Samenvatting van de colleges VKK gegeven door A. Selman. Dit met de onderwerpen Gedragsverslavingen, Seksualiteit en middelengebruik, Neurochemie, Wetgeving, Preventie en Behandelingen.
Samenvatting VKK – Periode 2 Jos Wiersma
Gedragsverslavingen
▪ Gamen
▪ Gokken
▪ Compulsief internet gebruik
▪ Overige gedragingen (compulsief = dwangmatig en excessief = grenzeloosheid)
o Seksualiteit en middelengebruik
Gameverslaving
Een gameverslaving is sinds mei 2018 in de DSM-5 opgenomen. Deze is vooral gericht op online-gamen. Echter
is er nog steeds geen criteria van bepaalde kenmerken die wijzen op een gameverslaving. Want bestaat een
gameverslaving wel? Het kan ook een masker zijn voor andere verslavingen zoals gokken (gokken in games) of
een stoornis waardoor je vlucht in een game (sociale angsten). Gamen heeft zowel fysiek als psychisch effecten
op de dopamine en adrenaline.
Criteria gameverslaving DSM-5 (Er zullen 5 symptomen binnen 1 jaar zichtbaar moeten zijn)
1. Continue denken aan gamen 5. Verminderde belangstelling voor hobby’s
2. Ontwenningsverschijnselen bij niet gamen 6. Doorgaan ondanks de (zichtbare) problemen
3. Tolerantie om meer te gamen 7. Relaties, werk of school verslechterd
4. Onsuccesvolle pogingen om het te controleren 8. Negatieve stemming ontvluchten door gamen
Ze hebben een drang om het te doen, lastig te controleren en hebben er last van op diverse gebieden.
Diverse genres in gamen
▪ Actie (Fortnite)
▪ Avontuur (Minecraft)
▪ Role-playing (meeste verslavingen en verslavingselementen, denk aan world of warcraft)
▪ Simulatie (The Sims, het lijkt op de realiteit)
▪ Strategie (League of Legends)
▪ Sport (FIFA)
▪ Overig (Puzzelspelletjes)
Positieve effecten
▪ ‘Drill’-werk (je kan snel typen of rekenen) ▪ Taal leren zoals Engels
▪ Samenwerken met anderen ▪ Creatief denken
▪ Ruimtelijk inzicht en abstract denken ▪ Doorzettingsvermogen in games
▪ Fysieke vaardigheden (hand-oog coördinatie) ▪ Concentratie verbeteren
▪ Cultuur/geschiedenis leren (WOII-games)
Aantrekkingskrachten bij gamen
Je hebt diverse levels waardoor het variërend is. Betrokkenheid door anderen in de games. Een identiteit die je
kan krijgen binnen de gamewereld. Overwinningen bij het gamen die leuk zijn. Aantrekkelijk geweld geeft een
kick zoals bij GTA. De online cliffhangers waardoor je na het afronden toch door wil gaan. Tot slot de virtuele
eindeloosheid omdat games telkens geüpdatet worden en nieuwe werelden komen.
Verleidingselementen bij gamen
1. Speel het met vrienden
2. Spelers kunnen zich verkleden en ontwikkelen
3. Spelers onder tijdsdruk zetten. Dit door uitdagingen of schaarste in een item
4. Wees allemansvriend = elk spel zal voor iedereen toegankelijk moeten zijn
5. Beloof beloningen
6. Frustreer spelers totdat zij betalen voor het gamen
1
,Samenvatting Jos Wiersma
Cijfers en feiten bij gamen
▪ Risicogamers gamen gemiddeld 24 uur per week en scoren hoog bij de DSM.
▪ Hobbygamers gamen gemiddeld 14 uur per week.
▪ Niet-gamers gamen incidenteel of nooit. Gemiddeld 3 uur per week.
1. Er is nauwelijks verschil in het type game tussen hobbygamers en risicogamers.
2. Meisjes scoren bijna niet op het risico gamen.
3. Niet-gamers scoren minder op problemen dan risicogamers, maar MEER dan hobbygamers.
4. Niet-gamers roken, drinken en blowen MEER dan zowel hobbygamers en risicogamers.
Gokken
Je speelt een spel, waarvan je de uitkomst niet vooraf te voorspellen is en waaraan een risico van winnen en
verliezen is gebonden.
Waarom gokken?
Gokken kan ontspannend werken. Het kan spanning opleveren omdat je de uitkomst niet weet. Een kick bij het
winnen. Ook vermijding in je emoties en situaties door het gokken. Tot slot kan het een dwangmatige
handeling zijn om te moeten gokken.
Criteria DSM voor gokken
1. Continue geestelijk bezig met gokken 4. Ontsnapping aan problemen
2. Meer geld voor de kick (tolerantie) 5. Liegen over het probleem
3. Mislukte pogingen om te stoppen 6. Relatie, werk, school verslechtert
De fases van het gokken – van onafhankelijk naar afhankelijkheid
1. De winnende fase = Plezier en ontspanning bij het gokken
2. Verliezende fase = Je geld terugwinnen en niet kunnen stoppen
3. Wanhopige fase = Continue gokken, lichamelijke/geestelijke uitputting, depressie en suïcidaal
Wat maakt gokken zo verslavend?
▪ Het moet een onregelmatige beloning zijn (Je moet dus niet altijd winnen)
▪ Lage inzet (Dit verlaagt de drempel ook)
▪ Zeer korte tijd tussen inzet en resultaat (Krasloten of TOTO)
▪ Weinig kennis van het spel nodig (Voor iedereen toegankelijk zijn)
▪ Suggestie van invloed op het spel (Denken dat je invloed hebt terwijl dit niet zo is)
▪ Opbouw van spanning (Je weet de uitkomst niet en dat geeft spanning in winst of verlies)
Internetgebruik
Bij internetgebruik kan zowel compulsief gedrag (dwang) als excessief gedrag (grenzeloosheid) ontstaan. Het is
op dit moment nog niet beschreven in de DSM-5. Het valt wel binnen een Compulsieve
Persoonlijkheidsstoornis.
Verschil van gamen en internetgebruik
▪ Aantrekkingskracht van games zijn groter dan die van social media
▪ Social media zorgd minder om ‘te vluchten’ omdat de realiteit dichtbij komt
▪ Social media kan meer zorgen voor pestgedrag, conflicten en in contact komen met ongewenste personen
Positieve effecten van internetgebruik
1. Sneller denken en leren
2. Zelfvertrouwen neemt toe
3. Sociale vaardigheden kunnen verbeteren
Aantrekkingskrachten van social media
Er is een focus op leeftijdsgenoten. Je bent voor iedereen constant bereikbaar door Whatsapp en 4G. Je
ontvangt beloningen zoals de likes op Facebook of Instagram.
Risico’s social media
▪ Controle verlies (Kan ik mijn internetgebruik controleren)
▪ Sociale conflicten (Ruzies tussen elkaar)
▪ Op zoek naar bevestiging (Je hebt likes nodig om je fijn te voelen)
▪ Obsessief gedrag (Er continue mee bezig zijn)
▪ Vluchten in het medium (Je bent telkens met Instagram bezig en niet met je leefomgeving)
Signalen van veel internetgebruik – Vergelijkbaar met de DSM-criteria
▪ Bijna alle vrije tijd hieraan besteden ▪ Alleen plezier door telefoon
▪ Geen tijd voor andere dingen ▪ Heftig reageren op geen internet
▪ Snel afgeleid, terugtrekken en kribbig ▪ Niet kunnen stoppen
▪ Geen/onvoldoende slaap ▪ Liegen
▪ Slechte resultaten op school ▪ Stiekem op internet
Oorzaken van excessief en compulsief gedrag
Dit is vaak een symptoom van een groter probleem dan de verslaving/afhankelijkheid op zichzelf.
Vluchtgedrag: een symptoom van onvrede of moeilijkheden op diverse leefgebieden
▪ Lastige opleiding ▪ Opvullen van leegte
▪ Pesten ▪ Vluchten van negatieve emoties
▪ Weinig aansluiting
Moeilijkheden in het gezin
▪ Excessief gedrag (grenzeloosheid) kan voortkomen uit een TE CONTROLEREND of TE WENIG BETROKKEN
FAMILIEBAND.
▪ Afleidingsonderdeel van andere familieproblemen.
Kenmerken binnen gezinnen
Aan de buitenkant zie je vaak weinig. Dit komt omdat er veel belang is aan materiele zaken en kleding. Daarbij
doen ze vaak wat anderen van hen verwachten om eigen problemen te ontwijken. Er is sprake van passiviteit in
het gezin. Dit houdt in dat er weinig gezamenlijke activiteiten zijn en iedereen zichzelf moet vermaken. Een
andere oorzaak is dat ouders heel druk zijn door werk. Tot slot dat er binnen een gezin weinig ruimte voor
emoties is en dit met elkaar te bespreken.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joswiersma5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
