Mitic Laetitia Vroedkunde 2023-2024
Hoogrisicoverloskunde
ST-ANalyse 6
Indicaties voor STAN 6
Voorwaarden 7
Wat is ST-ANalyse? 7
Hoe werkt de STAN? 8
T segmenten 8
Bifasische segmenten 9
Bij begin ST-analyse… 9
Even samenvatten… 10
Interpretatie 10
Evaluatiechecklist CTG 10
(1) Baseline fetal heart rate 10
(2) Confirm normal variability and cycling 11
(3) Confirm presence of accelerations 12
(4) Exclude shallow/late decelerations 12
(5) Consider the wider clinical picture 13
STAN volgens de soorten hypoxia 14
Flowchart 15
Casuïstiek STAN + oplossingen 15
Hypoxie, PH-meting en STAN (praktisch) 27
Traag evoluerende hypoxie 28
Subacute hypoxie: wat met een ST event? 28
Acute hypoxie 28
Preterminaal CTG 29
PH-meting 29
Belang van PH 29
Respiratoire acidemie en metabole acidose 29
Base deficit (Bdecf) 30
Gasanalyse praktisch 30
MIC: Vaginal birth after cesarean 30
Antenatale aandachtspunten 30
Voorwaarden en contra-indicaties VBAC 31
Contra-indicaties VBAC 31
Bedenking bij ERCS 32
Risicofactoren uterusruptuur 32
Factoren die potentieel kunnen bijdragen tot uterusruptuur bij VBAC 32
Voordelen en risico’s VBAC en ERCS 33
Voordelen VBAC vanaf 39w 33
Voordelen ERCS vanaf 39w 33
Risico’s VBAC v.s. ERCS vanaf 39w 33
Factoren die leiden tot succesvolle VBAC 34
1
,Mitic Laetitia Vroedkunde 2023-2024
Factoren die leiden tot NIET succesvolle VBAC 34
Intrapartum beleid VBAC 34
Uterusruptuur: hoe herkennen? 35
Klinische presentatie alvorens de ruptuur optreedt (niet alle elementen hoeven
aanwezig te zijn!) 35
Klinische presentatie na optreden van de ruptuur 36
Klinische presentatie: wanneer wordt ruptuur herkend? 36
Klinische presentatie: hoe wordt een ruptuur gediagnosticeerd? 36
Intrapartum beleid VBAC - inductie 36
Is inductie gecontra-indiceerd? 36
Aandachtspunten bij start/verhoging oxytocine-infuus 36
Intrapartum beleid VBAC - spoedsectio 37
Aandachtspunten bij overgaan tot spoedsectio na niet succesvolle VBAC 37
Casuïstiek VBAC + oplossingen 38
MIC: Vaginaal bloedverlies in de tweede helft van de zwangerschap 44
Solutio placentae (abruptio placentae, placental ablation) 44
Kliniek 45
Gevolgen 45
Opgelet: partiële solutio placentae 46
Risicofactoren voor een solutio placentae 47
Beleid placentaloslating en levende foetus 47
Beleid placentaloslating en dode foetus 47
Vermoeden partiële solutio met stabiele foetomaternale conditie 48
Aandachtspunten postnataal 48
Prognose 48
Placenta praevia 48
Kliniek 49
Klinisch onderzoek 49
Risicofactoren 49
Diagnose 50
Algemeen beleid placenta praevia 50
Algemeen beleid 50
Beleid bij zeer ernstige bloeding 50
Beleid bij zeer ernstige bloeding 51
Beleid bij bloedverlies <34w 51
Beleid bij bloedverlies >34w 51
Aandachtspunten postnataal 51
Prognose 51
Vasa praevia 52
Diagnose 53
Diagnose op voorhand gesteld 53
Diagnose gemist 53
Beleid diagnose per partum: volkomen ontsluiting 53
Beleid diagnose per partum: onvolkomen ontsluiting 53
2
,Mitic Laetitia Vroedkunde 2023-2024
MIC: Hypovolemische shock 54
Mogelijke tekenen van shock bij haemorraghie 54
Tekenen van shock bij haemorraghie 55
Vaak voorkomende oorzaken hypovolemische shock 55
Ter illustratie: casus mevr. Yakité 55
Fase voor aanvang van een PPH: wat kan een preventief gebeuren? 55
Oorzaken PPH 57
Vervolg casus: behandelplan PPH = afhankelijk van de oorzaak 58
De ideale vulling 58
Casuïstiek bloedverlies in de 2de helft v/d zwangerschap + oplossingen 60
Casus 1: Mevrouw Abeel 60
Casus 2: Mevrouw Samir 61
Casus 3 - Mevrouw Coopman 61
Casus 4 - Mevrouw Azikiwe 62
Mogelijkheid A 63
Mogelijkheid B 63
Mogelijkheid C 64
MIC: Interpretatie van laboresultaten 64
Hematologische veranderingen zwangerschap 65
Anemie tijdens de zwangerschap 65
Wat te doen bij een laag hemoglobinegehalte? 65
Ijzergebreksanemie 66
Andere anemieën 66
Intraveneuze toediening ijzer 66
Leukocyten 67
Trombocyten 67
Fysiologische trombofilie 67
Andere fysiologische veranderingen 68
Pathologie en labowaarden: PE en HELLP 68
Pre-eclampsie: coagulatiesysteem 69
Pre-eclampsie: nieren 69
Proteïnurie 69
De lever bij PE 70
PE: sFLT-1/PlGF ratio 70
HELLP 70
H van hemolyse 71
EL van Elevated Liver enzymes 71
LP van Low Platelets 71
Pathologie en labowaarden: enkele frequente testen 72
PT = protrombinetijd 72
APTT = geactiveerde partiële tromboplastinetijd 72
D-dimeren 72
HbA1c of Hemoglobine A1C 72
MIC: Diabetes 72
3
, Mitic Laetitia Vroedkunde 2023-2024
Energie opslag - homeostase bij de volwassene 73
Metabolisme 73
Plasma glucose homeostase 74
Fed state 75
Fasted state 76
Invloed van insuline 77
Suiker en zwangerschap 79
Koolhydraatmetabolisme in de zwangerschap 80
Glucose en foetus 81
Glucosurie 81
Take home message 81
Diabetes mellitus 81
Zwangerschapsdiabetes 81
Kliniek 82
Wat na zwangerschapsdiabetes? 82
Over belang en beleid bestaat geen discussie 83
Zwangerschapsdiabetes management 83
Beleid 84
Take home message 84
Screenen 84
Pre-existente diabetes type 1 en 2 85
Diabetes type 1 85
Therapie = insuline 86
Chronische effecten 87
Opvolgen glycemie 87
Effect van zwangerschap op diabetes 87
Deterioratie diabetische nefropathie 87
Niet-proliferatieve diabetische retinopathie en proliferatieve retinopathie 87
Hypoglycemie en ketoacidose 87
Overzicht 88
Plotse foetale dood t.g.v. diabetes type I 88
Take-home message foetus bij diabetes type I 89
Take-home message foetus bij diabetes type II 89
Take-home message diabetes type I en type II 89
Beleid zwangere met diabetes 90
Preconceptioneel advies 90
Medisch beleid 91
Take home message zwangerschap 91
De partus 91
Take home message bevalling 91
Diabetes type 2 beleid 92
Het metabool syndroom 92
MIC: Hypertensieve aandoeningen 92
De fysiologie 92
4
Hoogrisicoverloskunde
ST-ANalyse 6
Indicaties voor STAN 6
Voorwaarden 7
Wat is ST-ANalyse? 7
Hoe werkt de STAN? 8
T segmenten 8
Bifasische segmenten 9
Bij begin ST-analyse… 9
Even samenvatten… 10
Interpretatie 10
Evaluatiechecklist CTG 10
(1) Baseline fetal heart rate 10
(2) Confirm normal variability and cycling 11
(3) Confirm presence of accelerations 12
(4) Exclude shallow/late decelerations 12
(5) Consider the wider clinical picture 13
STAN volgens de soorten hypoxia 14
Flowchart 15
Casuïstiek STAN + oplossingen 15
Hypoxie, PH-meting en STAN (praktisch) 27
Traag evoluerende hypoxie 28
Subacute hypoxie: wat met een ST event? 28
Acute hypoxie 28
Preterminaal CTG 29
PH-meting 29
Belang van PH 29
Respiratoire acidemie en metabole acidose 29
Base deficit (Bdecf) 30
Gasanalyse praktisch 30
MIC: Vaginal birth after cesarean 30
Antenatale aandachtspunten 30
Voorwaarden en contra-indicaties VBAC 31
Contra-indicaties VBAC 31
Bedenking bij ERCS 32
Risicofactoren uterusruptuur 32
Factoren die potentieel kunnen bijdragen tot uterusruptuur bij VBAC 32
Voordelen en risico’s VBAC en ERCS 33
Voordelen VBAC vanaf 39w 33
Voordelen ERCS vanaf 39w 33
Risico’s VBAC v.s. ERCS vanaf 39w 33
Factoren die leiden tot succesvolle VBAC 34
1
,Mitic Laetitia Vroedkunde 2023-2024
Factoren die leiden tot NIET succesvolle VBAC 34
Intrapartum beleid VBAC 34
Uterusruptuur: hoe herkennen? 35
Klinische presentatie alvorens de ruptuur optreedt (niet alle elementen hoeven
aanwezig te zijn!) 35
Klinische presentatie na optreden van de ruptuur 36
Klinische presentatie: wanneer wordt ruptuur herkend? 36
Klinische presentatie: hoe wordt een ruptuur gediagnosticeerd? 36
Intrapartum beleid VBAC - inductie 36
Is inductie gecontra-indiceerd? 36
Aandachtspunten bij start/verhoging oxytocine-infuus 36
Intrapartum beleid VBAC - spoedsectio 37
Aandachtspunten bij overgaan tot spoedsectio na niet succesvolle VBAC 37
Casuïstiek VBAC + oplossingen 38
MIC: Vaginaal bloedverlies in de tweede helft van de zwangerschap 44
Solutio placentae (abruptio placentae, placental ablation) 44
Kliniek 45
Gevolgen 45
Opgelet: partiële solutio placentae 46
Risicofactoren voor een solutio placentae 47
Beleid placentaloslating en levende foetus 47
Beleid placentaloslating en dode foetus 47
Vermoeden partiële solutio met stabiele foetomaternale conditie 48
Aandachtspunten postnataal 48
Prognose 48
Placenta praevia 48
Kliniek 49
Klinisch onderzoek 49
Risicofactoren 49
Diagnose 50
Algemeen beleid placenta praevia 50
Algemeen beleid 50
Beleid bij zeer ernstige bloeding 50
Beleid bij zeer ernstige bloeding 51
Beleid bij bloedverlies <34w 51
Beleid bij bloedverlies >34w 51
Aandachtspunten postnataal 51
Prognose 51
Vasa praevia 52
Diagnose 53
Diagnose op voorhand gesteld 53
Diagnose gemist 53
Beleid diagnose per partum: volkomen ontsluiting 53
Beleid diagnose per partum: onvolkomen ontsluiting 53
2
,Mitic Laetitia Vroedkunde 2023-2024
MIC: Hypovolemische shock 54
Mogelijke tekenen van shock bij haemorraghie 54
Tekenen van shock bij haemorraghie 55
Vaak voorkomende oorzaken hypovolemische shock 55
Ter illustratie: casus mevr. Yakité 55
Fase voor aanvang van een PPH: wat kan een preventief gebeuren? 55
Oorzaken PPH 57
Vervolg casus: behandelplan PPH = afhankelijk van de oorzaak 58
De ideale vulling 58
Casuïstiek bloedverlies in de 2de helft v/d zwangerschap + oplossingen 60
Casus 1: Mevrouw Abeel 60
Casus 2: Mevrouw Samir 61
Casus 3 - Mevrouw Coopman 61
Casus 4 - Mevrouw Azikiwe 62
Mogelijkheid A 63
Mogelijkheid B 63
Mogelijkheid C 64
MIC: Interpretatie van laboresultaten 64
Hematologische veranderingen zwangerschap 65
Anemie tijdens de zwangerschap 65
Wat te doen bij een laag hemoglobinegehalte? 65
Ijzergebreksanemie 66
Andere anemieën 66
Intraveneuze toediening ijzer 66
Leukocyten 67
Trombocyten 67
Fysiologische trombofilie 67
Andere fysiologische veranderingen 68
Pathologie en labowaarden: PE en HELLP 68
Pre-eclampsie: coagulatiesysteem 69
Pre-eclampsie: nieren 69
Proteïnurie 69
De lever bij PE 70
PE: sFLT-1/PlGF ratio 70
HELLP 70
H van hemolyse 71
EL van Elevated Liver enzymes 71
LP van Low Platelets 71
Pathologie en labowaarden: enkele frequente testen 72
PT = protrombinetijd 72
APTT = geactiveerde partiële tromboplastinetijd 72
D-dimeren 72
HbA1c of Hemoglobine A1C 72
MIC: Diabetes 72
3
, Mitic Laetitia Vroedkunde 2023-2024
Energie opslag - homeostase bij de volwassene 73
Metabolisme 73
Plasma glucose homeostase 74
Fed state 75
Fasted state 76
Invloed van insuline 77
Suiker en zwangerschap 79
Koolhydraatmetabolisme in de zwangerschap 80
Glucose en foetus 81
Glucosurie 81
Take home message 81
Diabetes mellitus 81
Zwangerschapsdiabetes 81
Kliniek 82
Wat na zwangerschapsdiabetes? 82
Over belang en beleid bestaat geen discussie 83
Zwangerschapsdiabetes management 83
Beleid 84
Take home message 84
Screenen 84
Pre-existente diabetes type 1 en 2 85
Diabetes type 1 85
Therapie = insuline 86
Chronische effecten 87
Opvolgen glycemie 87
Effect van zwangerschap op diabetes 87
Deterioratie diabetische nefropathie 87
Niet-proliferatieve diabetische retinopathie en proliferatieve retinopathie 87
Hypoglycemie en ketoacidose 87
Overzicht 88
Plotse foetale dood t.g.v. diabetes type I 88
Take-home message foetus bij diabetes type I 89
Take-home message foetus bij diabetes type II 89
Take-home message diabetes type I en type II 89
Beleid zwangere met diabetes 90
Preconceptioneel advies 90
Medisch beleid 91
Take home message zwangerschap 91
De partus 91
Take home message bevalling 91
Diabetes type 2 beleid 92
Het metabool syndroom 92
MIC: Hypertensieve aandoeningen 92
De fysiologie 92
4
