Samenvatting Klinische psychologie-toegepaste psychologie (2de jaar)

DEEL 1; Wat is klinische psychologie​ 7
HOORCOLLEGE 1​ 7
Klinische psychologie en ‘abnormaal’ gedrag​ 7
1.1 Het terrein van de klinische psychologie​ 7
1.1.1 Duijker (1959)​ 7
1.1.2 Klinische psychologie​ 7
1.1.3 Echelon model​ 9
1.2 Aspecten van “abnormaal” gedrag​ 10
1.3 Normaal en abnormaal gedrag: waar ligt de grens?​ 11
1.3.1 De 3 modellen onderscheiden abnormaal van normaal​ 11
a. Statistisch model​ 11
b. Medisch of ziektemodel​ 11
c. Leer- of onderwijsmodel​ 12
DEEL 2; Klinische theorieën​ 14
HOORCOLLEGE 2​ 14
Leertheoretische benadering van psychopathologie​ 14
2.1 Een historische schets​ 14
2.2 De leertheoretische benadering nader beschouwd​ 15
2.3 De leertheoretische benadering in relatie tot psychopathologie​ 17
2.3.1 Appetitieve conditionering​ 17
2.3.2 Aversieve conditionering​ 18
2.3.3 De verrassingshypothese​ 20
2.4 Implicaties voor behandeling: gedragstherapie​ 20
a. Ontstaan​ 21
2.4.2 Diagnostiek​ 21
a. Vragenlijsten​ 21
b. Observatie en registratie​ 21
2.5 Tot besluit​ 23
2.6 Oefening​ 23
HOORCOLLEGE 3​ 24
Cognitieve benadering van psychopathologie​ 24
3.1 Een historische schets​ 24
a. Albert Ellis​ 24
b. Aaron Beck​ 24
c. Andere​ 24
3.2 De cognitieve benadering nader beschouwd​ 25
3.2.1 Kernconcepten​ 25
3.3 De cognitieve benadering in relatie tot psychopathologie​ 27
3.3.1 Kenmerkende processen​ 27
3.3.2 Fragment Patiënt Pedro​ 29
3.4 Implicaties voor behandeling​ 29
3.4.1 Cognitieve (gedrags)therapie​ 29
a. Ontstaan​ 29



1

, b. Basis​ 30
c. Diagnostiek​ 30
d. Behandeling​ 31
e. Effect​ 33
f. Indicaties​ 34
3.5 Tot besluit​ 34
HOORCOLLEGE 4​ 35
Psychodynamische benadering​ 35
van psychopathologie (Video checke)​ 35
4.1 Inleiding​ 35
4.2 Een historische schets​ 35
4.3 De psychodynamische benadering nader beschouwd​ 35
4.3.1 Nader beschouwd​ 35
4.3.2 Casus Sophie​ 36
4.4 De psychodynamische benadering in relatie tot psychopathologie​ 36
4.5 Implicaties voor behandeling: psychoanalytische behandelingen​ 38
4.5.1 Implicaties voor behandelingen​ 38
4.5.2 Intersubjectieve psychoanalyse​ 39
4.5.3 Rouwverwerking​ 39
4.5.4 Diagnostiek​ 39
4.5.5 Behandelingen​ 40
a. Behandeling van conflict pathologie​ 40
b. Behandeling van ontwikkelingspathologie​ 40
c. Behandeling van teruggetrokken patiënt​ 41
4.5.6 Algemene opmerkingen​ 41
4.6 Tot besluit​ 41
HOORCOLLEGE 5​ 43
Humanistische benadering​ 43
5.1 Inleiding​ 43
5.1.1 Carl Rogers​ 43
5.1.2 Humanistische benadering​ 43
5.2 Een historische schets​ 43
5.3 De humanistische benadering nader beschouwd​ 44
5.3.1 Nader beschouwd​ 44
5.3.2 De cliëntgerichte benadering (Rogers)​ 44
5.4 De humanistische benadering in relatie tot psychopathologie​ 47
5.5 Implicaties voor behandeling: cliëntgerichte behandelingen​ 49
5.5.1 Diagnostiek​ 49
5.5.2 Behandeling; De cliëntgerichte therapie (Rogers)​ 49
a. Voorbeeld externe congruentie​ 50
b. Voorbeeld acceptatie ontleend aan Farber en Doolin​ 50
5.5.3 Behandeling; De emotiegerichte therapie (EFT)​ 51
5.5.4 Effectiviteit​ 53
5.6 Besluit​ 53


2

,HOORCOLLEGE 6​ 54
Systeembenadering van psychopathologie​ 54
6.1 Een historische schets​ 54
6.2 De systeembenadering nader beschouwd​ 54
6.2.1 Nader beschouwd​ 54
6.2.2 Triades (Lynn Hoffman)​ 55
6.2.3 Gezinsrelaties​ 55
6.2.4 Communicatie​ 56
6.3 De systeembenadering in relatie tot psychopathologie​ 56
6.4 Implicaties voor behandeling​ 58
6.4.1 Effectiviteit van systeemtherapie​ 59
6.5 Tot besluit​ 60
6.6 Oefening; Echtscheiding​ 60
HOORCOLLEGE 7​ 62
Wetenschap en praktijk​ 62
7.1 Inleiding​ 62
7.2 Het achterhalen van de waarheid​ 62
7.2.1 Waarneming​ 62
7.2.2 Theorie​ 62
7.2.3 Consensus en dogmatiek​ 63
7.2.4 Waarheid en waarde​ 63
7.3 Spiegelen aan de natuurwetenschappen​ 63
7.3.1 Biologie​ 64
7.3.2 Leren​ 64
7.4 Een eigen dynamiek voor de psychologie​ 65
7.4.1 Innerlijk conflict​ 65
7.4.2 Vrije wil​ 66
7.4.3 Context​ 66
7.5 Theorie in de praktijk​ 66
7.5.1 Effectstudies​ 66
7.5.2 Evidence-based practice​ 67
7.6 Counseling vs. psychotherapie​ 68
7.7 Tot besluit​ 69
DEEL 3; Voornaamste zorgvragen​ 70
HOORCOLLEGE 8​ 70
Stemmingsstoornissen​ 70
8.1 Klinisch beeld​ 70
8.1.1 Depressieve stemmingsstoornissen​ 70
8.1.2 Bipolaire-stemmingsstoornissen​ 72
8.1.3 Stemmingsstoornis door middel/medicatie of somatische aandoening​ 73
8.1.4 Restcategorieen​ 73
8.2 Epidemiologie​ 74
8.3 Theoretische visies​ 74
8.3.1 Leertheoretische benadering​ 75


3

, 8.3.2 Cognitieve benadering​ 76
8.4 Cultuur en gender​ 77
8.5 Comorbiditeit en differentiële diagnostiek​ 77
8.6 Diagnostiek en behandeling​ 77
8.7 Tot besluit​ 78
HOORCOLLEGE 9​ 79
Angststoornissen​ 79
9.1 Inleiding​ 79
9.2 Klinisch beeld​ 79
Separatieangst​ 84
Gegeneraliseerde angststoornis​ 84
→ Denken aan doemscenario's met haar dochter en man​ 84
9.3 Epidemiologie​ 84
9.3.1 Prevalentie België​ 84
9.3.2 Beloop​ 85
9.4 Theoretische visies​ 85
9.4.1 Omgevingsfactoren​ 85
9.4.2 Psychologische theorieën​ 85
9.5 Cultuur en gender​ 86
9.6 Comorbiditeit en differentiële diagnostiek​ 86
9.7 Diagnostiek en behandeling​ 86
9.7.1 Diagnostiek​ 86
9.7.2 Behandeling​ 87
9.8 Tot besluit​ 87
9.9 Oefening​ 88
HOORCOLLEGE 10​ 90
Eetstoornissen​ 90
HOORCOLLEGE 11​ 92
Somatisch-symptoomstoornis en verwante stoornissen​ 92
11.1 Inleiding​ 92
11.2 Klinisch beeld​ 92
11.2.1 Somatisch-symptoomstoornis​ 92
a. Voorbeeld​ 92
11.2.2 Ziekteangststoornis​ 93
a. Voorbeeld​ 93
b. DSM-5-TR​ 93
11.2.3 Conversiestoornis​ 94
a. Voorbeeld​ 94
Pseudo → Aanvallen zonder oorzaak​ 94
b. DSM-5-TR​ 94
11.2.4 Psychische factoren die somatische aandoeningen beïnvloeden​ 94
a. Voorbeeld​ 95
b. DSM-5-TR​ 95
11.2.5 Nagebootste stoornis​ 95


4