Paragraaf 1, Aandelenkapitaal
Het aandelenkapitaal is onderdeel van het eigen vermogen van een bv/nv. Het
aandelenkapitaal (aandelenvermogen) is permanent vermogen.
Garantiefunctie eigen vermogen = het eigen vermogen vormt een buffer om mogelijke
verliezen op te vangen.
De bv/nv komt aan het aandelenkapitaal door aandelen uit te geven. Dat noemen we
emitteren: een nv/bv plaatst (verkoopt) de aandelen. Een aandeel is een bewijs van
deelname in het eigen vermogen van een bv/nv.
Bij een aandeel maken we onderscheid tussen de nominale waarde en de koerswaarde.
★ De nominale waarde is het bedrag dat op het aandeel staat.
★ De koerswaarde is het bedrag dat je voor het aandeel moet betalen als je het wilt
kopen.
Wanneer een nv het aandelenkapitaal wil uitbreiden, besluit ze tot een emissie van
aandelen. De nv stelt dan een prijs (koers) vast waartegen beleggers deze nieuwe aandelen
kunnen kopen. Die prijs noemen we de emissiekoers.
Bij een nv kennen we bij het aandelenkapitaal: het maatschappelijk aandelenkapitaal
(statutair aandelenkapitaal) en het geplaatst aandelenkapitaal.
★ Het maatschappelijk aandelenkapitaal is het totaalbedrag dat de nv aan nominaal
aandelenkapitaal nodig denkt te hebben en tot welk bedrag een nv maximaal
aandelen mag uitgeven.
★ Het geplaatst aandelenkapitaal is het maatschappelijk aandelenkapitaal verminderd
met het bedrag van de niet-uitgegeven aandelen (aandelen in portefeuille bij een nv
of ongeplaatst aandelenkapitaal bij een bv).
Uitleg met getallen:
Maatschappelijk aandelenkapitaal 100.000 aandelen van nominaal € 10 = € 1.000.000
Aandelen in portefeuille 40.000 aandelen van nominaal € 10 = € 400.000
Geplaatst aandelenkapitaal 60.000 aandelen van nominaal € 10 = € 600.000
Op een balans kom je vaak alleen aandelenkapitaal tegen; dat is het geplaatste
aandelenkapitaal.
, Een belegger koopt vaak aandelen omdat hij verwacht hieraan te verdienen. Hij kan zijn geld
ook op een spaarrekening bij een bank plaatsen, goud of antiek kopen of beleggen in een
onroerende zaken (huizen en dergelijke). De beurskoersen kunnen erg schommelen. Koop
je aandelen, dan loop je grote risico’s om verlies te lijden, maar je hebt ook kans op grote
winsten.
Wanneer een bv/nv winst heeft gemaakt, ontvangen de aandeelhouders meestal een deel
daarvan. Dat deel noemen we dividend. Het dividend is vaak een bepaald bedrag per
aandeel.
De aandeelhouder heeft er voordeel bij als de waarde van zijn aandelen stijgt. Hij maakt dan
koerswinst. Soms is het dividend bij een nv ondanks hoge winsten laag. Naarmate het
dividend lager is, wordt een groter deel van de winst gereserveerd (de winst blijft in de nv).
Hierdoor neemt de waarde van de nv en daarmee de aandelen van de nv sneller toe dan bij
hoge dividenduitkeringen.
De koersen van de aandelen kunnen ook dalen, dan spreken we van koersverlies.
Tantième = een winstuitkering voor commissarissen en personeelsleden.
Paragraaf 2, Preferent aandelenkapitaal
Naast gewone aandelen zijn er ook aandelen die op een bepaald gebied voorrang hebben
op gewone aandelen. Zulk soort aandelen noemen we preferente aandelen.
Op de balans worden ze weergegeven als: ‘Preferent aandelenkapitaal’.
De preferentie kan betrekking hebben op de winstuitkering, de zeggenschap en de uitkering
bij liquidatie.
Winstuitkering
Bij winstuitkering keert de nv/bv eerst aan de houders van preferente aandelen het dividend
uit waarop ze recht hebben; pas daarna keert ze dividend uit aan de houders van gewone
aandelen. Is er bijvoorbeeld sprake van een 8% preferent aandelenkapitaal van € 200.000,
dan hebben de houders van deze aandelen recht op 8% dividend van € 200.000 = € 16.000.
Zeggenschap
Als de preferentie gaat over de zeggenschap, dan komt het vaak voor dat de houders van
preferente aandelen om een bindende voordracht van twee personen voor de benoeming
van een bestuurslid mogen stellen. Uit deze voordracht moeten de houders van gewone
aandelen dan kiezen. Deze preferente aandelen noemen we meestal prioriteitsaandelen en
deze staan op naam.
Uitkering bij liquidatie
Wanneer de onderneming, al dan niet gedwongen, wordt geliquideerd (opgeheven), krijgen
de verschaffers van het vreemd vermogen eerder hun geld terug dan de eigenaren van de
bv/nv.