100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Samenvatting Geschiedenis van het Politieke Denken

Beoordeling
-
Verkocht
-
Pagina's
126
Geüpload op
19-12-2025
Geschreven in
2025/2026

Een samenvatting van het vak 'Geschiedenis van het politieke denken' , gedoceerd door Eline Severs. Samenvatting bevat alle lessen en PPT's en de belangrijkste delen van het boek. NIET : readings

Instelling
Vak











Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Gekoppeld boek

Geschreven voor

Instelling
Studie
Vak

Documentinformatie

Heel boek samengevat?
Ja
Geüpload op
19 december 2025
Aantal pagina's
126
Geschreven in
2025/2026
Type
Samenvatting

Onderwerpen

Voorbeeld van de inhoud

Geschiedenis van het politieke denken
Geschiedenis van het politieke denken............................................................................... 1
Hoofdstuk 1 : Inleiding : Ideologieën en ideeën............................................................8
Het belang van ideeën en ideologie in politiek............................................................. 8
Het probleem van de collectieve actie....................................................................8
De “ontdekking” van de armoede........................................................................... 9
Feiten - Ideeën....................................................................................................... 9
Wat is ideologie?.......................................................................................................... 9
Oorsprong van de term...........................................................................................9
Negatieve connotatie sinds 19e eeuw - Karl Marx............................................... 10
Negatieve connotatie - andere denkstromingen...................................................10
Ideologie vanaf de jaren 1960.............................................................................. 10
Wat doen ideologieën?............................................................................................... 11
Voorbeeld : “Gelijkheid”........................................................................................ 11
Typologie van ideologieën..........................................................................................12
“Klassieke” typologieën........................................................................................ 12
Over de typologie van ideologieën....................................................................... 13
Ideologieën als families........................................................................................ 14
Besluit.........................................................................................................................15
Hoofdstuk 2 : Klassiek liberalisme............................................................................... 16
Wat is liberalisme?..................................................................................................... 16
Historische achtergrond........................................................................................16
Liberalisme en individuele vrijheid..............................................................................16
1) Individualisme...................................................................................................17
Historische context......................................................................................... 17
Kernconcept................................................................................................... 17
John Locke : ‘An Essay Concerning Human Understanding (1690).............. 17
John Locke : ‘Two Treatises of Civil Government (1690)............................... 18
Liberalisme en slavernij, een paradox?.......................................................... 18
2) Vrijheid..............................................................................................................18
3) Rationaliteit.......................................................................................................19
Jeremy Bentham : Utilitarisme........................................................................19
4) Rechtvaardigheid............................................................................................. 19
5) Tolerantie..........................................................................................................20
Conclusie / samenvatting : Liberalisme en vrijheid...............................................20
Hoe organiseren de liberalen de vrijheid?..................................................................21
1) Waarom constitutioneel liberalisme? - Locke................................................... 21
Natuurtoestand............................................................................................... 21
Principe van de politieke meerderheid........................................................... 22
Samenvatting / conclusie................................................................................22
2) Waarom vrijheid van meningsuiting? - John Stuart Mill................................... 23
Waarom afwijkende meningen toelaten?........................................................23


1

, Zijn er dan geen grenzen aan onze vrijheid?................................................. 24
3) Waarom vrije markt? - Adam Smith..................................................................24
Hoofdstuk 3 : Modern liberalisme.................................................................................26
Two concepts of liberty - Isaiah Berlin (1958) → Klassiek vs. modern liberalisme.... 26
Negatieve en positieve vrijheid.............................................................................26
Martha Nussbaum : capability benadering..................................................... 26
Spanning tussen positieve en negatieve vrijheden........................................ 27
Gevaren van positieve vrijheid....................................................................... 27
Klassiek vs. modern liberalisme........................................................................... 28
A Theory of Justice - John Rawls (1971) → modern liberalisme............................... 28
Visie van Rawls op rechtvaardigheid....................................................................28
Gedachtenexperiment : Sluier van onwetendheid..........................................29
Procedure om te komen tot de principes van rechtvaardigheid..................... 29
Principes van rechtvaardigheid............................................................................ 30
Principe 1 : equality principle.......................................................................... 30
Principe 2 : difference principle.......................................................................30
Samenvatting principes van rechtvaardigheid................................................31
Fair model van gelijke kansen, geen gelijke uitkomsten................................ 31
Rawls als liberaal denker......................................................................................32
Kritiek op Rawls’ visie op rechtvaardigheid.......................................................... 32
Anarchy, State and Utopia - Robert Nozick (1972) → Neoklassiek liberalisme......... 33
Klemtoon op negatieve vrijheid............................................................................ 33
Visie van Nozick op de staat................................................................................ 33
Nozick’s visie op rechtvaardigheid....................................................................... 33
Eyeball lottery (shock-effect).......................................................................... 33
(1) Absoluut eigendomsrecht..........................................................................34
(2) Staatstussenkomst.................................................................................... 34
Verhouding Nozick en klassiek liberalisme...........................................................34
Toekomst van het liberalisme..................................................................................... 35
Hoofdstuk 4 : Conservatisme........................................................................................36
Wat is conservatisme?............................................................................................... 36
Mannheim : verschil tussen traditionalisme en conservatisme.............................36
Edmund Burke - Reflections on the Revolution in France (1790)........................ 36
Vergelijking Britse en Franse Revolutie.......................................................... 37
Burke’s visie : Traditioneel erfgoed en voorzichtige hervorming.................... 37
Scruton : betekenis van conservatisme voor de moderne samenleving.............. 37
Kernwaarden van het conservatisme......................................................................... 38
1) Menselijke onvolmaaktheid.............................................................................. 38
Negatief mensbeeld........................................................................................38
Belang van sturende overheid........................................................................ 38
Vergelijking met liberalisme............................................................................ 38
2) Traditie..............................................................................................................38
Scepticisme t.a.v. verandering........................................................................39
Michael Oakeshott : Rationalisme in Politics.................................................. 39


2

, Burke : Reflections (1790).............................................................................. 39
Roger Scruton over stereotypen.....................................................................40
3) Organisch samenlevingsconcept..................................................................... 40
Kritiek op contract-theorie...............................................................................40
Kritiek op liberale notie van negatieve vrijheid............................................... 40
Samenleving als organisme........................................................................... 41
4) Hiërarchie en autoriteit..................................................................................... 41
Benjamin Disraeli : One-nation conservatism.................................................42
Het communitarisme of gemeenschapsdenken............................................. 42
5) Pragmatische politieke aansturing................................................................... 43
6) Eigendom en verworteling................................................................................43
Vormen van conservatisme........................................................................................ 43
1) Autoritair conservatisme...................................................................................43
2) Paternalistisch conservatisme..........................................................................44
3) Christendemocratie.......................................................................................... 44
4) Libertair conservatisme.................................................................................... 44
Friedrich von Hayek : The Constitution of Liberty (1962)............................... 45
Toekomst van het conservatisme............................................................................... 46
Hoofdstuk 5 : Socialisme...............................................................................................47
Wat is socialisme?......................................................................................................47
Oorsprong.............................................................................................................47
Wat is kapitalisme?...............................................................................................47
Socialisme............................................................................................................ 48
Wat zijn de kernideeën van het socialisme?.............................................................. 48
1) Gemeenschap.................................................................................................. 48
Robert Owen : ‘A New View of Society’..........................................................49
Link met conservatisme en liberalisme...........................................................50
2) Samenwerking / solidariteit.............................................................................. 50
Peter Kropotkin : Mutual aid : a factor of evolution.........................................50
3) Gelijkheid..........................................................................................................51
4) Sociale klasse.................................................................................................. 51
5) Gemeenschapsbezit.........................................................................................52
Kernideeën socialisme......................................................................................... 52
3) Varianten van het socialisme..................................................................................52
Het Marxisme (1).................................................................................................. 53
Dialectisch of historisch materialisme.............................................................53
Noodzaak en onafwendbaarheid van de revolutie......................................... 55
Ontwikkelingen na Marx................................................................................. 55
Vladimir Lenin : What is to be done?.............................................................. 56
Modern (academisch) marxisme.................................................................... 56
Evolutionair socialisme (2)....................................................................................57
Sociaal-democratie (3)......................................................................................... 58
John Keynes : Algemene Theorie van Werkgelegenheid, Interest en Geld... 58
Keynesianisme............................................................................................... 58


3

, Gelijkheid van kansen.................................................................................... 59
De derde weg (4)..................................................................................................60
David Cameron : ‘Big Society’ speech (2010)................................................ 60
Nieuw radicaal links..............................................................................................61
Toekomst van het socialisme..................................................................................... 61
Hoofdstuk 6 : Anarchisme.............................................................................................62
Wat is anarchisme?.................................................................................................... 62
De kernwaarden van het anarchisme.........................................................................62
Kernthema’s......................................................................................................... 62
William Godwin : Enquiry concerning political justice (1793)......................... 63
Maatschappelijk alternatief van anarchisten.........................................................63
Teleologische visie..........................................................................................63
Anti-autoriteit (1)................................................................................................... 64
Anti-staat (2)......................................................................................................... 64
Proudhon : ‘Letter to Marx’ 1846.................................................................... 65
Mikhail Bakunin (1873) : Statism and Anarchy............................................... 65
Mikhail Bakunin (1907) : Illusion of universal suffrage....................................66
Natuurlijke orde - Utopisch denken...................................................................... 67
Peter Kropotkin (1902) : Mutual Aid, A Factor of Evolution............................ 67
Emma Goldman (1910) : Anarchism and Other Essays................................67
Varianten van anarchisme.......................................................................................... 68
Collectivistische anarchisten (anarcho-syndicalisme).......................................... 68
Economisch model : mutualisme.................................................................... 68
Pierre-Joseph Proudhon (1840) : What is property?...................................... 69
Individualistische anarchisten (anarcho-liberalisme)............................................ 69
Ayn Rand : The fountainhead (1943) en Atlas Shrugged (1958)....................69
Toekomst van anarchisme..........................................................................................70
Silvio Gesell : Freigeld / ‘Schwundgeld’..........................................................70
Conclusie........................................................................................................ 71
Hoofdstuk 7 : Nationalisme, Fascisme en Populisme................................................ 72
Nationalisme.....................................................................................................................72
Inleiding...................................................................................................................... 72
Kernthema’s............................................................................................................... 72
Natie als organische gemeenschap (1)................................................................ 73
Primordialisme................................................................................................ 73
Constructivisme.............................................................................................. 73
Zelfdeterminatie (2).............................................................................................. 75
Rousseau, idee van volkssoevereiniteit (18e eeuw)...................................... 75
Identiteitspolitiek (3)..............................................................................................75
Toekomst van het nationalisme.................................................................................. 76
Fascisme.......................................................................................................................... 77
Inleiding...................................................................................................................... 77
Fasci di Combattimento - Mussolini................................................................77
Fascisme vs nationaal-socialisme.................................................................. 77


4

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
lenorevct Vrije Universiteit Brussel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
15
Lid sinds
8 maanden
Aantal volgers
2
Documenten
8
Laatst verkocht
3 dagen geleden

3,3

4 beoordelingen

5
1
4
1
3
1
2
0
1
1

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo makkelijk kan het dus zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen