Samenvatting recht optie Familie

Recht: optie Familie
Deel I: Samenlevingsvormen

A. Huwelijk
Hoofdstuk 1: De grond- en vormvoorwaarden van het huwelijk
Het huwelijk blijft de basis voor andere wetgevingen

1. Voorwaarden
1.1 Grondvoorwaarden
Er moeten enkele** voorwaarden voldaan zijn om een geldig
huwelijk te hebben  Grondvoorwaarden zijn voor de
echtgenoten
 Grondvoorwaarden
o Huwbare leeftijd/instemming ouders
o Niet reeds gehuwd zijn
o Bloed & aanverwantschapsbeletselen
o Toestemming v/d echtgenoten
 Huwbare leeftijd = 18 jaar (artikel 144 BW)
o Vroeger kon dit al vanaf 15 jaar voor meisjes en 18 jaar voor jongens
maar dit is nu gelijkgetrokken
o Voor 18 jaar  toestemming van zowel de ouders als de jeugdrechter
» Instemming van de ouders (artikel 148 BW)
» Opheffing leeftijdsvereiste (artikel 145 BW)
» Stel dat de ouders geen toestemming geven maar de rechter wel
 Geen van beide ouders: dan moet de minderjarige zelf
naar de jeugdrechter  kan toestemming geven om te
huwen (bij tienerzwangerschappen ging dit makkelijk
vroeger)
 Één van beide ouders: die ene ouder kan dit bij de rechter
brengen
 Niet reeds gehuwd zijn (artikel 147 BW)
o Tegelijkertijd een romantische relatie met meerdere partners =
polygamie  deze vragen soms ook om met alle partners te huwen
maar dit is tot nu toe nog niet mogelijk




Pagina 1 van 35

, Bloed en aanverwantschap
1) Begrippen
o BLOEDVERWANTEN
» Delen een gemeenschappelijke voorvader
» Rechte lijn (artikel 160)  ABSOLUUT VERBOD
» Zijlijn
 Eerste graad ben jezelf tot je vader / je dochter of zoon
 t/m 2de graad - Absoluut verbod –  jij tot je grootvader
o Br/zus * br/br * zus/zus
o Art. 162 na wet 13/2/03 (homohuw)
 3de graad – verbod – opheffing is mogelijk
o T/neef *T/nicht*N/neef*N/nicht
o Art.163-164 na wet 13/2/03
 4de graad – geen verbod
o Neef/neef*Neef/nicht
 Graad: tellen tot aan de gemeenschappelijke voorvader en
dan naar beneden
o AANVERWANTEN
» Echtgeno(o)t(e) van bloedverwanten
» Bloedverwanten van echtgeno(o)t(e)
 Huwelijk brengt aanverwantschap voort  zonder huwelijk
geen aanverwantschap
 Schoonfamilie
 Stieffamilie
» Aanverwantschap Rechte lijn
 Schoonvader en schoondochter OF Schoonvader en
schoonzoon
 Schoonmoeder en schoonzoon OF Schoonmoeder en
schoondochter
 Stiefvader en stiefdochter OF Stiefvader en stiefzoon
 Stiefmoeder en stiefzoon OF Stiefmoeder en stiefdochter

 Vrouw verliest man  hierdoor komt zij dichter bij haar
schoonvader en krijgen een relatie  krijgen kind maar kunnen
niet huwen

2) Beletselen = je kan niet met iedereen trouwen  vb: niet met je vader of
moeder
o WET- Artikel 161 BW

Pagina 2 van 35

, » Absoluut verbod
» OOK NA
 Overlijden van diegene die aanverwantschap deed
ontstaan
 Ontbinding door echtscheiding van het huwelijk dat
aanverwantschap deed ontstaan
MAAR
 Belg mag stiefdochter huwen (19/10/2006  Arbitragehof
in Brussel


3) Recente wetgeving & rechtspraak
o 2007: Aanpassing van de wet
» Geen absoluut verbod meer, maar een relatief verbod
» Nadat het huwelijk dat de verwantschap deed ontstaan
ontbonden is (overlijden of echtscheiding) kan om “gewichtige
redenen” dispensatie (opheffing) gevraagd worden aan de
Koning.
o Aanverwantschap zijlijn
» Voor mei 2001: schoonbroer en schoonzus
 Na overlijden van degene die aanverwantschap deed
ontstaan – geen probleem
 Na ES - verbod, tenzij opheffing door de Koning
» Na mei 2001: geen huwelijkbeletsel meer

!!  Stiefbroer en stiefzus, zijn dat aanverwanten/ mogen zij
huwen?  zij zijn geen aanverwanten en zij mogen dus
huwen

o Adoptieve afstamming
» Volle adoptie  hogervermelde regels gelden
» Gewone adoptie  nieuw artikel 453-13, eerste lid 1° - 5° BW
 Wet 6 december 2005 tot wijziging van sommige
bepalingen mbt de adoptie (BS 12/12/05) +
 Adoptiedecreet 30/04/04 & 15/07/05
 Inwerkingtreding 1/09/05




 Toestemming van de echtgenoten = essentieel

Pagina 3 van 35

, o Vrije bewuste doordachte wil
» De wil ontbreekt
» De wil is er maar is aangetast door een wilsgebrek
o Er is geen toestemming
» Dronkenschap/drugs
» Hypnose
» Geestesziekte
» Schijnhuwelijken !!
 Burgerlijk recht (art.146bis BW - W.4/5/99)
 Strafrecht (12 januari 2006 - B.S. 21-02-2006)
o Er is een gebrekkige toestemming

Theorie van de wilsgebreken uit het verbintenissen recht geldt ook hier
maar let op: “zeer restrictieve toepassing” !!  enkel geweld wordt
aanvaard maar de rest niet

» Geweld: fysiek en psychisch  geweld moet bewezen worden
en dan kan dit nietig verklaard worden MAAR een ieder ander
moet in dezelfde situatie ook schrik hebben
» Dwaling: in de persoon in zijn geheel  enkel als je denkt dat je
met Jan huwt maar je huwt met Karel (voorbeeld: tweelingbroers)
» Bedrog: nooit !!  gehuwd en later ontdek je dat je man een
strafblad heeft met pedofilie, of schulden,..
» Benadeling: nooit !!


1.2 Vormvoorwaarden

Er moet een bepaalde vorm gerespecteerd worden:

1) Huwelijksaangiften
o Aangeven op gemeentehuis
o Ambtenaar geeft een datum en dan kan je op een officiële plaats
(stadhuis)
o Artikel 63 e.v. BW




2) Huwelijksvoltrekking
o Vind plaats in het stadhuis/gemeentehuis
» Gedetineerden  in gevangenis
» Ziekenhuis  bij mensen die stervende zijn (of thuis)

Pagina 4 van 35