Examentrainer
Vragen
Hartoperatie
Een 70-jarige man heeft last van atherosclerose. Uit onderzoek in het ziekenhuis blijkt dat een van
zijn kransslagaders sterk vernauwd is. Na overleg met de cardioloog wordt besloten dat de patiënt
in aanmerking komt voor een bypass.
In de westerse wereld is hartfalen, een verzamelnaam voor hartziekten waarbij de pompfunctie
van het hart tekortschiet, een groot probleem voor de volksgezondheid. Ongeveer een derde van
de totale sterfte in Nederland wordt door hart- en vaatziekten veroorzaakt.
Bepaalde lichamelijke verschijnselen duiden op een verhoogd risico, zoals atherosclerose (vroeger
ook wel aderverkalking genoemd), en trombose.
Als de kransslagader vernauwd is, kan met een bypassoperatie de doorbloeding van het
hartspierweefsel worden hersteld. Hiervoor wordt een ander bloedvat als omleiding (bypass)
gebruikt. Door de bypass krijgt het hartweefsel achter de vernauwing weer voldoende
bloedtoevoer.
De cardioloog heeft aan de patiënt uitgelegd dat hij een verhoogd risico heeft op een hartinfarct,
veroorzaakt door een combinatie van atherosclerose en trombose.
3p 1 Beschrijf hoe deze risicofactoren samen tot een hartinfarct kunnen leiden.
Voor de operatie wordt aan de patiënt de procedure uitgelegd: de bypass zal worden aangelegd
vanuit de linker borstwandslagader.
Het type bloedvat dat wordt gebruikt als bypass kan variëren. Van oudsher werd een beenader
gebruikt voor de bypass. Sinds een aantal jaren wordt ook de borstwandslagader gebruikt. Het
gebruik van de beenader heeft als voordeel de grote lengte van dit bloedvat. Bovendien is de ader
gemakkelijk te verwijderen uit het been. Een nadeel is dat er veel atherosclerose kan optreden in
een bypass van deze ader, ook al zijn de aderkleppen verwijderd. En dat is bij iemand met
atherosclerose natuurlijk een groot risico. Daarom is besloten om bij deze patiënt een slagader als
bypass te gebruiken.
1p 2 Noem nog een voordeel van het gebruik van een slagader als bypass.
De patiënt heeft een vernauwing in het bovenste deel van de rechter kransslagader. Hij krijgt een
bypass vanuit de linker borstwandslagader. Aan de hand van een tekening heeft de chirurg
uitgelegd hoe de bypass wordt aangelegd.
1 © Uitgeverij Malmberg
, 6 VWO thema 2 Transport EXAMENTRAINER OEFENVRAGEN
In afbeelding 1 zijn vier plaatsen aangegeven.
Afbeelding 1
2p 3 Hoe loopt de verbinding van deze bypass?
A tussen 1 en 2
B tussen 1 en 3
C tussen 1 en 4
D tussen 2 en 3
E tussen 2 en 4
F tussen 3 en 4
Tijdens de bypassoperatie wordt het bloed van de patiënt door een hart-longmachine geleid. De
hart-longmachine neemt hierbij de functie van hart en longen over: een pomp houdt het bloed in
beweging, de bloeddruk en bloedtemperatuur blijven op peil, O2 wordt toegevoegd en CO2
afgevoerd. Het hart wordt met behulp van drie slangetjes verbonden met de hart-longmachine. In
afbeelding 2 is een hart schematisch afgebeeld met de plaats van deze drie slangetjes.
Afbeelding 2
2p 4 Door welk slangetje of door welke slangetjes gaat bloed naar de hart-longmachine toe?
A alleen door 1
B alleen door 2
C alleen door 3
D door 1 en 2
E door 1 en 3
F door 2 en 3
2 © Uitgeverij Malmberg