Samenvatting hoorcolleges beginselen strafrecht

Beginselen strafrecht  samenvatting hoorcolleges
Carmen Faber (2687735)
2021-2022


Week 1 – rechterlijk beslissingsmodel

OM  vervolgingsbeslissing
- Seponeren

Strafrecht  ultimum remedium = laatste middel
- Proportionaliteit = de straf moet afgestemd worden op de daad

2 strafdoelen:
- Vergelding = leedtoevoeging
- Preventie = voorkomen van het plegen van strafbare feiten
o Speciale  gericht op de dader (recidive voorkomen)
o Generale  gericht op eenieder en de dader

Straf werd vroeger op het lichaam van de mens gericht  nu: op de vrijheid van de mens

Legaliteitsbeginsel  Artikel 1 lid 1 Sr = geen feit is strafbaar dan uit kracht van een daaraan
voorafgegane wettelijke strafbepaling

Materieel strafrecht = bepaalt welke gedragingen onder welke omstandigheden strafbaar
zijn en welke personen daarvoor kunnen worden gestraft

De waarheid kan nooit met zekerheid worden vastgesteld, waardoor het risico op een
onjuiste toepassing van het materiële strafrecht nooit uitgesloten kan worden.
- Daarom moet steeds een balans worden gezocht tussen het bevorderen van
bestraffing schuldigen en het voorkomen van bestraffing onschuldigen.
- Vinden van belastend en ontlastend bewijsmateriaal


Week 2 – opzet en schuld

Opzet (expres) & schuld (perongeluk)  subjectiviteitsbestanddelen

Schuld: bestanddeel  culpa
Schuld: element  verwijtbaarheid

Bij het bewijzen van opzet is de gradatie niet van belang.

Doelopzet criterium:
- Willens & wetens handelen  de verdachte handelt omdat hij wenst dat een
bepaald gevolg intreedt
o Objectiveren & normaliseren

, Voorwaardelijk opzet criterium:
- Willens en wetens blootstellen aan de aanmerkelijke kans dat (door het gedrag) het
strafbare gevolg intreedt.
- 3 vragen (dwingende volgorde):
o Is er sprake van een aanmerkelijke kans dat door jouw gedraging een
strafbaar gevolg intreedt? (onafhankelijk van het feit of het gevolg nu wel of
niet intreedt in de casus)
 Objectief perspectief  gaat niet om de kennis van de verdachte bij
zijn handeling, maar om de feitelijke handeling en mogelijk intredende
gevolgen
 Kans die naar algemene ervaringsregelen aanmerkelijk is te noemen
o Was verdachte zich bewust van de aanmerkelijke kans dat door zijn gedrag
het strafbare gevolg intreedt?
 Verklaring verdachte en/of getuigen
 Af- of aanwezigheid contra-indicatie
 Bewijs
 Gezond-verstand-redenering
 Welke argumenten uit het dossier kunnen het wetens sterken?
 Objectiveren & normaliseren
o Heeft verdachte de aanmerkelijke kans dat door zijn gedraging het strafbare
gevolg intreedt, aanvaard?
 Heeft de verdachte het gevolg op de koop toegenomen?
 Verklaring verdachte en/of getuigen (enkhuizer doodslag arrest)
 Bewijs
 Gezond-verstand-redenering
 Welke argumenten uit het dossier kunnen het wetens sterken?
 Objectiveren & normaliseren
 Af- of aanwezigheid contra-indicatie (porsche arrest)

Culpa criterium:
- Verwijtbare aanmerkelijke onvoorzichtigheid
o Onvoorzichtig gedrag = schending van een geschreven of ongeschreven
gedragsnorm
 Aanmerkelijk
 Verwijtbaar = kon de gedachte anders handelen dan dat hij deed?
 Af- of aanwezigheid van schulduitsluitingsgrond
o Aannemelijk maken en niet bewijzen!
- Bewuste culpa
o Bewust van het risico en de onvoorzichtigheid
- Onbewuste culpa
o Onbewust van het risico en de onvoorzichtigheid

Onvoorzichtig gedrag = schending van een geschreven of ongeschreven gedragsnorm


Grens tussen voorwaardelijk opzet & bewuste culpa  de aanvaarding