Summary Besigheidstudies Graad 11

HOOFSTUK 1: INVLOEDE IN DIE BESIGHEIDSOMGEWINGS
INLEIDING:
 Alle ondernemings word binne die raamwerk van SAKE-OMGEWINGS bedryf
 Drie SAKE-OMGEWINGS beheerfaktore beïnvloed ondernemings
1. ELEMENTE VAN DIE SAKE-ONDERNEMINGS
1.1 MIKRO:
 Visie, missie, doelwit, strategie
 Besigheidskultuur
 Ondernemingshulpbronne
 Ondernemings struktuur
 Bestuur en leierskap
 Ondernemingsfunksies

1.2. MARK:
 Verbruiker
 Verskaffer
 Tussenganger
 Mededinger
 Burgerlike gemeenskap

1.3 MAKRO:
 Natuurlike-omgewing
 Ekonomiese-omgewing
 Sosiale, kulturele, demografiese-omgewing
 Tegnologiese-omgewing
 Wetlike, politiese-omgewing
 Internasionale-omgewing
 Institusionele-omgewing

2. REDES WAAROM MATE VAN BEHEER WAT BESIGHEDE OOR SAKE-OMGEWING HET, VERSKIL
2.1 MIKRO-OMGEWING
 Entrepreneurs het volle beheer
 Beheerfaktore bepaal grootliks hoe besighede op daaglikse basis bestuur word
 Bestuur bepaal:
 Visie, missie, doelwit, strategie
 Watter werknemer hulle aanstel en hoe hulpbronne aangewend word
 Watter produkte om te vervaardig
 Hoe besigheid verbruikers behoeftes bevredig

2.2 MARK-OMGEWING
 Verwys na beheerfaktore wat direkte invloed op besighede het en besighede se besluite beïnvloed
 Besigheid:
 Geen beheer oor beheerfaktore nie, maar kan tot mate beïnvloed
 Nie beheer nie maar mate van invloed
 Beïnvloed Mededingers deur beter diens en laer pryse
 Beïnvloed Verbruikers deur goeie bemarking en billike pryse
 Verbruiker, Verskaffer, Mededinger, Reguleerder, Strategiese bondgenote dui geleenthede en bedreigings aan

2.3. MAKRO-OMGEWING
 Verwys na besigheid se verhouding tot Ekonomiese, Tegnologiese, Politiese omgewings
 Beheer Faktore:
 Kan nie beheer of beïnvloed word nie
 Beïnvloed besigheid se strategiese besluite
 Dinamies en verander voortdurend
 Beïnvloed manier wat besigheid bedryf

, 3. MANIERE WAAROP BESIGHEDE BY MAKRO-OMGEWING BETROKKE KAN RAAK
 Doen aansoek by staatstenders
 Gebruik hernubare energiebronne
 Voer produkte uit
 Dryf handel binne wetlike raaamwerk

4. VOORDELE VAN BESIGHEDE SE BETROKKENHEID BY MAKRO-OMGEWING
 Betrokkenheid help besigheid om uitdagings antisipeer
 Wend Natuurlike hulpbronne op volhoubare manier aan
 Besigheid:
 Beskik oor opgeleide produktiewe werksmag
 Trek voordeel uit gunstige Ekonomiese-toestande

, HOOFSTUK 2: UITDAGINGS IN DIE SAKE-OMGEWING
INLEIDING:
 Besigheid nie beheer oor uitdagings in SAKE-OMGEWING nie
 Sommige uitdagings kan beïnvloed word
1. UITDAGINGS IN DIE BESIGHEIDSOMGEWING
1.1. MIKRO-OMGEWING
1.1.1. MOEILIKE WERKNEMERS
 Werk stadiger
 Nie selfstandig werk nie
 Beskadig besigheid beeld a.g.v negatiewe uitsprake
 Nuwe werknemers kan negatief beïnvloed word

1.1.2 GEBREKKIGE VISIE en MISIE
 Besigheid is rigtingloos
 Werknemers word oneffektief gelei
 Besigheid kan nie strategie aanpas om skielike verandering te akkommodeer nie

1.1.3. ONVOLDOENDE BESTUURSVAARDIGHEDE
 Swak bestuur maak dat doelwitte nie bereik word nie
 Bestuurders:
 Onvoldoende bestuursvaardighede bestuur departemente oneffektief
 Inspireer en motiveer nie werknemers nie
 Lei tot frustreerde en onproduktiewe werknemers

1.1.4. VAKBONDE, STAKINGS, SLOERSTAKINGS
a. VAKBONDE
 Bevorder belange van lede
 Stel hoë eise in strewe na beter werksomstandighede wat nie deur werkgewer nagekom kan word nie
 Veroorsaak soms spanning tussen werknemer en werkgewer
 Onopgelosde geskille tussen werknemer en werkgewer lei tot arbeidstoptrede soos stakings

b. STAKINGS EN SLOERSTAKINGS
STAKING SLOERSTAKING
 WERKNEMERS weier om te werk  Werk stadig
 Dwing WERKGEWER om eise te aanvaar  Dwing WERKGEWER om eise te aanvaar deur
 Gaan nie eers in werk toe nie produksie te sloer
 Daag steeds op by werk

1.1.5. VAARDIGHEIDSTEKORTE
 Moeilik vir besigheid om WERKNEMERS met regte kwalifikasies aan te stel
 Besigheid word dan genoop om ongekwalifiseerde werknemers aan te stel:
 Dit lei tot swak besluitneming
 Verhoogde risiko vir ongelukke
 Ongekwalifiseerde werknemers se werk moet voltooi word deur ander werknemers, dit lei tot oorlaaiding en
bedankings.

1.1.6. HOË WERKNEMERSOMSET
 Werknemersomset = nie lank by besigheid gewerk voor bedanking nie
 Nuwe werknemers word aanhoudend aangestel
 Hoë werknemersomset:
 Lei tot onderbrekkings
 Addissionele uitgawes
 Beteken dat besigheid probleme ondervind

, 1.1.7. HOË AFWESIGHEIDSKOERS ONDER WERKNEMERS
 Negatiewe invloed op kontinuïteit en produktiwiteit
 Veroorsaak dat vergaderings herskeduleer word

1.2. UITDAGINGS IN MARKOMGEWING
1.2.1 MEDEDINGERS
 Besighede:
 Met dieselfde produkte is bedreiging vir mekaar = kompeteer vir dieselfde mark
 Wat nie kwaliteit en pryse van mededingers ewenaar nie, sukkel om te oorleef
 Soms moeilik om in sekere industrieë om die mark te betree a.g.v mededingers wat reeds ‘n merk gemaak het
in die mark
 Verbruikers ondersteun besighede met beste pryse vir goeie gehalte produkte

1.2.2. VOORRAADTEKORTE
 A.g.v voorraadtekorte verloor besigheid klante omdat hulle nie nodige produkte kan kry nie
 Produksie staan stil
 Bou van goeie verhouding met verskaffers:
 Bestel op tyd
 Betaal op tyd
 Wys mense aan na verskaffers
 Verstaan verskaffers se proses

1.2.3. VERANDERINGS IN VERBRUIKERSGEDRAG
 Verbruikers:
 Lewensaar van ‘n besigheid
 Belangrik om by verbruikers aan te pas
 Uitdaging om verbruikers te voorspel en te beïnvloed
 Besighede word genoop om bemarkingstrategie aan te pas

1.2.4. DEMOGRAFIE EN PISOGRAFIE
 Plaaslike verbruikersmark = divers en bemoeilik marknavorsing
 Besighede moet bewus wees van diversiteit in mark
 Leefstylsegmentasie is moeilik want dit verander gereeld
 Uitdaging om betyds marknavorsing uit te voer vir vinnige veranderinge om plaas te vind

1.2.5. SOSIO-KULTURELE FAKTORE
 Eienskappe soos taal en kultuur
 Mense se koopgewoontes verander soos hulle verander
 Uitdaging vir besigheid om aan te pas by al die veranderinge

1.3. UITDAGINGS IN DIE MAKRO-OMGEWING
1.3.1. VERANDERINGS IN INKOMSTEVLAKKE
 Faktore wat verbruikers beïnvloed is werkloosheid en inflasie
 Hoeveelheid besteebare inkomste verminder
 Verlaging in besigheids wins a.g.v verlaging in verbuikersbesteding
 Min besteebare inkomste lei tot koop van noodsaaklike produkte
 Verlaging in besteebare inkomste is ‘n bedreiging vir die besigheid

1.3.2 POLITIEKE VERANDERINGE
 Regering streef na eie doelwitte en wetgewing word daarvolgens aangepas
 Nuwe wetgewing is bedreigng vir besighede
 Politieke veranderinge lei soms tot politieke onstabiliteit
 Politieke onstabiliteit is uitdaging vir besighee betrokke in invoere en uitvoere