Blok 1 - Wetenschappelijk onderzoek
Methoden en Techniek van Onderzoek.......................................................1
Blok 1 - Wetenschappelijk onderzoek..........................................................1
Leerdoelen................................................................................................3
Kernbegrippen..........................................................................................3
Week 1 - Wat is wetenschappelijk onderzoek?.........................................3
1.1 Onderzoek in de managementwetenschappen...............................3
Tekst 1.1 Wetenschappelijk onderzoek en de afstudeerscriptie.........4
Tekstboek: Research methods for business students.........................9
1.2 Verschillende soorten onderzoek...................................................14
Leestaak...........................................................................................14
1.3 Inductie en deductie......................................................................15
Tekst 1.2 Inductie en deductie..........................................................15
1.5 Fasen in wetenschappelijk onderzoek...........................................18
Video: Empirische cyclus..................................................................18
Tekst 1.3 Onderzoeksproces: Alle fasen...........................................19
Week 2 - Waarom is goed onderzoek belangrijk en wat is dat?.............20
1.6 Validiteit, betrouwbaarheid en onderzoeksethiek.........................20
Tekstboek: Research methods for business students.......................20
Week 3 - Faseren en probleemstellen: achtergrond...............................26
1.10 Methoden van onderzoek............................................................26
Tekstboek: Research methods for business students.......................26
1.12 Een bron van problemen.............................................................37
Leestaak...........................................................................................37
Tekst 1.4 Hoe kom ik aan een probleemstelling...............................38
1.14 Context, probleem en kosten versus opbrengsten......................39
Video: 'So What?’ vraag....................................................................39
Tekst 1.5 Publishing in AMJ – Part 3: Setting the Hook.....................40
Week 4 – Faseren en probleemstellen: toepassen.................................42
Open Universiteit – 2025/2026
1
, 1.15 Onderzoeksvragen.......................................................................42
Leestaak...........................................................................................42
Tekstboek: Research methods for business students.......................42
Open Universiteit – 2025/2026
2
,Leerdoelen
Nadat je de taken in dit blok hebt afgerond, kun je:
de verschillen tussen de diverse soorten onderzoek (bedrijfswetenschappelijk, fundamenteel
en toegepast onderzoek) uitleggen
de fasen van het onderzoeksproces beschrijven en de rol van deductie en inductie hierin
aangeven (de empirische cyclus)
wetenschappelijk relevante onderzoeksproblemen herkennen en formuleren
onderzoeksvragen passend bij verkennend/verklarend of kwantitatief/kwalitatief onderzoek
formuleren
bij een gegeven probleemstelling en onderzoeksvraag een verantwoorde keuze maken uit
een van de vier belangrijkste onderzoeksstrategieën (survey, experiment, case study,
archiefonderzoek) voor bedrijfswetenschappelijk onderzoek
de kwaliteitscriteria van onderzoek (validiteit en betrouwbaarheid) beschrijven
de specifieke problemen en risico’s evalueren die verbonden zijn aan wetenschappelijke
integriteit en ethiek
in groepsverband een onderzoeksplan ontwerpen en evalueren, bestaande uit een
wetenschappelijk relevante probleemstelling, onderzoeksvraag, theoretisch raamwerk en
bijpassende kwalitatieve of kwantitatieve onderzoeksstrategie en analyse.
Kernbegrippen
wetenschappelijk, fundamenteel, praktijkgericht of toepassingsgericht onderzoek
inductie en deductie
inductieprobleem en falsificatie
causaliteit, samenhang en correlatie, multi-causaliteit
onderzoeksproces en de fasering hierin
onderdelen introductie artikel: probleemstelling, onderzoeksvraag, onderzoeksdoelstelling,
wetenschappelijke en praktische relevantie
gap spotting: confusion spotting, neglect spotting en application spotting
redeneervormen
kwantitatief, kwalitatief en mixed-methods research design
explorerend, verkennend, beschrijvend en toetsend onderzoek
ethiek in het onderzoek
rol van de onderzoeker in het onderzoek (observerend, participatief)
soorten onderzoek: experiment, survey, archiefonderzoek, case study, grounded theory
kwaliteitscriteria: interne validiteit, construct-validiteit, externe validiteit, betrouwbaarheid
alternatieve kwaliteitscriteria: afhankelijkheid, geloofwaardigheid, toepasbaarheid en
authenticiteit
validiteitsproblemen: non-response, zelfselectie, invloed onderzoeker
soorten fouten: bias en error; onderzoeker respectievelijk participant
triangulatie
Week 1 - Wat is wetenschappelijk onderzoek?
1.1 Onderzoek in de managementwetenschappen
Open Universiteit – 2025/2026
3
, Tekst 1.1 Wetenschappelijk onderzoek en de afstudeerscriptie
1. Inleiding
Wetenschappelijk onderzoek is te herleiden tot een aantal deelvragen:
1. Wat is onderzoek: hoe onderscheid je onderzoek van andere activiteiten?
2. Wat is wetenschappelijk (aan onderzoek): hoe onderscheid je wetenschappelijk onderzoek
van ander onderzoek?
3. Wat is het afstudeeronderzoek in de opleiding MSc in Management?
4. Wat zijn managementwetenschappen?
2. Wat is onderzoek?
Bij onderzoek spelen de volgende elementen steeds een rol:
een kennisbehoefte
bestaande kennis die kennelijk tekortschiet
activiteiten om nieuwe kennis te verkrijgen
het resultaat: uitbreiding van bestaande kennis en (zo mogelijk) een bevrediging van de
aanvankelijke kennisbehoefte.
Onderzoek moet systematisch worden aangepakt. De onderzoeker formuleert eerst een
probleemstelling, kijkt welke kennis daar al over beschikbaar is (literatuuronderzoek), kiest een
methode van onderzoek, gaat gegevens verzamelen en analyseren en komt uiteindelijk tot een
antwoord op de probleemstelling (conclusies).
3. Wat is wetenschappelijk onderzoek?
Onderzoek moet:
wetenschappelijk relevant zijn én
wetenschappelijk verantwoord zijn.
Bij het ontwerpen van onderzoek moet de onderzoeker 3 vragen (in samenhang) beantwoorden:
1. Wat ga ik onderzoeken? (onderwerp en probleemstelling)
2. Waarom ga ik dat onderzoeken? (argumentatie en relevantie)
3. Hoe ga ik dat onderzoeken? (methode van onderzoek)
1 en 2 hebben te maken met relevantie, 3 heeft te maken met het verantwoord zijn.
3.1 Wetenschappelijk relevant
Open Universiteit – 2025/2026
4