Begrippenlijst AW
, Hoorcolleges
HC1+2 Motivationele systemen
Gedrag - Gedrag bestaat uit een stroom van gedragselementen in de tijd (geen chaos!).
- Het lijkt doelmatig en zorgt voor oplossing van problemen.
- Systeem waarmee dieren veranderingen in de omgeving detecteren, filteren en
hier vervolgens gepast op reageren (bijv om homeostase te onderhouden).
- Een actie die ontstaat als reactie op een prikkel uit de omgeving
Gedragselement Duidelijk herkenbare afzonderlijke handeling (patroonmatige activiteit)
Bijv kwispelen of grommen
Ethogram Beschrijving van het repertoire van gedragselementen
Fixed action patterns Vormvaste gedragen, veel lijken instinctief/aangeboren
Proximate veroorzaking Waardoor een bepaald gedrag wordt veroorzaakt. Dus welke factoren zorgen voor
het ontstaan van een bepaald gedrag.
Ultimale veroorzaking Waartoe/functie van een gedrag. Of het bijvoorbeeld bijdraagt aan de fitness van
het dier.
Belangende waarde Wat het gedrag het dier oplevert. Dit is ook de reden dat het gedrag nog een keer
kan plaatsvinden.
Perifere filtering Zintuigen beperken de instroom van informatie
Sleutelprikkel / Stimulus die het gedrag kan doen optreden, deze is heeeel specifiek
deblokkerende prikkel
Inhiberende prikkel Stimulus wat ervoor zorgt dat een bepaalt gedrag niet optreedt. Het zorgt vaak ook
voor het beeïndigen van een bepaald gedrag.
Supranormale stimuli Een stimulus die groter/kleurrijker is dan de normale stimulus. Het dier zal de
supranormale stimulus verkiezen boven de normale en zal daar dan het gedrag op
uitoefenen.
Sturende prikkel Stimulus wat het gedrag stuurt.
Bijv. ei rolt schuin, dan wordt het aangestuurd met de snavel
IRM Innate releasing mechanism. Dit is een visualisatie van hoe gedrag ontstaat. Er
komen veel stimuli aan bij de zintuigen, maar niet alles komt de hersenen binnen.
Van de info dat er binnenkomt zijn er ook maar een paar sleutelprikkels die een
bepaald gedrag kunnen veroorzaken. In het coördinatiecentrum wordt het
afgewogen met motivationele factoren.
Instinctief gedrag Alle individuen vertonen dezelfde reactie op eenzelfde sleutelstimulus. Het is
redelijk vormvast. Als het gedrag eenmaal is gestart dan wordt het vaak ook
helemaal afgerond. Aangeleerde aspecten hebben er bijna geen invloed op.
Gedragsketen Een bepaalde deblokkerende stimulus roept soms een keten van gedragingen op in
een vaste volgorde. De gedragsketen gebeurt automatisch, maar er is wel
wisselwerking van de omgeving.
Motivatie Wisselende gedragsbereidheid, deblokkering door een sleutelprikkel zorgt dus niet
altijd voor een bepaald gedrag. Er is een afwegingsmoment waarin belangen en
prikkels worden gewogen.
Je kan het meten door: latentietijd, reactiesterkte en drempelwaarde maar ook met
de moeite die het dier wil doen om het gedrag uit te kunnen voeren.
Limbisch systeem Verschillende hersencentra die samenwerken en op die manier zorgen voor de
descision making
Normwaarde model Vergelijking van de huidige toestand met de norm. Als het te veel afwijkt dan wordt
er een afweging gedaan in het limbisch systeem of er actie ondernomen moet
, Hoorcolleges
HC1+2 Motivationele systemen
Gedrag - Gedrag bestaat uit een stroom van gedragselementen in de tijd (geen chaos!).
- Het lijkt doelmatig en zorgt voor oplossing van problemen.
- Systeem waarmee dieren veranderingen in de omgeving detecteren, filteren en
hier vervolgens gepast op reageren (bijv om homeostase te onderhouden).
- Een actie die ontstaat als reactie op een prikkel uit de omgeving
Gedragselement Duidelijk herkenbare afzonderlijke handeling (patroonmatige activiteit)
Bijv kwispelen of grommen
Ethogram Beschrijving van het repertoire van gedragselementen
Fixed action patterns Vormvaste gedragen, veel lijken instinctief/aangeboren
Proximate veroorzaking Waardoor een bepaald gedrag wordt veroorzaakt. Dus welke factoren zorgen voor
het ontstaan van een bepaald gedrag.
Ultimale veroorzaking Waartoe/functie van een gedrag. Of het bijvoorbeeld bijdraagt aan de fitness van
het dier.
Belangende waarde Wat het gedrag het dier oplevert. Dit is ook de reden dat het gedrag nog een keer
kan plaatsvinden.
Perifere filtering Zintuigen beperken de instroom van informatie
Sleutelprikkel / Stimulus die het gedrag kan doen optreden, deze is heeeel specifiek
deblokkerende prikkel
Inhiberende prikkel Stimulus wat ervoor zorgt dat een bepaalt gedrag niet optreedt. Het zorgt vaak ook
voor het beeïndigen van een bepaald gedrag.
Supranormale stimuli Een stimulus die groter/kleurrijker is dan de normale stimulus. Het dier zal de
supranormale stimulus verkiezen boven de normale en zal daar dan het gedrag op
uitoefenen.
Sturende prikkel Stimulus wat het gedrag stuurt.
Bijv. ei rolt schuin, dan wordt het aangestuurd met de snavel
IRM Innate releasing mechanism. Dit is een visualisatie van hoe gedrag ontstaat. Er
komen veel stimuli aan bij de zintuigen, maar niet alles komt de hersenen binnen.
Van de info dat er binnenkomt zijn er ook maar een paar sleutelprikkels die een
bepaald gedrag kunnen veroorzaken. In het coördinatiecentrum wordt het
afgewogen met motivationele factoren.
Instinctief gedrag Alle individuen vertonen dezelfde reactie op eenzelfde sleutelstimulus. Het is
redelijk vormvast. Als het gedrag eenmaal is gestart dan wordt het vaak ook
helemaal afgerond. Aangeleerde aspecten hebben er bijna geen invloed op.
Gedragsketen Een bepaalde deblokkerende stimulus roept soms een keten van gedragingen op in
een vaste volgorde. De gedragsketen gebeurt automatisch, maar er is wel
wisselwerking van de omgeving.
Motivatie Wisselende gedragsbereidheid, deblokkering door een sleutelprikkel zorgt dus niet
altijd voor een bepaald gedrag. Er is een afwegingsmoment waarin belangen en
prikkels worden gewogen.
Je kan het meten door: latentietijd, reactiesterkte en drempelwaarde maar ook met
de moeite die het dier wil doen om het gedrag uit te kunnen voeren.
Limbisch systeem Verschillende hersencentra die samenwerken en op die manier zorgen voor de
descision making
Normwaarde model Vergelijking van de huidige toestand met de norm. Als het te veel afwijkt dan wordt
er een afweging gedaan in het limbisch systeem of er actie ondernomen moet
