Psychologie
Eline Smarius
Semester 1 blok 3 jaar 1
Inhoud
Hoorcollege 1 (wat is psychologie?).......................................................................................................2
Hoorcollege 1.1 (geschiedenis)...............................................................................................................2
Hoorcollege 2.1 waarnemen en gestaltpsychologie...............................................................................2
Hoorcollege 2.2 interpreteren en beoordelen........................................................................................3
Hoorcollege 3.1 motiveren en beslissen.................................................................................................4
Hoorcollege 3.2 Leren.............................................................................................................................5
Hoorcollege 4.1 IQ..................................................................................................................................6
Hoorcollege 4.2 persoonlijkheid.............................................................................................................7
Hoorcollege 5 stress en responsie..........................................................................................................8
H1 procesbenadering.............................................................................................................................9
H2 waarnemen.....................................................................................................................................10
H3 interpreteren en beoordelen..........................................................................................................11
H4 Motiveren en Beslissen...................................................................................................................13
H5 Leren...............................................................................................................................................16
H6 intelligentie.....................................................................................................................................17
H7 persoonlijkheid................................................................................................................................18
Aanvullende literatuur stress en burn-out...........................................................................................20
Artikel billijkheid...................................................................................................................................20
Kennisclip klassiek conditionering........................................................................................................21
Kennisclip Operante conditionering.....................................................................................................21
Aantekeningen Webinar w14 groepsdenken.......................................................................................21
Aantekeningen Webinar w17 psychologisch contract..........................................................................22
Aantekeningen Webinar persoonlijkheid & intelligentie......................................................................23
Aantekeningen w15..............................................................................................................................23
Aantekeningen w16..............................................................................................................................23
Aantekeningen W17.............................................................................................................................24
Responsie college tentamen.................................................................................................................24
1
,Hoorcollege 1 (wat is psychologie?)
Leerdoel: student analyseert de uitgevoerde HR instrumenten vanuit de basisprincipes van de
psychologie, zodanig dat hij tot sterke punten en verbeteracties komt.
Basisprincipes: waarnemen en interpreteren, leren, geheugen, denken en intelligentie, motivatie,
persoonlijkheid, stress, gezondheid en welzijn, besluitvorming en leiderschap, gedragspatronen in
groepen, psychologisch contact.
Studie van de geest.
Psychologisch probleem is gedrag dat verklaard moet worden. Wat is de oorzaak van dat een student
te laat komt? Verklaring van gedrag.
Wat is gedrag? Het is wat mensen doen en wat ze juist niet doen. Gedrag moet waarneembaar zijn.
Deelgebieden:
1. Klinische psychologie: diagnose maken bij iemand die zich somber voelt.
2. Ontwikkelingspsychologie: lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van een kind.
3. Arbeids- en organisatiepsychologie: gedrag van mensen in organisaties en hoe je dit kan
beïnvloeden.
Fysiologie = lichamelijke processen. stofjes in de hersenen.
Hoorcollege 1.1 (geschiedenis)
Blz. 28, figuur 1.5
1879: Wundt: psychologische problemen verklaren, analyseren denkprocessen.
1892: Freud: psychoanalyse. onbewuste, geen medicijn als je gek word.
1910: Wertheimer: gestaltpsychologie. wereld in patronen zien. Info die we zien. Visueel.
1914: Watson: behaviorisme. afzet tegen van binnen naar buiten. Op gebied van leren.
1950: Maslow: humanistische psychologie. Bewust zijn en vrije wil, keuzes maken. zelfontplooiing
1958: Heider: cognitieve psychologie. Visuele info verwerken in schema’s.
Hoorcollege 2.1 waarnemen en gestaltpsychologie
Filmpje: kijk je naar de bal en zie je de gorilla niet. Waarom zie je het de eerste keer niet tweede keer
wel?
Waarnemen = actief proces. We maken een selectie uit een groot aantal prikkels. We construeren de
werkelijkheid. Dit doen we om de wereld overzichtelijk te houden. Stabiel, eenvoudig. En
hanteerbaar en voorspelbaar.
2
, Onze werkelijkheid komt tot stand door je ervaringen en normen en waarden. Onze waarneming is
subjectief (per persoon verschillend) en heeft een bepaalde betekenis.
Hoe nemen we waar: licht, geluid, geur, smaak en gevoel.
Waarnemingsdrempels: wanneer neem ik iets wel waar en wanneer niet? (oortjes)
Waarnemingseffecten: (drogwaarneming bij oververmoeitheid, iets zien wat er niet is)
Gestaltpsychologie = stroming over waarneming. 5 basisprincipes:
Gehelen waarnemen: boom ipv stam, stak, blaadje
Geheel is meer dan de som der delen: aantal muren nog geen huis.
Geheel bepaalt de betekenis van het deel: gezichten getekende strepen.
Het deel bepaalt de betekenis van het geheel: mond bepaald betekenis van poppetje.
Wij nemen steeds een figuur tegen een achtergrond waar.
Wat leert de gestaltpsychologie ons?
Communicatie: presentatie met goede structuur.
Creativiteit vs camouflage: probleem oplossen, brainstormen.
Hoorcollege 2.2 interpreteren en beoordelen.
De cognitieve psychologie: hoe komen wij op basis van onze ervaringen tot een beeld van onszelf en
onze relatie tot anderen? Begrafenis ben je stil, feest luidruchtig. Waarom deze verwachtingen in
gedrag?
Schema’s functie is situatie snel beoordelen en snel functioneren.
Situatie schema (tentamen situatie waarin je stil bent)
Rolschema’s (soldaat=stoer, je verwacht dat soldaat stoer is.)
Persoonsschema’s (streber, kenmerken van type persoon, je verwacht dat deze persoon
bepaalde dingen doet.)
Handelingsschema’s (script, dagelijkse taken)
Causale schema’s (casus 3.5 gastcollege, procedure om oorzaak te achterhalen, voorspelbaar
maken)
Attitude = samenhangende manier waarop een persoon denkt over, voelt met betrekking tot,
geneigd is zich te gedragen ten aanzien van een attitudeobject.
Beoordelingsfouten
Je neemt selectief en subjectief waar. Je maat categorieën.
Selectieproces – we selecteren prikkels die passen bij ons schema en die onthouden we. Zwerver die
vies en stoer is. Onthoud je alleen het vieze omdat dat past in het schema van een zwerver en jou
verwachting.
3
Eline Smarius
Semester 1 blok 3 jaar 1
Inhoud
Hoorcollege 1 (wat is psychologie?).......................................................................................................2
Hoorcollege 1.1 (geschiedenis)...............................................................................................................2
Hoorcollege 2.1 waarnemen en gestaltpsychologie...............................................................................2
Hoorcollege 2.2 interpreteren en beoordelen........................................................................................3
Hoorcollege 3.1 motiveren en beslissen.................................................................................................4
Hoorcollege 3.2 Leren.............................................................................................................................5
Hoorcollege 4.1 IQ..................................................................................................................................6
Hoorcollege 4.2 persoonlijkheid.............................................................................................................7
Hoorcollege 5 stress en responsie..........................................................................................................8
H1 procesbenadering.............................................................................................................................9
H2 waarnemen.....................................................................................................................................10
H3 interpreteren en beoordelen..........................................................................................................11
H4 Motiveren en Beslissen...................................................................................................................13
H5 Leren...............................................................................................................................................16
H6 intelligentie.....................................................................................................................................17
H7 persoonlijkheid................................................................................................................................18
Aanvullende literatuur stress en burn-out...........................................................................................20
Artikel billijkheid...................................................................................................................................20
Kennisclip klassiek conditionering........................................................................................................21
Kennisclip Operante conditionering.....................................................................................................21
Aantekeningen Webinar w14 groepsdenken.......................................................................................21
Aantekeningen Webinar w17 psychologisch contract..........................................................................22
Aantekeningen Webinar persoonlijkheid & intelligentie......................................................................23
Aantekeningen w15..............................................................................................................................23
Aantekeningen w16..............................................................................................................................23
Aantekeningen W17.............................................................................................................................24
Responsie college tentamen.................................................................................................................24
1
,Hoorcollege 1 (wat is psychologie?)
Leerdoel: student analyseert de uitgevoerde HR instrumenten vanuit de basisprincipes van de
psychologie, zodanig dat hij tot sterke punten en verbeteracties komt.
Basisprincipes: waarnemen en interpreteren, leren, geheugen, denken en intelligentie, motivatie,
persoonlijkheid, stress, gezondheid en welzijn, besluitvorming en leiderschap, gedragspatronen in
groepen, psychologisch contact.
Studie van de geest.
Psychologisch probleem is gedrag dat verklaard moet worden. Wat is de oorzaak van dat een student
te laat komt? Verklaring van gedrag.
Wat is gedrag? Het is wat mensen doen en wat ze juist niet doen. Gedrag moet waarneembaar zijn.
Deelgebieden:
1. Klinische psychologie: diagnose maken bij iemand die zich somber voelt.
2. Ontwikkelingspsychologie: lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van een kind.
3. Arbeids- en organisatiepsychologie: gedrag van mensen in organisaties en hoe je dit kan
beïnvloeden.
Fysiologie = lichamelijke processen. stofjes in de hersenen.
Hoorcollege 1.1 (geschiedenis)
Blz. 28, figuur 1.5
1879: Wundt: psychologische problemen verklaren, analyseren denkprocessen.
1892: Freud: psychoanalyse. onbewuste, geen medicijn als je gek word.
1910: Wertheimer: gestaltpsychologie. wereld in patronen zien. Info die we zien. Visueel.
1914: Watson: behaviorisme. afzet tegen van binnen naar buiten. Op gebied van leren.
1950: Maslow: humanistische psychologie. Bewust zijn en vrije wil, keuzes maken. zelfontplooiing
1958: Heider: cognitieve psychologie. Visuele info verwerken in schema’s.
Hoorcollege 2.1 waarnemen en gestaltpsychologie
Filmpje: kijk je naar de bal en zie je de gorilla niet. Waarom zie je het de eerste keer niet tweede keer
wel?
Waarnemen = actief proces. We maken een selectie uit een groot aantal prikkels. We construeren de
werkelijkheid. Dit doen we om de wereld overzichtelijk te houden. Stabiel, eenvoudig. En
hanteerbaar en voorspelbaar.
2
, Onze werkelijkheid komt tot stand door je ervaringen en normen en waarden. Onze waarneming is
subjectief (per persoon verschillend) en heeft een bepaalde betekenis.
Hoe nemen we waar: licht, geluid, geur, smaak en gevoel.
Waarnemingsdrempels: wanneer neem ik iets wel waar en wanneer niet? (oortjes)
Waarnemingseffecten: (drogwaarneming bij oververmoeitheid, iets zien wat er niet is)
Gestaltpsychologie = stroming over waarneming. 5 basisprincipes:
Gehelen waarnemen: boom ipv stam, stak, blaadje
Geheel is meer dan de som der delen: aantal muren nog geen huis.
Geheel bepaalt de betekenis van het deel: gezichten getekende strepen.
Het deel bepaalt de betekenis van het geheel: mond bepaald betekenis van poppetje.
Wij nemen steeds een figuur tegen een achtergrond waar.
Wat leert de gestaltpsychologie ons?
Communicatie: presentatie met goede structuur.
Creativiteit vs camouflage: probleem oplossen, brainstormen.
Hoorcollege 2.2 interpreteren en beoordelen.
De cognitieve psychologie: hoe komen wij op basis van onze ervaringen tot een beeld van onszelf en
onze relatie tot anderen? Begrafenis ben je stil, feest luidruchtig. Waarom deze verwachtingen in
gedrag?
Schema’s functie is situatie snel beoordelen en snel functioneren.
Situatie schema (tentamen situatie waarin je stil bent)
Rolschema’s (soldaat=stoer, je verwacht dat soldaat stoer is.)
Persoonsschema’s (streber, kenmerken van type persoon, je verwacht dat deze persoon
bepaalde dingen doet.)
Handelingsschema’s (script, dagelijkse taken)
Causale schema’s (casus 3.5 gastcollege, procedure om oorzaak te achterhalen, voorspelbaar
maken)
Attitude = samenhangende manier waarop een persoon denkt over, voelt met betrekking tot,
geneigd is zich te gedragen ten aanzien van een attitudeobject.
Beoordelingsfouten
Je neemt selectief en subjectief waar. Je maat categorieën.
Selectieproces – we selecteren prikkels die passen bij ons schema en die onthouden we. Zwerver die
vies en stoer is. Onthoud je alleen het vieze omdat dat past in het schema van een zwerver en jou
verwachting.
3
