Pathologie: de Enkel
De student is in staat om de oorzaken, symptomen en behandelopties van enkel letsels
te kunnen beschrijven. De omvang van het probleem dient tevens gekend te worden.
- Bovenste spronggewricht (BSG):
o Scharniergewricht
o Verbinding tussen tibia, fibula en talus
o Functies: Plantair en dorsaalflexie van de voet
- Onderste spronggewricht (OSG):
o Verbinding tussen talus, hielbeen en os naviculare
o Functies: Inversie voet en eversie voet
- Ligamenten/Enkelbanden:
o Buitenste enkelbanden:
Ligamentum calcaneofibulare
Ligamentum talofibulare
Ligamentum tibiofibulare
o Binnenste enkelbanden (Ligamentum Deltoideum)
Ligamentum tibiotalaris anterior
Ligamentum tibiotalaris posterior
Ligamentum tibionavicularis
Ligamentum tibiocalcanea
- Enkelletsels:
o 600.000 acute enkelletsels per jaar
o >50% sportletsels
o SEH: 20% vd letsels + fractuur
o HA: 5% vd letsels + fractuur
o >25% wordt door HA doorverwezen naar fysiotherapeut
- Eversie/Inversietrauma
o Inversieletsel (85%) = schade/rek op buitenste enkelbanden
o Eversieletsel (15%) = schade/rek op binnenste banden
- Hoeveel schade is er?
o Distorsie (=’’strain’’): Goede belastbaarheid, geringe zwelling en pijn. Geen
hematoomverkleuring en een negatieve voorste-schuifladetest
o Partiele ruptuur (= ‘’sprain’’) of totaalruptuur: Pijn bij palpatie voorzijde laterale
malleolus EN hematoomverkleuring OF positieve voorste-schuifladetest
- Voorste-schuifladetest:
o Positief: voet beweegt 1cm of meer naar ventraal dan de gezonde zijde.
Betekenis: Ligamentum calcaneofibulare is geruptureerd.
o Negatief: voet beweegt minder dan 1cm naar ventraal of minder naar vaar ventraal
dan gezonde zijde.
- Verloop enkeldistorsie:
, Samenvatting Pathologie en Biomechanica
- Enkelfracturen: (Weber classificatie)
o Weber A:
20-25% van alle enkelfracturen
Distaal van het Ligamentum tibiofibulare anterius
Meestal geen duidelijke dislocatie
Enkelstabiliteit is bewaard
o Weber B;
60-70% van alle enkel fracturen
Ter hoogte van het Ligamentum tibiofibulare anterius
75% ‘’sprain’’
Altijd intra-articulair letsel
Altijd dislocatie met verkorting fibula + lichte lateraalwaartse kanteling talus
o Weber C:
20% van alle enkelfracturen
Proximaal van het Ligamentum tibiofibulare anterius
Meestal ‘’sprain’’ + scheur syndosmose
Tibio-talaire luxatie
Enkelinstabiliteit
o Enkel stabiel Conservatief
o Enkel instabiel Operatief
- Achillespeesletsels:
o Grootste pees in het menselijk lichaam
o Verbind M. gastrocnemius en M. soleus met de hiel
o Grote krachten tijdens lopen/sprinten/springen
o Graad 1:
Pijn na activiteit
Duurt enkele uren en verdwijnt daarna
Volgende morgen geen klachten
o Graad 2:
Pijn na starten activiteit
Duurt vele uren
Volgende morgen stijfheid + pijn
Pijn verdwijnt na ‘’warming-up’’
o Graad 3:
Pijn direct na starten van activiteit
Belemmert activiteit
Stijfheid + pijn gedurende de hele dag
o Graad 4:
Beperkend (ook in ADL)
Pijn ook ’s nachts (slecht slapen!)
Grote kans op ruptuur
Dit stadium wil je ten alle tijd voorkomen
o Behandeling:
Voldoende rust is belangrijk!
Pijn weg betekent niet dat de pees is genezen
o Conservatieve behandeling: