Samenvatting Muzische Talen B

Muzische Talen B
1 Leren van kunst.................................................................................................................................................................................. 2
1.1 Creativiteit vleugels geven........................................................................................................................................................... 2
1.2 rollen van de leerkracht................................................................................................................................................................ 2
1.3 ontwerp........................................................................................................................................................................................ 2
1.3.1 wat leert kunst ons over ontwerp.............................................................................................................................................. 3
1.3.2 nieuwsgierigheid: het opwekken van genoeglijk gemis.............................................................................................................4
1.3.3 verdere tips voor je ontwerp...................................................................................................................................................... 5
1.3.4 Kortom....................................................................................................................................................................................... 7
1.4 handelen...................................................................................................................................................................................... 7
1.4.1 wat leert de kunst ons over ons didactisch handelen?..............................................................................................................8
1.4.2 op groei gericht: openheid voor nieuwe dingen........................................................................................................................8
1.4.3 het einde van stokken en wortels. over intrinsieke motivatie....................................................................................................8
1.4.4 waardevrij observeren, of het uitstellen van je oordeel.............................................................................................................9
1.4.5 de kunst van het stellen van vragen........................................................................................................................................ 10
1.4.6 ‘Beoordelen’ van creativiteit.................................................................................................................................................... 11
2 Theoretische kaders......................................................................................................................................................................... 15
2.1 Stellingen................................................................................................................................................................................... 15
2.2 Brillen van parsons..................................................................................................................................................................... 15
2.3 Uitgangspunten van muzische vorming..................................................................................................................................... 16
2.4 Conceptcirkel............................................................................................................................................................................. 16
2.5 Creatief denken.......................................................................................................................................................................... 16
2.6 Muzische grondhouding............................................................................................................................................................. 17
2.7 Cultuur in de spiegel.................................................................................................................................................................. 17
2.8 Pedagogisch en didactisch model.............................................................................................................................................. 18
2.9 Lesaanpak.................................................................................................................................................................................. 18
2.10 Aandachtspunten..................................................................................................................................................................... 19
3 Muzische talen.................................................................................................................................................................................. 19
3.1 Beeld.......................................................................................................................................................................................... 19
3.2 Media......................................................................................................................................................................................... 20
3.3 Muziek........................................................................................................................................................................................ 21
3.4 Dans........................................................................................................................................................................................... 22
3.5 Woord......................................................................................................................................................................................... 23
3.6 Drama........................................................................................................................................................................................ 26
3.7 Link tussen de aspecten............................................................................................................................................................ 27
4 Leertaak............................................................................................................................................................................................ 28

,1 LEREN VAN KUNST

- Wat zijn de drie basiseigenschappen van kunst? Bespreek dit in functie van het opstellen van muzische opdrachten?
o Open-ended: Je les staat vast, je biedt de leerlingen de nodige tools aan, maar het eindresultaat is open-ended.
Je geeft de leerlingen de ruimte om zichzelf te ontplooien, hun creativiteit te uiten.
o Uitnodiging tot persoonlijke betekenisgeving: Door de uitkomst open te laten komt de focus te liggen op de
kwaliteit van het proces. De uitkomst van de leerlingen is dan zeer persoonlijk en dient als een stukje feedback
van hoe ze het proces doorlopen hebben.
o Zintuigen prikkelen: Om zo de verbeeldingskracht op te wekken.

- Op welke manier kan je de nieuwsgierigheid opwekken bij de leerlingen?
o Vraag stellen
 Wat als vragen
 Affectieve vragen
 Waarom/hoe vragen
o Verrassing opwekken
o Achterhouden van kennis
o Verstoren van verwachtingen
o Openhouden van uitkomst
 Ruimte geeft nieuwsgierigheid

- Van kunst kunnen we drie dingen leren over ons pedagogisch en didactisch handelen in de klas. Benoem deze en leg uit.
o Een non-conformistische grondhouding
 Gebaseerd op dialoog, niet op normen en regels
 Leerling moet zich niet plooien, mag groeien binnen zone van naaste ontwikkeling
 Omgeving waarin fouten gevierd worden, waar iedereen zich gezien voelt.
 Zichzelf zijn en tegelijkertijd deel van de groep
o Openheid
 Ruimte om te proberen, prutsen, ideeën te bedenken
o Focus op proces
 Meerdere ideeën verkennen
 Associëren
 Verbanden leggen
 Uitdiepen

- Wat is het belang van een growth mindset als leerkracht bij het begeleiden van de leer- en ontwikkelingsprocessen bij
leerlingen?
o Complimenten en feedback op het proces
o Uitdagen om verder te groeien

1.1 CREATIVITEIT VLEUGELS GEVEN
Creativiteit
= Vaardigheid van leerling om ideeën te bedenken en dingen te creëren die nieuw, verrassend en waardevol zijn voor de
leerling zelf
- Vaardigheid, manier van denken die je kunt aanleren
- Complex meetbare leeropbrengst want iteratief + individueel
- Proces bevat fasen
 In simpelste vorm: divergeren en convergeren vanaf startmoment
 In willekeurige volgorde, soms tegelijk, vaak meermaals, niet altijd even herkenbaar
- Onderwijs ontwikkelen dat leerlingen uitdaagt + uitnodigt om:
o Ideeën genereren
o Ingaan op ideeën
o Motivatie, openheid, moed hebben om nieuwe en ongewone ideeën te verkennen
o Bereid is/mogelijkheid heft om naar ‘innerlijke stem’ te luisteren

1.2 ROLLEN VAN DE LEERKRACHT
Algemene rollen van leerkracht
- Ontwerper van leeromgeving/leersituatie
- Begeleider van het proces
 Daarom boek opdelen in ‘ontwerpen’ en ‘handelen’

1.3 ONTWERP
 3 aspecten om leerlingen uit te dagen die we kunnen leren van kunst

, Opdracht/werkvorm/onderwijs is …
- Open-ended
- Persoonlijk betekenisvol
- Zintuiglijk

1.3.1 WAT LEERT KUNST ONS OVER ONTWERP
Belangrijkste aspect kunst = verbeeldingskracht voeden waar creativiteit begint
 Kan dit doordat het
o Open ended is
o Uitnodigt tot persoonlijke betekenisgeving
o Zintuigen prikkelt
 Alle 3 zelfde doel: creëren van ruimte voor verbeeldingskracht van leerling
= Kern van creativiteit

Open-ended
- Doel kunst: bevragen, openzetten
 Waarheidsvinding, goed/fout
! Uitkomst van opdrachten staat niet vast
- Speelvelddenken
o Leerkracht heeft kaders van veld ontworpen
 Spelregels
 Bedoeling
 Tools
 Inhoudelijke aspecten die leerlingen gaan oefenen
! Moeten het proces voeden
 Zijn niet doelgericht, maar zorgen dat doel van spel duidelijk is
o Binnen kaders kunnen leerlingen eigen spel spelen
 Spel is ontworpen, maar hierin zoeken leerlingen eigen weg

Twee belangrijke elementen die creativiteit leerling voeden
 Elke leerling krijgt kans om spel te spelen aansluitend bij
 Eigen relevantie
 Eigen manier van werken
 Nieuwsgierigheid
 Vragen
 Op eigen manier
 Biedt meer ruimte om eigen invulling te geven
 Gaat niet over opbrengst, maar manier waarop spel gespeeld wordt
 Geeft automatisch meer plek voor persoonlijke route, keuzes, betekenisgeving
o Uitkomst onduidelijk dus falen onmogelijk, maar afhaken, niet geconcentreerd zijn of niet meedoen kan wel
 Leerlingen niet aanspreken op wat ze doen, maar of en hoe ze het doen
o Binnen opdracht ruimte voor iedereen om te doen wat hij kan/durft/wil/leuk vindt
 Doen wat je kunt en dat eventueel te verbinden met wat andere kunnen
 Ruimte voor leiders en volgers
! Ook ruimte om eens te wisselen van rol
 Ruimte om te tonen wat je wél kan
o Opvolgen met speelveld met overlappende kwaliteiten die leerlingen verder uitdaagt
 Zorgt voor verzameling van speelvelden waarbinnen elke leerling eigen leerlijn loopt binnen
contexten van leerkracht
o Belangrijk:
 Vrijheid van handelen
 Ogenschijnlijk doelloos dingen doen
 Keuzemogelijkheden binnen activiteit

Bv. Mallemolen van het ritme
Alle kinderen staan in de kring. Je vraagt ze om samen ‘gelijk’ te klappen. Dit duurt even. Je doet expres zelf niets. Als het heel lang
duurt, vraag je: ‘Hoe komt dat?’ Als het heel snel gaat, vraag je: ‘Hoe komt dat?’ Je opent de oren en ogen van iedereen door ze zelf
te vragen wat er gebeurt. Misschien daag je uit: ‘Jongens, kan het ook in drie keer? Kan het ook in één keer? Kan het met de ogen
dicht? Kan het sneller? Langzamer? Wat gebeurt er dan?’ Nu vraag je ze om samen een bodyritme of groove te maken. Ze mogen
hun hele lichaam gebruiken. Er is gelach, gegiechel, gerommel. Totdat Rachida begint te stampen en iedereen eigenlijk heel snel
een aanvulling heeft. Ze hebben het ritme van hun klas gevonden. In de kring heb je met tape taartpunten geplakt. In elke taartpunt
liggen een paar (dezelfde) instrumenten/dingen die geluid maken. Misschien in een punt drie koffiekopjes met een lepeltje, in de
andere drie paar drumstokjes, drie beatringen, triangels, trompetten — wat je ook maar hebt. In één taartpunt staat een vraagteken.
Je legt het spel uit. Iedereen doet in ieder geval mee met het basisritme van de klas dat ze net hebben gemaakt. Als je iets bedekt
wat je daaraan toe kunt voegen met een instrument uit een van de taartpunten, dan mag je in de punt gaan staan en dat doen. Als
iemand anders dat idee gaaf vindt, mag die in de punt erbij gaan staan en precies hetzelfde meedoen. Als de eerste weggaat, mag
nummer twee iets nieuws verzinnen, of weggaan natuurlijk. Dat mag altijd. Je mag instappen, en je mag uitstappen. Je moet in ieder
geval meedoen aan het basisritme. Het vraagteken is een uitnodiging. Is er nog iets anders wat je aan kunt vullen? Voel je iets
opborrelen wat er echt bij moet? Dat niet past in een andere taartpunt? Doen!

Persoonlijke betekenisgeving