Samenvatting
Sport, bewegen, gezondheid 1
Gebaseerd vanuit de hoorcolleges van de ALO en
vanuit het boek Inspannings- en sportfysiologie.
Hoofdstuk 3, 6, 12 en 17 en zijn compleet, helder
en simpel beschreven om het snel te kunnen
leren en begrijpen!
,1
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ....................................................................................... 1
Werking en regulatie van het cardiovasculaire systeem .......................... 2
Neurale sturing van beweging ............................................................... 16
Inspanning onder warme en koude omstandigheden + kinderen en
tieners tijdens sport en inspanning ........................................................ 31
,2
Werking en regulatie van het cardiovasculaire systeem
Het cardiorespiratoir systeem
Het hart is de motor van het systeem. Het pompt bloed
rond het lichaam en vervoert zuurstof dat we nodig
hebben om o.a. het aerobe systeem op gang te
brengen.
Bloed is het transportmiddel vanuit het hart. Kun je
zien als een snelweg: het hart zorgt ervoor dat de
snelweg op gang komt en het bloed zijn de
vrachtwagen die voorkomen op de snelweg.
Vaatstelsel: hierin wordt getransporteerd waarin het
hart het centrum is van het hele stelsel, alles komt hier bij een.
De longen: wordt verderop in het hc toegelicht.
Cardio = hart vasa = vaatsysteem. Dus hart en vaatsysteem.
De werking van het hart
Uitleg vanuit een filmpje:
Hoe werkt het hart?
- Het hart is een pomp die in een vast ritme samentrekt en bloed door het
lichaam pompt.
- Het bloed bevat zuurstof en voedingsstoffen voor de spieren en organen.
- Gemiddeld slaat het hart bij een volwassenen ongeveer 60 tot 70 keer per
minuut.
- Tijdens inspanning kan dit oplopen tot 160-180 slagen.
Bouw van het hart
- Het hart krijgt zuurstof en voedingsstoffen via de kransslagaders die als een
krans om het hart heen liggen.
- Soms moet je hart extra werk verzetten tijdens bv sporten of heftige emoties.
- Dat is geen probleem: de kransslagaders leveren dan extra bloed aan.
,3
Boezem en kamers
- Het hart is een holle spier met 4 holtes.
- De bovenste 2 holtes zijn de boezems.
- De onderste 2 holtes zijn de kamers.
- Via een elektronisch stroompje trekken eerste de boezems en daarna de
kamers samen.
- Het zuurstofarme bloed komt vanuit het lichaam in de rechter boezem binnen.
- Vanuit de rechterboezem stroomt het bloed naar de rechter kamer. De rechter
kamer pompt het zuurstof arme bloed via de longslagader naar de longen.
- De linker boezem vangt het zuurstofrijke bloed uit de longen op. Vanuit de
linkerboezem stroomt het bloed naar de linker kamer.
- De linker kamer pompt het zuurstof rijke bloed via de aorta het lichaam in: Dit
kost veel kracht. De linker kamer heeft daarom een dikkere spierwand dan de
rechter kamer.
Hartkleppen
- De 4 holtes in het hart zijn van elkaar gescheiden door 4 hartkleppen.
- Deze zorgen ervoor dat het bloed maar 1 kant op stroomt.
- De mitralisklep bevindt zich tussen de linkerboezem en de linkerkamer.
- De aorta klep sluit in de linker kamer de opening naar de aorta af.
- De tricuspidalisklep bevindt zich tussen de rechterboezem en de
rechterkamer.
- De Pulmonaalklep bevindt zicht tussen de rechterkamer en de longslagader.
De benaming van de kleppen hoef je voor dit tentamen niet te weten! Alleen de basis
van de anatomie van het hart.
, 4
Het hart
Het hart heeft blauwe en rode aderen.
De blauwe aderen staan voor zuurstof arm. Dat zijn
de bloedvaten waarbij er geen zuurstof meer
aanwezig is in het bloed.
Die komen vanuit de spieren en organen terug, omdat
ze het daar gebruikt hebben en die komen in de
eerste boezem: de rechter boezem. (Gezien vanuit de
persoon zelf)!!
Vervolgens komt al het bloed via 2 kanten via de
hoofd en via beneden dus vanaf bovenkant naar
beneden komt dat in de boezem. Als die gevuld is trekt het samen. Dan komt het in
de kamer terecht en als die kamer weer samentrekt gaat het weer weg.
Dan gaat het richting de longen: via de longslagader.
Er komt weer zuurstof in het bloed en dan moet het terug naar het hart om te zorgen
dat het de rest van het lichaam kan bereiken.
Kleine bloedsomloop : van hart naar longen en terug!
Als het bloed in de linkerboezem en linker kamer komen (zelfde als aan andere kant).
Eerst trekt de linker boezem of atria trekt samen. Vervolgens heeft de kamer tijd om
zich te vullen en daarna trekt de kamer zich samen om al het bloed via de aorta weer
het lichaam in te sturen (naar je hersenen, spieren etc.)
De aorta is sterk, om de kracht van het hart op te vangen.
• HMV = SV * Hf.
• We kunnen meten hoeveel bloed het hart per minuut rond kan pompen.
• Dat noem je het hart minuut volume: hmv.
• Staat voor een hoeveelheid: per minuut.
Dit is afhankelijk van 2 factoren.
1. Je hartslag (frequentie). Hoe snel pompt je hart nu per minuut, hoevaak trekt
hij samen. In rust = minder zuurstof, dus lager. In actie juist meer.
2. Slagvolume = Als je vaak aan het pompen bent met je hartfrequentie, maar je
doet het heel zacht, dan ben je nog steeds niks aan het bereiken. Hoe harder
je samen trekt, hoe meer bloed je per slag mee kan geven. Dit is trainbaar: de
hartspier wordt sterker.
Sport, bewegen, gezondheid 1
Gebaseerd vanuit de hoorcolleges van de ALO en
vanuit het boek Inspannings- en sportfysiologie.
Hoofdstuk 3, 6, 12 en 17 en zijn compleet, helder
en simpel beschreven om het snel te kunnen
leren en begrijpen!
,1
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ....................................................................................... 1
Werking en regulatie van het cardiovasculaire systeem .......................... 2
Neurale sturing van beweging ............................................................... 16
Inspanning onder warme en koude omstandigheden + kinderen en
tieners tijdens sport en inspanning ........................................................ 31
,2
Werking en regulatie van het cardiovasculaire systeem
Het cardiorespiratoir systeem
Het hart is de motor van het systeem. Het pompt bloed
rond het lichaam en vervoert zuurstof dat we nodig
hebben om o.a. het aerobe systeem op gang te
brengen.
Bloed is het transportmiddel vanuit het hart. Kun je
zien als een snelweg: het hart zorgt ervoor dat de
snelweg op gang komt en het bloed zijn de
vrachtwagen die voorkomen op de snelweg.
Vaatstelsel: hierin wordt getransporteerd waarin het
hart het centrum is van het hele stelsel, alles komt hier bij een.
De longen: wordt verderop in het hc toegelicht.
Cardio = hart vasa = vaatsysteem. Dus hart en vaatsysteem.
De werking van het hart
Uitleg vanuit een filmpje:
Hoe werkt het hart?
- Het hart is een pomp die in een vast ritme samentrekt en bloed door het
lichaam pompt.
- Het bloed bevat zuurstof en voedingsstoffen voor de spieren en organen.
- Gemiddeld slaat het hart bij een volwassenen ongeveer 60 tot 70 keer per
minuut.
- Tijdens inspanning kan dit oplopen tot 160-180 slagen.
Bouw van het hart
- Het hart krijgt zuurstof en voedingsstoffen via de kransslagaders die als een
krans om het hart heen liggen.
- Soms moet je hart extra werk verzetten tijdens bv sporten of heftige emoties.
- Dat is geen probleem: de kransslagaders leveren dan extra bloed aan.
,3
Boezem en kamers
- Het hart is een holle spier met 4 holtes.
- De bovenste 2 holtes zijn de boezems.
- De onderste 2 holtes zijn de kamers.
- Via een elektronisch stroompje trekken eerste de boezems en daarna de
kamers samen.
- Het zuurstofarme bloed komt vanuit het lichaam in de rechter boezem binnen.
- Vanuit de rechterboezem stroomt het bloed naar de rechter kamer. De rechter
kamer pompt het zuurstof arme bloed via de longslagader naar de longen.
- De linker boezem vangt het zuurstofrijke bloed uit de longen op. Vanuit de
linkerboezem stroomt het bloed naar de linker kamer.
- De linker kamer pompt het zuurstof rijke bloed via de aorta het lichaam in: Dit
kost veel kracht. De linker kamer heeft daarom een dikkere spierwand dan de
rechter kamer.
Hartkleppen
- De 4 holtes in het hart zijn van elkaar gescheiden door 4 hartkleppen.
- Deze zorgen ervoor dat het bloed maar 1 kant op stroomt.
- De mitralisklep bevindt zich tussen de linkerboezem en de linkerkamer.
- De aorta klep sluit in de linker kamer de opening naar de aorta af.
- De tricuspidalisklep bevindt zich tussen de rechterboezem en de
rechterkamer.
- De Pulmonaalklep bevindt zicht tussen de rechterkamer en de longslagader.
De benaming van de kleppen hoef je voor dit tentamen niet te weten! Alleen de basis
van de anatomie van het hart.
, 4
Het hart
Het hart heeft blauwe en rode aderen.
De blauwe aderen staan voor zuurstof arm. Dat zijn
de bloedvaten waarbij er geen zuurstof meer
aanwezig is in het bloed.
Die komen vanuit de spieren en organen terug, omdat
ze het daar gebruikt hebben en die komen in de
eerste boezem: de rechter boezem. (Gezien vanuit de
persoon zelf)!!
Vervolgens komt al het bloed via 2 kanten via de
hoofd en via beneden dus vanaf bovenkant naar
beneden komt dat in de boezem. Als die gevuld is trekt het samen. Dan komt het in
de kamer terecht en als die kamer weer samentrekt gaat het weer weg.
Dan gaat het richting de longen: via de longslagader.
Er komt weer zuurstof in het bloed en dan moet het terug naar het hart om te zorgen
dat het de rest van het lichaam kan bereiken.
Kleine bloedsomloop : van hart naar longen en terug!
Als het bloed in de linkerboezem en linker kamer komen (zelfde als aan andere kant).
Eerst trekt de linker boezem of atria trekt samen. Vervolgens heeft de kamer tijd om
zich te vullen en daarna trekt de kamer zich samen om al het bloed via de aorta weer
het lichaam in te sturen (naar je hersenen, spieren etc.)
De aorta is sterk, om de kracht van het hart op te vangen.
• HMV = SV * Hf.
• We kunnen meten hoeveel bloed het hart per minuut rond kan pompen.
• Dat noem je het hart minuut volume: hmv.
• Staat voor een hoeveelheid: per minuut.
Dit is afhankelijk van 2 factoren.
1. Je hartslag (frequentie). Hoe snel pompt je hart nu per minuut, hoevaak trekt
hij samen. In rust = minder zuurstof, dus lager. In actie juist meer.
2. Slagvolume = Als je vaak aan het pompen bent met je hartfrequentie, maar je
doet het heel zacht, dan ben je nog steeds niks aan het bereiken. Hoe harder
je samen trekt, hoe meer bloed je per slag mee kan geven. Dit is trainbaar: de
hartspier wordt sterker.
