AK H3 actuele vraagstukken in Zuid-Amerika
3.1 exploitatie van het Amazonegebied en Bolivia
betrokkenen en belangen:
toenemende mondiale welvaart → grotere vraag naar voedsel, grondstoffen en
brandstoffen → exploiteren amazone/bolivia
grote voorraden delfstoffen, veel ruimte voor landbouw
gevolg → exploitatie ten koste van natuur, milieu, bevolking
het belang van het amazonegebied:
strekt zich uit over 9 landen
mondiaal belang voor opname co2, productie van zuurstof
grote biodiversiteit
inheemse stammen
ontbossing, vervuiling → minder draagkracht en biodiversiteit, landdegradatie en
verdringing van inheemse bevolking
delen van het regenwoud worden ontgonnen (geschikt gemaakt voor mijnbouw/landbouw)
voor grootschalige veeteelt
plantages en akkerbouw:
kenmerken plantagelandbouw in Amazonegebied:
grote bedrijven
moderne landbouwmethoden
monoculturen
plantagegewassen voor de wereldmarkt bv. soja: 76% bestemd voor veevoer
plantages creëren banen en welvaart, maar ook ontbossing bodem- en watervervuiling
tegenwoording: coca-akkers als gevolg van stijdende vraag
hout:
populair bouwmateriaal
harder
goedkopere productie (lonen, geen aanleg plantages)
60-80% van de houtkap gebeurt illegaal
waterkrachtcentrales:
economische groei → vraag naar elektriciteit stijgt
150 stuwdammen in Amazonegebied
nadelen:
ontbossing → leefgebied inheemse bevolkingsgroepen in gevaar
houden slib tegen → biodiversiteit en voedselvoorziening in gevaar
mijnbouw:
, veel delfstoffen in het Amazonegebied
winning leidt tot ontbossing, vervuiling, verdringing
Bolivia: lithium, olie en gas
oliewinning in beschermde natuurgebieden
infrastructuur:
voor exploitatie zijn nieuwe wegen nodig
wegen stimuleren verdere ontbossing van het Amazonegebied
beperken van negatieve gevolgen:
overheden, organisaties en bedrijven erkennen het belang van het Amazonegebied
wetten ter bescherming
initiatieven om ontbossing tegen te faan
opkomen voor de landrechten voor de inheemse bevolking
3.3 natuurlijke gevaren
natuurrampen in Zuid-Amerika
rampen door een natuurlijke oorzaak met grote economische schade en/of veel
slachtoffers
overstromingen:
vrijwel in alle Zuid-Amerikaanse landen als gevolg van zware en langdurige regenval
kan bodem/rivier het water niet afvoeren
op berghellingen: aardverschuivingen
ook menselijke factoren spelen een rol:
kwetsbare gebieden, hoge bevolkingsdichtheid
ontbossing vergroot de kans op natuurrampen
orkanen:
tropische storm met windsnelheden boven kracht 12
buiten de tropen kunnen stormen stormvloed veroorzaken
ontstaan voor de kust van brazilië
gevolg → schade aan gebouwen en gewassen
aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en tsunami’s
in westen van Zuid-Amerika
aardbevingen → regelmatig tsunami’s
vulkaanuitbarstingen → kunnen gepaard gaan met een lahar
maatregelen tegen natuurlijke gevaren:
preventieve maatregelen (hazardmanagement):
risicogebieden in kaart brengen
risico’s verkleinen
op signalen letten
3.1 exploitatie van het Amazonegebied en Bolivia
betrokkenen en belangen:
toenemende mondiale welvaart → grotere vraag naar voedsel, grondstoffen en
brandstoffen → exploiteren amazone/bolivia
grote voorraden delfstoffen, veel ruimte voor landbouw
gevolg → exploitatie ten koste van natuur, milieu, bevolking
het belang van het amazonegebied:
strekt zich uit over 9 landen
mondiaal belang voor opname co2, productie van zuurstof
grote biodiversiteit
inheemse stammen
ontbossing, vervuiling → minder draagkracht en biodiversiteit, landdegradatie en
verdringing van inheemse bevolking
delen van het regenwoud worden ontgonnen (geschikt gemaakt voor mijnbouw/landbouw)
voor grootschalige veeteelt
plantages en akkerbouw:
kenmerken plantagelandbouw in Amazonegebied:
grote bedrijven
moderne landbouwmethoden
monoculturen
plantagegewassen voor de wereldmarkt bv. soja: 76% bestemd voor veevoer
plantages creëren banen en welvaart, maar ook ontbossing bodem- en watervervuiling
tegenwoording: coca-akkers als gevolg van stijdende vraag
hout:
populair bouwmateriaal
harder
goedkopere productie (lonen, geen aanleg plantages)
60-80% van de houtkap gebeurt illegaal
waterkrachtcentrales:
economische groei → vraag naar elektriciteit stijgt
150 stuwdammen in Amazonegebied
nadelen:
ontbossing → leefgebied inheemse bevolkingsgroepen in gevaar
houden slib tegen → biodiversiteit en voedselvoorziening in gevaar
mijnbouw:
, veel delfstoffen in het Amazonegebied
winning leidt tot ontbossing, vervuiling, verdringing
Bolivia: lithium, olie en gas
oliewinning in beschermde natuurgebieden
infrastructuur:
voor exploitatie zijn nieuwe wegen nodig
wegen stimuleren verdere ontbossing van het Amazonegebied
beperken van negatieve gevolgen:
overheden, organisaties en bedrijven erkennen het belang van het Amazonegebied
wetten ter bescherming
initiatieven om ontbossing tegen te faan
opkomen voor de landrechten voor de inheemse bevolking
3.3 natuurlijke gevaren
natuurrampen in Zuid-Amerika
rampen door een natuurlijke oorzaak met grote economische schade en/of veel
slachtoffers
overstromingen:
vrijwel in alle Zuid-Amerikaanse landen als gevolg van zware en langdurige regenval
kan bodem/rivier het water niet afvoeren
op berghellingen: aardverschuivingen
ook menselijke factoren spelen een rol:
kwetsbare gebieden, hoge bevolkingsdichtheid
ontbossing vergroot de kans op natuurrampen
orkanen:
tropische storm met windsnelheden boven kracht 12
buiten de tropen kunnen stormen stormvloed veroorzaken
ontstaan voor de kust van brazilië
gevolg → schade aan gebouwen en gewassen
aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en tsunami’s
in westen van Zuid-Amerika
aardbevingen → regelmatig tsunami’s
vulkaanuitbarstingen → kunnen gepaard gaan met een lahar
maatregelen tegen natuurlijke gevaren:
preventieve maatregelen (hazardmanagement):
risicogebieden in kaart brengen
risico’s verkleinen
op signalen letten