Blok 5 – week 6 – casus 12 – samenvatting
Medische milieukunde
- Een arts medische milieukunde richt zich op gezondheidsrisico’s
veroorzaakt door milieufactoren zoals bodem- en watervervuiling, fijnstof,
asbest, geluidshinder, klimaatverandering en toxische stoffen
o Volgens het principe dat de dosis de giftigheid bepaalt, kunnen zelfs
onschuldige stoffen schadelijk zijn bij overmatige blootstelling
- Lood is een toxische stof die via dampen, drinkwater, voedsel of huid in
het lichaam kan komen en op celniveau schadelijk is door het vormen van
reactieve zuurstofradicalen, het vervangen van andere metalen en het
remmen van enzym- en eiwitsynthese
- De acute effecten van lood variëren in ernst:
o Licht: hoofdpijn, concentratieproblemen, maag-darmklachten
o Matige: prikkelbaarheid, anemie, spier- en skeletpijn
o Ernstig: coma, nierfunctiestoornissen, icterus, anorexie en
metaalsmaak
- De chronische effecten zijn onder meer neurotoxiciteit, verminderde
vruchtbaarheid, hyperthermie en nier- en bloedstoornissen
o Kinderen zijn gevoeliger en kunnen bij lagere blootstelling al IQ-
daling ervaren, met merkbare gevolgen op populatieniveau zoals
een toename van zwakbegaafdheid en afname van zelfredzaamheid
- Behandeling bestaat uit chelatietherapie waarbij zoutbinders via infuus
loodionen uitscheiden via de nieren
o Doordat lood zich vooral ophoopt in botten en langzaam vrijkomt, is
langdurige behandeling soms noodzakelijk
- Belangrijke loodbronnen zijn oude verf, loden leidingen, sigaretten,
vapes, industriële uitstoot, schietsport en onbeheerde
kruidengeneesmiddelen uit het buitenland
- Preventie omvat verboden op loodhoudende verf, benzine en leidingen,
strengere normen voor bodemloodconcentratie en
beschermingsmaatregelen voor beroepsmatige blootstelling
, Gaswisseling Hb, O2, CO2 en CO
Koolmonoxide vergiftiging
- Bij onvolledige verbranding van organische stoffen ontstaat
koolmonoxide (CO)
- Slechte afvoer van verbrandingsgassen leidt tot gevaarlijke CO-
concentraties
- CO is een geur- en kleurloos gas en is niet irriterend, dus niet waar te
nemen
- De context waarin de patiënt zich presenteert is leidend bij een
verdenking op CO-vergiftiging (bijv. shisha lounges en gesloten ruimte met
draaiende motoren)
- De schade die bij een acute CO-vergiftiging optreedt is afhankelijk van de
CO-concentratie en de duur van de blootstelling
- Een patiënt met een milde, acute CO-vergiftiging vertoont vage
klinische verschijnselen zoals hoofdpijn, misselijkheid, slaperigheid en
duizeligheid
- Een ernstige, acute CO-vergiftiging kan leiden tot bewustzijnsverlies
en overlijden
- Bij langdurige blootstelling aan lage CO-concentraties is er risico op
chronische CO-intoxicatie (veel moeilijker vast te stellen dan een acute
vergiftiging door vage klachten)
Belangrijkste boodschap
- CO-vergiftiging is levensgevaarlijk maar moeilijk te herkennen.
- Denk eraan bij onverklaarbare griepachtige klachten +
risicosituaties.
- Preventie: goede ventilatie, onderhoud verwarmingstoestellen, CO-
detector plaatsen
Zuurstoftransport
- De hoeveelheid zuurstof wat in het arteriële bloed is opgelost (dus niet
gebonden aan Hb) is recht evenredig met de partiële zuurstofdruk
(pO2) in de alveoli
- De pO2 in de alveoli is veel lager dan de pO 2 in de buitenlucht en bedraag
ongeveer 100 mmHg
- De partiële CO2-druk (pCO2) in de alveoli is juist veel hoger dan de pCO 2
in de buitenlucht en bedraagt 40 mmHg
- Wanneer bloed langs de alveoli stroomt, diffunderen O 2 en CO2
respectievelijk van alveoli naar bloed en van bloed naar alveolus totdat de
arteriële pO2 en arteriële pCO2 gelijk zijn aan de pO2 en pCO2 binnen de
alveoli
Dode ruimte
- In de terminale bronchioli en alveoli is de gasuitwisseling met de
buitenlucht niet snel of niet volledig dode ruimte
- Hierdoor wordt de lucht in de longen niet volledig ververst met elke
ademteug
- Door de voortdurende productie van CO2 en het verbruik van O2 door het
lichaam daalt de pO2 in de alveoli en stijgt de pCO2 juist
Medische milieukunde
- Een arts medische milieukunde richt zich op gezondheidsrisico’s
veroorzaakt door milieufactoren zoals bodem- en watervervuiling, fijnstof,
asbest, geluidshinder, klimaatverandering en toxische stoffen
o Volgens het principe dat de dosis de giftigheid bepaalt, kunnen zelfs
onschuldige stoffen schadelijk zijn bij overmatige blootstelling
- Lood is een toxische stof die via dampen, drinkwater, voedsel of huid in
het lichaam kan komen en op celniveau schadelijk is door het vormen van
reactieve zuurstofradicalen, het vervangen van andere metalen en het
remmen van enzym- en eiwitsynthese
- De acute effecten van lood variëren in ernst:
o Licht: hoofdpijn, concentratieproblemen, maag-darmklachten
o Matige: prikkelbaarheid, anemie, spier- en skeletpijn
o Ernstig: coma, nierfunctiestoornissen, icterus, anorexie en
metaalsmaak
- De chronische effecten zijn onder meer neurotoxiciteit, verminderde
vruchtbaarheid, hyperthermie en nier- en bloedstoornissen
o Kinderen zijn gevoeliger en kunnen bij lagere blootstelling al IQ-
daling ervaren, met merkbare gevolgen op populatieniveau zoals
een toename van zwakbegaafdheid en afname van zelfredzaamheid
- Behandeling bestaat uit chelatietherapie waarbij zoutbinders via infuus
loodionen uitscheiden via de nieren
o Doordat lood zich vooral ophoopt in botten en langzaam vrijkomt, is
langdurige behandeling soms noodzakelijk
- Belangrijke loodbronnen zijn oude verf, loden leidingen, sigaretten,
vapes, industriële uitstoot, schietsport en onbeheerde
kruidengeneesmiddelen uit het buitenland
- Preventie omvat verboden op loodhoudende verf, benzine en leidingen,
strengere normen voor bodemloodconcentratie en
beschermingsmaatregelen voor beroepsmatige blootstelling
, Gaswisseling Hb, O2, CO2 en CO
Koolmonoxide vergiftiging
- Bij onvolledige verbranding van organische stoffen ontstaat
koolmonoxide (CO)
- Slechte afvoer van verbrandingsgassen leidt tot gevaarlijke CO-
concentraties
- CO is een geur- en kleurloos gas en is niet irriterend, dus niet waar te
nemen
- De context waarin de patiënt zich presenteert is leidend bij een
verdenking op CO-vergiftiging (bijv. shisha lounges en gesloten ruimte met
draaiende motoren)
- De schade die bij een acute CO-vergiftiging optreedt is afhankelijk van de
CO-concentratie en de duur van de blootstelling
- Een patiënt met een milde, acute CO-vergiftiging vertoont vage
klinische verschijnselen zoals hoofdpijn, misselijkheid, slaperigheid en
duizeligheid
- Een ernstige, acute CO-vergiftiging kan leiden tot bewustzijnsverlies
en overlijden
- Bij langdurige blootstelling aan lage CO-concentraties is er risico op
chronische CO-intoxicatie (veel moeilijker vast te stellen dan een acute
vergiftiging door vage klachten)
Belangrijkste boodschap
- CO-vergiftiging is levensgevaarlijk maar moeilijk te herkennen.
- Denk eraan bij onverklaarbare griepachtige klachten +
risicosituaties.
- Preventie: goede ventilatie, onderhoud verwarmingstoestellen, CO-
detector plaatsen
Zuurstoftransport
- De hoeveelheid zuurstof wat in het arteriële bloed is opgelost (dus niet
gebonden aan Hb) is recht evenredig met de partiële zuurstofdruk
(pO2) in de alveoli
- De pO2 in de alveoli is veel lager dan de pO 2 in de buitenlucht en bedraag
ongeveer 100 mmHg
- De partiële CO2-druk (pCO2) in de alveoli is juist veel hoger dan de pCO 2
in de buitenlucht en bedraagt 40 mmHg
- Wanneer bloed langs de alveoli stroomt, diffunderen O 2 en CO2
respectievelijk van alveoli naar bloed en van bloed naar alveolus totdat de
arteriële pO2 en arteriële pCO2 gelijk zijn aan de pO2 en pCO2 binnen de
alveoli
Dode ruimte
- In de terminale bronchioli en alveoli is de gasuitwisseling met de
buitenlucht niet snel of niet volledig dode ruimte
- Hierdoor wordt de lucht in de longen niet volledig ververst met elke
ademteug
- Door de voortdurende productie van CO2 en het verbruik van O2 door het
lichaam daalt de pO2 in de alveoli en stijgt de pCO2 juist