Hoofdstuk 1
Moraal begint bij je mening
1.1
Moreel: wat is het juiste om te doen? wat is goed of fout, wat vind jij dat je behoort te doen?
Moreel oordeel: oordeel dat gaat over gedrag van mensen en hoe ze met elkaar omgaan, uitspraak
over jezelf of over anderen
- Subjectief: voelen, iedereen heeft een eigen ervaring (binnenwereld)
- Objectief: kennen, voor iedereen hetzelfde (kennis hebben over iets, feiten) (buitenwereld)
- Normatief: vinden/oordelen, je geeft betekenis aan gedrag door het te verbinden -> morele
oordelen (tussenwereld)
Intuïtief oordeel: oordeel waar je niet over na denkt, het gaat automatisch
5 kenmerken morele oordelen:
1. Gaat over menselijk gedrag
Oordeel over gedrag van mensen
2. Overstijgt het individuele
Universaliteitsprincipe: als ik dit mag, mag jij dit ook (eerlijkheid)
3. Is normatief
Gaat over hoe je behoort te handelen, het schrijft voor hoe je moet handelen
4. Gericht op het goede
Goed samenleven (vrijheid, eerlijkheid)
5. Kan morele verontwaardiging veroorzaken
Morele verontwaardiging: emoties. Je wordt boos als iemand je oneerlijk behandelt
Moreel uitgangspunt: omschrijving van iets dat op zichzelf nastrevenswaardig is betreffende
menselijk samenleven
Voorbeelden morele uitgangspunten:
1. Eerlijkheid
2. Rechtvaardigheid
Expliciet: als iets niet eerlijk of rechtvaardig is
Impliciet: als het duidelijk is wat die persoon vind, maar niet waarom hij dat standpunt heeft
1.2
Moraal: het geheel van gedeelde morele oordelen van een groep dat ontstaat in een gesprek, geheel
van morele regels
Ethiek: de wetenschap van morele regels
Moreel vertoog: geheel aan communicatie en interactie waarin mensen hun morele oordelen
vormen en op elkaar afstemmen
1.3
Morele vraag: het formuleren van een vraag en kijken of we argumenten kunnen vinden om tot een
antwoord te komen waar we het mee eens zijn
Moreel oordeel: het resultaat van het oordelen
1.4
Beroepsmoraal: details van gedrag die je kan herkennen als je leden van de beroepsgroep bij elkaar
ziet
Moreel gesprek: je toont jezelf en laat zien wat je belangrijk vindt
Integer: mensen die zich durven te laten kennen in hun morele oordelen
, Relatie tussen morele uitgangspunten en gedrag:
- Gedrag op basis van morele uitgangspunten onthult aan anderen wie je bent en wie je graag
wilt zijn
- Gedrag op basis van morele uitgangspunten is ook een toets voor jezelf
- Gedrag op basis van morele uitganspunten vormt de persoon
Morele uitgangspunten: bouwstenen van je karakter die je aan de buitenkant kunt zien
Moed: een vorm van persoonlijke inzet die altijd wordt gewaardeerd door anderen (zelfrespect)
Schema van het boek:
- Om onze morele competentie te verhogen, moeten we onze morele oordelen beter
onderbouwen
- Daarna formuleren we een morele vraag waarop on intuïtief een antwoord kan zijn
- Deze vraag gaan we systematisch beantwoorden
- In het proces van het systematisch beantwoorden van de vraag komen de relevante morele
argumenten boven water
Professionals in een moreel gesprek:
- Stellen van morele vragen
- Geven van morele argumenten
- Jezelf kennen en accepteren (moedig zijn)
Moraal begint bij je mening
1.1
Moreel: wat is het juiste om te doen? wat is goed of fout, wat vind jij dat je behoort te doen?
Moreel oordeel: oordeel dat gaat over gedrag van mensen en hoe ze met elkaar omgaan, uitspraak
over jezelf of over anderen
- Subjectief: voelen, iedereen heeft een eigen ervaring (binnenwereld)
- Objectief: kennen, voor iedereen hetzelfde (kennis hebben over iets, feiten) (buitenwereld)
- Normatief: vinden/oordelen, je geeft betekenis aan gedrag door het te verbinden -> morele
oordelen (tussenwereld)
Intuïtief oordeel: oordeel waar je niet over na denkt, het gaat automatisch
5 kenmerken morele oordelen:
1. Gaat over menselijk gedrag
Oordeel over gedrag van mensen
2. Overstijgt het individuele
Universaliteitsprincipe: als ik dit mag, mag jij dit ook (eerlijkheid)
3. Is normatief
Gaat over hoe je behoort te handelen, het schrijft voor hoe je moet handelen
4. Gericht op het goede
Goed samenleven (vrijheid, eerlijkheid)
5. Kan morele verontwaardiging veroorzaken
Morele verontwaardiging: emoties. Je wordt boos als iemand je oneerlijk behandelt
Moreel uitgangspunt: omschrijving van iets dat op zichzelf nastrevenswaardig is betreffende
menselijk samenleven
Voorbeelden morele uitgangspunten:
1. Eerlijkheid
2. Rechtvaardigheid
Expliciet: als iets niet eerlijk of rechtvaardig is
Impliciet: als het duidelijk is wat die persoon vind, maar niet waarom hij dat standpunt heeft
1.2
Moraal: het geheel van gedeelde morele oordelen van een groep dat ontstaat in een gesprek, geheel
van morele regels
Ethiek: de wetenschap van morele regels
Moreel vertoog: geheel aan communicatie en interactie waarin mensen hun morele oordelen
vormen en op elkaar afstemmen
1.3
Morele vraag: het formuleren van een vraag en kijken of we argumenten kunnen vinden om tot een
antwoord te komen waar we het mee eens zijn
Moreel oordeel: het resultaat van het oordelen
1.4
Beroepsmoraal: details van gedrag die je kan herkennen als je leden van de beroepsgroep bij elkaar
ziet
Moreel gesprek: je toont jezelf en laat zien wat je belangrijk vindt
Integer: mensen die zich durven te laten kennen in hun morele oordelen
, Relatie tussen morele uitgangspunten en gedrag:
- Gedrag op basis van morele uitgangspunten onthult aan anderen wie je bent en wie je graag
wilt zijn
- Gedrag op basis van morele uitgangspunten is ook een toets voor jezelf
- Gedrag op basis van morele uitganspunten vormt de persoon
Morele uitgangspunten: bouwstenen van je karakter die je aan de buitenkant kunt zien
Moed: een vorm van persoonlijke inzet die altijd wordt gewaardeerd door anderen (zelfrespect)
Schema van het boek:
- Om onze morele competentie te verhogen, moeten we onze morele oordelen beter
onderbouwen
- Daarna formuleren we een morele vraag waarop on intuïtief een antwoord kan zijn
- Deze vraag gaan we systematisch beantwoorden
- In het proces van het systematisch beantwoorden van de vraag komen de relevante morele
argumenten boven water
Professionals in een moreel gesprek:
- Stellen van morele vragen
- Geven van morele argumenten
- Jezelf kennen en accepteren (moedig zijn)
