1
Perfusie & transfusie
Deel 1: perfusie
1. Omschrijving
= het toedienen van min of meer grote hoeveelheden vocht, met of zonder elektrolyten,
voedingstoffen en geneesmiddelen, langs parentele weg
2. Inleidende begrippen
2.1. De waterhuishouding en vochtbalans
Hyperdiatratie
- Er ontstaan oedeemvorming ophoping van het vocht in het lichaam
- Bij hart en longpatiënten
- Nierinsufficiëntie
- Veel water drinken vanaf 6liter kan het giftig zijn
Deatracie = uitdroging
- Nieren voorurine die veel filtert waardoor we veel plassen
- Medicatie diuretica
- Koorts veel zweten
2.2. De elektrolytenbalans
= elektrolyten zijn stoffen die zich in water splitsen tot ionen
- Negatief ionen = anionen (cl)
- Positief ionen = kationen (na)
Wordt in evenwicht gehouden door nieren en longen
Nieren worden geholpen door
- Bijnierschors (aldosteron) K en Na
- De bijschildklieren (parathormoon) evenwicht tussen Ca en fosfaat
- …
Te veel Te weinig
K Hartritmestoornissen Hartritmestoornissen Werkt op de spieren
Ca Hartritmestoornissen Tetanie = tetanusinfectie ! Nooit samen toedienen in
- Spierkrampen shot
Enkel: verdunnen in de
infuus bag
Na Oedeem en RR stijgt Verwardheid tot coma
(hypertensie)
2.3. Het zuur-base evenwicht
Concentratie H-ionen bepaalt de PH
- 7 = neutraal
- < 7 = zuur = acidose
- >7 = basische = alcalose
Ph in het bloed = 7,35 – 7,45
3 verschillende regelmachismen
- Buffersysteem
o Overmaat aan zure of basische stoffen aan zich te binden
, 2
o Bicarbonaat
- Uitscheiding van koolzuur door de longen
o Overmaat van koolzuur uitscheiden
o Ph gaat stijgen = bloed wordt minder zuur
- Uitscheiding van zure of basische stoffen door de nieren
Stoornissen
- Acidose
- Alcalose
Oorzaken
Acidose
Respiratoir Metabool
= vanuit de longen = andere stelsel
- Te weinig koolzuur uitgeademd - Opstapeling van zuren:
- Hypoventilatie o Coma diabeticus
o Shock
- Te veel verlies van basen
o Sterke diarree
Alcalose
Respiratoir Metabool
- Te veel koolzuur uitgeademd - Groot verlies van zuren
- Hyperventilatie o Langdurig braken
o Continue maagaspiratie
Conclusie
Het organisme kan normaal de gewone verliezen van de waterhuishouding, de
elektrolytenbalans en zuur-base evenwicht compenseren door:
- Nieren
- Longen
- Huid
- Buffers
In de pathologische omstandigheden is dit niet het geval en zal parentele compensatie
noodzakelijk zijn
Door perfusie
3. Indicaties + doelstelling
3.1. Hypovolemie = uitdroging
Het voorkomen van hypovolemische shock of bestrijden bij:
- Groot bloedverlies
- Overmatig braken = hyperemesis
- Hevig diarree
- Ernstig koortstoestanden
- Uitgebreide brandwonden
, 3
3.2. Toestanden waarin de pt zelf niet aan zijn normale voedingsbehoefte kan of wil
voldoen
Het handhaven van een degelijk voedingstoestand bij: we geven dan een T.P.N
- Coma
- Verlamming
- Zware gastro-intestinale ingrepen
- Slecht algemene toestand (= cachexie), ondervoeding
- Aandoening vna mond en slokdarm: tumoren, verbranding, traumata
- Wanneer de perorale voeding ontoereikend of onmogelijk is T.P.N
3.3. Stoornissen in de elektrolytenbalans of in het zure base evenwicht
Correctietherapie bij:
- Acidose
- Alkalose
- Hypokaliëmie
3.4. Toediening van geneesmiddel
Aandoening waarbij de medicatie:
- Te snel
- Langdurig
- Continue
- Grote dosis moet toegediend worden
Soms enkel verdund
Voorbeelden
- AB
- Analgetica
- Cytostatica
- Anti-arythymica stoornissen hartritme
3.5. Intoxicatietoestanden
Doel: desintoxicatie
Normaal zorgt het organisme zelf voor deintoxicatie d.m.v. de huid, longen, nieren en
lever.
Men kan dan perfusie aanwenden om schadelijke stoffen te verdunnen of te
neutraliseren en uit te scheiden.
Vb: mannitol = osmotische werkzaam infuus om diurese te forceren vocht afdrijvende
3.6. Waakinfuus
Doelstelling: permanente intraveneuze toegangswegen te bekomen.
Bij patiënten waarbij levensbedreigende complicaties kunnen optreden, plaatst men een
traag druppelinfuus.
- Hartpatiënten
- Patiënten met ernstige longaandoeningen
- Patiënten met slokdarmvarices
! 1 uur voor naar huis uithalen zo heb je altijd een lijn als er iets gebeurt
Perfusie & transfusie
Deel 1: perfusie
1. Omschrijving
= het toedienen van min of meer grote hoeveelheden vocht, met of zonder elektrolyten,
voedingstoffen en geneesmiddelen, langs parentele weg
2. Inleidende begrippen
2.1. De waterhuishouding en vochtbalans
Hyperdiatratie
- Er ontstaan oedeemvorming ophoping van het vocht in het lichaam
- Bij hart en longpatiënten
- Nierinsufficiëntie
- Veel water drinken vanaf 6liter kan het giftig zijn
Deatracie = uitdroging
- Nieren voorurine die veel filtert waardoor we veel plassen
- Medicatie diuretica
- Koorts veel zweten
2.2. De elektrolytenbalans
= elektrolyten zijn stoffen die zich in water splitsen tot ionen
- Negatief ionen = anionen (cl)
- Positief ionen = kationen (na)
Wordt in evenwicht gehouden door nieren en longen
Nieren worden geholpen door
- Bijnierschors (aldosteron) K en Na
- De bijschildklieren (parathormoon) evenwicht tussen Ca en fosfaat
- …
Te veel Te weinig
K Hartritmestoornissen Hartritmestoornissen Werkt op de spieren
Ca Hartritmestoornissen Tetanie = tetanusinfectie ! Nooit samen toedienen in
- Spierkrampen shot
Enkel: verdunnen in de
infuus bag
Na Oedeem en RR stijgt Verwardheid tot coma
(hypertensie)
2.3. Het zuur-base evenwicht
Concentratie H-ionen bepaalt de PH
- 7 = neutraal
- < 7 = zuur = acidose
- >7 = basische = alcalose
Ph in het bloed = 7,35 – 7,45
3 verschillende regelmachismen
- Buffersysteem
o Overmaat aan zure of basische stoffen aan zich te binden
, 2
o Bicarbonaat
- Uitscheiding van koolzuur door de longen
o Overmaat van koolzuur uitscheiden
o Ph gaat stijgen = bloed wordt minder zuur
- Uitscheiding van zure of basische stoffen door de nieren
Stoornissen
- Acidose
- Alcalose
Oorzaken
Acidose
Respiratoir Metabool
= vanuit de longen = andere stelsel
- Te weinig koolzuur uitgeademd - Opstapeling van zuren:
- Hypoventilatie o Coma diabeticus
o Shock
- Te veel verlies van basen
o Sterke diarree
Alcalose
Respiratoir Metabool
- Te veel koolzuur uitgeademd - Groot verlies van zuren
- Hyperventilatie o Langdurig braken
o Continue maagaspiratie
Conclusie
Het organisme kan normaal de gewone verliezen van de waterhuishouding, de
elektrolytenbalans en zuur-base evenwicht compenseren door:
- Nieren
- Longen
- Huid
- Buffers
In de pathologische omstandigheden is dit niet het geval en zal parentele compensatie
noodzakelijk zijn
Door perfusie
3. Indicaties + doelstelling
3.1. Hypovolemie = uitdroging
Het voorkomen van hypovolemische shock of bestrijden bij:
- Groot bloedverlies
- Overmatig braken = hyperemesis
- Hevig diarree
- Ernstig koortstoestanden
- Uitgebreide brandwonden
, 3
3.2. Toestanden waarin de pt zelf niet aan zijn normale voedingsbehoefte kan of wil
voldoen
Het handhaven van een degelijk voedingstoestand bij: we geven dan een T.P.N
- Coma
- Verlamming
- Zware gastro-intestinale ingrepen
- Slecht algemene toestand (= cachexie), ondervoeding
- Aandoening vna mond en slokdarm: tumoren, verbranding, traumata
- Wanneer de perorale voeding ontoereikend of onmogelijk is T.P.N
3.3. Stoornissen in de elektrolytenbalans of in het zure base evenwicht
Correctietherapie bij:
- Acidose
- Alkalose
- Hypokaliëmie
3.4. Toediening van geneesmiddel
Aandoening waarbij de medicatie:
- Te snel
- Langdurig
- Continue
- Grote dosis moet toegediend worden
Soms enkel verdund
Voorbeelden
- AB
- Analgetica
- Cytostatica
- Anti-arythymica stoornissen hartritme
3.5. Intoxicatietoestanden
Doel: desintoxicatie
Normaal zorgt het organisme zelf voor deintoxicatie d.m.v. de huid, longen, nieren en
lever.
Men kan dan perfusie aanwenden om schadelijke stoffen te verdunnen of te
neutraliseren en uit te scheiden.
Vb: mannitol = osmotische werkzaam infuus om diurese te forceren vocht afdrijvende
3.6. Waakinfuus
Doelstelling: permanente intraveneuze toegangswegen te bekomen.
Bij patiënten waarbij levensbedreigende complicaties kunnen optreden, plaatst men een
traag druppelinfuus.
- Hartpatiënten
- Patiënten met ernstige longaandoeningen
- Patiënten met slokdarmvarices
! 1 uur voor naar huis uithalen zo heb je altijd een lijn als er iets gebeurt
