VROUWENZAKEN
Menstruatiecyclus duurt ongeveer 28 dagen.
Menstruatie duurt 2-8 dagen. Je wordt alleen ongesteld als de eicel niet bevrucht raakt en
zich innestelt in het baarmoederwandslijmvlies (je bent dan niet zwanger).
Folliculaire fase
Tijdens deze fase geven de hersenen het FSH (follikelstimulerend hormoon) af. Dit hormoon
zorgt ervoor dat er in de eierstok follikels rijpen. Follikels zijn blaasjes met eicellen erin. Het
hormoon oestrogeen wordt aangemaakt, wat ervoor zorgt dat het baarmoederslijmvlies
groeit en dikker wordt. Zo wordt elke maand de baarmoeder voorbereid op de eventuele
komst van een bevruchte eicel.
Ovulatie
Van alle follikels komt er één volledig tot ontwikkeling. Wanneer het follikel groot genoeg is
krijgen de hersenen een seintje. De hersenen geven vervolgens het LH (luteïniserend
hormoon) af. Door dit hormoon vindt ergens tussen de 32 en 48 uur de ovulatie (eisprong)
plaats. Tijdens de ovulatie barst de follikel open en wordt de rijpe eicel via de eileider naar
de baarmoeder gebracht. Vanaf het begin van deze reis tot de aankomst in de baarmoeder
kan deze eicel bevrucht worden door een zaadcel, waardoor je zwanger wordt. De eisprong
vindt gemiddeld 14 dagen voor de menstruatie plaats, maar ook dit is per vrouw
verschillend.
Luteale fase
Het achtergebleven follikel noem je vanaf dat moment gele lichaam. Het gele lichaam gaat
progesteron aanmaken en bereidt daarmee de baarmoeder voor op innesteling van een
bevruchte eicel. Wordt het eitje niet bevrucht? Dan begint de cyclus van voor af aan. En
wanneer het eitje wel bevrucht is dan start er een heel ander proces: de zwangerschap.
De morning-after-pil is een noodanticonceptie-pil: in het geval van nood. Het is niet de
bedoeling dat deze pil wordt ingezet als normale anticonceptie.
Morningafterpil bij:
- gescheurde of afgegleden condoom
- er is een anti-conceptie pil overgeslagen
- onvrijwillige seks
- combinatiepil (de normale pil) werkt niet goed
- de minipil vergeten
- de prikpil te laat is gehaald (elke 12 weken, langer ben je niet beschermd)
De normale pil, ook wel de combinatiepil genoemd, bevat oestrogeen en progestageen. Deze
slik je 21 dagen achter elkaar. Er is sprake van een gemiste dosis als:
● Eén of meer pillen zijn vergeten (meer dan twaalf uur te laat ingenomen);
● Over is gegeven binnen vier uur na het innemen van de anticonceptiepil;
● Sprake is van waterdunne diarree kort na het innemen van de pil.
De minipil bestaat alleen uit progestageen hormoon en moet iedere dag geslikt worden.
Deze vereist geen stopweek.
, De anticonceptiering is een flexibele ring die de vrouw drie weken draagt waardoor er
hormonen worden afgegeven. Na de drie weken verwijdert de vrouw de hormoonring en een
week later brengt ze de ring opnieuw in. Dit luistert heel nauw, want wanneer de vrouw drie
uur te laat de ring heeft ingebracht is ze niet meer goed beschermd. Ook wanneer ze de ring
langer dan drie weken heeft gedragen of wanneer ze de ring in de drie weken (om welke
reden dan ook) langer dan drie uur heeft verwijderd is er een risico. Maar het is complex om
over te adviseren. Verwijs daarom altijd naar de huisarts voor advies.
Anticonceptiepleister niet goed is gebruikt doordat het te laat is aangebracht of tussentijds
is verwijderd. Via de anticonceptiepleister komen hormonen via de huid in de bloedbaan
terecht (net zoals een nicotinepleister). De pleister wordt elke week vervangen. En na drie
weken volgt er een stopweek waarin er geen pleister wordt gedragen. Als de nieuwe pleister
meer dan 24 uur te laat wordt geplakt of de pleister tussentijds los is geraakt is er een risico
om zwanger te raken. Maar ook in dit geval is het complex en is het belangrijk om de klant
door te verwijzen naar de huisarts voor advies.
ADVIES ZONDER MEDICATIE:
Wijs de klant op de zwangerschapstests.
Adviseer om een zwangerschapstest te gebruiken als de klant meer dan 5 dagen overtijd is,
er minder bloed bij de menstruatie was dan normaal of als de klant om een andere reden
vermoedt dat zij zwanger kan zijn.
Bij geslachtsgemeenschap zonder condoom of als deze is gescheurd:
Adviseer een huisarts of de GGD te raadplegen als de vrouw een vermoeden heeft dat de
man een geslachtsziekte of Hiv heeft.
Adviseer na te denken over een betrouwbaardere anticonceptiemethode. Verwijs naar de
huisarts.
Bij vrouwen waarvan je vermoedt dat ze ongewenst seks hebben gehad:
Steun hen en benadruk, vooral bij jonge meisjes, dat ze hier vertrouwelijk met een huisarts
over kunnen praten. En dat huisartsen ook advies geven over niet-medische zaken.
DOORVERWIJZEN NAAR DE HUISARTS INDIEN:
● Als de onbeschermde seks meer dan 120 uur geleden heeft plaatsgevonden
● Als er een kans bestaat dat de klant al zwanger is.
● Als er een risico is op een SOA (doorsturen naar huisarts of GGD).
● Als de klant in dezelfde menstruatiecyclus al een keer de morning-afterpil heeft
ingenomen.
● Als de klant maag-, darm of leverziekten heeft.
● Als de Morning-afterpil niet goed gewerkt heeft en men toch zwanger is geraakt..
● Als de seks onvrijwillig was. Hierbij is het belangrijk dat je de klant steunt en
benadrukt dat ze hier vertrouwelijk met iemand over moeten praten, zoals de
huisarts. Huisartsen geven namelijk ook advies over niet-medische zaken
Menstruatiecyclus duurt ongeveer 28 dagen.
Menstruatie duurt 2-8 dagen. Je wordt alleen ongesteld als de eicel niet bevrucht raakt en
zich innestelt in het baarmoederwandslijmvlies (je bent dan niet zwanger).
Folliculaire fase
Tijdens deze fase geven de hersenen het FSH (follikelstimulerend hormoon) af. Dit hormoon
zorgt ervoor dat er in de eierstok follikels rijpen. Follikels zijn blaasjes met eicellen erin. Het
hormoon oestrogeen wordt aangemaakt, wat ervoor zorgt dat het baarmoederslijmvlies
groeit en dikker wordt. Zo wordt elke maand de baarmoeder voorbereid op de eventuele
komst van een bevruchte eicel.
Ovulatie
Van alle follikels komt er één volledig tot ontwikkeling. Wanneer het follikel groot genoeg is
krijgen de hersenen een seintje. De hersenen geven vervolgens het LH (luteïniserend
hormoon) af. Door dit hormoon vindt ergens tussen de 32 en 48 uur de ovulatie (eisprong)
plaats. Tijdens de ovulatie barst de follikel open en wordt de rijpe eicel via de eileider naar
de baarmoeder gebracht. Vanaf het begin van deze reis tot de aankomst in de baarmoeder
kan deze eicel bevrucht worden door een zaadcel, waardoor je zwanger wordt. De eisprong
vindt gemiddeld 14 dagen voor de menstruatie plaats, maar ook dit is per vrouw
verschillend.
Luteale fase
Het achtergebleven follikel noem je vanaf dat moment gele lichaam. Het gele lichaam gaat
progesteron aanmaken en bereidt daarmee de baarmoeder voor op innesteling van een
bevruchte eicel. Wordt het eitje niet bevrucht? Dan begint de cyclus van voor af aan. En
wanneer het eitje wel bevrucht is dan start er een heel ander proces: de zwangerschap.
De morning-after-pil is een noodanticonceptie-pil: in het geval van nood. Het is niet de
bedoeling dat deze pil wordt ingezet als normale anticonceptie.
Morningafterpil bij:
- gescheurde of afgegleden condoom
- er is een anti-conceptie pil overgeslagen
- onvrijwillige seks
- combinatiepil (de normale pil) werkt niet goed
- de minipil vergeten
- de prikpil te laat is gehaald (elke 12 weken, langer ben je niet beschermd)
De normale pil, ook wel de combinatiepil genoemd, bevat oestrogeen en progestageen. Deze
slik je 21 dagen achter elkaar. Er is sprake van een gemiste dosis als:
● Eén of meer pillen zijn vergeten (meer dan twaalf uur te laat ingenomen);
● Over is gegeven binnen vier uur na het innemen van de anticonceptiepil;
● Sprake is van waterdunne diarree kort na het innemen van de pil.
De minipil bestaat alleen uit progestageen hormoon en moet iedere dag geslikt worden.
Deze vereist geen stopweek.
, De anticonceptiering is een flexibele ring die de vrouw drie weken draagt waardoor er
hormonen worden afgegeven. Na de drie weken verwijdert de vrouw de hormoonring en een
week later brengt ze de ring opnieuw in. Dit luistert heel nauw, want wanneer de vrouw drie
uur te laat de ring heeft ingebracht is ze niet meer goed beschermd. Ook wanneer ze de ring
langer dan drie weken heeft gedragen of wanneer ze de ring in de drie weken (om welke
reden dan ook) langer dan drie uur heeft verwijderd is er een risico. Maar het is complex om
over te adviseren. Verwijs daarom altijd naar de huisarts voor advies.
Anticonceptiepleister niet goed is gebruikt doordat het te laat is aangebracht of tussentijds
is verwijderd. Via de anticonceptiepleister komen hormonen via de huid in de bloedbaan
terecht (net zoals een nicotinepleister). De pleister wordt elke week vervangen. En na drie
weken volgt er een stopweek waarin er geen pleister wordt gedragen. Als de nieuwe pleister
meer dan 24 uur te laat wordt geplakt of de pleister tussentijds los is geraakt is er een risico
om zwanger te raken. Maar ook in dit geval is het complex en is het belangrijk om de klant
door te verwijzen naar de huisarts voor advies.
ADVIES ZONDER MEDICATIE:
Wijs de klant op de zwangerschapstests.
Adviseer om een zwangerschapstest te gebruiken als de klant meer dan 5 dagen overtijd is,
er minder bloed bij de menstruatie was dan normaal of als de klant om een andere reden
vermoedt dat zij zwanger kan zijn.
Bij geslachtsgemeenschap zonder condoom of als deze is gescheurd:
Adviseer een huisarts of de GGD te raadplegen als de vrouw een vermoeden heeft dat de
man een geslachtsziekte of Hiv heeft.
Adviseer na te denken over een betrouwbaardere anticonceptiemethode. Verwijs naar de
huisarts.
Bij vrouwen waarvan je vermoedt dat ze ongewenst seks hebben gehad:
Steun hen en benadruk, vooral bij jonge meisjes, dat ze hier vertrouwelijk met een huisarts
over kunnen praten. En dat huisartsen ook advies geven over niet-medische zaken.
DOORVERWIJZEN NAAR DE HUISARTS INDIEN:
● Als de onbeschermde seks meer dan 120 uur geleden heeft plaatsgevonden
● Als er een kans bestaat dat de klant al zwanger is.
● Als er een risico is op een SOA (doorsturen naar huisarts of GGD).
● Als de klant in dezelfde menstruatiecyclus al een keer de morning-afterpil heeft
ingenomen.
● Als de klant maag-, darm of leverziekten heeft.
● Als de Morning-afterpil niet goed gewerkt heeft en men toch zwanger is geraakt..
● Als de seks onvrijwillig was. Hierbij is het belangrijk dat je de klant steunt en
benadrukt dat ze hier vertrouwelijk met iemand over moeten praten, zoals de
huisarts. Huisartsen geven namelijk ook advies over niet-medische zaken
