Mens en Gezondheid
Gezondheid
Hoofdstuk 1
- De student kan een de nitie van gezondheid geven aan de hand van de dimensies
van Blaxter en de lekentheorie.
- De student kan een de nitie van gezondheid geven aan de hand van het model
van Huber.
- De student kan de verschillende factoren van het biopsychosociale model
ontdekken in een casus.
- De student kan aangeven wat het onderscheid is tussen het biomedische en
biopsychosociale model.
Blaxter, 1990:
• Gezondheid als niet ziek
• Gezondheid als bezit
• Gezondheid als gedrag (gezond doen)
• Gezondheid als lichamelijke theid
• Gezondheid als functie
• Gezondheid als psychosociaal welzijn
Lekentheorie:
1. Gezondheid betekent ‘een overwegend gevoel van welzijn’.
2. Gezondheid heeft te maken met ‘de afwezigheid van symptomen van ziekte’.
3. Gezondheid is zichtbaar in ‘de handelingen’ waartoe een lichamelijk gezond
persoon in staat is.
De nitie van gezondheid aan de hand van Huber’s model:
Gezondheid is niet de afwezigheid van ziekte, maar het vermogen van mensen om
met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven om te gaan en
zoveel mogelijk regie te voeren.
fi fi fi
,Zes dimensies:
• Lichaamsfuncties
• Mentaal welbevinden
• Zingeving
• Kwaliteit van leven
• Meedoen
• Dagelijks functioneren
Biomedisch ziektemodel:
De opvatting dat ziekten en symptomen een achterliggende fysiologische verklaring
hebben (genezing werkt mechanistisch en rechtlijnig).
Biopsychosociaal ziektemodel:
Het standpunt dat ziekten en symptomen door een combinatie van lichamelijke,
sociale, culturele en psychologische factoren kunnen worden verklaard.
,Gezondheidsvaardigheden en gezondheidsgedrag
Hoofdstuk 2 + 4.1 + factsheet canvas
- De student kan verschillende niveaus van gezondheidsvaardigheden ontdekken in
een casus.
- De student kan de invloed van Sociaal Economische Status op
gezondheidsverschillen benoemen.
- De student kan aangeven wat gezondheidsbevorderend gedrag en ongezond
gedrag is.
- De student kan aangeven welke factoren van invloed zijn op gezondheidsgedrag.
- De student kan aangeven wat compliantiegedrag is.
Gezondheidsvaardigheden:
• Functioneel (lezen, schrijven, rekenen, zoeken op internet)
• Interactief of communicatief (begrijpend lezen, abstract denken, hoofd- van
bijzaken onderscheiden, re ecteren; maar ook vragen durven en kunnen stellen)
• Kritisch (toepassen van informatie, ordenen, vooruitdenken, prioriteiten stellen)
Waarom volgen we advies wel/niet op?
• Patiëntgerelateerde factoren
• Aandoeningsgerelateerde factoren
• Behandelingsgerelateerde factoren
• Sociaaleconomische factoren
• Systeemgerelateerde factoren (wachtrij, communicatie, complexiteit van het
systeem)
Therapietrouw: de mate waarin het gedrag van de patiënt overeenkomt met de
afgesproken aanbevelingen van de zorgverlener.
Compliantiegedrag: in hoeverre de patiënt de aanwijzingen van de arts opvolgt.
Concordantie: een gezamenlijk bereikte overeenkomst tussen arts en patiënt
omtrent de juiste behandeling.
SES (Sociaaleconomische Status) bestaat uit:
Status; leefstijl, aanzien, betere baan, hogere opleiding.
Klassencomponent; materiële hulpbronnen, bijv salaris.
fl
, Pathogeen: biologische ziekteverwekker
Immunogeen: antigeen
Factoren die invloed hebben op gezondheidsgedrag:
• Kennis
• Attitude t.o.v. gezondheid
• Dispositioneel optimisme
• Sociale omgeving
• Financiële omstandigheden
• Stress
Niet-intentionele factoren Intentionele factoren
Vergeetachtigheid (bijv, door complexe Patiënt ervaart behandeling als niet-noodzakelijk
doseerschema’s, polyfarmacie) (bijv, asymptomatische aandoening)
Beperkt vermogen om de behandeling te Negatieve attitude ten aanzien van speci ek
begrijpen voorgeschreven geneesmiddel
Onherkenbaarheid geneesmiddel Zorgen om geneesmiddel (bijwerkingen,
afhankelijkheid, verslaving)
Kosten behandeling (bijbetaling) Gebrek aan vertrouwen in behandeling
Analfabetisme Kennisgebrek
Slechtziendheid Aandoening wordt als stigmatiserend gezien
Positieve Psychologie
Artikel ‘pp’ canvas
- De student kan de voordelen van positieve psychologie beschrijven.
- De student kan aangeven wat het acroniem van de Seligman well-being theory is.
- De student kan aangeven welke interventies uit de positieve psychologie er zijn.
- De student kan op basis van een casus bepalen welke interventie uit de positieve
psychologie passend is.
Positieve psychologie is een snelgroeiende wetenschappelijke stroming, gericht
op welbevinden en optimaal functioneren.
Interventies vanuit de positieve psychologie:
1] Verplaats de aandacht van klachten naar krachten.
‘Sterkteperspectief’ wordt ingezet in:
• Oplossingsgerichte therapie
fi