopen, welke verkoopprijzen
gelden er voor dit product, welke investeringen moeten er worden gedaan etc.
Om de beslissingsvoorbereiding en de besluitvorming zo goed mogelijk te laten
verlopen moeten de leidinggevende de informatie krijgen die zij vragen.
Boekhouding geeft een goede weergave van de behaalde resultaten van de
onderneming en hierop kunnen de toekomstige activiteiten gestimuleerd,
afgeremd of bijgesteld worden. De informatie gaat hier dienen als
beleidsinstrument
 Het beheersen van de uitvoering van allerlei activiteiten;
- Op grond van de beleidsbeslissingen door het management worden er allerlei
activiteiten uitgevoerd. Hiervoor is het voor de functionarissen die
verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van belang dat zij de juiste informatie
ontvangen over de wijze waarop de uitvoering plaatsvindt. Vooral wanneer deze
vanuit normen en budgetten zijn opgesteld (behalen van een omzet of een

, reparatie uitvoeren binnen 30 minuten). Dan pas kunnen zij eventuele
afwijkingen ten opzichte van de normen vaststellen en de oorzaak zoeken. Hierna
kunnen toezichthoudende functionarissen maatregelen nemen, de informatie
werkt nu zowel als beleidsinstrument ook al beheersinstrument. In vergelijking
van het werkelijk verloop van de activiteiten met de verwachtingen, herkennen
we het controle element. Hieruit volgt dat informatie ook een nuttige functie
vervult als controlemiddel.
 Het afleggen van verantwoording.
- Over de uitgevoerde activiteiten moet regelmatig verantwoording worden
afgelegd. Om dit mogelijk te maken, moeten in veel gevallen de administratie
weer de nodige informatie verschaffen. Zo kunnen monteurs in een garagebedrijf
zich door registratie van de uren die zij hebben besteed aan een reparatie
opdracht verantwoorden over hun tijdsbesteding.
Ook kan het zijn dat er binnen een onderneming voorraden moeten worden
bewaard; bijvoorbeeld een onderdelenmagazijn in een garage. De
voorraadadministratie is in dit geval de tool voor verantwoording. Ook bij de
verantwoording naar buiten speelt de administratie een belangrijke rol; zo moet
iedere onderneming aan de belastingdienst (fiscus) informatie verstekken over
het resultaat van een bepaalde periode.

§1.3 administratie en boekhouding
Er zijn twee soorten gegevens die we kunnen onderscheiden:
 Gegevens die te maken hebben met geld of wel financiële gegevens;
- Vind plaats in de financiële administratie
- Boekhouding
 Overige gegevens
- Persoonlijke gegevens van medewerkers (personeelsadministratie)
- Voorraden (voorradenadministratie)
- Afspraken (bijv. in de gesynchroniseerde telefoon van de directeur)
- Etc.

Bij boekhouding wordt altijd gekeken naar:
 Bezittingen
 Schulden
 Eigen vermogen, je eigendomsaandeel.
Alle andere financiële gegevens behoren wel tot de financiële administratie maar vallen niet
onder boekhouding. Als een onderneming bijvoorbeeld een offerte voor meubels aanvraagt
wordt niet niet opgenomen in de boekhouding want het veranderd niets aan de bezittingen,
schulden en het eigen vermogen. Pas wanneer een onderneming besluit om de meubels van
bijv. €10.000 te kopen komt dit wel in de boekhouding. Wanneer het na levering betaald
moet worden veranderen bij de koper:
 De bezittingen: er komt nieuw meubilair met een waarde van €10.000 bij
 Schulden: er ontstaat een schuld aan de leverancier van de meubelen t.w.v. €10.000
Wanneer het gekochte meubilair na aankoop tegen contanten €8.000 wordt verkocht krijgt
de onderneming ook weer te maken met financiele gegevens die zij in de boekhouding
moeten verwerken. Bij de onderneming zien we dan verandering in:
 De bezittingen: de waarde van €10.000 wordt vervangen door kasgeld van €8.000

,  Eigen vermogen: gaat omlaag omdat er een verschil van €2.000 zit doordat het
meubilair voor minder is verkocht.
Veranderingen in bezittingen, schulden en eigen vermogen van een onderneming zijn
meestal gevolg van de goederen- en geldstromen die door de onderneming lopen.
Bijvoorbeeld een handelsonderneming koopt goederen in en wilt deze in dezelfde vorm met
winst verkopen.

Hoofdstuk 2 de inventaris, de balans en de winst- en verliesrekening

§2.1 bezittingen, schulden en eigen vermogen
Voorbeelden van bezittingen zijn:
 Het bedrijfsgebouw
 Voorraad handelsgoederen
 Vorderingen op klanten of debiteuren
 Te goed bij een bank (wordt aangegeven met de naam van de bank)
 Kasgeld of kas

Voorbeelden van schulden zijn:
 Hypothecaire leningen
 Te betalen bedragen aan leveranciers of crediteuren
 Vaak ook aangegeven als kort- en langlopende schulden

Eigen vermogen is het totaal aantal bezittingen – schulden, het eigen vermogen is wat de
eigenaar in zijn bedrijf heeft geïnvesteerd.

§2.2 inventaris en balans
De volledige lijst die een onderneming opstelt van alle bezittingen en schulden met de
daarbij behorende bedragen (en vermelding van hoeveelheden) per een bepaalde datum is
de inventaris. De werkzaamheden die nodig zijn op deze op te stellen is inventariseren.
Wanneer het aantal debiteuren en crediteuren oploopt, wordt de inventaris onoverzichtelijk
en wordt er verwezen naar de bijlagen per onderdeel.