,Inhoudsopgave
Introductie...................................................................................................................................................3
1.1 Onderzoek aanleiding.............................................................................................................................3
1.2 Doelstelling.............................................................................................................................................4
2 Theoretische kader....................................................................................................................................4
2.1 Effectieve belastingdruk.........................................................................................................................4
2.2 Bestaande literatuur...............................................................................................................................5
2.3 Kostenstructuur......................................................................................................................................6
2.4 Bestaande literatuur...............................................................................................................................7
2.5 Verband tussen kostenstructuur en effectieve belastingdruk................................................................8
3 Hypothese en Empirische analyse...........................................................................................................10
3.1 Hypotheses...........................................................................................................................................10
3.2 Afhankelijk variabelen..........................................................................................................................11
3.3 Onafhankelijk variabelen......................................................................................................................11
3.4 Controle variabelen..............................................................................................................................12
3.5 Conceptueel model..............................................................................................................................12
4 Onderzoeksmethode...............................................................................................................................13
4.1 Data verzameling..................................................................................................................................13
4.2 Selectie.................................................................................................................................................13
Literatuur...................................................................................................................................................14
Bijlage
18
, Introductie
1.1 Onderzoek aanleiding
Elk jaar wordt in Nederland op de derde dinsdag van de maand september Prinsjesdag georganiseerd. Op deze dag
wordt door de minister van Financiën aan de tweede kamer de Miljoenennota en de Rijksbegroting aangeboden.
Hierin staan de belangrijkste plannen van de regering voor het komende jaar.
Uit een artikel van Carla van Baalen en Jan Ramakers (2008) blijkt dat sinds het verleden de bekendmaking van de
belastingplannen voor burgers en het bedrijfsleven als het belangrijkste onderwerp wordt gezien. In het
belastingplan staan welke wijzigingen er gaan plaatsvinden in de fiscale wetgeving. Uit een onderzoek (Boata en
Stamer, 2019) blijkt dat voor het bedrijfsleven de wijziging van het vennootschapsbelastingtarieven erg belangrijk is
en dit een bepalende factor is voor het vestigingsklimaat in Nederland.
Tijdens de Prinsjesdag op 21 september 2020 is bekendgemaakt dat de vennootschapsbelastingtarieven en de
1
schrijfgrens na een lange periode gaan wijzigen . De schrijfgrens wordt in 2021 van € 200.000 verhoogd naar €
245.000 en deze grens wordt in 2022 verder verhoogd naar 395.000. Verder wordt het
2
vennootschapsbelastingtarief over de eerste schrijf in 2020 verlaagd naar 16,5% en vervolgens naar 15% in 2021 .
Het vennootschapsbelastingtarief was voor 2021 het laatst gewijzigd in 2011. In 2011 was het
vennootschapsbelastingtarief in de twee schrijf verlaagd van 25,5% naar 25%.
Wijziging van vennootschapsbelastingtarieven is, met name voor multinationals, een aanleiding voor bedrijven om
hun tax planning strategie te heroverwegen, met als doel om hun effectieve belastingdruk zo laag mogelijk te
houden (Haga, 2019). Tax planning is volgens Gribnau & Hamers (2011) het zodanig plannen en structuren van
ondernemingsactiviteiten en ondernemingsstructuur om zo min mogelijk belasting te betalen, met andere woorden
om de effectieve belastingdruk te verlagen. Voor nationaal georiënteerde bedrijven is het verlagen van de
effectieve belastingdruk moeilijker omdat middelgrote nationale onderneming meestal alleen zijn gevestigd in
Nederland en niet beschikken over vestigingen in andere landen. Hierdoor kunnen ze niet profiteren van
belastingmogelijkheden in andere landen. Ondanks dat nationale bedrijven niet kunnen beschikken over de
middelen die multinationals hebben, proberen deze onderneming ook maatregelen te nemen om de effectieve
belastingdruk te verlagen. Een voorbeeld van een maatregel is het vormen van een fiscale eenheid met andere
nationale groepsmaatschappijen. Daarom is een belastingwijziging voor nationale bedrijven ook een moment om
hun maatregelen te heroverzien en te analyseren hoe ze zo min mogelijk belasting kunnen betalen en op deze
manier hun effectieve belastingdruk te verlagen. Een maatregel wat nationale onderneming kan nemen, om de
effectieve belastingdruk te verlagen is het aanpassen van de kostenstructuur, wat ook blijkt uit het onderzoek van
Lin et al. (2014) en Watrin (2012). Uit diverse andere onderzoeken is gebleken dat het aanpassen van de
kostenstructuur tot een lagere effectieve belastingdruk kan leiden.
In dit onderzoek wordt gekeken of nationale ondernemingen in Nederland hun kostenstructuur als gevolg van
wijziging in belastingtarieven aanpassen om minder belasting te betalen, en de effectieve belastingdruk te kunnen
verlagen. Centraal in dit onderzoek staat de verhouding tussen de kostenstructuur en effectieve belastingdruk.
1 In Nederland is de vennootschapsbelasting opgedeeld in twee schrijven. van 2011 tot en met 2018 werd over de eerste € 200.000 winst 20% vennootschapsbelasting betaald. Over de winst
boven de € 200.000 werd 25% vennootschapsbelasting betaald.
2 Prinsjesdag 2020
Introductie...................................................................................................................................................3
1.1 Onderzoek aanleiding.............................................................................................................................3
1.2 Doelstelling.............................................................................................................................................4
2 Theoretische kader....................................................................................................................................4
2.1 Effectieve belastingdruk.........................................................................................................................4
2.2 Bestaande literatuur...............................................................................................................................5
2.3 Kostenstructuur......................................................................................................................................6
2.4 Bestaande literatuur...............................................................................................................................7
2.5 Verband tussen kostenstructuur en effectieve belastingdruk................................................................8
3 Hypothese en Empirische analyse...........................................................................................................10
3.1 Hypotheses...........................................................................................................................................10
3.2 Afhankelijk variabelen..........................................................................................................................11
3.3 Onafhankelijk variabelen......................................................................................................................11
3.4 Controle variabelen..............................................................................................................................12
3.5 Conceptueel model..............................................................................................................................12
4 Onderzoeksmethode...............................................................................................................................13
4.1 Data verzameling..................................................................................................................................13
4.2 Selectie.................................................................................................................................................13
Literatuur...................................................................................................................................................14
Bijlage
18
, Introductie
1.1 Onderzoek aanleiding
Elk jaar wordt in Nederland op de derde dinsdag van de maand september Prinsjesdag georganiseerd. Op deze dag
wordt door de minister van Financiën aan de tweede kamer de Miljoenennota en de Rijksbegroting aangeboden.
Hierin staan de belangrijkste plannen van de regering voor het komende jaar.
Uit een artikel van Carla van Baalen en Jan Ramakers (2008) blijkt dat sinds het verleden de bekendmaking van de
belastingplannen voor burgers en het bedrijfsleven als het belangrijkste onderwerp wordt gezien. In het
belastingplan staan welke wijzigingen er gaan plaatsvinden in de fiscale wetgeving. Uit een onderzoek (Boata en
Stamer, 2019) blijkt dat voor het bedrijfsleven de wijziging van het vennootschapsbelastingtarieven erg belangrijk is
en dit een bepalende factor is voor het vestigingsklimaat in Nederland.
Tijdens de Prinsjesdag op 21 september 2020 is bekendgemaakt dat de vennootschapsbelastingtarieven en de
1
schrijfgrens na een lange periode gaan wijzigen . De schrijfgrens wordt in 2021 van € 200.000 verhoogd naar €
245.000 en deze grens wordt in 2022 verder verhoogd naar 395.000. Verder wordt het
2
vennootschapsbelastingtarief over de eerste schrijf in 2020 verlaagd naar 16,5% en vervolgens naar 15% in 2021 .
Het vennootschapsbelastingtarief was voor 2021 het laatst gewijzigd in 2011. In 2011 was het
vennootschapsbelastingtarief in de twee schrijf verlaagd van 25,5% naar 25%.
Wijziging van vennootschapsbelastingtarieven is, met name voor multinationals, een aanleiding voor bedrijven om
hun tax planning strategie te heroverwegen, met als doel om hun effectieve belastingdruk zo laag mogelijk te
houden (Haga, 2019). Tax planning is volgens Gribnau & Hamers (2011) het zodanig plannen en structuren van
ondernemingsactiviteiten en ondernemingsstructuur om zo min mogelijk belasting te betalen, met andere woorden
om de effectieve belastingdruk te verlagen. Voor nationaal georiënteerde bedrijven is het verlagen van de
effectieve belastingdruk moeilijker omdat middelgrote nationale onderneming meestal alleen zijn gevestigd in
Nederland en niet beschikken over vestigingen in andere landen. Hierdoor kunnen ze niet profiteren van
belastingmogelijkheden in andere landen. Ondanks dat nationale bedrijven niet kunnen beschikken over de
middelen die multinationals hebben, proberen deze onderneming ook maatregelen te nemen om de effectieve
belastingdruk te verlagen. Een voorbeeld van een maatregel is het vormen van een fiscale eenheid met andere
nationale groepsmaatschappijen. Daarom is een belastingwijziging voor nationale bedrijven ook een moment om
hun maatregelen te heroverzien en te analyseren hoe ze zo min mogelijk belasting kunnen betalen en op deze
manier hun effectieve belastingdruk te verlagen. Een maatregel wat nationale onderneming kan nemen, om de
effectieve belastingdruk te verlagen is het aanpassen van de kostenstructuur, wat ook blijkt uit het onderzoek van
Lin et al. (2014) en Watrin (2012). Uit diverse andere onderzoeken is gebleken dat het aanpassen van de
kostenstructuur tot een lagere effectieve belastingdruk kan leiden.
In dit onderzoek wordt gekeken of nationale ondernemingen in Nederland hun kostenstructuur als gevolg van
wijziging in belastingtarieven aanpassen om minder belasting te betalen, en de effectieve belastingdruk te kunnen
verlagen. Centraal in dit onderzoek staat de verhouding tussen de kostenstructuur en effectieve belastingdruk.
1 In Nederland is de vennootschapsbelasting opgedeeld in twee schrijven. van 2011 tot en met 2018 werd over de eerste € 200.000 winst 20% vennootschapsbelasting betaald. Over de winst
boven de € 200.000 werd 25% vennootschapsbelasting betaald.
2 Prinsjesdag 2020
