WIJSGERIGE
PEDAGOGIEK
Justine Dewagtere
INHOUD
,WEEK 1 – INLEIDING 2
1 HET WAT EN WAAROM VAN WIJSGERIGE PEDAGOGIEK?
2
2 KORTVERHAAL: TSJECHOV ‘Thuis’ 5
3 TRADITIONELE VS PROGRESSIEVE PEDAGOGIEK
7
3. 1. INLEIDING 7
4 TRADITIONELE HIERRARCHIESCHE PEDAGOGIEK
9
4.1 PLATO: 10
4.2 IMMANUEL KANT 16
4.3 MARTINUS LANGEVELD 19
5 PROGRESSIEVE, ERVARINGSGERICHTE PEDAGOGIEK
22
5.1 ARISTOTELES 22
5.3 JEAN – JACQUES ROUSSEAU
24
WEEK 2 – PRESENTATIE
28
1 RECAP TRADITIONELE VS PROGRESSIEVE
28
2 CARL ROGERS 29
3 R.S PETERS
33
WEEK 3 – REPRESENTATIE
41
1 GEDICHT THE PLAY WAY VAN HEANEY
41
2 PAULO FREIRE - PEDAGOGIE VAN DE ONDERDRUKTEN
44
DOGTOOTH – BINNEN REPRESENTATIE
50
WEEK 4 : VORMBAARHEID
52
AFTERSCHOOL – BINNEN REPRESENTATIE
53
1 PH. MEURIEU: VORM – EN MAAKBAARHEID
57
WEEK 5 – ZELFSTANDIGHEID
60
1 RECAP VORMBAARHEID
60
2 KORTFILM 63
3 RANCIERE – DE ONWETENDE MEESTER ALS SLEUTEL TOT
ZELFSTANDIGHEID 64
1
,WEEK 6 – IDENTITEIT
70
LE FILS 71
1 VOORBEELD PRAKTIJKOEFENING 74
2 MEIRIEU : WRM IS SCHRIJVEN ZO MOEILIJK?
74
WEEK 7 – CRISIS IN HET ONDERWIJS
1 OEFENINGEN IN DE WIJSGERIGE PEDAGOGIEK:
78
ARKANGEL 79
2 HANNAH ARENDT
82
DAS LEHRERZIMMER 89
WEEK 1 – INLEIDING
1 HET WAT EN WAAROM VAN WIJSGERIGE
PEDAGOGIEK?
Pedagogiek = wetenschappelijke studie van fenomenen en praktijken die
met opvoeding te maken hebben.
Sociaal – cultureele pedagogiek (bv. volwassenenvorming) ,
orthopedagogiek (waar is opvoeding misgelopen? Waar dreigt het
mis te lopen en hoe kunnen we het recht trekken), neuropedagogiek
(studie van het pedagogische die beroep doet op het neurologische
domein, onze hersenactiviteit)
Hoeft niet enkel over kinderen gaan, kan ook opvoeding zijn vn bv
volwassenen
Niet hetzelfde als pedagogie : strikt genomen is iedere persoon
bezig met pedagogie (bv. jeugdwerker, trainer, ouders) daar gaat
het over een bepaalde omgang met de opvoedeling, maar zijn niet
altijd wetenschappelijk onderbouwd, niet meteen uitgesproken. Wat
wel zo is bij pedagogiek.
Wijsgerige = van wijsbegeert, filosofie = fendamentele refelctie op wezen
van opvoeding
Sofia : wijsheid, filosofie
Niet over hoe het in die en die instantie voordoet maar echt op de
reflectie van het wezen : wat IS opvoeding. (het wezen = het zijn)
Verschillende onderverdelingen : ouderschap? , onderwijs? ,
vorming,? Ontologie?
Hoe kunnen we onderscheid maken tussen opvoeding en sociaal
werk bv. , wat is het verschil met introdinatie of hoe is opvoeding
anders dan politiek?
2
, o Lijkt makkelijk maar probeer het maar eens.
De echte ZIJNSVRAAG , de vraag naar essesntie
o Ontlogische : de lees van het zijn, de leer van de essentie
Maar ook teleologiie = wat is het doel? Waarom voeden we op?
En verhouding tot waarheid, kennis (epistemologie), wat is goede
opvoeding? /samenleven (wat is goed samenleven) (moraal),
‘schone / cultuur (estetica)
o Dus de vraag naar opvoeding gaat meteen naar de vraag wat
is goed en wat is goed samenleven? En probeert opvoeding
iets goed door te geven?
o Hoe verbeelden wij ons zelf in het opvoeden?
o Welke manier komen die beelden tot bij ons, vaak via de
cultuur waarin we leven en wat betekend dat voor opvoeding
en hoe gaan we daarmee om?
Wijsgerige wil voorbij empirische ervaringen en feiten : deze in vraag
stellen, het doet er wel nog altijd toe, het is een praktijk wetenschap en
die gaan we in vraag stellen
Hoe wordt deze vorm gegeven, welke discour wordt er in de praktijk
hoog gehouden, welke taal wordt er ontwikkeld om over opvoeding
te spreken.
Welke essentie is er aanwezig? Die gaan we niet vinden, je moet
voor jezelf de essentie definieren. Zo heb je voor jezelf een maatstaf
Als we dit of dit zeggen, wat betekend dat dan voor het wezen van
opvoeding, welke vragen worden er gesteld, en welke antwoorden
geven we daarop.
Filosofie binnen de pedagogiek is altijd kwetsbaar omdat het gaat over een
praktijk, je kan altijd zeggen dat je veralgemeningen maakt.
Maar toch zeg je over alle praktijken dat het opvoedend is, de vraag
is kunnen we benoemen wat de verschillende zijn tussen de
verschillende praktijken.
Wie wil er nog kinderen krijgen/opvoeden vandaag?
De wijsgerige vraag hierachter is : willen we nog opvoeden? maar
ook, en vooral mag het nog, mogen we in deze maatschappij nog
een nieuwe generatie op de wereld zetten?
3
PEDAGOGIEK
Justine Dewagtere
INHOUD
,WEEK 1 – INLEIDING 2
1 HET WAT EN WAAROM VAN WIJSGERIGE PEDAGOGIEK?
2
2 KORTVERHAAL: TSJECHOV ‘Thuis’ 5
3 TRADITIONELE VS PROGRESSIEVE PEDAGOGIEK
7
3. 1. INLEIDING 7
4 TRADITIONELE HIERRARCHIESCHE PEDAGOGIEK
9
4.1 PLATO: 10
4.2 IMMANUEL KANT 16
4.3 MARTINUS LANGEVELD 19
5 PROGRESSIEVE, ERVARINGSGERICHTE PEDAGOGIEK
22
5.1 ARISTOTELES 22
5.3 JEAN – JACQUES ROUSSEAU
24
WEEK 2 – PRESENTATIE
28
1 RECAP TRADITIONELE VS PROGRESSIEVE
28
2 CARL ROGERS 29
3 R.S PETERS
33
WEEK 3 – REPRESENTATIE
41
1 GEDICHT THE PLAY WAY VAN HEANEY
41
2 PAULO FREIRE - PEDAGOGIE VAN DE ONDERDRUKTEN
44
DOGTOOTH – BINNEN REPRESENTATIE
50
WEEK 4 : VORMBAARHEID
52
AFTERSCHOOL – BINNEN REPRESENTATIE
53
1 PH. MEURIEU: VORM – EN MAAKBAARHEID
57
WEEK 5 – ZELFSTANDIGHEID
60
1 RECAP VORMBAARHEID
60
2 KORTFILM 63
3 RANCIERE – DE ONWETENDE MEESTER ALS SLEUTEL TOT
ZELFSTANDIGHEID 64
1
,WEEK 6 – IDENTITEIT
70
LE FILS 71
1 VOORBEELD PRAKTIJKOEFENING 74
2 MEIRIEU : WRM IS SCHRIJVEN ZO MOEILIJK?
74
WEEK 7 – CRISIS IN HET ONDERWIJS
1 OEFENINGEN IN DE WIJSGERIGE PEDAGOGIEK:
78
ARKANGEL 79
2 HANNAH ARENDT
82
DAS LEHRERZIMMER 89
WEEK 1 – INLEIDING
1 HET WAT EN WAAROM VAN WIJSGERIGE
PEDAGOGIEK?
Pedagogiek = wetenschappelijke studie van fenomenen en praktijken die
met opvoeding te maken hebben.
Sociaal – cultureele pedagogiek (bv. volwassenenvorming) ,
orthopedagogiek (waar is opvoeding misgelopen? Waar dreigt het
mis te lopen en hoe kunnen we het recht trekken), neuropedagogiek
(studie van het pedagogische die beroep doet op het neurologische
domein, onze hersenactiviteit)
Hoeft niet enkel over kinderen gaan, kan ook opvoeding zijn vn bv
volwassenen
Niet hetzelfde als pedagogie : strikt genomen is iedere persoon
bezig met pedagogie (bv. jeugdwerker, trainer, ouders) daar gaat
het over een bepaalde omgang met de opvoedeling, maar zijn niet
altijd wetenschappelijk onderbouwd, niet meteen uitgesproken. Wat
wel zo is bij pedagogiek.
Wijsgerige = van wijsbegeert, filosofie = fendamentele refelctie op wezen
van opvoeding
Sofia : wijsheid, filosofie
Niet over hoe het in die en die instantie voordoet maar echt op de
reflectie van het wezen : wat IS opvoeding. (het wezen = het zijn)
Verschillende onderverdelingen : ouderschap? , onderwijs? ,
vorming,? Ontologie?
Hoe kunnen we onderscheid maken tussen opvoeding en sociaal
werk bv. , wat is het verschil met introdinatie of hoe is opvoeding
anders dan politiek?
2
, o Lijkt makkelijk maar probeer het maar eens.
De echte ZIJNSVRAAG , de vraag naar essesntie
o Ontlogische : de lees van het zijn, de leer van de essentie
Maar ook teleologiie = wat is het doel? Waarom voeden we op?
En verhouding tot waarheid, kennis (epistemologie), wat is goede
opvoeding? /samenleven (wat is goed samenleven) (moraal),
‘schone / cultuur (estetica)
o Dus de vraag naar opvoeding gaat meteen naar de vraag wat
is goed en wat is goed samenleven? En probeert opvoeding
iets goed door te geven?
o Hoe verbeelden wij ons zelf in het opvoeden?
o Welke manier komen die beelden tot bij ons, vaak via de
cultuur waarin we leven en wat betekend dat voor opvoeding
en hoe gaan we daarmee om?
Wijsgerige wil voorbij empirische ervaringen en feiten : deze in vraag
stellen, het doet er wel nog altijd toe, het is een praktijk wetenschap en
die gaan we in vraag stellen
Hoe wordt deze vorm gegeven, welke discour wordt er in de praktijk
hoog gehouden, welke taal wordt er ontwikkeld om over opvoeding
te spreken.
Welke essentie is er aanwezig? Die gaan we niet vinden, je moet
voor jezelf de essentie definieren. Zo heb je voor jezelf een maatstaf
Als we dit of dit zeggen, wat betekend dat dan voor het wezen van
opvoeding, welke vragen worden er gesteld, en welke antwoorden
geven we daarop.
Filosofie binnen de pedagogiek is altijd kwetsbaar omdat het gaat over een
praktijk, je kan altijd zeggen dat je veralgemeningen maakt.
Maar toch zeg je over alle praktijken dat het opvoedend is, de vraag
is kunnen we benoemen wat de verschillende zijn tussen de
verschillende praktijken.
Wie wil er nog kinderen krijgen/opvoeden vandaag?
De wijsgerige vraag hierachter is : willen we nog opvoeden? maar
ook, en vooral mag het nog, mogen we in deze maatschappij nog
een nieuwe generatie op de wereld zetten?
3
