Samenvatting boek ‘Wat is
onderzoek?’
Deel 1 – ontwerpen
H1 Waarom doe je onderzoek?
Onderzoek – het analyseren van een probleem of situatie volgens een bepaald stappenplan
Informele observatie – in het dagelijks leven
Systematische observatie – met een vastgesteld stappenplan, zonder van tevoren een uitkomst in
gedachten te hebben
2 hoofdtypen onderzoek
1. Fundamenteel – levert kennis op, met kennisvragen
2. Praktijkgericht – levert handvatten voor dagelijksleven, met praktijkvragen
Kwantitatief –onderzoek met behulp van cijfermatige gegevens
Kwalitatief – in het veld, Holisme – onderzoeker kijkt naar de omgeving als geheel. Niet cijfermatig
Triangulatie – probleemstelling aanpakken met meerdere onderzoeksmethoden
Mixed-Method-benadering – onderzoek waarbij kwalitatieve en kwantitatieve methoden worden
ingezet
Inductief onderzoek – theorie-ontwikkelend onderzoek
Deductief – theorietoetsend onderzoek
Dit vult elkaar aan: je ontwikkelt een theorie op een inductieve manier. Daarna ga je met behulp van
deductie na of de theorie waar is
Exploratieve hypothese – toets je op een kwalitatieve manier. Waarom gebeurd iets?
Regels voor kwaliteit van onderzoek
3 kenmerken van onderzoekers:
1. Houding
- Onafhankelijk
- Objectief
- Open
- Alles is weerlegd
- Kritische houding
2. Kennis
- van methodes
- van het onderwerp
3. Vaardigheden
- Hoe je een onderzoek kan afnemen?
- Trucjes
Betrouwbaarheid en validiteit
Liesbeth de Ruiter
,Betrouwbaarheid – de mate waarin onderzoek vrij is van toevallige fouten
Validiteit – de mate waarin onderzoek vrij is van systematische fouten
Begripsvaliditeit – meet je wat je wilt meten
Externe validiteit – is het generaliseerbaar?
- Statistische generalisatie – toetst of onderzoeker dmv statische testen(kwantitatief) op
een bepaald niveau generaliseerbaar is
- Inhoudelijke generalisatie – vergelijkbaarheid van de resultaten in soortgelijke situaties
Praktische criteria bij uitvoering van onderzoek
- Efficiënt – kosten in verhouding tot doel, tijdpad haalbaar
- Uitvoerbaarheid – voldoende mensen en middelen beschikbaar
- Bruikbaarheid – praktisch relevant
Vragen bij onderzoek:
- Wat ga ik onderzoeken?
- Waarom ga ik het onderzoeken?
- Wie ga ik onderzoeken?
- Hoe ga ik onderzoeken?
- Waar ga ik onderzoeken?
- Wanneer ga ik onderzoeken?
Onderzoekscyclus
1. Ontwerpen
2. Gegevens verzamelen
3. Analyseren
4. Evalueren en adviseren
Beroepsproduct – een bruikbaar instrument voor de opdrachtgever
H2 Het ontwerp kiezen
Een onderwerp vinden
Mogelijkheden bij ontwerpskeuze
1. Vrije keuze – je stelt zelf een onderwerp voor
2. Praktijkopdracht – verzoek van opdrachtgever om praktijkonderzoek te gaan doen naar een
bepaald probleem
3. Opleidingsprogramma – je moet een keuze maken in wat je opleiding aanbiedt.
Stormwriting/brainwriting – brainstormen met een groep via post-its
Verborgen doelstelling – achter een vraag (van bv opdrachtgever) ligt een ander doel verborgen dan
wat je eerste instantie vermoedt
Onderzoekbaar – je moet de probleemstelling kunnen beantwoorden met behulp van systematisch
verzamelen van gegevens
Afbakenen van een onderwerp; je kijkt of:
- Het onderwerp je al bekend is
- Of je er zelf al iets over weet of iets over hebt gelezen
Liesbeth de Ruiter
, - Of er al onderzoek naar het onderwerp is gedaan
- Of het aansluit bij eerdere projecten die je hebt uitgevoerd
Opbouw intakegesprek
1. Aanvang – praten over koetjes en kalfjes
2. Analyse – achterhalen wat de bedoeling is
3. Aanbod – wat is er mogelijk
4. Afsluiting – korte samenvatting en vervolgafspraak
Ontwikkelde verwachtingen – heldere en eenduidige verwachtingen van de uitkomsten van een
project die van tevoren zijn geformuleerd en vastgelegd. Ze zijn bij alle betrokkenen bekend en
besproken.
SMART: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden
H3 De aanleiding van je onderzoek
- Reden waarom je een bepaald onderzoek opstart
6W-methode: Wat zou Nel doen?
Hulp bij het formuleren van de aanleiding voor onderzoek
1. Wat is het probleem?
2. Wie heeft het probleem?
3. Wanneer is het probleem ontstaan?
4. Waarom is het een probleem?
5. Waar doet het probleem zich voor?
Liesbeth de Ruiter
onderzoek?’
Deel 1 – ontwerpen
H1 Waarom doe je onderzoek?
Onderzoek – het analyseren van een probleem of situatie volgens een bepaald stappenplan
Informele observatie – in het dagelijks leven
Systematische observatie – met een vastgesteld stappenplan, zonder van tevoren een uitkomst in
gedachten te hebben
2 hoofdtypen onderzoek
1. Fundamenteel – levert kennis op, met kennisvragen
2. Praktijkgericht – levert handvatten voor dagelijksleven, met praktijkvragen
Kwantitatief –onderzoek met behulp van cijfermatige gegevens
Kwalitatief – in het veld, Holisme – onderzoeker kijkt naar de omgeving als geheel. Niet cijfermatig
Triangulatie – probleemstelling aanpakken met meerdere onderzoeksmethoden
Mixed-Method-benadering – onderzoek waarbij kwalitatieve en kwantitatieve methoden worden
ingezet
Inductief onderzoek – theorie-ontwikkelend onderzoek
Deductief – theorietoetsend onderzoek
Dit vult elkaar aan: je ontwikkelt een theorie op een inductieve manier. Daarna ga je met behulp van
deductie na of de theorie waar is
Exploratieve hypothese – toets je op een kwalitatieve manier. Waarom gebeurd iets?
Regels voor kwaliteit van onderzoek
3 kenmerken van onderzoekers:
1. Houding
- Onafhankelijk
- Objectief
- Open
- Alles is weerlegd
- Kritische houding
2. Kennis
- van methodes
- van het onderwerp
3. Vaardigheden
- Hoe je een onderzoek kan afnemen?
- Trucjes
Betrouwbaarheid en validiteit
Liesbeth de Ruiter
,Betrouwbaarheid – de mate waarin onderzoek vrij is van toevallige fouten
Validiteit – de mate waarin onderzoek vrij is van systematische fouten
Begripsvaliditeit – meet je wat je wilt meten
Externe validiteit – is het generaliseerbaar?
- Statistische generalisatie – toetst of onderzoeker dmv statische testen(kwantitatief) op
een bepaald niveau generaliseerbaar is
- Inhoudelijke generalisatie – vergelijkbaarheid van de resultaten in soortgelijke situaties
Praktische criteria bij uitvoering van onderzoek
- Efficiënt – kosten in verhouding tot doel, tijdpad haalbaar
- Uitvoerbaarheid – voldoende mensen en middelen beschikbaar
- Bruikbaarheid – praktisch relevant
Vragen bij onderzoek:
- Wat ga ik onderzoeken?
- Waarom ga ik het onderzoeken?
- Wie ga ik onderzoeken?
- Hoe ga ik onderzoeken?
- Waar ga ik onderzoeken?
- Wanneer ga ik onderzoeken?
Onderzoekscyclus
1. Ontwerpen
2. Gegevens verzamelen
3. Analyseren
4. Evalueren en adviseren
Beroepsproduct – een bruikbaar instrument voor de opdrachtgever
H2 Het ontwerp kiezen
Een onderwerp vinden
Mogelijkheden bij ontwerpskeuze
1. Vrije keuze – je stelt zelf een onderwerp voor
2. Praktijkopdracht – verzoek van opdrachtgever om praktijkonderzoek te gaan doen naar een
bepaald probleem
3. Opleidingsprogramma – je moet een keuze maken in wat je opleiding aanbiedt.
Stormwriting/brainwriting – brainstormen met een groep via post-its
Verborgen doelstelling – achter een vraag (van bv opdrachtgever) ligt een ander doel verborgen dan
wat je eerste instantie vermoedt
Onderzoekbaar – je moet de probleemstelling kunnen beantwoorden met behulp van systematisch
verzamelen van gegevens
Afbakenen van een onderwerp; je kijkt of:
- Het onderwerp je al bekend is
- Of je er zelf al iets over weet of iets over hebt gelezen
Liesbeth de Ruiter
, - Of er al onderzoek naar het onderwerp is gedaan
- Of het aansluit bij eerdere projecten die je hebt uitgevoerd
Opbouw intakegesprek
1. Aanvang – praten over koetjes en kalfjes
2. Analyse – achterhalen wat de bedoeling is
3. Aanbod – wat is er mogelijk
4. Afsluiting – korte samenvatting en vervolgafspraak
Ontwikkelde verwachtingen – heldere en eenduidige verwachtingen van de uitkomsten van een
project die van tevoren zijn geformuleerd en vastgelegd. Ze zijn bij alle betrokkenen bekend en
besproken.
SMART: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden
H3 De aanleiding van je onderzoek
- Reden waarom je een bepaald onderzoek opstart
6W-methode: Wat zou Nel doen?
Hulp bij het formuleren van de aanleiding voor onderzoek
1. Wat is het probleem?
2. Wie heeft het probleem?
3. Wanneer is het probleem ontstaan?
4. Waarom is het een probleem?
5. Waar doet het probleem zich voor?
Liesbeth de Ruiter
