Samenvatting Geschiedenis Inzicht
Hoofdstuk 1: De tijd van Jagers en Boeren
Tot 3000 voor Christus
De eerste mensen: Jagers en verzamelaars.
De eerste mens verscheen in Afrika de Homo erectus.
Eerste soort mens dat rechtop liep, leefden van natuur (vruchten, zaden, jacht).
Dit was ook de eerste soort die Afrika verliet en zich verspreidde.
Hierna kwam de de Homo sapiens. Dat is de huidige mens. Het heeft een
grotere schedel en hersenomvang dan de voorgangers. Leefden ook van natuur
(vruchten, zaden, jacht).
Rendierjagers: woonden in koude gebieden van Europa. Ze woonden tijdens de
jacht in tentenkampen en vormen in groepen een stam. Toen de temperatuur op
aarde begon te stijgen bood het warmere weer kansen voor de mens om op
anderen en meer verschillende dieren te gaan jagen. Dit was de nomandische
samenleving.
De overgang van de jagers en de verzamelaars naar de landbouw noemen we de
agrarische revolutie / jonge steentijd. De samenleving die toen ontstond
noemen we een sedentaire samenleving.
In deze samenleving leefden de bandkeramiekers: de eerste mensen die in
Nederland landbouw dreven. Ze woonden in huizen van klei en leem met rieten
daken. Ze verbouwen erwten en linzen op hun akkers maar hielden ook vee,
deden aan jacht en visserij.
Hunebedbouwers: ze maakten de hunebedden van zwerfkeien die in de IJstijd
door de ijsverschuivingen uit Scandinavië terecht waren gekomen. Dieren werden
ingezet om wagens te trekken, hunebedbouwers beschikten over wielen.
Cultuur en religie van jagers en vezamelaars en boeren.
Gevonden voorwerpen uit de Prehistorie vertellen iets over de cultuur van die
tijd. Cultuur ontstaat wanneer de mens ingrijpt in de natuur. Iedereen in de
leefgemeenschap had zijn eigen taak en verantwoordelijkheden.
, Samenvatting Geschiedenis Inzicht
De steentijd: 2.500.000 voor christus tot 2100 voor christus
De bronstijd: 2100 voor christus tot 700 voor christus
De ijzertijd: 700 voor christus tot 50 voor christus
Kenmerken:
1. Levenswijze van jagers-verzamelaars.
2. Ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
3. Ontstaan van eerste stedelijke gemeenschappen.
Hoofdstuk 2: De tijd van de Grieken en Romeinen.
3000 voor Christus - 500
De Griekse stadstaat
De burgers van deze steden, de stadstaten heten, bestuurden zichzelf. De
belangrijkste was Athene, zij kenden een politieke organisatie: een democratie.
rijke mannen hadden stemrecht, ze verzamelden zich op de agora, het
centrale stadsplein. Zij hadden burgerrechten.
In Athene waren veel filosofen. Hun denken, zoals over het ontstaan van de
aarde, had grote invloed op de westerse cultuur, waaronder het christendom. Ze
vereerden goden en mythologische verklaringen zoals het bestaan van onweer,
In een stadsstaat waren slaven, deze werkten bij de gegoede Grieken in huis en
bouwen allerlei gebouwen.
De Romeinse Republiek en het Romeinse Rijk
Rome ontstond uit een boerendorp. Het Romeinse rijk was een republiek en werd
bestuurd door de senaat (100-900 rijke Romeinse mannen). Er waren 2 pijlers:
1. De slaven. Ze waren onmisbaar voor de economie.
2. Het leger. Zij beschermden de republiek tegen vijanden. Ze legde nieuwe
wegen aan en bouwden nieuwe steden in veroverd gebied. Dit beroep was
aantrekkelijk omdat ze er geld mee verdienden of een stuk eigen grond
kregen als loon en ze hadden voldoende voedsel.
De Romeinse Republiek breidde zich uit rondom de Middellandse zee. Deze
overzeese gebieden werden koloniën genoemd. De sterkste legerleider was ook
de belangrijkste man in de Republiek Julius Caesar.
Op de kalender wed bepaald dat een jaar 365 dagen had en 10 maanden, dit
werden er later 12. Elke maand kreeg een Latijnse naam. De naam Caesar werd
in het westen vervormd tot het woord keizer en zo werd het een keizerrijk.
Ontwikkeling Romeinse godsdienst en christendom
Ze kenden verschillende goden. Deze goden werden in tempels tijdens rituelen
door priesters vereerd. Onder Augustus (Caesar) was er in het Romeinse Rijk een
periode van vrede, bekend als de Pax Romana. Tijdens het bewind werd in
Palestina Jezus van Nazareth geboren. Keizer augustus liet zich als mens vereren
als god.
, Samenvatting Geschiedenis Inzicht
Christenen onttrokken zich van de Romeinse goden, namen afstand van de
keizercultus (het vereren van de Romeinse keizer als god) en weigerden dienst te
doen in het leger. Dit leidde tot vervolgingen en martelingen.
Romeinse cultuur
een stad mocht pas zo genoemd worden als deze stadsrechten had verkregen. In
de grote steden wonen de mensen in insulawoningen, flatgebouwen van
baksteen en hout. Rijkere Romeinen woonden in stenen huizen aan de rand van
de stad. Boeren leverden hun producten aan dorpen en steden. De Romeinen
dreven handelen op markten. Kinderen van gegoede Romeinen kregen
privéonderwijs, ze leerden schrijven in een kleitablet en het Latijnse alfabet lezen
(21 letters).
Romeinen ruilden sieraden en volksvoorwerpen tegen vee en landbouwproducten
met de noordelijke volken (die leefden van landbouw).
De Romeinen moesten Rome verdedigen tegen aanvallen van de Vandalen en
Goten: anders stammen. In 476 wisten de Goten Rome in te nemen, dit
betekende het einde van het westelijke deel van het Romeinse Rijk.
Kenmerken:
1. Ontwikkeling wetenschappelijk denken en denken over burgerschap en politiek.
2. Groei Romeinse Rijk en de verspreiding cultuur Europa
3. Confrontatie G/R.
4. Ontwikkeling jodendom en christendom.
Hoofdstuk 3: de tijd van de Monniken en Ridders
500 - 1000
Leen- en hofstelsel
Toen de overheersing door de Romeinen stopte, kwam er ook een einde aan de
veiligheid en het onderhoud van steden en wegen. De geldeconomie hield
grotendeel op met bestaan.
Er ontstonden kleinere gemeenschappen van boeren die zelf moesten
voorzien in alle middelen van bestaan. (zo min mogelijk afhankelijk van
anderen, autarkische samenleving). bijna iedereen werkte op het land en
de grote steden waren grotendeels verdwenen agrarische
samenleving.
Leenstelsel (politiek): nieuw politiek systeem: de macht van de koning was groot,
hij bepaalde wat er gebeurde. Omdat de koning niet overal kon zijn, deelde de
koningen hun rijk op in kleineren eenheden waarvoor ze bestuurders aanstelden
leenmannen/vazallen. In plaats van salaris kregen de leenmannen gebied in
beheer. De leenman moest trouw zweren dat hij de koning/leenheer ‘raad en
daad’ verschuldigd was.
Ook de gebieden van leenmannen waren te groot, ze deelden deze op en die
gaven ze te leen aan edelen. De koning had de macht omdat hij de gebieden in
leen weer terug kon nemen. Karel de Grote stelde ambtenaren aan om zijn
vazallen te controleren, deze werden zendgraven genoemd.
Hoofdstuk 1: De tijd van Jagers en Boeren
Tot 3000 voor Christus
De eerste mensen: Jagers en verzamelaars.
De eerste mens verscheen in Afrika de Homo erectus.
Eerste soort mens dat rechtop liep, leefden van natuur (vruchten, zaden, jacht).
Dit was ook de eerste soort die Afrika verliet en zich verspreidde.
Hierna kwam de de Homo sapiens. Dat is de huidige mens. Het heeft een
grotere schedel en hersenomvang dan de voorgangers. Leefden ook van natuur
(vruchten, zaden, jacht).
Rendierjagers: woonden in koude gebieden van Europa. Ze woonden tijdens de
jacht in tentenkampen en vormen in groepen een stam. Toen de temperatuur op
aarde begon te stijgen bood het warmere weer kansen voor de mens om op
anderen en meer verschillende dieren te gaan jagen. Dit was de nomandische
samenleving.
De overgang van de jagers en de verzamelaars naar de landbouw noemen we de
agrarische revolutie / jonge steentijd. De samenleving die toen ontstond
noemen we een sedentaire samenleving.
In deze samenleving leefden de bandkeramiekers: de eerste mensen die in
Nederland landbouw dreven. Ze woonden in huizen van klei en leem met rieten
daken. Ze verbouwen erwten en linzen op hun akkers maar hielden ook vee,
deden aan jacht en visserij.
Hunebedbouwers: ze maakten de hunebedden van zwerfkeien die in de IJstijd
door de ijsverschuivingen uit Scandinavië terecht waren gekomen. Dieren werden
ingezet om wagens te trekken, hunebedbouwers beschikten over wielen.
Cultuur en religie van jagers en vezamelaars en boeren.
Gevonden voorwerpen uit de Prehistorie vertellen iets over de cultuur van die
tijd. Cultuur ontstaat wanneer de mens ingrijpt in de natuur. Iedereen in de
leefgemeenschap had zijn eigen taak en verantwoordelijkheden.
, Samenvatting Geschiedenis Inzicht
De steentijd: 2.500.000 voor christus tot 2100 voor christus
De bronstijd: 2100 voor christus tot 700 voor christus
De ijzertijd: 700 voor christus tot 50 voor christus
Kenmerken:
1. Levenswijze van jagers-verzamelaars.
2. Ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
3. Ontstaan van eerste stedelijke gemeenschappen.
Hoofdstuk 2: De tijd van de Grieken en Romeinen.
3000 voor Christus - 500
De Griekse stadstaat
De burgers van deze steden, de stadstaten heten, bestuurden zichzelf. De
belangrijkste was Athene, zij kenden een politieke organisatie: een democratie.
rijke mannen hadden stemrecht, ze verzamelden zich op de agora, het
centrale stadsplein. Zij hadden burgerrechten.
In Athene waren veel filosofen. Hun denken, zoals over het ontstaan van de
aarde, had grote invloed op de westerse cultuur, waaronder het christendom. Ze
vereerden goden en mythologische verklaringen zoals het bestaan van onweer,
In een stadsstaat waren slaven, deze werkten bij de gegoede Grieken in huis en
bouwen allerlei gebouwen.
De Romeinse Republiek en het Romeinse Rijk
Rome ontstond uit een boerendorp. Het Romeinse rijk was een republiek en werd
bestuurd door de senaat (100-900 rijke Romeinse mannen). Er waren 2 pijlers:
1. De slaven. Ze waren onmisbaar voor de economie.
2. Het leger. Zij beschermden de republiek tegen vijanden. Ze legde nieuwe
wegen aan en bouwden nieuwe steden in veroverd gebied. Dit beroep was
aantrekkelijk omdat ze er geld mee verdienden of een stuk eigen grond
kregen als loon en ze hadden voldoende voedsel.
De Romeinse Republiek breidde zich uit rondom de Middellandse zee. Deze
overzeese gebieden werden koloniën genoemd. De sterkste legerleider was ook
de belangrijkste man in de Republiek Julius Caesar.
Op de kalender wed bepaald dat een jaar 365 dagen had en 10 maanden, dit
werden er later 12. Elke maand kreeg een Latijnse naam. De naam Caesar werd
in het westen vervormd tot het woord keizer en zo werd het een keizerrijk.
Ontwikkeling Romeinse godsdienst en christendom
Ze kenden verschillende goden. Deze goden werden in tempels tijdens rituelen
door priesters vereerd. Onder Augustus (Caesar) was er in het Romeinse Rijk een
periode van vrede, bekend als de Pax Romana. Tijdens het bewind werd in
Palestina Jezus van Nazareth geboren. Keizer augustus liet zich als mens vereren
als god.
, Samenvatting Geschiedenis Inzicht
Christenen onttrokken zich van de Romeinse goden, namen afstand van de
keizercultus (het vereren van de Romeinse keizer als god) en weigerden dienst te
doen in het leger. Dit leidde tot vervolgingen en martelingen.
Romeinse cultuur
een stad mocht pas zo genoemd worden als deze stadsrechten had verkregen. In
de grote steden wonen de mensen in insulawoningen, flatgebouwen van
baksteen en hout. Rijkere Romeinen woonden in stenen huizen aan de rand van
de stad. Boeren leverden hun producten aan dorpen en steden. De Romeinen
dreven handelen op markten. Kinderen van gegoede Romeinen kregen
privéonderwijs, ze leerden schrijven in een kleitablet en het Latijnse alfabet lezen
(21 letters).
Romeinen ruilden sieraden en volksvoorwerpen tegen vee en landbouwproducten
met de noordelijke volken (die leefden van landbouw).
De Romeinen moesten Rome verdedigen tegen aanvallen van de Vandalen en
Goten: anders stammen. In 476 wisten de Goten Rome in te nemen, dit
betekende het einde van het westelijke deel van het Romeinse Rijk.
Kenmerken:
1. Ontwikkeling wetenschappelijk denken en denken over burgerschap en politiek.
2. Groei Romeinse Rijk en de verspreiding cultuur Europa
3. Confrontatie G/R.
4. Ontwikkeling jodendom en christendom.
Hoofdstuk 3: de tijd van de Monniken en Ridders
500 - 1000
Leen- en hofstelsel
Toen de overheersing door de Romeinen stopte, kwam er ook een einde aan de
veiligheid en het onderhoud van steden en wegen. De geldeconomie hield
grotendeel op met bestaan.
Er ontstonden kleinere gemeenschappen van boeren die zelf moesten
voorzien in alle middelen van bestaan. (zo min mogelijk afhankelijk van
anderen, autarkische samenleving). bijna iedereen werkte op het land en
de grote steden waren grotendeels verdwenen agrarische
samenleving.
Leenstelsel (politiek): nieuw politiek systeem: de macht van de koning was groot,
hij bepaalde wat er gebeurde. Omdat de koning niet overal kon zijn, deelde de
koningen hun rijk op in kleineren eenheden waarvoor ze bestuurders aanstelden
leenmannen/vazallen. In plaats van salaris kregen de leenmannen gebied in
beheer. De leenman moest trouw zweren dat hij de koning/leenheer ‘raad en
daad’ verschuldigd was.
Ook de gebieden van leenmannen waren te groot, ze deelden deze op en die
gaven ze te leen aan edelen. De koning had de macht omdat hij de gebieden in
leen weer terug kon nemen. Karel de Grote stelde ambtenaren aan om zijn
vazallen te controleren, deze werden zendgraven genoemd.
