MK, samenvattingen
Boek anatomie en fysiologie
Hoofdstuk 7, spijsverteringsstelsel
7,1, voedingsstoffen
- Voedingsstoffen zijn suikers, vetten, eiwitten, mineralen, vitaminen en water
- Lichaam gebruikt de voedingsstoffen als brandstoffen, bouwstoffen of als hulpstoffen ter ondersteuning
van de stofwisseling
- Voedingsstoffen zijn gemaakt uit organische en uit anorganische moleculen;
o Organisch ; alle stoffen die gemaakt zijn in of door levende organismen
o Anorganisch ; oorsprong in de niet-levende natuur
Voedingsstoffen en hun algemene functies
Voedingsstoffen Functie(s) voor het lichaam
Koolhydraten (suikers) Brandstoffen, mindere mate bouwstoffen
Lipiden (vetten) Brandstoffen en bouwstoffen, oplosmiddel,
isolatie
Proteïnen (eiwitten) Brandstoffen en hulpstoffen, in
noodgevallen bouwstoffen
Mineralen (zouten en sporenelementen) Brandstoffen en hulpstoffen
Vitaminen Hulpstoffen
Water Oplosmiddel, transportmedium,
warmtebuffer, steunstof, vulmiddel
Koolhydraten / suikers
Belangrijkste energieleveranciers van de cellen brandstof
Naast brandstof worden koolhydraten ook gebruikt voor de aanmaak van belangrijke organische
verbindingen
DNA en RNA in beide zit het koolhydraat ribose ingebouwd
Bestaan uit ketens van koolstofatomen, met aan elke C-atoom een molecuul water (‘-Hydraat)
Elke koolhydraat bestaat uit ringvormige molecuul elke ring heeft een C6 of een C5 koolstofatomen
De koolhydraten worden ingedeeld aan de hand van een aantal moleculen waaruit zij bestaan;
1. Monosachariden
o Monosachariden zijn kleine moleculen die via de poriën in de celmembraan gemakkelijk de cel in
diffunderen
o Alle koolhydraten in het voedsel worden afgebroken tot monosachariden
o De brandstof voor de cel wisseling bestaat hoofdzakelijk uit glucose
o 3 typen monosachariden hebben een C6-ring; glucose (druivensuiker), fructose (vruchtensuiker) en
galactose molecuulformule is C6H12O6
o Ribose heeft een C5-ring
2. Disachariden
o Disachariden worden in het spijsverteringskanaal gesplitst in monosachariden waaruit ze bestaan
o Disachariden zijn koolhydraten die uit 2 monosachariden zijn opgebouwd
o Hun molecuulformule is C12H22O11
o De 3 meest voorkomende disachariden zijn; maltose (glucose + glucose), lactose of melksuiker (glucose +
galactose) en sacharose (glucose + fructose)
3. Polysachariden
Boek anatomie en fysiologie
Hoofdstuk 7, spijsverteringsstelsel
7,1, voedingsstoffen
- Voedingsstoffen zijn suikers, vetten, eiwitten, mineralen, vitaminen en water
- Lichaam gebruikt de voedingsstoffen als brandstoffen, bouwstoffen of als hulpstoffen ter ondersteuning
van de stofwisseling
- Voedingsstoffen zijn gemaakt uit organische en uit anorganische moleculen;
o Organisch ; alle stoffen die gemaakt zijn in of door levende organismen
o Anorganisch ; oorsprong in de niet-levende natuur
Voedingsstoffen en hun algemene functies
Voedingsstoffen Functie(s) voor het lichaam
Koolhydraten (suikers) Brandstoffen, mindere mate bouwstoffen
Lipiden (vetten) Brandstoffen en bouwstoffen, oplosmiddel,
isolatie
Proteïnen (eiwitten) Brandstoffen en hulpstoffen, in
noodgevallen bouwstoffen
Mineralen (zouten en sporenelementen) Brandstoffen en hulpstoffen
Vitaminen Hulpstoffen
Water Oplosmiddel, transportmedium,
warmtebuffer, steunstof, vulmiddel
Koolhydraten / suikers
Belangrijkste energieleveranciers van de cellen brandstof
Naast brandstof worden koolhydraten ook gebruikt voor de aanmaak van belangrijke organische
verbindingen
DNA en RNA in beide zit het koolhydraat ribose ingebouwd
Bestaan uit ketens van koolstofatomen, met aan elke C-atoom een molecuul water (‘-Hydraat)
Elke koolhydraat bestaat uit ringvormige molecuul elke ring heeft een C6 of een C5 koolstofatomen
De koolhydraten worden ingedeeld aan de hand van een aantal moleculen waaruit zij bestaan;
1. Monosachariden
o Monosachariden zijn kleine moleculen die via de poriën in de celmembraan gemakkelijk de cel in
diffunderen
o Alle koolhydraten in het voedsel worden afgebroken tot monosachariden
o De brandstof voor de cel wisseling bestaat hoofdzakelijk uit glucose
o 3 typen monosachariden hebben een C6-ring; glucose (druivensuiker), fructose (vruchtensuiker) en
galactose molecuulformule is C6H12O6
o Ribose heeft een C5-ring
2. Disachariden
o Disachariden worden in het spijsverteringskanaal gesplitst in monosachariden waaruit ze bestaan
o Disachariden zijn koolhydraten die uit 2 monosachariden zijn opgebouwd
o Hun molecuulformule is C12H22O11
o De 3 meest voorkomende disachariden zijn; maltose (glucose + glucose), lactose of melksuiker (glucose +
galactose) en sacharose (glucose + fructose)
3. Polysachariden
