Inhoudsopgave
Artikel week 1: Dietvorst et al. (2024). Effectieve elementen van eHealth-interventies voor mentale
gezondheid en welzijn bij kinderen en adolescenten: een systematische review...............................................2
Reviewformulier.................................................................................................................................................18
A: Wat is het doel, de conclusie en toegevoegde waarde van het artikel? En wat weten we nu en wat is nog
onbekend?..........................................................................................................................................................18
B: Wordt de conclusie gedragen door de resultaten, is er een causaal verband en naar welke populatie wordt
er gegeneraliseerd?............................................................................................................................................18
C: Sterke en zwakke punten, alternatieve verklaringen, generalisatie, plek in literatuur.................................19
D: Toepassen en ethiek......................................................................................................................................20
Artikel week 2: Magill et al. (2014). The technical hypothesis of MI...............................................................23
Reviewformulier.................................................................................................................................................33
A. Inhoudelijke samenvatting........................................................................................................................33
B. Kritische evaluatie: resultaten...................................................................................................................34
C. Sterke en zwakke punten, verklaringen en generalisatie..........................................................................35
Artikel week 3: Van Starrenburg et al. (2017). Effectiveness of a CBT-based program...............................39
Reviewformulier.................................................................................................................................................45
Artikel week 4: Zeinstra et al. (2025). Unraveling Trauma-Focused Residential Treatment........................48
Discussie............................................................................................................................................................58
Reviewformulier.................................................................................................................................................62
Doel, conclusie en toegevoegde waarde............................................................................................................62
Conclusie versus resultaten, causaliteit en generalisatie.................................................................................63
Sterke en zwakke punten, alternatieve verklaringen, generalisatie en plek in literatuur.................................63
A: Wat is het doel, de conclusie en toegevoegde waarde van het artikel? En wat weten we nu en wat is nog
onbekend?..........................................................................................................................................................65
B: Wordt de conclusie gedragen door de resultaten, is er een causaal verband en naar welke populatie wordt
er gegeneraliseerd?............................................................................................................................................65
C: Sterke en zwakke punten, alternatieve verklaringen, generalisatie, plek in literatuur.................................65
1
,Artikel week 1: Dietvorst et al. (2024). Effectieve
elementen van eHealth-interventies voor mentale
gezondheid en welzijn bij kinderen en
adolescenten: een systematische review
Samenvatting/ Inleiding
De mentale gezondheid van kinderen en jongeren is de afgelopen jaren
verslechterd.
13–25% van de Europese adolescenten heeft last van depressie of
angststoornissen.
De zorg is overbelast: tekort aan professionals, lange wachttijden, en weinig
preventie.
Stigma en moeilijke toegang tot hulp zorgen voor vertraging in behandeling.
eHealth-interventies (= digitale therapieën via apps of websites) bieden een
kans om deze problemen aan te pakken. Ze zijn:
laagdrempelig en toegankelijk,
kostenbesparend,
minder invasief dan face-to-face therapie,
efficiënt in de uitvoering.
De technologische vooruitgang heeft geleid tot een groot aantal eHealth-tools,
maar er was nog geen duidelijk overzicht van welke onderdelen
daadwerkelijk effectief zijn.
Doel van het onderzoek
Het doel van deze systematische review was om te bepalen
= Welke elementen van eHealth-interventies bijdragen aan een verbetering
van de mentale gezondheid en het welzijn van jongeren (10–25 jaar), zowel
uit de algemene bevolking als klinische populaties.
Methode
Datum van uitvoering: april 2023
Periode van geïncludeerde studies: 2011–2023
Aantal studies: 108
Aantal unieke interventies: 103
Totale deelnemers: 33.435 jongeren
o 30,7% man
o Gemiddelde leeftijd: 18,4 jaar
Onderzoeksopzet:
o 64,8% gerandomiseerde gecontroleerde trials (RCT’s)
o 35,2% pre-post- of vergelijkingsstudies (non-RCT’s)
Taal en regio: voornamelijk Europese en westerse landen
2
,Belangrijkste elementen van eHealth-interventies
De onderzoekers identificeerden vier hoofdtypen elementen die kenmerkend
zijn voor eHealth-interventies:
1. Manier van aanbieden (modus van levering)
Via apps, websites of sms-berichten.
Oudere interventies waren vaak computerversies van cognitieve
gedragstherapie (CGT/CBT).
Tegenwoordig voornamelijk mobiele apps en online platforms.
Belangrijk voordeel: bijna alle jongeren (95%) hebben toegang tot een
smartphone of laptop
2. Therapeutische principes
Cognitieve gedragstherapie (CGT / CBT)
Meest voorkomende en effectief bewezen aanpak.
Richt zich op het herkennen en veranderen van negatieve denk- en
gedragspatronen.
Versterkt copingvaardigheden zoals:
o sociale steun zoeken,
o zelfacceptatie,
o positieve afleiding,
o probleemoplossend vermogen.
Effectief bij depressieve symptomen en angststoornissen.
Positieve psychologie
Richt zich op het vergroten van welzijn, niet enkel het verminderen van
klachten.
Voorbeelden van oefeningen:
o dankbaarheid tonen,
o vergevingsgezindheid oefenen,
o schrijven over positieve ervaringen,
o vriendelijkheid en ‘flow’-activiteiten.
Onderzoek toont aan: verhoogt welzijn én vermindert depressie en angst.
Mindfulness
Afkomstig uit de boeddhistische traditie.
Betekent bewust aanwezig zijn in het hier en nu.
Wordt vaak aangeleerd via meditatie of ontspanningsoefeningen.
Effectief voor zowel volwassenen als jongeren bij het verbeteren van welzijn
en het verminderen van stress.
Zelfmonitoring
Richt zich op emotionele zelfbewustwording door het regelmatig meten
van stemming of gedrag.
Vaak via smartphone-apps met Experience Sampling Method (ESM)
= jongeren registreren meerdere keren per dag hun stemming, gedrag en
context.
Leidt tot meer zelfinzicht en zelfregulatie en helpt om vroegtijdig
problemen te signaleren.
3
, 3. Blended care en sociale betrokkenheid
Interventies die eHealth combineren met face-to-face therapie zijn vaak
effectiever dan volledig digitale zelfhulp.
Betrokkenheid van ouders of leeftijdsgenoten versterkt de effectiviteit:
o ouders kunnen ondersteunen bij het toepassen van vaardigheden;
o peers verhogen motivatie en betrokkenheid.
4. Gamificatie en interactieve technologieën
Het toevoegen van spel-elementen (beloningen, punten, uitdagingen)
verhoogt motivatie en therapietrouw.
Chatbots worden gebruikt voor geautomatiseerde gesprekken of begeleiding.
Onderzoek toont positieve effecten van gamificatie op mentale gezondheid,
onafhankelijk van platform of leeftijd.
Resultaten
77,7% van de studies liet een significant positief effect zien van
eHealth-interventies op mentale gezondheid of welzijn.
Effectieve elementen waren vooral:
1. CBT-principes,
2. Zelfmonitoring,
3. Blended aanpak,
4. Ouder/peer-betrokkenheid,
5. Gamificatie.
Er was grote variatie in ontwerp, doelgroep, en gebruikte meetinstrumenten
tussen de studies.
Conclusies
Effectieve eHealth-interventies voor jongeren bevatten meestal een of
meerdere van de volgende elementen:
1. Cognitieve gedragstherapie (CBT)
2. Zelfmonitoring van stemming en gedrag
3. Blended aanpak (combinatie van digitaal en face-to-face)
4. Betrokkenheid van ouders of leeftijdsgenoten
5. Gamificatie (beloningen, uitdagingen, interactie)
Deze elementen dragen bij aan betere mentale gezondheid en welzijn bij
jongeren van 10 tot 25 jaar.
Toekomstige aanbevelingen
Meer onderzoek naar niet-CBT-gebaseerde interventies (zoals positieve
psychologie en mindfulness).
Ontwikkelen van wetenschappelijk onderbouwde eHealth-
programma’s.
Aandacht voor personalisatie, betrouwbaarheid en duurzame
implementatie.
4
Artikel week 1: Dietvorst et al. (2024). Effectieve elementen van eHealth-interventies voor mentale
gezondheid en welzijn bij kinderen en adolescenten: een systematische review...............................................2
Reviewformulier.................................................................................................................................................18
A: Wat is het doel, de conclusie en toegevoegde waarde van het artikel? En wat weten we nu en wat is nog
onbekend?..........................................................................................................................................................18
B: Wordt de conclusie gedragen door de resultaten, is er een causaal verband en naar welke populatie wordt
er gegeneraliseerd?............................................................................................................................................18
C: Sterke en zwakke punten, alternatieve verklaringen, generalisatie, plek in literatuur.................................19
D: Toepassen en ethiek......................................................................................................................................20
Artikel week 2: Magill et al. (2014). The technical hypothesis of MI...............................................................23
Reviewformulier.................................................................................................................................................33
A. Inhoudelijke samenvatting........................................................................................................................33
B. Kritische evaluatie: resultaten...................................................................................................................34
C. Sterke en zwakke punten, verklaringen en generalisatie..........................................................................35
Artikel week 3: Van Starrenburg et al. (2017). Effectiveness of a CBT-based program...............................39
Reviewformulier.................................................................................................................................................45
Artikel week 4: Zeinstra et al. (2025). Unraveling Trauma-Focused Residential Treatment........................48
Discussie............................................................................................................................................................58
Reviewformulier.................................................................................................................................................62
Doel, conclusie en toegevoegde waarde............................................................................................................62
Conclusie versus resultaten, causaliteit en generalisatie.................................................................................63
Sterke en zwakke punten, alternatieve verklaringen, generalisatie en plek in literatuur.................................63
A: Wat is het doel, de conclusie en toegevoegde waarde van het artikel? En wat weten we nu en wat is nog
onbekend?..........................................................................................................................................................65
B: Wordt de conclusie gedragen door de resultaten, is er een causaal verband en naar welke populatie wordt
er gegeneraliseerd?............................................................................................................................................65
C: Sterke en zwakke punten, alternatieve verklaringen, generalisatie, plek in literatuur.................................65
1
,Artikel week 1: Dietvorst et al. (2024). Effectieve
elementen van eHealth-interventies voor mentale
gezondheid en welzijn bij kinderen en
adolescenten: een systematische review
Samenvatting/ Inleiding
De mentale gezondheid van kinderen en jongeren is de afgelopen jaren
verslechterd.
13–25% van de Europese adolescenten heeft last van depressie of
angststoornissen.
De zorg is overbelast: tekort aan professionals, lange wachttijden, en weinig
preventie.
Stigma en moeilijke toegang tot hulp zorgen voor vertraging in behandeling.
eHealth-interventies (= digitale therapieën via apps of websites) bieden een
kans om deze problemen aan te pakken. Ze zijn:
laagdrempelig en toegankelijk,
kostenbesparend,
minder invasief dan face-to-face therapie,
efficiënt in de uitvoering.
De technologische vooruitgang heeft geleid tot een groot aantal eHealth-tools,
maar er was nog geen duidelijk overzicht van welke onderdelen
daadwerkelijk effectief zijn.
Doel van het onderzoek
Het doel van deze systematische review was om te bepalen
= Welke elementen van eHealth-interventies bijdragen aan een verbetering
van de mentale gezondheid en het welzijn van jongeren (10–25 jaar), zowel
uit de algemene bevolking als klinische populaties.
Methode
Datum van uitvoering: april 2023
Periode van geïncludeerde studies: 2011–2023
Aantal studies: 108
Aantal unieke interventies: 103
Totale deelnemers: 33.435 jongeren
o 30,7% man
o Gemiddelde leeftijd: 18,4 jaar
Onderzoeksopzet:
o 64,8% gerandomiseerde gecontroleerde trials (RCT’s)
o 35,2% pre-post- of vergelijkingsstudies (non-RCT’s)
Taal en regio: voornamelijk Europese en westerse landen
2
,Belangrijkste elementen van eHealth-interventies
De onderzoekers identificeerden vier hoofdtypen elementen die kenmerkend
zijn voor eHealth-interventies:
1. Manier van aanbieden (modus van levering)
Via apps, websites of sms-berichten.
Oudere interventies waren vaak computerversies van cognitieve
gedragstherapie (CGT/CBT).
Tegenwoordig voornamelijk mobiele apps en online platforms.
Belangrijk voordeel: bijna alle jongeren (95%) hebben toegang tot een
smartphone of laptop
2. Therapeutische principes
Cognitieve gedragstherapie (CGT / CBT)
Meest voorkomende en effectief bewezen aanpak.
Richt zich op het herkennen en veranderen van negatieve denk- en
gedragspatronen.
Versterkt copingvaardigheden zoals:
o sociale steun zoeken,
o zelfacceptatie,
o positieve afleiding,
o probleemoplossend vermogen.
Effectief bij depressieve symptomen en angststoornissen.
Positieve psychologie
Richt zich op het vergroten van welzijn, niet enkel het verminderen van
klachten.
Voorbeelden van oefeningen:
o dankbaarheid tonen,
o vergevingsgezindheid oefenen,
o schrijven over positieve ervaringen,
o vriendelijkheid en ‘flow’-activiteiten.
Onderzoek toont aan: verhoogt welzijn én vermindert depressie en angst.
Mindfulness
Afkomstig uit de boeddhistische traditie.
Betekent bewust aanwezig zijn in het hier en nu.
Wordt vaak aangeleerd via meditatie of ontspanningsoefeningen.
Effectief voor zowel volwassenen als jongeren bij het verbeteren van welzijn
en het verminderen van stress.
Zelfmonitoring
Richt zich op emotionele zelfbewustwording door het regelmatig meten
van stemming of gedrag.
Vaak via smartphone-apps met Experience Sampling Method (ESM)
= jongeren registreren meerdere keren per dag hun stemming, gedrag en
context.
Leidt tot meer zelfinzicht en zelfregulatie en helpt om vroegtijdig
problemen te signaleren.
3
, 3. Blended care en sociale betrokkenheid
Interventies die eHealth combineren met face-to-face therapie zijn vaak
effectiever dan volledig digitale zelfhulp.
Betrokkenheid van ouders of leeftijdsgenoten versterkt de effectiviteit:
o ouders kunnen ondersteunen bij het toepassen van vaardigheden;
o peers verhogen motivatie en betrokkenheid.
4. Gamificatie en interactieve technologieën
Het toevoegen van spel-elementen (beloningen, punten, uitdagingen)
verhoogt motivatie en therapietrouw.
Chatbots worden gebruikt voor geautomatiseerde gesprekken of begeleiding.
Onderzoek toont positieve effecten van gamificatie op mentale gezondheid,
onafhankelijk van platform of leeftijd.
Resultaten
77,7% van de studies liet een significant positief effect zien van
eHealth-interventies op mentale gezondheid of welzijn.
Effectieve elementen waren vooral:
1. CBT-principes,
2. Zelfmonitoring,
3. Blended aanpak,
4. Ouder/peer-betrokkenheid,
5. Gamificatie.
Er was grote variatie in ontwerp, doelgroep, en gebruikte meetinstrumenten
tussen de studies.
Conclusies
Effectieve eHealth-interventies voor jongeren bevatten meestal een of
meerdere van de volgende elementen:
1. Cognitieve gedragstherapie (CBT)
2. Zelfmonitoring van stemming en gedrag
3. Blended aanpak (combinatie van digitaal en face-to-face)
4. Betrokkenheid van ouders of leeftijdsgenoten
5. Gamificatie (beloningen, uitdagingen, interactie)
Deze elementen dragen bij aan betere mentale gezondheid en welzijn bij
jongeren van 10 tot 25 jaar.
Toekomstige aanbevelingen
Meer onderzoek naar niet-CBT-gebaseerde interventies (zoals positieve
psychologie en mindfulness).
Ontwikkelen van wetenschappelijk onderbouwde eHealth-
programma’s.
Aandacht voor personalisatie, betrouwbaarheid en duurzame
implementatie.
4
