Tandarts en Wetenschap
Inhoudsopgave
PICO en Literatuur...........................................................................................................................................2
PICO en Literatuur 1 ............................................................................................................................................2
PICO en Literatuur 2 ............................................................................................................................................5
Uitkomstmaten 1 ..............................................................................................................................................11
Uitkomstmaten 2 ..............................................................................................................................................14
Uitkomstmaten 3 en 4 ......................................................................................................................................19
Evidence Based Diagnsotiek ..........................................................................................................................26
Diagnostische tests ...........................................................................................................................................26
Diagnostische maten ........................................................................................................................................29
Cariës detectie op bitewings .............................................................................................................................36
Rechtvaardiging ................................................................................................................................................40
Risicovergelijking ..............................................................................................................................................45
Medische besliskunde .......................................................................................................................................50
Literatuur zoeken en verwerken .......................................................................................................................56
Artificial intelligence .........................................................................................................................................59
, LOTJE GOMMERS BA3 – TANDARTS EN WETENSCHAP
PICO en Literatuur
PICO en Literatuur 1
Stappen Evidence based tandheelkunde
1. Het klinische probleem vertalen in een beantwoordbare vraag
PICO-vraag
2. Het efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal
Directness of evidence
3. Het wegen van de gevonden evidence op methodologische kwaliteiten en toepasbaarheid in
eigen praktijksituatie
Risk of bias
4. Het nemen van een beslissing op grond van de beschikbare evidence
5. Het regelmatig evalueren van de kwaliteit van dit proces
Domein van vragen
Patiënt verdacht van ziekte, aan-of afwezigheid van ziekte
Patiënt at risk voor ziekte, veroorzakers van ziekte
Patiënt met diagnose/ aandoening en kans op eindpunt, beloop van ziekte
Patiënt met diagnose/ aandoening en kans op eindpunt, behandeling van
ziekte, beïnvloeding van beloop
Patiënt at risk voor een ziekte of voortschrijding ervan, voorkomen van of
beperken van ernst van ziekte
PICO
Patiënt
Interventie (of exposure)
Comparison
Outcome
PICO-vraag diagnose
P patiënt met mogelijke ziekte
I diagnostische test nieuw
C diagnostische test standard
O accurate diagnose van de ziekte of afwezigheid ervan
Vermoeden van ziekte bij patiënt, draagt gebruik test bij aan accuraatheid van de diagnose?
Voorbeeld PICO-vraag diagnose:
P 14-jarige patiënt met mogelijk een beginnende cariëslaesie in het front
I QLF-methode
C röntgenfoto
O accurate diagnose van beginnende cariëslaesie
I en C moeten beide met een referentietest worden vergeleken
2
, LOTJE GOMMERS BA3 – TANDARTS EN WETENSCHAP
PICO-vraag etiologie
P patiënt met risico op ziekte/ ziekte
I aanwezigheid van de risicofactor
C afwezigheid van de risicofactor
O optreden van de ziekte
Patiënt at risk, is de genoemde factor inderdaad een mogelijke oorzaak van de ziekte?
Als je geïnteresseerd bent in meerdere etiologische factoren, moet je voor elke etiologische factor
apart een PICO-vraag opstellen.
Risicofactoren hebben invloed op het ontstaan van een ziekte/ aandoening
Voorbeeld PICO-vraag etiologie:
P 14-jarige patiënt met risico op dentine cariës
I vaste orthodontische apparatuur
C uitneembare orthodontische apparatuur
O dentine cariës
PICO-vraag prognose
P patiënt met ziekte/ aandoening
I aanwezigheid prognostische factor/ subgroep A
C afwezigheid prognostische factor/ subgroep B
O beloop van de ziekte (klinische relevante uitkomstmaat)
Patiënt met een diagnose, wat is het beloop?
Prognostische factoren beïnvloeden het verloop/beloop van een ziekte/ aandoening
Voorbeeld PICO-vraag prognose:
P 14-jarige patiënt met een beginnende cariës laesie in het front
I (niet altijd I en C bij prognose: niet altijd prognostische factor, maar alleen beloop checken)
C
O dentine cariës
Voorbeeld PICO-vraag prognose - subgroepen:
P 14-jarige patiënt met een beginnende cariës laesie
I hoge SES
C lage SES
O dentine cariës
PICO-vraag therapie
P patiënt met ziekte
I nieuwe behandeling
C standaardbehandeling (geen behandeling)
O klinische relevante uitkomstmaat
Patiënt met een diagnose, wat doet behandeling met het beloop?
Voorbeeld PICO-vraag therapie:
P 14-jarige patiënt met een beginnende cariës laesie in het front
I behandeling met ozon
C geen behandeling
O dentine cariës
3
Inhoudsopgave
PICO en Literatuur...........................................................................................................................................2
PICO en Literatuur 1 ............................................................................................................................................2
PICO en Literatuur 2 ............................................................................................................................................5
Uitkomstmaten 1 ..............................................................................................................................................11
Uitkomstmaten 2 ..............................................................................................................................................14
Uitkomstmaten 3 en 4 ......................................................................................................................................19
Evidence Based Diagnsotiek ..........................................................................................................................26
Diagnostische tests ...........................................................................................................................................26
Diagnostische maten ........................................................................................................................................29
Cariës detectie op bitewings .............................................................................................................................36
Rechtvaardiging ................................................................................................................................................40
Risicovergelijking ..............................................................................................................................................45
Medische besliskunde .......................................................................................................................................50
Literatuur zoeken en verwerken .......................................................................................................................56
Artificial intelligence .........................................................................................................................................59
, LOTJE GOMMERS BA3 – TANDARTS EN WETENSCHAP
PICO en Literatuur
PICO en Literatuur 1
Stappen Evidence based tandheelkunde
1. Het klinische probleem vertalen in een beantwoordbare vraag
PICO-vraag
2. Het efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal
Directness of evidence
3. Het wegen van de gevonden evidence op methodologische kwaliteiten en toepasbaarheid in
eigen praktijksituatie
Risk of bias
4. Het nemen van een beslissing op grond van de beschikbare evidence
5. Het regelmatig evalueren van de kwaliteit van dit proces
Domein van vragen
Patiënt verdacht van ziekte, aan-of afwezigheid van ziekte
Patiënt at risk voor ziekte, veroorzakers van ziekte
Patiënt met diagnose/ aandoening en kans op eindpunt, beloop van ziekte
Patiënt met diagnose/ aandoening en kans op eindpunt, behandeling van
ziekte, beïnvloeding van beloop
Patiënt at risk voor een ziekte of voortschrijding ervan, voorkomen van of
beperken van ernst van ziekte
PICO
Patiënt
Interventie (of exposure)
Comparison
Outcome
PICO-vraag diagnose
P patiënt met mogelijke ziekte
I diagnostische test nieuw
C diagnostische test standard
O accurate diagnose van de ziekte of afwezigheid ervan
Vermoeden van ziekte bij patiënt, draagt gebruik test bij aan accuraatheid van de diagnose?
Voorbeeld PICO-vraag diagnose:
P 14-jarige patiënt met mogelijk een beginnende cariëslaesie in het front
I QLF-methode
C röntgenfoto
O accurate diagnose van beginnende cariëslaesie
I en C moeten beide met een referentietest worden vergeleken
2
, LOTJE GOMMERS BA3 – TANDARTS EN WETENSCHAP
PICO-vraag etiologie
P patiënt met risico op ziekte/ ziekte
I aanwezigheid van de risicofactor
C afwezigheid van de risicofactor
O optreden van de ziekte
Patiënt at risk, is de genoemde factor inderdaad een mogelijke oorzaak van de ziekte?
Als je geïnteresseerd bent in meerdere etiologische factoren, moet je voor elke etiologische factor
apart een PICO-vraag opstellen.
Risicofactoren hebben invloed op het ontstaan van een ziekte/ aandoening
Voorbeeld PICO-vraag etiologie:
P 14-jarige patiënt met risico op dentine cariës
I vaste orthodontische apparatuur
C uitneembare orthodontische apparatuur
O dentine cariës
PICO-vraag prognose
P patiënt met ziekte/ aandoening
I aanwezigheid prognostische factor/ subgroep A
C afwezigheid prognostische factor/ subgroep B
O beloop van de ziekte (klinische relevante uitkomstmaat)
Patiënt met een diagnose, wat is het beloop?
Prognostische factoren beïnvloeden het verloop/beloop van een ziekte/ aandoening
Voorbeeld PICO-vraag prognose:
P 14-jarige patiënt met een beginnende cariës laesie in het front
I (niet altijd I en C bij prognose: niet altijd prognostische factor, maar alleen beloop checken)
C
O dentine cariës
Voorbeeld PICO-vraag prognose - subgroepen:
P 14-jarige patiënt met een beginnende cariës laesie
I hoge SES
C lage SES
O dentine cariës
PICO-vraag therapie
P patiënt met ziekte
I nieuwe behandeling
C standaardbehandeling (geen behandeling)
O klinische relevante uitkomstmaat
Patiënt met een diagnose, wat doet behandeling met het beloop?
Voorbeeld PICO-vraag therapie:
P 14-jarige patiënt met een beginnende cariës laesie in het front
I behandeling met ozon
C geen behandeling
O dentine cariës
3
