Samenvatting - identiteit van het sociaal werk

Identiteit van het sociaal werk
1



Hoofdstuk 1: Wat is sociaal werk?

1. De sociaalwerkboom
- Wortels: Gegrond in de sociale strijd tussen arbeid en kapitaal en
uit de vroegere caritas
- Stam: gemeenschappelijke vaardigheden, kennis en attitudes
- Hart: frontlinie van de samenleving
- Kruin: verschillende specialismen

 Sociaal werkers zijn de eerste die in contact komen met
aanpassingen
DUS moeten ze zichzelf ook constant aanpassen


Geschiedenis VAN sociaal werk: beroepsgeschiedenis, evolutie van
doelgroepen, werkterreinen, methodes en visies

Geschiedenis VOOR sociaal werk: maatschappelijke ontwikkelingen en
hoe die het sociaal werk beïnvloeden



2. Historiek van de definitie
- Variatie: doorheen de tijd, andere culturen en samenlevingsvormen

- Verbonden met de samenleving waarvan het deel uit maakt

- Globale definitie komt van: IFSW  international federation of
social workers
=> van internationaal naar globaal

- Definitie kan veranderen


3. Sociaal werk staat in relatie tot de samenleving
- Groeiende sociale en economische ongelijkheid
gevolg: meer werk voor SW

- Waardigheid en waarde van mensen

,Identiteit van het sociaal werk
2

- Duurzaamheid van het milieu en de mensen

- Belang van menselijke relaties

 Grote ongelijkheid is voor iedereen slecht



4. Sociale problemen
 Problemen die met de samenleving te maken hebben
 Problemen die door de samenleving als problemen ervaren worden

Vb: armoede, klimaat, racisme

 Er kan iets aan het probleem gedaan worden



5. De constructie van sociale problemen
 We creëren zelf sociale problemen

- Liggen niet voor eens en altijd vast maar zijn subjectief
vb: geweld, kindermishandeling  werd lang niet gezien als sociaal
probleem

- Sociale problemen moeten erkend worden
 Een geconstrueerd sociaal probleem kan opgelost worden door
actie, ALS het erkend wordt

- Sociale interventies zijn NIET neutraal
 De probleemdefiniëring bepaalt de aanpak

- Voorbeelden: hangjongeren
 Probleem: ze zorgen voor overlast
 Normaal: te weinig plaats voor jongeren om te chillen dus doen
ze het buiten

,Identiteit van het sociaal werk
3

6. Huidige globale definitie (belangrijk!!)
Sociaal werk is een op de praktijk gebaseerd beroep en een academische
discipline die sociale verandering en ontwikkeling, sociale cohesie,
empowerment en bevrijding van mensen bevordert. Principes van sociale
rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve sociale verantwoordelijkheid
en respect voor vormen van diversiteit staan centraal in het sociaal werk.
Onderbouwd door sociaalwerktheorieën, sociale- en menswetenschappen
en inheemse of lokale vormen van kennis, engageert sociaal werk mensen
en structuren om problemen aan te pakken en welzijn te bevorderen.’




7. Ontwikkelingen in de 18de eeuw

 Franse revolutie:
 Politieke omwenteling waarbij de absolute monarchie werd afgeschaft
en de eerste Franse Republiek werd opgericht.

Macht en privileges van adel en geestelijkheid werden
teruggedrongen onder druk van:

- radicale politieke groeperingen
- mensenmassa in de steden
- boeren op het platteland



Oude ideeën van absolutisme, aristocratie & macht van de kerk werden
vervangen door principes die werden vervat onder de slogan:
Liberté, égalité, fraternité

 Vrijheid, gelijkheid en broederschap



 De Verlichting:
= Cultureel – filosofisch en intellectuele stroming in Europa in de 18de eeuw
 Reactie op: dogmatische autoriteitsgeloof

Ontstaan van: culturele stroming of beweging van intellectuelen
Doel: het gebruik van de rede en het filosoferen bevorderen

 Rede gaat alleen maar op feiten af, hoe verborgen ze ook zijn

, Identiteit van het sociaal werk
4

De Verlichting stond voor:

- bevordering van de wetenschap en intellectuele uitwisseling


De propagandisten bestreden:

- het bijgeloof
- obscurantisme
- misbruik van recht in de kerk en de staat
- intolerantie
- komen op voor grondrechten

Kenmerkend voor verlichting:

- toename van het vertrouwen op de wetenschap en logica
- minder vertrouwen op religie en tradities ( prominente rol neemt
af)



 De Romantiek:
 Subjectieve ervaring als uitgangspunt

Gevolg: introspectie, intuïtie, emotie, spontaniteit en verbeelding komen
centraal te staan

Romantici stelden het niet direct zintuiglijk waarneembare boven de
verstandelijke rationele kennis

 (Romantici gaven meer waarde aan innerlijke ervaringen dan aan
feitelijke, wetenschappelijke kennis)

Zij richtten zich op het verleden waarin het heden geworteld zou zijn en
zonder wortels het heden niet zou gekend worden

 Mensen meer vrijheid geven




Hoofd  Hart