H1 methodes van sociaalpsychologisch onderzoek
1. beschrijvende methode
1.1 observatie
1.1.1 wachtverzachters
aftelsysteem aan rood voetgangerslicht dat aangeeft hoe lang je nog moet
wachten vooraleer het groen wordt
- mensen steken minder snel over terwijl het rood is
- brein heeft controle nodig en heeft dat niet wanneer je voor rood licht
staat zonder dat je weet hoelang nog
- kijken of wachtverzachters helpen dmv observatie
1.1.2 ecologische validiteit
mate waarin onderzoek conclusies toelaat over het ‘natuurlijk’ voorkomende
gedrag van mensen in situaties die ze in het echte leven ook tegenkomen
- Komt wat je onderzoekt overeen met de dagelijkse realiteit?
- observatie = hoge ecologische validiteit
1.1.3 nadelen
- vaak veel tijd nodig om genoeg observaties te kunnen maken
- je kan feiten verzamelen, maar geen oorzaak van die feiten en juist dat is
wat een sociaal psycholoog wil weten
1.2 zelfbeschrijvingen
proefpersonen vullen vragenlijsten in waardoor je een zicht kan krijgen op hoe ze
denken, hoe ze zich voelen, waarom ze een bepaalde handeling doen
MAAR mensen antwoorden niet altijd eerlijk
- coverte processen: Hoe voel je je? Hoe denk je hierover?
o zelfbeschrijvingen lijkt wel enige manier om hier iets over te kunnen
weten
- zeldzame overte gedragingen: iets wat niet veel voor komt, daar wil je een
zicht op krijgen door bijvoorbeeld bevragingen via zelfbeschrijving
o vb: scheidingsfeestje, Waarom doet iemand dat? Welke gevoelens
brengt dat op?
, 1.2.1 beperkingen
- mensen kunnen niet altijd beschrijven wat ze doen of waarom ze iets doen
o vb: yellow walkman (nieuw model ipv zwart)
▪ uit bevraging: ‘ik zou gele walkman kopen’
▪ in praktijk: uit doos met zwarte en gele walkman, pakt de
meerderheid een zwarte mee naar huis…
- mensen weten het niet meer, weten niet meer hoe ze zich toen voelden of
waarom ze het toen zo hebben aangepakt
- geen gelegenheid, het antwoord dat ik wil geven staat niet tussen de
alternatieven op de vragenlijst
- niet willen beschrijven
o te eerlijk
o schaamte
- sociale wenselijkheid: mensen antwoorden zoals ze denken dat de
onderzoeker verwacht
1.2.2 het nut van zelfbeschrijvingen
- inspiratie opdoen voor latere, diepgaandere onderzoeken
- aanwezigheid van sociale norm: soort onbeschreven regeltjes die positief
gewaardeerd worden
o beperking, want soms antwoordt je op basis van verwacht gedrag
volgens de sociale norm
o bv: wanneer je in een lift stapt waar al iemand in staat, hou je
voldoende afstand
- event sampling: app geeft aantal keer per dag een melding, jij moet dan
op dat antwoorden
o geeft veel eerlijkere/juistere antwoorden
o bv: angstscores meten, aangeven waar je bent en hoeveel anderen
er in de buurt zijn
- day reconstruction method: vertellen over vorige dag
o minder tijdsintensief
o minder beïnvloed door sociale norm
1. beschrijvende methode
1.1 observatie
1.1.1 wachtverzachters
aftelsysteem aan rood voetgangerslicht dat aangeeft hoe lang je nog moet
wachten vooraleer het groen wordt
- mensen steken minder snel over terwijl het rood is
- brein heeft controle nodig en heeft dat niet wanneer je voor rood licht
staat zonder dat je weet hoelang nog
- kijken of wachtverzachters helpen dmv observatie
1.1.2 ecologische validiteit
mate waarin onderzoek conclusies toelaat over het ‘natuurlijk’ voorkomende
gedrag van mensen in situaties die ze in het echte leven ook tegenkomen
- Komt wat je onderzoekt overeen met de dagelijkse realiteit?
- observatie = hoge ecologische validiteit
1.1.3 nadelen
- vaak veel tijd nodig om genoeg observaties te kunnen maken
- je kan feiten verzamelen, maar geen oorzaak van die feiten en juist dat is
wat een sociaal psycholoog wil weten
1.2 zelfbeschrijvingen
proefpersonen vullen vragenlijsten in waardoor je een zicht kan krijgen op hoe ze
denken, hoe ze zich voelen, waarom ze een bepaalde handeling doen
MAAR mensen antwoorden niet altijd eerlijk
- coverte processen: Hoe voel je je? Hoe denk je hierover?
o zelfbeschrijvingen lijkt wel enige manier om hier iets over te kunnen
weten
- zeldzame overte gedragingen: iets wat niet veel voor komt, daar wil je een
zicht op krijgen door bijvoorbeeld bevragingen via zelfbeschrijving
o vb: scheidingsfeestje, Waarom doet iemand dat? Welke gevoelens
brengt dat op?
, 1.2.1 beperkingen
- mensen kunnen niet altijd beschrijven wat ze doen of waarom ze iets doen
o vb: yellow walkman (nieuw model ipv zwart)
▪ uit bevraging: ‘ik zou gele walkman kopen’
▪ in praktijk: uit doos met zwarte en gele walkman, pakt de
meerderheid een zwarte mee naar huis…
- mensen weten het niet meer, weten niet meer hoe ze zich toen voelden of
waarom ze het toen zo hebben aangepakt
- geen gelegenheid, het antwoord dat ik wil geven staat niet tussen de
alternatieven op de vragenlijst
- niet willen beschrijven
o te eerlijk
o schaamte
- sociale wenselijkheid: mensen antwoorden zoals ze denken dat de
onderzoeker verwacht
1.2.2 het nut van zelfbeschrijvingen
- inspiratie opdoen voor latere, diepgaandere onderzoeken
- aanwezigheid van sociale norm: soort onbeschreven regeltjes die positief
gewaardeerd worden
o beperking, want soms antwoordt je op basis van verwacht gedrag
volgens de sociale norm
o bv: wanneer je in een lift stapt waar al iemand in staat, hou je
voldoende afstand
- event sampling: app geeft aantal keer per dag een melding, jij moet dan
op dat antwoorden
o geeft veel eerlijkere/juistere antwoorden
o bv: angstscores meten, aangeven waar je bent en hoeveel anderen
er in de buurt zijn
- day reconstruction method: vertellen over vorige dag
o minder tijdsintensief
o minder beïnvloed door sociale norm
