Friedrich Dürrenmatt
Der Richter und sein Henker (roman)
(Speurdersverhaal waarin schuldige en verdachte met elkaar afrekenen.)
Vragen:
1 Verklaar de titel ? (wie zijn de rechter en zijn beul?)
De "rechter" is commissaris Bärlach die zijn ondergeschikte Tschanz gebruikt als zijn "beul" om de
zware crimineel Gastmann uit te schakelen c.q. terecht te stellen!
(Normaal noemen we de persoon die mag oordelen over goed en kwaad en vervolgens straffen mag
uitdelen, een rechter. Deze rol wordt in dit boek tevens door de commissaris vervult omdat het hem
niet lukt Gastmanns schuld bij misdaden te bewijzen en hem zo voor de rechter te kunnen slepen. Als
commissaris speurt hij slechts de misdadiger Gastmann op en als "rechter" vonnist hij hem ter dood.
De uitvoering van dit "vonnis" laat hij uitvoeren door zijn "beul" (eigenlijk zijn ondergeschikte, de
rechercheur Tschanz).
2 Weet Tschanz dat hij als een soort beul in dienst van "de rechter" de terechtstelling uitvoert?
Nee, hij meent dat hij helemaal zelfstandig een moordenaar, Gastmann, uitschakelt en daarmee een
glanzende carrière start. In feite is hij, door de houding van B., zozeer de wanhoop nabij, dat hij
precies doet wat deze wil en door deze is voorzien wat er zal gebeuren.
3 Maak de relatie tussen die twee duidelijk door de titel te wijzigen (in het Nederlands).
De "rechter" (commissaris B.) en zijn knecht de "beul" (inspecteur Tschanz)
4 Wanneer leefde de schrijver? Nationaliteit?
Van 1921 tot 1990 (Dus ca. 70 jaar geworden!) Zwitser.
5 Tot welk genre behoort dit boek?
Speurdersroman / detective
6 Is het een normale speurdersroman, of kun je er iets meer over zeggen bijv. het thema aangeven?
Nee, meer een filosofisch getinte speurdersroman. Deze roman stelt "het goede" tegenover "het
kwade", dat zou je dus het thema kunnen noemen.
7 Uit een gesprek tussen Bärlach en Gastmann blijkt hun verschil van inzicht over het plegen van
misdaden. Kun je daar iets over vertellen?
Commissaris Bärlach meent dat de meeste misdaden worden opgelost. Misdadigers zijn zoals alle
mensen immers onvolmaakt. Ze kunnen volgens Bärlach niet alle handelingen van mensen vooruit
zien en ook het toeval niet uitsluiten. Je kunt volgens hem mensen niet vergelijken met
schaakstukken.
Gastmann meent dat de volmaakte misdaad wèl bestaat juist door de gecompliceerdheid van de
menselijke betrekkingen. Hij gelooft dat de meeste misdaden niet alleen ongestraft blijven maar ook
dat men zelfs niet weet van het bestaan van de meeste misdaden.
, Tijdens het bezoek aan een schrijver (in het midden van de roman) vertelt deze aan Bärlach dat het
doen van het slechte voor Gastmann vrijheid betekent. Gastmann doet zowel het goede als het
slechte naar hij zin heeft, naar behoefte dus. Hij is een nihilist (iemand die niet gelooft dat er
bepaalde grondwaarheden op ethisch, wijsgerig of sociaal gebied bestaan).
8 Er is sprake van een weddenschap tussen de twee belangrijkste figuren in het boek: commissaris
Bärlach en de misdadiger Gastmann. Welke weddenschap?
Gastmann zegt de wet te blijven overtreden. Bärlach zal proberen hem te betrappen en zijn
misdaden te bewijzen. Het goede principe zal het dus volgens Bärlach winnen van het kwade.
9 Wie wint er uiteindelijk deze weddenschap en is die overwinning smetteloos?
Commissaris Bärlach wint uiteindelijk door de uitschakeling van Gastmann. Die overwinning is niet
smetteloos omdat Bärlach zich moet bedienen van een "kleine" moordenaar, de rechercheur
Tschanz, om de "grote" moordenaar, Gastmann, terecht te stellen.
10 Welke misdaad blijft in deze speurdersroman opnieuw onbestraft en onvermoed (alleen bij
Bärlach bekend) ?
De moord van Tschanz op Schmied.
11 Waarom kon Tschanz hopen dat deze moord (op Schmied) hem niet in de schoenen zou worden
geschoven?
Hij ging er vanuit dat men zou denken dat Gastmann de moordenaar was geweest zodra aan het licht
zou komen wat Gastmann in werkelijkheid voor een figuur was en ook als bekend zou worden dat
Schmied de gangen van Gastmann naging. Hij zou er dan op lijken dat Gastmann deze hinderlijke
figuur had uitgeschakeld.
12 Als je zou zeggen: "het onrecht straft zichzelf", zou je daar dan voorbeelden uit dit boek bij
kunnen geven?
Gastmann wordt door een andere moordenaar terechtgesteld en Tschans gaat vrijwillig de dood in.
13 Waarom doodt Tschanz Gastmann eigenlijk, waarom wist Bärlach zo zeker dat hij dat zou doen?
Waarom niet de arrestatie afgewacht?
Omdat het onderzoek naar Gastmann tot verbijstering van Tschanz was stopgezet. Tschanz wilde dat
de boef Gastmann door zijn toedoen zou worden gepakt omdat dat hem tot een geweldige
inspecteur zou maken en hij carrière zou kunnen maken. Bovendien zou met de arrestatie van
Gastmann de verdenking van de moord op Schmied ook bij Gastmann komen te liggen.
14 In welk jaar en waar vindt de geschiedenis plaatst?
In de late herfst van 1948 in de bergachtige omgeving van Bern (Zwitserland).
15 Hoe wist agent Clenin dat het bij de dode die hij in de
Mercedes aantrof om een zeker agent Schmied ging?
Hij vond een portefeuille in de jaszak van Schmied.
Der Richter und sein Henker (roman)
(Speurdersverhaal waarin schuldige en verdachte met elkaar afrekenen.)
Vragen:
1 Verklaar de titel ? (wie zijn de rechter en zijn beul?)
De "rechter" is commissaris Bärlach die zijn ondergeschikte Tschanz gebruikt als zijn "beul" om de
zware crimineel Gastmann uit te schakelen c.q. terecht te stellen!
(Normaal noemen we de persoon die mag oordelen over goed en kwaad en vervolgens straffen mag
uitdelen, een rechter. Deze rol wordt in dit boek tevens door de commissaris vervult omdat het hem
niet lukt Gastmanns schuld bij misdaden te bewijzen en hem zo voor de rechter te kunnen slepen. Als
commissaris speurt hij slechts de misdadiger Gastmann op en als "rechter" vonnist hij hem ter dood.
De uitvoering van dit "vonnis" laat hij uitvoeren door zijn "beul" (eigenlijk zijn ondergeschikte, de
rechercheur Tschanz).
2 Weet Tschanz dat hij als een soort beul in dienst van "de rechter" de terechtstelling uitvoert?
Nee, hij meent dat hij helemaal zelfstandig een moordenaar, Gastmann, uitschakelt en daarmee een
glanzende carrière start. In feite is hij, door de houding van B., zozeer de wanhoop nabij, dat hij
precies doet wat deze wil en door deze is voorzien wat er zal gebeuren.
3 Maak de relatie tussen die twee duidelijk door de titel te wijzigen (in het Nederlands).
De "rechter" (commissaris B.) en zijn knecht de "beul" (inspecteur Tschanz)
4 Wanneer leefde de schrijver? Nationaliteit?
Van 1921 tot 1990 (Dus ca. 70 jaar geworden!) Zwitser.
5 Tot welk genre behoort dit boek?
Speurdersroman / detective
6 Is het een normale speurdersroman, of kun je er iets meer over zeggen bijv. het thema aangeven?
Nee, meer een filosofisch getinte speurdersroman. Deze roman stelt "het goede" tegenover "het
kwade", dat zou je dus het thema kunnen noemen.
7 Uit een gesprek tussen Bärlach en Gastmann blijkt hun verschil van inzicht over het plegen van
misdaden. Kun je daar iets over vertellen?
Commissaris Bärlach meent dat de meeste misdaden worden opgelost. Misdadigers zijn zoals alle
mensen immers onvolmaakt. Ze kunnen volgens Bärlach niet alle handelingen van mensen vooruit
zien en ook het toeval niet uitsluiten. Je kunt volgens hem mensen niet vergelijken met
schaakstukken.
Gastmann meent dat de volmaakte misdaad wèl bestaat juist door de gecompliceerdheid van de
menselijke betrekkingen. Hij gelooft dat de meeste misdaden niet alleen ongestraft blijven maar ook
dat men zelfs niet weet van het bestaan van de meeste misdaden.
, Tijdens het bezoek aan een schrijver (in het midden van de roman) vertelt deze aan Bärlach dat het
doen van het slechte voor Gastmann vrijheid betekent. Gastmann doet zowel het goede als het
slechte naar hij zin heeft, naar behoefte dus. Hij is een nihilist (iemand die niet gelooft dat er
bepaalde grondwaarheden op ethisch, wijsgerig of sociaal gebied bestaan).
8 Er is sprake van een weddenschap tussen de twee belangrijkste figuren in het boek: commissaris
Bärlach en de misdadiger Gastmann. Welke weddenschap?
Gastmann zegt de wet te blijven overtreden. Bärlach zal proberen hem te betrappen en zijn
misdaden te bewijzen. Het goede principe zal het dus volgens Bärlach winnen van het kwade.
9 Wie wint er uiteindelijk deze weddenschap en is die overwinning smetteloos?
Commissaris Bärlach wint uiteindelijk door de uitschakeling van Gastmann. Die overwinning is niet
smetteloos omdat Bärlach zich moet bedienen van een "kleine" moordenaar, de rechercheur
Tschanz, om de "grote" moordenaar, Gastmann, terecht te stellen.
10 Welke misdaad blijft in deze speurdersroman opnieuw onbestraft en onvermoed (alleen bij
Bärlach bekend) ?
De moord van Tschanz op Schmied.
11 Waarom kon Tschanz hopen dat deze moord (op Schmied) hem niet in de schoenen zou worden
geschoven?
Hij ging er vanuit dat men zou denken dat Gastmann de moordenaar was geweest zodra aan het licht
zou komen wat Gastmann in werkelijkheid voor een figuur was en ook als bekend zou worden dat
Schmied de gangen van Gastmann naging. Hij zou er dan op lijken dat Gastmann deze hinderlijke
figuur had uitgeschakeld.
12 Als je zou zeggen: "het onrecht straft zichzelf", zou je daar dan voorbeelden uit dit boek bij
kunnen geven?
Gastmann wordt door een andere moordenaar terechtgesteld en Tschans gaat vrijwillig de dood in.
13 Waarom doodt Tschanz Gastmann eigenlijk, waarom wist Bärlach zo zeker dat hij dat zou doen?
Waarom niet de arrestatie afgewacht?
Omdat het onderzoek naar Gastmann tot verbijstering van Tschanz was stopgezet. Tschanz wilde dat
de boef Gastmann door zijn toedoen zou worden gepakt omdat dat hem tot een geweldige
inspecteur zou maken en hij carrière zou kunnen maken. Bovendien zou met de arrestatie van
Gastmann de verdenking van de moord op Schmied ook bij Gastmann komen te liggen.
14 In welk jaar en waar vindt de geschiedenis plaatst?
In de late herfst van 1948 in de bergachtige omgeving van Bern (Zwitserland).
15 Hoe wist agent Clenin dat het bij de dode die hij in de
Mercedes aantrof om een zeker agent Schmied ging?
Hij vond een portefeuille in de jaszak van Schmied.
