Burgerlijk recht l
B3 SEM 1
Inhoudsopgave
Hoorcollege 1: object en subject.................................................................................................................... 3
Hoorcollege 2: drie wegen naar natrekking..................................................................................................... 5
Hoorcollege 3: natrekking en vermenging....................................................................................................... 7
Hoorcollege 4: zaakvorming........................................................................................................................... 9
Hoorcollege 5:eigendomsrecht, beperkte rechten en burenrecht..................................................................11
Hoorcollege 6: gemeenschap, mandeligheid en appartementsrechten..........................................................13
Hoorcollege 7: overdraagbaarheid, uitleg en bepaalbaarheid.......................................................................16
Hoorcollege 8: levering................................................................................................................................ 20
Hoorcollege 9: Derdenbescherming.............................................................................................................. 20
Hoorcollege 10: derdenbescherming registergoederen 3:88 BW....................................................................22
Hoorcollege 11: verjaring............................................................................................................................. 24
Hoorcollege 12: verjaring (rechts) vorderingen............................................................................................. 26
Hoorcollege 13: eigendomsvoorbehoud....................................................................................................... 28
Hoorcollege 14: leverancierskrediet.............................................................................................................. 31
Hoorcollege 15: verhaal en retentie (beslag).................................................................................................34
HC 16: Pand, hypotheek en retentierecht..................................................................................................... 37
HC 17: Uitwinning zekerheden..................................................................................................................... 39
Hoorcollege 18: Uitwinning zekerheden....................................................................................................... 43
Hoorcollege 19: de Fiscus............................................................................................................................. 46
Hoorcollege 20:............................................................................................................................................ 50
Responsiecollege......................................................................................................................................... 52
Natrekking..........................................................................................................................................................53
Levering en eigendomsvoorbehoud...................................................................................................................55
Derdenbescherming...........................................................................................................................................56
Discrepantie tussen koop en levering.................................................................................................................56
Stapeling van beperkte rechten.....................................................................................................................56
Pandrecht bij voorbaat.......................................................................................................................................56
,
,Hoorcollege 1: object en subject
Subject: de partijen die drager kunnen zijn van rechten en plichten
Objecten: de goederen waar je rechten op kan zetten/hebben.
Het is een openboek tentamen.
- Je mag alles erbij schrijven (voor dit vak)
Blaauboer/Berlips (arrest)
Blaauboer spreekt Berlips aan, want Blaauboer had met Berlips een afspraak gemaakt dat zij een weg zouden aanleggen. Echter is in de
plaats van Berlips een nieuwe eigenaar gaan wonen naast Blaauboer.
Blaauboer spreekt Berlips aan. Kan dat?
Rechtbank: er was een persoonlijke afspraak gemaakt tussen Blaauboer en Berlips en deze verplichting komt nu op de nieuwe eigenaar te
rusten.
Hoge Raad: het gaat om een persoonlijke verbintenis -> uit de wet volgt dat overeenkomsten zijn alleen van kracht bij de partijen van die
overeenkomst -> relatieve rechten.
Het zou niet een verplichting kunnen zijn voor iedereen -> we hebben een stelsel van zakelijke rechten en dat moet uit de wet voortvloeien,
dat kan niet zomaar worden afgesproken -> numerus clausus: we hebben een beperkt aantal goederenrechtelijke rechten en die ook
gehouden zijn aan een bepaalde inhoud.
Als ze het wel goederenrechtelijk hadden willen vaststellen, hadden ze erfdienstbaarheid moeten vestigen. Maar het aanleggen van een
weg is niet een dulden of een niet doen -> dus je kon ook geen erfdienstbaarheid kunnen vestigen in het oude recht.
En hoe naar geldend hedendaags recht?
5:70 BW e.v. 5:71 BW zegt dat een last in beginsel een dulden of niet doen inhoudt. Echter kan het kennelijk tegenwoordig ook een
verplichting tot aanbouwing van gebouwen werken etc. (zie artikel).
Dat had in deze situatie wel uitkomst kunnen bieden.
‘’werk’’ = een door mensen vervaardigde constructie. Toch blijft het een vage term… is een weg aanleggen een werk?
Wat is de relevantie van dit arrest?
- Het onderscheid tussen verbintenissenrecht en goederenrecht is heel scherp aangebracht.
- Het verwijst heel duidelijk naar de wet -> die numerus clausus (heeft te maken met de derdenwerking)
- Vergelijk dat met het geldende recht -> ruimere mogelijkheid om het als onderdeel van erfdienstbaarheid te kunnen maken
Opvolging onder algemene titel: als er niets bijzonders is geregeld en je krijgt iets via erfopvolging bijvoorbeeld. Het gaat niet via overdracht
maar gewoon van rechtswege.
6:249 BW
Opvolging onder bijzondere titel:
X en Y hebben een overeenkomst -> erfpachtrecht
Als X dit onder bijzondere titel levert aan A -> A is nieuwe eigenaar en wordt van rechtswege de erfpachter? Dit is een derdenwerking.
- Als het een overeenkomst was het puur verbintenisrechtelijk en zou het niet zo absoluut werken
Voorbeeld:
X is de grondverhuurder en Y is de huurder
Stel dat X zijn grond verkoopt aan A.
7:226 Koop verbreekt geen huur.
- Koop, verkoop en de overdracht goed onderscheiden!
o Overdracht breekt geen huur!
- A wordt verhuurder van Y. De huurder wordt hier dus beschermd. Eigenlijk is dit heel Atypisch, want het gaat om een
huurovereenkomst. Het heeft nu dus alsnog derdenwerking. Het verbintenisrechtelijk recht heeft een soort zaaksgevolg.
Kwalitatieve rechten en verplichtingen:
6:251 en 6:252 BW
6:251 BW kwalitatieve rechten
Je hebt een recht -> jij bent schuldeiser -> dat recht staat in zodanig verband met een goed -> dan gaat dit recht wat jij hebt over op de
nieuwe eigenaar van dat goed.
Vb.: X heeft een huis en een schoonmaakovereenkomst (jaarlijks onderhoud) met Y. X verkoopt en levert zijn huis aan Z. kijken naar 6:251
BW -> zolang X het goed behoud, heeft hij belang bij de schoonmaakovereenkomst, slechts dus zolang hij dit huis onder zich heeft.
Z krijgt dan nu van rechtswege het recht op onderhoud erbij.
6:252 BW kwalitatieve verplichting
, Vb.: een energiemaatschappij die willen hun windmolens op grond van anderen zetten -> boeren die veel grond ter beschikking stellen. E
sluit een overeenkomst met B. dan gaat de verplichting van B over op de nieuwe eigenaren/ verkrijgers onder bijzondere titel.
Wat is nu het verschil met erfdienstbaarheid?
E is schuldeiser/actieve zijde. E heeft een persoonlijk recht, dat gebonden is aan E en niet aan een bepaald stuk grond. Er is geen ‘’vestiging
ten gunste van een heersend erf’’. Een erfdienstbaarheid is aan twee zijden kwalitatief.
Het nadeel als in het voorbeeld -> E verhuist en de nieuwe eigenaar/opvolger van E heeft dan die ‘random’ erfdienstbaarheid.
E uit het voorbeeld heeft nu gewoon een vordering. Deze vordering is gewoon te sederen. Het is slechts niet gekoppeld aan een goed vanuit
de kant van E. het is wel gekoppeld aan een goed vanuit de kant van de boer.
Kwalitatieve rechten gaan van rechtswege en kwalitatieve plichten niet. Bij beiden zie je dat er een soort derdenwerking is.
Het heersende erf krijgt een recht en het dienende recht krijgt een verplichting.
Bij erfdienstbaarheid blijft het recht op de nieuwe eigenaar/opvolger van huis van heersende erf -> 3:7 en 3:82 BW Y verkrijgt nu ook het
recht -> afhankelijk recht. het recht is zodanig aan het eigendomsrecht verbonden, dat het niet zonder dat eigendomsrecht kan bestaan.
Afhankelijke rechten volgen het recht waaraan het verbonden is
Het dienende erf -> zaaksgevolg.
Kwalitatieve werking van verplichtingen
Verbintenis recht: relaties tussen personen
Goederenrecht: relaties tussen personen en goederen
Maar het recht speelt zich altijd af tussen personen. Die klassieke leer waarbij er een duidelijk onderscheid is tussen
goederenrecht en verbintenissenrecht is dan eigenlijk weer te nuanceren.
B3 SEM 1
Inhoudsopgave
Hoorcollege 1: object en subject.................................................................................................................... 3
Hoorcollege 2: drie wegen naar natrekking..................................................................................................... 5
Hoorcollege 3: natrekking en vermenging....................................................................................................... 7
Hoorcollege 4: zaakvorming........................................................................................................................... 9
Hoorcollege 5:eigendomsrecht, beperkte rechten en burenrecht..................................................................11
Hoorcollege 6: gemeenschap, mandeligheid en appartementsrechten..........................................................13
Hoorcollege 7: overdraagbaarheid, uitleg en bepaalbaarheid.......................................................................16
Hoorcollege 8: levering................................................................................................................................ 20
Hoorcollege 9: Derdenbescherming.............................................................................................................. 20
Hoorcollege 10: derdenbescherming registergoederen 3:88 BW....................................................................22
Hoorcollege 11: verjaring............................................................................................................................. 24
Hoorcollege 12: verjaring (rechts) vorderingen............................................................................................. 26
Hoorcollege 13: eigendomsvoorbehoud....................................................................................................... 28
Hoorcollege 14: leverancierskrediet.............................................................................................................. 31
Hoorcollege 15: verhaal en retentie (beslag).................................................................................................34
HC 16: Pand, hypotheek en retentierecht..................................................................................................... 37
HC 17: Uitwinning zekerheden..................................................................................................................... 39
Hoorcollege 18: Uitwinning zekerheden....................................................................................................... 43
Hoorcollege 19: de Fiscus............................................................................................................................. 46
Hoorcollege 20:............................................................................................................................................ 50
Responsiecollege......................................................................................................................................... 52
Natrekking..........................................................................................................................................................53
Levering en eigendomsvoorbehoud...................................................................................................................55
Derdenbescherming...........................................................................................................................................56
Discrepantie tussen koop en levering.................................................................................................................56
Stapeling van beperkte rechten.....................................................................................................................56
Pandrecht bij voorbaat.......................................................................................................................................56
,
,Hoorcollege 1: object en subject
Subject: de partijen die drager kunnen zijn van rechten en plichten
Objecten: de goederen waar je rechten op kan zetten/hebben.
Het is een openboek tentamen.
- Je mag alles erbij schrijven (voor dit vak)
Blaauboer/Berlips (arrest)
Blaauboer spreekt Berlips aan, want Blaauboer had met Berlips een afspraak gemaakt dat zij een weg zouden aanleggen. Echter is in de
plaats van Berlips een nieuwe eigenaar gaan wonen naast Blaauboer.
Blaauboer spreekt Berlips aan. Kan dat?
Rechtbank: er was een persoonlijke afspraak gemaakt tussen Blaauboer en Berlips en deze verplichting komt nu op de nieuwe eigenaar te
rusten.
Hoge Raad: het gaat om een persoonlijke verbintenis -> uit de wet volgt dat overeenkomsten zijn alleen van kracht bij de partijen van die
overeenkomst -> relatieve rechten.
Het zou niet een verplichting kunnen zijn voor iedereen -> we hebben een stelsel van zakelijke rechten en dat moet uit de wet voortvloeien,
dat kan niet zomaar worden afgesproken -> numerus clausus: we hebben een beperkt aantal goederenrechtelijke rechten en die ook
gehouden zijn aan een bepaalde inhoud.
Als ze het wel goederenrechtelijk hadden willen vaststellen, hadden ze erfdienstbaarheid moeten vestigen. Maar het aanleggen van een
weg is niet een dulden of een niet doen -> dus je kon ook geen erfdienstbaarheid kunnen vestigen in het oude recht.
En hoe naar geldend hedendaags recht?
5:70 BW e.v. 5:71 BW zegt dat een last in beginsel een dulden of niet doen inhoudt. Echter kan het kennelijk tegenwoordig ook een
verplichting tot aanbouwing van gebouwen werken etc. (zie artikel).
Dat had in deze situatie wel uitkomst kunnen bieden.
‘’werk’’ = een door mensen vervaardigde constructie. Toch blijft het een vage term… is een weg aanleggen een werk?
Wat is de relevantie van dit arrest?
- Het onderscheid tussen verbintenissenrecht en goederenrecht is heel scherp aangebracht.
- Het verwijst heel duidelijk naar de wet -> die numerus clausus (heeft te maken met de derdenwerking)
- Vergelijk dat met het geldende recht -> ruimere mogelijkheid om het als onderdeel van erfdienstbaarheid te kunnen maken
Opvolging onder algemene titel: als er niets bijzonders is geregeld en je krijgt iets via erfopvolging bijvoorbeeld. Het gaat niet via overdracht
maar gewoon van rechtswege.
6:249 BW
Opvolging onder bijzondere titel:
X en Y hebben een overeenkomst -> erfpachtrecht
Als X dit onder bijzondere titel levert aan A -> A is nieuwe eigenaar en wordt van rechtswege de erfpachter? Dit is een derdenwerking.
- Als het een overeenkomst was het puur verbintenisrechtelijk en zou het niet zo absoluut werken
Voorbeeld:
X is de grondverhuurder en Y is de huurder
Stel dat X zijn grond verkoopt aan A.
7:226 Koop verbreekt geen huur.
- Koop, verkoop en de overdracht goed onderscheiden!
o Overdracht breekt geen huur!
- A wordt verhuurder van Y. De huurder wordt hier dus beschermd. Eigenlijk is dit heel Atypisch, want het gaat om een
huurovereenkomst. Het heeft nu dus alsnog derdenwerking. Het verbintenisrechtelijk recht heeft een soort zaaksgevolg.
Kwalitatieve rechten en verplichtingen:
6:251 en 6:252 BW
6:251 BW kwalitatieve rechten
Je hebt een recht -> jij bent schuldeiser -> dat recht staat in zodanig verband met een goed -> dan gaat dit recht wat jij hebt over op de
nieuwe eigenaar van dat goed.
Vb.: X heeft een huis en een schoonmaakovereenkomst (jaarlijks onderhoud) met Y. X verkoopt en levert zijn huis aan Z. kijken naar 6:251
BW -> zolang X het goed behoud, heeft hij belang bij de schoonmaakovereenkomst, slechts dus zolang hij dit huis onder zich heeft.
Z krijgt dan nu van rechtswege het recht op onderhoud erbij.
6:252 BW kwalitatieve verplichting
, Vb.: een energiemaatschappij die willen hun windmolens op grond van anderen zetten -> boeren die veel grond ter beschikking stellen. E
sluit een overeenkomst met B. dan gaat de verplichting van B over op de nieuwe eigenaren/ verkrijgers onder bijzondere titel.
Wat is nu het verschil met erfdienstbaarheid?
E is schuldeiser/actieve zijde. E heeft een persoonlijk recht, dat gebonden is aan E en niet aan een bepaald stuk grond. Er is geen ‘’vestiging
ten gunste van een heersend erf’’. Een erfdienstbaarheid is aan twee zijden kwalitatief.
Het nadeel als in het voorbeeld -> E verhuist en de nieuwe eigenaar/opvolger van E heeft dan die ‘random’ erfdienstbaarheid.
E uit het voorbeeld heeft nu gewoon een vordering. Deze vordering is gewoon te sederen. Het is slechts niet gekoppeld aan een goed vanuit
de kant van E. het is wel gekoppeld aan een goed vanuit de kant van de boer.
Kwalitatieve rechten gaan van rechtswege en kwalitatieve plichten niet. Bij beiden zie je dat er een soort derdenwerking is.
Het heersende erf krijgt een recht en het dienende recht krijgt een verplichting.
Bij erfdienstbaarheid blijft het recht op de nieuwe eigenaar/opvolger van huis van heersende erf -> 3:7 en 3:82 BW Y verkrijgt nu ook het
recht -> afhankelijk recht. het recht is zodanig aan het eigendomsrecht verbonden, dat het niet zonder dat eigendomsrecht kan bestaan.
Afhankelijke rechten volgen het recht waaraan het verbonden is
Het dienende erf -> zaaksgevolg.
Kwalitatieve werking van verplichtingen
Verbintenis recht: relaties tussen personen
Goederenrecht: relaties tussen personen en goederen
Maar het recht speelt zich altijd af tussen personen. Die klassieke leer waarbij er een duidelijk onderscheid is tussen
goederenrecht en verbintenissenrecht is dan eigenlijk weer te nuanceren.
