Samenvatting Trainingsleer

Inhoud
1. inleiding.......................................................................................................................... 2

2. basisstructuur van het trainingsproces...........................................................................3

3. uithoudingsvermogen................................................................................................... 10

4. kracht........................................................................................................................... 19

5. planning en periodisering van de training.....................................................................32




1

,1. INLEIDING

DEFINITIES EN BIJZONDERE ASPECTEN

 Trainingsleer:
o Algemeen: een oefenproces waarmee een verbetering in een welbepaald
doelgebied wordt nagestreefd
o Conditie verbeteren: trainen is een planmatig proces dat een positieve
verandering van ≠ aspecten van de conditie beoogt of bewerkstelligt
o Een doelgericht proces waarbij belasting & herstel centraal staan
o Hagedorn 1981: trainingsleer is de systematische samenvatting van de
voor training en wedstrijd wetenschappelijke bevindingen die bepaald
worden in regels & methodieken waarmee een sporter of een ploeg
optimaal wordt voorbereid op de wedstrijd
 Sportmotorisch prestatievermogen gekenmerkt door ≠ factoren:
o Lichamelijke basiseigenschappen: uithouding, kracht, snelheid, lenigheid
 Kan men doelgericht trainen & zal prestatieniveau in belangrijke
mate bepalen
o Persoonlijkheidsfactoren
o Psychologische eigenschappen
o Lichaamsbouw
o Sociale factoren (omgeving)
o Goede gezondheid
o Tactisch inzicht: de juiste keuze maken van strategie in een wedstrijd
o Technologie
o Techniek: laat toe dat men beweging efficiënt uitvoert
 Erfelijkheid (40% bepalend) → determinerende factor
o Lichaamslengte
o Omgevingsfactoren → bepalen in niet onbelangrijke mate de lichaamsbouw
o Variatie in gevoeligheid voor trainingsprogramma
 Huidige prestatieniveau is resultaat van (60% bepalend):
o Toename in trainingsvolume
o Meer trainingskwaliteit
o Optimale begeleiding
o Ontwikkeling in technologie van sportuitrusting & infrastructuur




2

,2. BASISSTRUCTUUR VAN HET TRAININGSPROCES

DOELSTELLINGEN EN FASEN

 Training: oefenproces dat gericht is op het verbeteren van het prestatie niveau in
een vooraf bepaald doelgebied (fysieke conditie, technische vaardigheid, mentale
eigenschappen,…)
o Bv: wielrenner
 Uithoudingsvermogen & doorzettingsvermogen
o Bv: turnster
 Lenigheid, ritme & kracht
o Bv: judoka
 Atletische lichaamsbouw, spierkracht, uithouding, snelheid &
lenigheid
 Trainingsplan start met het opstellen van een theoretisch model waarbij men de
inhoud van volgende onderdelen bepaalt:
a. Het te bereiken doel
b. Keuze van trainingsinhoud
c. Vaststellen van volgorde van ≠ deelaspecten van trainingsinhoud
d. Keuze van gebruikte oefenmethoden
e. Controle van het te bereiken doel (tests)
 Het te bereiken doel: het definiëren van de verwachte veranderingen
(eigenschappen, vaardigheden, …) na verloop van een trainingsperiode
 Trainingsdoelen hebben algemeen karakter of beperken zich tot deelaspect
o Bv. deelaspect:
a. Het verbeteren van de basiskracht
b. Het verbeteren van de basissnelheid
c. Het verbeteren van de lenigheid

hoofddoel




partieel partieel
doel doel




deelfactor deelfactor



3

,  Hoofddoel: het uiteindelijke beoogde doel, onderdeel van de planning op lange
termijn
o Bv: olympisch kampioen worden of nationale titel
 Partieel doel: afzonderlijke voorwaarden om algemeen doel te bereiken
o Bv: chrono voor loopafstand
 Deelfactor: basiseigenschappen noodzakelijk om het partieel doel te bereiken
o Bv: uithoudingsvermogen


DE LICHAMELIJKE BASISEIGENSCHAPPEN

 Specifieke sportvereisten:
o Nadruk op conditionele eigenschappen → conditietraining
o Nadruk op techniek → techniektraining
 4 belangrijke lichamelijke basiseigenschappen:
o Kracht: bepaald door aanpassingsvermogen van spier-peessysteem
o Uithouding: bepaald door aanpassingsvermogen van cardio respiratorisch
systeem
o Lenigheid: resultante van wisselwerking tussen spier- en zenuwstelsel
o Snelheid: bepaald door actieradius van spier-peessysteem
 De ≠ basiseigenschappen zijn geen geïsoleerde factoren, zij overlappen elkaar of
vormen door combinaties nieuwe eigenschappen




DE ALGEMENE PRINCIPES VAN HET TRAININGSPROCES


DE BIOLOGISCHE PRINCIPES

Het principe van de verminderde meeropbrengst

 Verminderde meeropbrengst: de aanpassingsprocessen verlopen niet lineair
 In het begin spectaculaire oefeneffecten, daarna kleinere winst
 Hoe ↑ niveau, hoe meer & zwaarder men moet trainen
 Hoogst bereikbare niveau is begrensd door genetische aanleg
 Prestatiewinst is niet altijd continu, maar kan ook stapsgewijs of golfachtig zijn

Het overloadprincipe



4