Binding De relatie en onderlinge afhankelijkheden tussen mensen in gezin of familie, tussen leden van een groep, in de
maatschappij en op het niveau van de staat.
Economische bindingen Productie en distributie van schaarse goederen. (Voorbeeld: kleding, een dak boven je hoofd en eten, je binding
gaat over je inkomen/geld en levensonderhoud, bijvoorbeeld de binding met je baas of kassamedewerker)
Politieke bindingen De politieke macht die mensen hebben om zaken te regelen. Alles wat te maken heeft met macht en wij
verplicht zijn naar te luisteren. (Voorbeeld: betalen belasting, accepteren parkeerboetes + de hele samenleving
stemt samen en zijn zo van elkaar afhankelijk)
Cognitieve bindingen Kennisvorming en kennisoverdracht. (Voorbeeld: symbolen, tradities, gedragsregels en ideologische
denkbeelden + wij zijn afhankelijk van docenten of andere mensen die kennis overdragen om ons kennis op te
doen)
Affectieve bindingen Positieve en negatieve gevoelens van mensen voor elkaar. (Voorbeeld: liefde en steun van iemand ontvangen,
vriendschappen, familie of huisdieren)
Groepsvorming Bindingen tussen meer dan twee mensen die tot stand komen, doordat ze elkaar beïnvloeden en
gemeenschappelijke waarden en normen ontwikkelen.
Waarden Algemeen principe wat nagestreefd wordt (idealen, motieven, zoals vrijheid en respect)
Normen Regels of afspraken die we hebben om de waarden na te kunnen streven, duidelijke afspraken.
Formele groepen Groepen met vast omschreven doelen en normen, vastgestelde regels en procedures, bepaalde rollen-structuur
en hiërarchie.
Informele groepen Groepen die vooral emotioneel aan elkaar zijn verbonden. 3 kenmerken: spontaan ontstaan,
regels/normen/waarden liggen niet vast en er is een vrijwillige basis.
Sociale cohesie Het aantal en de kwaliteit van de bindingen die mensen in een ruimere sociaal kader met elkaar hebben. Het
gevoel een groep te zijn, lid te zijn van een gemeenschap, de mate van verantwoordelijkheid voor elkaars
welzijn, en de mate waarin anderen daar ook een beroep op kunnen doen.
Kort gezegd: de samenhang en de kwaliteit van bindingen tussen mensen.
Sociale controle Kan omschreven worden als de manieren waarop mensen anderen ertoe brengen of dwingen zich aan normen
of regels te houden
Informele sociale Dit vindt plaats wanneer groepsleden elkaar wijzen op de waarden en normen van de groep.
controle
Formele sociale controle Vind plaats wanneer mensen vanuit hun beroep of functie (of vanuit regels) andere op de regels wijzen.
Institutie Een formele of informele regel, die individueel gedrag, en de interactie tussen individuen binnen een groep,
inperkt
Sociale institutie Een complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties
reguleren.
Politieke institutie Complex van min of met geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties rond
politieke machtsuitoefening en politieke besluitvorming reguleren.
Informele politieke Ongeschreven gedragsregels waar mensen zich uit traditie of gewoonte aan houden (als het gaat over het gaat
instituties over het organiseren van politieke macht). Voorbeeld: de manier waarop partijgenoten in de 2 e kamer ongeveer
altijd hetzelfde stemmen.
, Formele politieke Wetten en bepalingen die voorschrijven hoe mensen zich moeten gedragen (als het gaat over het gaat over het
instituties organiseren van politieke macht). Voorbeeld: kiesstelsel.
Ideologie Een samenhangend geheel van ideeën over de mens en de gewenste indeling van de samenleving.
Liberalisme Economische vrijheid, persoonlijke vrijheid, individuele verantwoordelijkheid met zo min mogelijk steun van de
(belangrijkste overheid
uitgangspunten;)
Socialisme Gelijkwaardigheid, solidariteit (gevoel van eenheid en onderlinge steun) en een sturende rol van de overheid
(belangrijkste
uitgangspunten;)
Confessionalisme Gespreide verantwoordelijkheid/naastenliefde, samenwerking en de Bijbel
(belangrijkste
uitgangspunten;)
Ontideologisering Het verdwijnen van een ideologie als leidraad voor hoe de samenleving moet worden ingericht. Gevolg:
ontstaan nieuwe stromingen.
Populisme 1 leider dat dingen zegt waar het volk (‘Vox populi’) tevreden van wordt, maar kunnen het niet waarmaken. Het
volk opzetten tegen de nu gevestigde orde. Ze zijn niet ideologisch en heeft vaak nationalistische standpunten.
Ecologisme Benadrukt wederzijdse onafhankelijkheid tussen mensen en natuurlijke omgeving (klimaat). Economische
waarden moeten ondergeschikt worden gemaakt aan ecologische waarden.
Progressief Vooruitstrevende politiek ideeën.
Conservatief Behoudende politieke ideeën.
(Kosmopolieten) Willen het land open houden zodat het mee kan in de globaliseerde wereld en benadrukken dat samenwerking
met andere landen nodig is om grensoverschrijdende problemen als de klimaatcrisis op de lossen.
(Nationalistische Benadrukken de inperking van de soevereiniteit en aandacht voor nationale belangen door internationale
partijen) samenwerking.
Functie politieke partij Voordragen van kandidaten voor politieke functies.
1: Rekrutering
Functie politieke partij Plaatsen van maatschappelijke eisen en wensen op de politieke agenda.
2: Articulatie
Functie politieke partij Staatsburgers nemen deel aan politieke besluitvormingsprocessen (parlementsleden bekijken wat voor
3: Mobilisatie problemen er heersen onder de burgers en nemen het mee in de vergaderingen, het probleem is mobiel)
Functie politieke partij Tegen elkaar afwegen en bij elkaar brengen van wensen, eisen en belangen.
4: Aggregatie
Functie politieke partij Intermediair (tussenpersoon) tussen overheid en burger en tussen kiezers en gekozenen.
5: Communicatie
Volkssoevereiniteit Het principe waarbij de inwoners de koers van het land bepalen.
Representatie Is de vertegenwoordiging van een groep in (politieke) organisatie door 1 of enkele betrokkenen die namens de
groep optreden. Er is een persoon dat een groep (en hun standpunten) vertegenwoordigd.
Representativiteit Is de mate waarin de (politieke) besluiten, de standpunten of achtergrondkenmerken (de meningen/belangen
maatschappij en op het niveau van de staat.
Economische bindingen Productie en distributie van schaarse goederen. (Voorbeeld: kleding, een dak boven je hoofd en eten, je binding
gaat over je inkomen/geld en levensonderhoud, bijvoorbeeld de binding met je baas of kassamedewerker)
Politieke bindingen De politieke macht die mensen hebben om zaken te regelen. Alles wat te maken heeft met macht en wij
verplicht zijn naar te luisteren. (Voorbeeld: betalen belasting, accepteren parkeerboetes + de hele samenleving
stemt samen en zijn zo van elkaar afhankelijk)
Cognitieve bindingen Kennisvorming en kennisoverdracht. (Voorbeeld: symbolen, tradities, gedragsregels en ideologische
denkbeelden + wij zijn afhankelijk van docenten of andere mensen die kennis overdragen om ons kennis op te
doen)
Affectieve bindingen Positieve en negatieve gevoelens van mensen voor elkaar. (Voorbeeld: liefde en steun van iemand ontvangen,
vriendschappen, familie of huisdieren)
Groepsvorming Bindingen tussen meer dan twee mensen die tot stand komen, doordat ze elkaar beïnvloeden en
gemeenschappelijke waarden en normen ontwikkelen.
Waarden Algemeen principe wat nagestreefd wordt (idealen, motieven, zoals vrijheid en respect)
Normen Regels of afspraken die we hebben om de waarden na te kunnen streven, duidelijke afspraken.
Formele groepen Groepen met vast omschreven doelen en normen, vastgestelde regels en procedures, bepaalde rollen-structuur
en hiërarchie.
Informele groepen Groepen die vooral emotioneel aan elkaar zijn verbonden. 3 kenmerken: spontaan ontstaan,
regels/normen/waarden liggen niet vast en er is een vrijwillige basis.
Sociale cohesie Het aantal en de kwaliteit van de bindingen die mensen in een ruimere sociaal kader met elkaar hebben. Het
gevoel een groep te zijn, lid te zijn van een gemeenschap, de mate van verantwoordelijkheid voor elkaars
welzijn, en de mate waarin anderen daar ook een beroep op kunnen doen.
Kort gezegd: de samenhang en de kwaliteit van bindingen tussen mensen.
Sociale controle Kan omschreven worden als de manieren waarop mensen anderen ertoe brengen of dwingen zich aan normen
of regels te houden
Informele sociale Dit vindt plaats wanneer groepsleden elkaar wijzen op de waarden en normen van de groep.
controle
Formele sociale controle Vind plaats wanneer mensen vanuit hun beroep of functie (of vanuit regels) andere op de regels wijzen.
Institutie Een formele of informele regel, die individueel gedrag, en de interactie tussen individuen binnen een groep,
inperkt
Sociale institutie Een complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties
reguleren.
Politieke institutie Complex van min of met geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties rond
politieke machtsuitoefening en politieke besluitvorming reguleren.
Informele politieke Ongeschreven gedragsregels waar mensen zich uit traditie of gewoonte aan houden (als het gaat over het gaat
instituties over het organiseren van politieke macht). Voorbeeld: de manier waarop partijgenoten in de 2 e kamer ongeveer
altijd hetzelfde stemmen.
, Formele politieke Wetten en bepalingen die voorschrijven hoe mensen zich moeten gedragen (als het gaat over het gaat over het
instituties organiseren van politieke macht). Voorbeeld: kiesstelsel.
Ideologie Een samenhangend geheel van ideeën over de mens en de gewenste indeling van de samenleving.
Liberalisme Economische vrijheid, persoonlijke vrijheid, individuele verantwoordelijkheid met zo min mogelijk steun van de
(belangrijkste overheid
uitgangspunten;)
Socialisme Gelijkwaardigheid, solidariteit (gevoel van eenheid en onderlinge steun) en een sturende rol van de overheid
(belangrijkste
uitgangspunten;)
Confessionalisme Gespreide verantwoordelijkheid/naastenliefde, samenwerking en de Bijbel
(belangrijkste
uitgangspunten;)
Ontideologisering Het verdwijnen van een ideologie als leidraad voor hoe de samenleving moet worden ingericht. Gevolg:
ontstaan nieuwe stromingen.
Populisme 1 leider dat dingen zegt waar het volk (‘Vox populi’) tevreden van wordt, maar kunnen het niet waarmaken. Het
volk opzetten tegen de nu gevestigde orde. Ze zijn niet ideologisch en heeft vaak nationalistische standpunten.
Ecologisme Benadrukt wederzijdse onafhankelijkheid tussen mensen en natuurlijke omgeving (klimaat). Economische
waarden moeten ondergeschikt worden gemaakt aan ecologische waarden.
Progressief Vooruitstrevende politiek ideeën.
Conservatief Behoudende politieke ideeën.
(Kosmopolieten) Willen het land open houden zodat het mee kan in de globaliseerde wereld en benadrukken dat samenwerking
met andere landen nodig is om grensoverschrijdende problemen als de klimaatcrisis op de lossen.
(Nationalistische Benadrukken de inperking van de soevereiniteit en aandacht voor nationale belangen door internationale
partijen) samenwerking.
Functie politieke partij Voordragen van kandidaten voor politieke functies.
1: Rekrutering
Functie politieke partij Plaatsen van maatschappelijke eisen en wensen op de politieke agenda.
2: Articulatie
Functie politieke partij Staatsburgers nemen deel aan politieke besluitvormingsprocessen (parlementsleden bekijken wat voor
3: Mobilisatie problemen er heersen onder de burgers en nemen het mee in de vergaderingen, het probleem is mobiel)
Functie politieke partij Tegen elkaar afwegen en bij elkaar brengen van wensen, eisen en belangen.
4: Aggregatie
Functie politieke partij Intermediair (tussenpersoon) tussen overheid en burger en tussen kiezers en gekozenen.
5: Communicatie
Volkssoevereiniteit Het principe waarbij de inwoners de koers van het land bepalen.
Representatie Is de vertegenwoordiging van een groep in (politieke) organisatie door 1 of enkele betrokkenen die namens de
groep optreden. Er is een persoon dat een groep (en hun standpunten) vertegenwoordigd.
Representativiteit Is de mate waarin de (politieke) besluiten, de standpunten of achtergrondkenmerken (de meningen/belangen
