14. PSYCHIATRISCHE ZORGVRAGER
Boek Hoofdstuk Naam
Inleiding in 2 Schizofrenie
psycho-
pathologie 3 Bipolaire stoornissen
4 Depressieve stemmingsstoornissen
5 Alleen paniekstoornis en agrofabie
6 Alleen OCD
Inleiding in psychopathologie
Hoofdstuk 2. Schizofreniespectrum en andere psychotische stoornissen
Kenmerken zich in wanen, hallucinaties en/ of gedesorganiseerd gedrag. Effectieve
behandeling: antipsychotica. ¼ van mensen reageren niet/ nauwelijks op antipsychotica.
Effect van atypische antipsychoticum colazapine kan gebruikt worden bij mensen die niet
reageren na 2 verschillende antipsychotica. Bij een 1e psychotische episoden wordt er voor
minimaal 2 jaar farmacologische therapie geadviseerd. Cognitieve therapie bij verminderen
van lijden druk, hallucinaties en wanen.
2.1 Kenmerken
Schizofrenie: heterogene klinische syndroom dat sterk kan verschillen tussen patienten en
bij dezelfde patient over de tijd. Dagelijkse functioneren is verminderd, en symptomen
duren minstens 6 maanden
1. Affectieve symptomen: Somberheid. Anhedonie. Vervlakking: minder emotionele
gezichtsexpressie, oogcontact en intonatie. Soms: Inadequaat affect, angst,
prikkelbaarheid of emotionele ontreddering.
2. Somatische symptomen: Ontregeld slaappatroon. Minder eten. Verlies libido.
Hallucinaties: levendige, heldere, zintuigelijke ervaring zonder aanwijsbare externe
stimulatie. Meest voorkomende vorm is auditieve.
3. Gedragssymptomen: Spreken: onsamenhangend, van hak op tak en onlogische
verbanden. Neologisme: spraak is vaag en wijdlopig en maken nieuwe woorden.
Concretisme: nemen abstracte begrippen letterlijk. Agitatie: boos, geërgerd, onrust. 20-
40 % hebben suïcidale gedachtes, dat wordt erger als schizofrenie gepaard gaat met
depressie. Katatoon: Gedesorganiseerd psychomotoriek. Hierbij horen de symptomen:
Bizarre lichaamshoudingen.
Echolalie: napraten.
Echopraxie: nadoen.
Negativisme: tegenovergestelde doen van wat er gevraagd wordt of weigeren.
4. Cognitieve symptomen: Gedesoriënteerd denken, Verwardheid. Wanen: hoogst
individuele overtuigingen waaraan hardnekkig wordt vastgehouden, ookal zijn er
aantoonbare in strijd met werkelijkheid. Meest voorkomende vormen van wanen zijn
achtervolging en betrekkingswanen. Verminderd aandacht, werkgeheugen en executieve
functies. Beperkt ziektebesef.
Samenvatting Major Acute Zorg- Efnaan Alsubeidi- 2022/2023
, Soorten symptomen:
Positieve symptomen: Wanen, Hallucinaties en Gedesorganiseerd functioneren. Komen bij
mensen zonder psychose niet voor. Vaak in acute fase.
Negatieve symptomen: Komen wel voor bij mensen met zonder psychose, maar bij mensen
met schizofrenie zijn ze weggevallen. Hierdoor zijn patienten oppervlakkig, sociaal
terugtrekgedrag. Typerend voor chronische vormen van schizofrenie. Ontwikkelen zich in de
loop van de tijd en gaan gepaard met verminderd psychosociaal functioneren.
Wanen:
Minstens 1 maand van wanen zonder andere psychotische symptomen. Dagelijkse
functioneren is niet beperkt en persoon gedraagt zich niet raar.
Soorten wanen:
1. Erotomaan: iemand anders verliefd op betrokken.
2. Grootheid: betrokken beschikt over bijzondere talent of inzicht dat hij een belangrijke
ontdekking heeft gedaan.
3. Jaloers: waan dat partner ontrouw is.
4. Achtervolging: er is een samenwerking tegen betrokkene of dat hij achtervolg,
bespioneerd of belasterd wordt.
5. Somatisch: lichamelijke functies of sensaties. Iemand is er van overtuigd dat hij een
akelige geur moet verspreiden of bepaalde lichaamsdelen niet meer goed functioneren.
Depressieve of bipolaire-stemmingsstoornis met psychotische kenmerken. Als een waan
optreedt tijdens een stemmingsepidode.
Waanstoornis: Als stemmingsstoornis vergeleken met de duur van waar relatief kort is.
Waanstoornis begint meestal rond 40e en is chronisch.
Kortdurende psychotische stoornis: Symptomen beginnen plotseling en duren minstens een
dag, maar niet langer dan een maand. In deze korte periode zijn er wanen en andere
psychotische kenmerken: hallucinaties, gedesorganiseerd spreken of Katatoon gedrag. Er zijn
geen restverschijnselen. Behandeling door antipsychotica of van zelf herstellen.
Patienten met waanstoornis kunnen antipsychotica krijgen, maar wijzen alle vormen van
behandeling af omdat ze geen ziektebesef hebben.
2.2 Diagnose
Voor screening van psychotische klachten: CAPE< CAARMS en PQ. Ernst en beloop
symptomen: PSYRATS en SDS. Niveau van functioneren en zorgbehoefte: CAN en HoNOS.
Psychose:
Mensen melden zich laat voor hulp. Denken verloopt trager, ze blijven zitten op school,
voelen zich eenzaam en onbegrepen. Jongeren verhoogd risico, ze hebben milde positieve
symptomen, kortdurende psychose met spontaan herstel of 1e graads familie met psychose
in combinatie met verminderd sociaal functioneren. Veel patienten zoeken geen hulp
doordat ze ernst van wanen/ hallucinaties onderkennen, of ze denken dat de omgeving juist
heel raar doet. Er is geen ziektebesef! In acute fase is hetro-anamnese noodzakelijk
Schizofreniforme stoornis: Psychotische symptomen die minstens een maand zijn maar
korter dan 6 maanden.
Samenvatting Major Acute Zorg- Efnaan Alsubeidi- 2022/2023
Boek Hoofdstuk Naam
Inleiding in 2 Schizofrenie
psycho-
pathologie 3 Bipolaire stoornissen
4 Depressieve stemmingsstoornissen
5 Alleen paniekstoornis en agrofabie
6 Alleen OCD
Inleiding in psychopathologie
Hoofdstuk 2. Schizofreniespectrum en andere psychotische stoornissen
Kenmerken zich in wanen, hallucinaties en/ of gedesorganiseerd gedrag. Effectieve
behandeling: antipsychotica. ¼ van mensen reageren niet/ nauwelijks op antipsychotica.
Effect van atypische antipsychoticum colazapine kan gebruikt worden bij mensen die niet
reageren na 2 verschillende antipsychotica. Bij een 1e psychotische episoden wordt er voor
minimaal 2 jaar farmacologische therapie geadviseerd. Cognitieve therapie bij verminderen
van lijden druk, hallucinaties en wanen.
2.1 Kenmerken
Schizofrenie: heterogene klinische syndroom dat sterk kan verschillen tussen patienten en
bij dezelfde patient over de tijd. Dagelijkse functioneren is verminderd, en symptomen
duren minstens 6 maanden
1. Affectieve symptomen: Somberheid. Anhedonie. Vervlakking: minder emotionele
gezichtsexpressie, oogcontact en intonatie. Soms: Inadequaat affect, angst,
prikkelbaarheid of emotionele ontreddering.
2. Somatische symptomen: Ontregeld slaappatroon. Minder eten. Verlies libido.
Hallucinaties: levendige, heldere, zintuigelijke ervaring zonder aanwijsbare externe
stimulatie. Meest voorkomende vorm is auditieve.
3. Gedragssymptomen: Spreken: onsamenhangend, van hak op tak en onlogische
verbanden. Neologisme: spraak is vaag en wijdlopig en maken nieuwe woorden.
Concretisme: nemen abstracte begrippen letterlijk. Agitatie: boos, geërgerd, onrust. 20-
40 % hebben suïcidale gedachtes, dat wordt erger als schizofrenie gepaard gaat met
depressie. Katatoon: Gedesorganiseerd psychomotoriek. Hierbij horen de symptomen:
Bizarre lichaamshoudingen.
Echolalie: napraten.
Echopraxie: nadoen.
Negativisme: tegenovergestelde doen van wat er gevraagd wordt of weigeren.
4. Cognitieve symptomen: Gedesoriënteerd denken, Verwardheid. Wanen: hoogst
individuele overtuigingen waaraan hardnekkig wordt vastgehouden, ookal zijn er
aantoonbare in strijd met werkelijkheid. Meest voorkomende vormen van wanen zijn
achtervolging en betrekkingswanen. Verminderd aandacht, werkgeheugen en executieve
functies. Beperkt ziektebesef.
Samenvatting Major Acute Zorg- Efnaan Alsubeidi- 2022/2023
, Soorten symptomen:
Positieve symptomen: Wanen, Hallucinaties en Gedesorganiseerd functioneren. Komen bij
mensen zonder psychose niet voor. Vaak in acute fase.
Negatieve symptomen: Komen wel voor bij mensen met zonder psychose, maar bij mensen
met schizofrenie zijn ze weggevallen. Hierdoor zijn patienten oppervlakkig, sociaal
terugtrekgedrag. Typerend voor chronische vormen van schizofrenie. Ontwikkelen zich in de
loop van de tijd en gaan gepaard met verminderd psychosociaal functioneren.
Wanen:
Minstens 1 maand van wanen zonder andere psychotische symptomen. Dagelijkse
functioneren is niet beperkt en persoon gedraagt zich niet raar.
Soorten wanen:
1. Erotomaan: iemand anders verliefd op betrokken.
2. Grootheid: betrokken beschikt over bijzondere talent of inzicht dat hij een belangrijke
ontdekking heeft gedaan.
3. Jaloers: waan dat partner ontrouw is.
4. Achtervolging: er is een samenwerking tegen betrokkene of dat hij achtervolg,
bespioneerd of belasterd wordt.
5. Somatisch: lichamelijke functies of sensaties. Iemand is er van overtuigd dat hij een
akelige geur moet verspreiden of bepaalde lichaamsdelen niet meer goed functioneren.
Depressieve of bipolaire-stemmingsstoornis met psychotische kenmerken. Als een waan
optreedt tijdens een stemmingsepidode.
Waanstoornis: Als stemmingsstoornis vergeleken met de duur van waar relatief kort is.
Waanstoornis begint meestal rond 40e en is chronisch.
Kortdurende psychotische stoornis: Symptomen beginnen plotseling en duren minstens een
dag, maar niet langer dan een maand. In deze korte periode zijn er wanen en andere
psychotische kenmerken: hallucinaties, gedesorganiseerd spreken of Katatoon gedrag. Er zijn
geen restverschijnselen. Behandeling door antipsychotica of van zelf herstellen.
Patienten met waanstoornis kunnen antipsychotica krijgen, maar wijzen alle vormen van
behandeling af omdat ze geen ziektebesef hebben.
2.2 Diagnose
Voor screening van psychotische klachten: CAPE< CAARMS en PQ. Ernst en beloop
symptomen: PSYRATS en SDS. Niveau van functioneren en zorgbehoefte: CAN en HoNOS.
Psychose:
Mensen melden zich laat voor hulp. Denken verloopt trager, ze blijven zitten op school,
voelen zich eenzaam en onbegrepen. Jongeren verhoogd risico, ze hebben milde positieve
symptomen, kortdurende psychose met spontaan herstel of 1e graads familie met psychose
in combinatie met verminderd sociaal functioneren. Veel patienten zoeken geen hulp
doordat ze ernst van wanen/ hallucinaties onderkennen, of ze denken dat de omgeving juist
heel raar doet. Er is geen ziektebesef! In acute fase is hetro-anamnese noodzakelijk
Schizofreniforme stoornis: Psychotische symptomen die minstens een maand zijn maar
korter dan 6 maanden.
Samenvatting Major Acute Zorg- Efnaan Alsubeidi- 2022/2023
